Surasak Suwanmake/Moment via Getty Images
YƐ KAARA VELAA!
Zie Maaleŋ Tolɛɛŋ Yaga Zaa A Donɛɛ Lombori Zaa Yuoni 2023 Sẽɛ Saŋa—Wala Ka A Baabole Yeli Kyaare A Yɛlɛ Ŋa?
A yi a donɛɛ lombori zaa, lɛ na a saluoni naŋ leɛrɛ na vɛŋɛɛŋ ka zie maŋ toli yaga zaa. Lɛ na a saluoni naŋ leɛrɛ ka zie toli na lɛ vɛŋɛɛŋ ka saammo bɛrɛ mine meŋ nyɛrɛ eebo. A yɛlɛ ama dɔɔnɛɛ noba yaga zaa. Hooŋ woŋ a duoro ama nyɛ:
“Yuomo 174 naŋ pare, June kyuu na poɔŋ ka a saluoni leɛre ka zie toli yaga a gaŋ saŋa zaa naŋ pare a yi saŋa na nensaaleba naŋ piili manna lɛ zie naŋ maŋ toli seŋ yɛlɛ.”—National Oceanic and Atmospheric Administration, U.S. Department of Commerce, July 13, 2023.
“Italy, Spain, France, Germany ane Poland zaa eɛ paalonne saluoni naŋ leɛre ka ba ziiri na maŋ toli yaga zaa, ba yeleeŋ ka saseɛ naŋ fuuro Sicily ane Sardinia na baŋ toliŋ a ta ŋa 48°C [kyɛbee 118°F]. A waa ŋa zie daaŋ ba toli ta ŋaaŋ Europe teŋɛ na zaa.”—European Space Agency, July 13, 2023.
“Saŋa na a tendaa naŋ maaleŋ tulɔ yaga zaa na, te kaarɛɛ soriŋ ka zie maaleŋ toli yaga zaa, ka saa meŋ maaleŋ miire yaga zaa. Lɛ na vɛmeŋ ka kɔmpiiri maŋ wa wore noba boma gaa.”—Stefan Uhlenbrook, director of hydrology, water and cryosphere at the World Meteorological Organization, July 17, 2023.
A duoro ŋa baŋ terɛ a kyaare lɛ a saluoni naŋ leɛrɛ ka zie toli na yɛlɛ seŋ ka a dɔɔnɔ bo bee? Nyɛ lɛ a Baabole naŋ yeli a kyaare a yɛlɛ ŋa.
Lɛ na a saluoni naŋ leɛrɛ na vɛŋɛɛŋ ka Baabole daŋyelbo nyɛrɛ eebo bee?
Ɛɛ. Lɛ na a saluoni naŋ leɛrɛ ka zie toli na neŋ yɛlɛ na mine naŋ erɛ a saluoni poɔŋ na vɛŋɛɛŋ ka yɛlɛ na a Baabole naŋ yeli kyaare te wagre ŋaŋ a nyɛrɛ eebo. Aŋa mannoo poɔŋ, Yezu da daŋyeleeŋ ka te na nyɛrɛɛ “dabeɛ̃ yɛlɛ,” kyɛbee “yelseɛlɛ ane dabeɛ̃ yɛlɛ.” (Luka 21:11; Good News Translation) Lɛ na a saluoni naŋ leɛrɛ ka zie maaleŋ toli yaga zaa na vɛŋɛɛŋ ka noba zoro dabeɛ̃ ka nensaaleba na sãã la a teŋgane ŋa.
Nensaaleba na sãã la a teŋgane kpɛlɛŋkpɛlɛŋ bee?
Ai. Naaŋmen maalɛɛ a teŋgane ka te kpeɛrɛ o poɔŋ tegitegilɛ; o koŋ tere sori ka nensaaleba sãã a teŋgane ŋa. (Yieme 115:16; Ikilisiasitiz 1:4) Yelmeŋɛ zaa, o eŋɛɛ noɔre ka o na “sãã [la] noba naŋ sããna a teŋgane.”—Yel-iriwulaa 11:18.
A Baabole wuleeŋ ka Naaŋmen na baŋ go la a teŋgane saluoni na ka o ta wa sããna, a Baabole vɛŋɛɛŋ teŋ baŋ ka o na eɛ lɛ meŋ.
“[Naaŋmen] maŋ vɛmeŋ ka sasɛkpeɛŋaa a mãã; a vɛŋ ka a mane kon-mie e bɔin.” (Yieme 107:29) Naaŋmen taaɛ a kpeɛ̃o ka o pigi boma na naŋ maŋ sããna a teŋgane na sori ka a ta sããna a teŋgane. O na baŋ lɛ maalɛɛ boma na zaa naŋ sãã a saluoni poɔŋ, ka lɛ vɛŋ ka saammo bɛrɛ maŋ erɛ a vɛŋ ka nensaaleba dire dɔgɛɛ na ta lɛ erɛ.
“Ho kaarɛɛ a teŋgane zu velaa, A vɛŋ ka boma buli o zuŋ yaga zaa, a maale soŋ zaa meŋ.” (Yieme 65:9) Naaŋmen somooŋ, a teŋgane zaa na leɛ la paradiisi.
Ka hooŋ boɔrɔ ka ho zanne yɛlɛ yaga a kyaare noɔre na Naaŋmen naŋ eŋ ka o na vɛmeŋ ka a teŋgane leɛ soma na, kanne a yelzu ŋa, “Who Will Save the Earth?” (Nembuoŋ Na Faa A Teŋgane?)