ˈWƆN ˗GƆ 26
ˈMën ˗kë ˈö ˈwɔn yaa waa saanˈˈ ˗nu ˗wo ˗kë ˈˈkpɔnŋ ꞊taa?
ˈWɔn yaa ˗ya ˗kë, dhɛɛˈˈ ˈö mɛn ꞊vadhɛ ˗wa kpɔ ˈyö ˗tɔ «ˈMën ˗kë ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈?» Dhɛɛˈˈ ˈö bhë ˗a ˗yɔ ˗bha ˗kë Biblö ˈgü ˗sü ˗yö kwa zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗da.
1. ˈWɔn yaa ˗yö ˗da ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
Sɔtraan Dügɔmɛn ˗yö ˗gban ˗Zlan ˗gɔ. ˗Yö ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ ˈö mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ꞊kɔɔn. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗yö mɛnbhɩɩdhe ˗blɛɛsü ˗nu ˗blü kö ˗wo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ꞊dhɛ ö ˈdhö. ˗Ya ˗kë ˈˈdhʋ̈ ꞊sua ˗kë Ɛvö ˗gɔ ˗sü ˈka. (ˈWunzüdɔdhɛ 3:1˗5) ˗Ya ˗kë ˈö ˗kë Ɛvö ˈgü ꞊dhɛ Zoova ˗ya pë ˗së ˈbhaa ˗bin ö ˗gɔ. ˗Yö ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˗yö kë mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈgü ꞊dhɛ, wo ˈti ˈwɔn man ˗Zlan ˗ta, zuʋ̈niidadhe ˗dho kë ˗an ˗gɔ. Sɔtraan ˗ya ˗pö Ɛvö ˗dhɛ ˗ya ˗gban ˗Zlan ˗gɔ yö ˈti ˗dho ga. ꞊Sua ˗blɛɛsü ˈö˗ ˗kë ˈyö bhë. ˗A ˗wɔn ˈgü Biblö ˗ya ˗pö Sɔtraan ‹˗dɔ ˈka ˗mü ꞊sua ꞊në˗ ˈka, yö ꞊në ꞊sua ˗da.›—Zan 8:44.
2. ˗Mën ˈö Adan waa Ɛvö ˈwo˗ ˗kë?
Zoova ˗yö ˈˈgblüsë ˗kë Adan waa Ɛvö ˗an ˈka. ˈˈDhü ˈˈpɛpɛ ˈwo kun Edɛnö ˈˈdhüdhɛɛdhö, ˗ya ˗pö ˗an ˗dhɛ ˗wo ˗an bhɛ ˗bhö. ˗A dosɛnŋ ˈˈkpaan ˈnën ˈö˗ pö ˈwa ˗dho ˗a bhɛ ˗bhö. (ˈWunzüdɔdhɛ 2:15˗17) ˈˈKɛɛ ˗wo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˈö ˈwo ˈˈdhü ˈö bhë ˗a bhɛ ˗bhö. Ɛvö ˗yö ˈˈdhü ˈö bhë ˗a «bhɛ do sü ˈö˗ ˗bhö.» ˈDhɛ Adan ˗yö ˗nu ˗a ˈˈpiʋ̈ ꞊taabha «ˈyö˗ ˗bhö» ˈpö. (ˈWunzüdɔdhɛ 3:6, NWT) ˗An ꞊gban ꞊plɛ ˗wo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ. Kë ˈö˗ wo ꞊dhɛ ˗wo ˗kun ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ bhë, ˈwɔn ˗së kë ˗sü ˈyaa kun ˗an ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗. ˈˈKɛɛ ˗wa ˗sü wo ˗de ˈgü ˈö ˈwo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˈö ˈwo ˈwɔn yaa ˗kë, ˈö ˈwo ˗kɔ ˗a ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈka. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗yö ˗an ˗da saanˈˈ ˗ziisü ˈgü.—ˈWunzüdɔdhɛ 3:16˗19.
3. ˈWɔn ˈö Adan waa Ɛvö ˈwo˗ ˗kë bhë ˗a ˈgü ˗wɔn ˗mɛɛn ˈö kwa ꞊slɔɔ?
ˈDhɛ Adan waa Ɛvö ˈwo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˈyö ˈwɔn yaa kë ˗dhii ˗yö ˗da ˗an kwi ˈgü, ˈyö ˗an suu ˈgü ˗nën ˗nu ˗wa sü ˗an ˗bha. Biblö ˗ya ˗pö Adan ˗bha ꞊dhɛ: «Mɛ doseng ꞊në ˈwɔn yaa ˗yö bɔ˗ ˗ta ˈyö ˗da ˈˈkpʋngtaamɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ꞊yɔɔn ˈgü, ˈyö ga ˗yö bɔ˗ ˗ta ˈpö ˈyö ˗da ˈˈkpʋng ꞊taa. ˈWɔn ˈö˗ ˗wɔn ˈgü ˈyö ga ˈyaa mɛ ˈbha ˗mɛ ˈbha ˈto bha ˈyö bha.»—Wlɔmö 5:12.
Kwa ˗bha saanˈˈ ˈsü ˗sü ˗gɛn ˗yö ꞊va. ˈˈTʋ̈ŋ ˈbhaa ˗nu ˈka kwa saanˈˈ ˗sü ʒiaan yaa ˈö ˈkwa ˗da ˗a ˗ta ˗a ˗wɔn ˈgü. Mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˈˈta ˗kɔ yaa ˗yö kwa ˗da saanˈˈ ˈgü ˈpö. ˈˈTʋ̈ŋ ˈbhaa ˗nu ˈka ˈzü, ˈwɔn yaa ˗nu kwa ˗slɔɔ kwa ˗bha ˗kë ˗dhɛ yaa ˈgü ˗sü ˈö ˈˈtʋ̈ŋ yaa ˈgü ˗a ˗wɔn ˈgü.—Ecclésiaste 9:11 ˗wo pö.
˗KAA ˈˈPIƲ̈ ˈPƆN
˗Zlan ˗kɔ ˈyaa saanˈˈ waa ˈwɔn yaa ˗nu ˈwo kë ˗ni ˈgü ˈˈkpɔnŋ ꞊taa ꞊dɛɛ ˗an ˈgü. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü, kwa saanˈˈ ˗ni ˈgü ˗yö ˗kë ˗a ˗dhɛ ˈya˗. ˈPë ˗kë ˈö ˈkwa˗ pö ˈˈdhʋ̈ ˗kwaa ˗ga.
4. De ˈö kwa ˗da saanˈˈ ˈgü?
Mɛn ꞊vadhɛ ˗bha ˈgü, ˗Zlan ˈnën ˈö ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗todhʋ̈sü ꞊kɔɔn ˗ni ˈgü. ˈˈKɛɛ gagade ˗mü ˗ee? ˗kaa VIDEO ˗ga.
˗Ka Zakö 1:13, NTBL waa 1 Zan 5:19 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
˗Zlan ˈnën ˈö˗ ˗kë ˈö ˈkwa saanˈˈ sü ˈö ˈwɔn yaa ˗nu ˗wo ˗kë kwa ˈka ˗ee?
5. ˈWɔn yaa ˗nu ˈwo go Sɔtraan ˗bha ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ꞊kɔɔnsü ˈgü
˗Ka ˈWunzüdɔdhɛ 3:1˗6 ˗an ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˗an ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
꞊Sua ˗mɛɛn ˈö Sɔtraan ˗ya ˗kë? —˗Ka kpɔɔˈˈ ˗a ˈˈɲan ˈsɛɛn˗ 4 waa˗ 5 ˗bha.
Sɔtraan ˗ya ˈˈpiʋ̈ ˗yö kë mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˈgü ꞊dhɛ ˗Zlan ˗ya pë ˗së ˈbhaa ˗bin ˗an ˗gɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
Sɔtraan ˗ya ˗pö Zoova ˗ya mɛnbhɩɩdhe ˗nu ꞊kɔɔn, ˗wo ˗dho kë zuʋ̈gblüdhi ˈgü ˗ee?
˗Ka Ecclésiaste 8:9 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
ˈDhɛ ˈö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗wo ˗kɔ Zoova ˗bha mɛnkɔɔnsü ˈka, ˗mën ˗wɔn ˗nu ˈwo kë ˗ni ˈgü ˈˈkpɔnŋ ꞊taa?
(1) Adan waa Ɛvö ˗wo ˗kun ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö ˈwo kun ˗tosɛta kë ˗ni ˈgü ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˗ta. ˈˈKɛɛ ˗wo wo ˈˈtʋ ˗to Sɔtraan ˗wo ˗bha ˈö ˈwo ˗gban Zoova ˗gɔ.
(2) ˈDhɛ ˈwo ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˈyö ˈwɔn yaa kë ˗sü ˗nu, saanˈˈ ˗nu waa ga ˗nu ˗wo ˗da ˈˈkpɔnŋ ꞊taa.
(3) Zoova ˗dho ˈwɔn yaa kë ˗sü ˗nu, saanˈˈ ˗nu waa ga ˗an bho ˈˈshia˗. Mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗dho kë ˈzü ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö ˈwo ˗tosɛta ˗kë ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˗ta.
6. ˈKwa kë saanˈˈ ˈgü, Zoova zuʋ̈ˈˈ ˈˈklʋʋ ˗yö ˗bhɔ.
˗Zlan ˈˈtʋ ˈyaa kwa ˗bha saanˈˈ ˗nu ˗bha ˗ee? Pë ˈö ˗gblüdë Davi waa bɔmɛn Pɔdhö ˗wa pö ˗kwa ˗an ˗ga. ˗Ka Psaume 31:7 waa 1 Piɛdhö 5:7 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
˗A ˈwɔn dɔ ˗sü ˈö ꞊dhɛ Zoova ˗yö kwa ˗bha saanˈˈ ˗nu ˗yö, ˈö ö ˗zota kwa ˗wɔn ˈgü bhë, ˗yö ˗pa ü ˈka ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?
7. Zoova ˗dho saanˈˈ ˈˈpɛpɛ bho mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗bha.
˗Ka Isaïe 65:17 waa ˗Dhɛkpaɔ dhiaˈˈ ˈsëëdhɛ 21:3, 4 ˗wo pö, kö ˈka dhɛɛˈˈ ˈö yö ˗a ˗yɔ mɛɛnˈˈ:
˗A ˈwɔn dɔ ˗sü ˈö ꞊dhɛ Zoova ˗dho ˈwɔn yaa suu ꞊gban ˈˈpɛpɛ bho ˈˈkpɔnŋ ꞊taa bhë, ˈmën ˗kë ˈö kwa ˗zogban?
Ü˗ ˈwɔn ˗dɔ ˗ee?
Sɔtraan ˗yö Zoova ˈtɔ ˗zë ˗a ˗bha ꞊sua ˗blɛɛsü ˈö˗ ˗kë bhë ˗a ˈgü. ˗Ya ˗kë ˈö ˗kë mɛn ˗nu ˈgü ꞊dhɛ Zoova ˈyaa mɛnkɔɔnmɛn ˗tiaandhö ˈka, ˗a zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈyaa˗. ˗A ˈˈtʋ̈ŋ ˗ya ˈto ꞊klöö˗ kö Zoova ˗yö saanˈˈ ꞊gban bho ˈˈshia˗, kö ˗yö ö ˈtɔ kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈, kö ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ yö ˈnën ˈö mɛn ꞊kɔɔn ˗së ˈka. Zoova ˈtɔ ˗bha ˗kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˗sü ˈö bhë yö ˈnën ˈö˗ ˗wɔn ˈdhö ˈˈgbɩɩ˗ ꞊dedewo.—Matiö 6:9, 10.
MƐN ˈBHAA ˗NU ˗WA ˗PÖ: «˗Zlan ˗yö saanˈˈ ˗wɔ kwa ˗ta kö ˈö kwa ˈgüdan?»
Mɛn ˈö˗ pö ˈˈdhʋ̈, ü ˗dho ˗a pö ˗a ˗dhɛ ꞊dhɛ?
˗A ˈDHƐ TO KWA ˈˈƝAAN
Sɔtraan Dügɔmɛn waa mɛnbhɩɩdhe ˗blɛɛsü ˗nu ˈwo kun ˈˈkpɔnŋ ꞊taa, wo ˈnën ˈwo kwa ˗da saanˈˈ ˈgü. Zoova ˗yö ö ˗zota kwa ˗wɔn ˈgü ꞊dedewo. ˗A ˈˈtʋ̈ŋ ˗ya ˈto ꞊klöö˗ kö ˗yö saanˈˈ ꞊gban ˈˈpɛpɛ bho kwa ˗bha.
˗Zobuödhe
꞊Sua ˗mɛɛn ˈö Sɔtraan ˗ya ˗kë Ɛvö ˗gɔ?
ˈWɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗mɛɛn ˗nu ˈö Adan waa Ɛvö ˗an ˗bha ˗gban ˗Zlan ˗gɔ ˗sü ˗yö nu ˗an ˈka kwa ˗ta?
Kwa˗ ˈwɔn ˗dɔ ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ ˈkwa kë saanˈˈ ˈgü ˗yö ˗mën Zoova ˈka?
˗AN ˗GA ˈPÖ
Biblö ˗ya ˗pö ˈmën ˈö ˗tɔ ˈwɔn yaa? Dhɛɛˈˈ ˈö bhë ˗a ˗yɔ ˗ga.
ˈWɔn ˈö Sɔtraan ˗ya ˈˈdhiʋ̈ ꞊luu Edɛnö ˈˈdhüdhɛɛdhö bhë, ˈbha˗ pö ˈü˗ ˈgüman ˗së ˈka, ˈsëëdhɛ ˈö yö ˗a ˗wo pö.
«ˈMën ˗kë ˈö ˗Zlan ˗yö ö ꞊kwaa ˈwɔn yaa ˗zü ˈö ˗kë?» (˗Kwɛ 2014 Zanvie 1 ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn)
Dhɛɛˈˈ ˈˈgbɩɩ˗ do ˈö mɛn ˗nu ˗wa kpɔ wo ˗de ˗gɔ, ˗a ˗yɔ ˗nu ˈwo mɛn ˗zogban ˗an ˗ga.
«ˈMën ˗kë ˈö ˈwo Zuifö ˗nu ˗gʋ̈ ˈö ˗Zlan yö ˈti ˗an dha?» (ˈWɔn ˗gɔ ˈö jw.org ˗ta)
ˈPë ˗kë ö ˗tosɛta ˗yö ꞊gbɔnŋ gɔndë do ˈbhaa ˗ta ˗yö ˗dho ˈö˗ ˈgüman. ˗Kɔ ˈö ˗kë ˗a ˈka ˗a ˗ga.