Itre Itus Ka Nyitrepene La Mel Me Huliwa Ne Cainöj Pepa Nyine Huliwan
6-12 OGAS
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | LUKA 17-18
“Amamane Jë La Hni Ne Ole”
(Luka 17:11-14) Nge nyidëti a jötëti nyipin’ e Samaria me Galilaia kola ithuëti Ierusalema eë. 12 Nge nyidëti pete hi a hlepëti kowe la kete lapa, ame hna ixelë me nyidëti la ite lepera ka ala luepi, kola cile ananyin ; 13 nge angat’ a ewekë cat, ka hape, Iesue, Joxu fe, fetesi nyihunie. 14 Nge xajawatinë hë nöi nyidë, nyidëti a ulatine koi angat, ka hape, Ange troja a amamai nyipunieti jë koi angete huj. Nge angate pete hi a tro, ame hna loipi angat,
nwtsty Ithuemacany göi Lu 17:12, 14
ite lepera ka ala [10]: Ame ekö, hnene la itre lepera hna majemine ce tro matre tro angatr a itö ixatua (2Jo 7:3-5) Hna amekötine hnene la Wathebo i Akötresie laka, tro itre lepera a lapa cas. Ketre, tro angatr a thuemacanyine la itre xan la angatr a traqa me hape: “Pui ngazo hë ni, pui ngazo hë ni.” (Le 13:45, 46) Thenge la itre hna amekötine hnene la Wathebo, hnene la itre lepera hna cile ananyi Iesu.—Wange ju la ithuemacanyi göi Ma 8:2 me Glossaire, “Lepera; Ka si lepera.”
troja a amamai nyipunieti jë koi angete huj: Ame lo Iesu Keriso e celë fen, hnei nyidrëti hna mel fene la Wathebo, nge nyidrëti a metrötrëne la hnëqa i Arona, atre huuj. Celë hi matre, hnei Iesu hna upe la itre lepera hna aloin troa tro me amamai angatr kowe la angetre huuj. (Ma 8:4; Mrk 1:44) Thenge la hna qaja ngöne la Wathebo i Mose, hnëqa ne la atre huuj troa wang ka hape, loi hë la atr qa ngöne la lepera. Loi e tro la atr hna aloin a tro fë la lue neköi waco ka mel kowe la ēnē, “memine la hnepe sinöe arasi, me ipene mamoe ka palulu, me uke hone hisop.”—Le 14:2-32.
(Luka 17:15, 16) Nge öhnë hë hnei kete e angat, laka loi hë angeic, angeic’ a hmaca, me qaja aloinyi Akötesie hnene la aqane ewekë atraqat; 16 me kei qe ipië ngöne la lue fenie i nyidë, me ole koi nyidë ; nge ate Samaria angeic,
(Luke 17:17, 18) Nge Iesu a ulatin, ka hape, Hape u, tha ala luepi kö la ite hna aloin ? nge e ka pe kö la ala ekengemen ? 18 Pëju kö xa hna öhne a hmaca troa qaja aloinyi Akötesie, ngo dei hmekuje pe hi la tenyiwa.”
w08 1/8 14-15 ¶8-9
Pine Nemene Matre Tro Sa Hetre Hni Ne Ole?
Pëkö hni ne ole thene la itre xa ka lepera. Hapeu, hna ketri Iesu kö hnene lai? Kola qaja hnei Tusi Hmitrötr ka hape: “Iesu a ulatin, ka hape, Hape u, tha ala [10] kö la ite hna aloin ? nge e ka pe kö la ala [9] ? Pëju kö xa hna öhne a hmaca troa qaja aloinyi Akötesie, ngo dei hmekuje pe hi la tenyiwa.’ ”—Luka 17:17, 18.
Ame la itre ka lepera ka ala 9, tha ka ngazo kö la thiina i angatr. Hnei angatre lo hna amamane la lapaune i angatr koi Iesu, me trongëne la itre hna amekötin hnei nyidrë, ene la troa tro Ierusalema eë, me amamai angatr kowe la itretre huuj. Eje hi laka, hetre hni ne ole i angatr kowe la hnei Iesu hna kuca, ngo tha hnei angatr pi kö hna bëeke hmaca, me olene koi nyidrë. Hnene la aqane ujë i angatr hna ahleuhleune la hni Keriso. Tune kaa fe së? Easë kö a olene la kola kuca la ketre ewekë ka loi koi së hnene la ketre atr? Nge, maine ijij, troa upi fë koi angeic la ketre kart nyine olen.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Luka 17:7-10) Nge dei e nyipunie la tene hlue kola trohnenyi maine ithu a i öni, nge traqa ha nyëne qa ngöne la hlapa, ame hna qaja koi nyën, ka hape, Canga trohemi ma xen ? 8 Nge tha pane qaja koi nyën, ka hape, Hnëkënejë eö la hnenge nge hna troa xen, nge sileju la otene hni ’ö me nyi hlue koi ni uti hë e ase hë ni xeni me ij ; thupene lai, eö pena a xeni me ij ? 9 Hape u, angeic’ a ole kowe la hlue qa ngöne la hnei nyëne hna kuca la ite ewekë hna ahnith ? 10 Kete tui nyipunie, e asesë hë kuca la ite hna ahnithe koi nyipunie, öni nyipunie, ka hape, Eëhuni la ite hlue ka pë tropan, ase hë huni kuca la qâ huni troa kuca.
nwtsty Ithuemacany göi Lu 17:10
ka pë tropan: Maine, “ka pë hnënyöngön; pë pengön.” Ame ngöne la ceitune celë, tha Iesu kö a thel matre tro la itre hlu, ene la itretre dreng, a mekun ka hape, itre ka pë hnënyöngön angatr, maine pë eloin. Thenge la itre xötr ka tro pa, me ka tro pi, ame la hnëewekë hna hape, “ka pë tropan” tre, kola hape, tha tro pi kö la itre hlue a mekun atrunyi angatr palaha, maine thel troa wangatrunyi angatr. Kola qaja hnene la itre ka inamacan ka hape, ijije fe hi troa ujën la hnëewekë ka hape, “eahun la itre hlu, nge tha ijiji huni kö troa kapa la nyine atrun.”
(Luke 18:8) Ini a qaja koi nyipunie, tro nyidëti a canga amekötine koi angat. Ngo e traqa ha la Nekö i ate, hape u, tro angeic’ a öhne la lapaun’ e celë fen ?
nwtsty Ithuemacany göi Lu 18:8
la lapaun: Maine “la lapaune celë.” Ame ngöne la qene Heleni, kola xome la hnepe hnëewekë qëmekene “lapaun” nyine qaja la aliene la ithanata i Iesu. Tha nyidrëti kö a qaja la lapaune ne la itre atr, ngo nyidrëti pe a qaja la ketre pengöne lapaun, ka ej thene la sine föe ngöne la ceitune i nyidrë. (Lu 18:1-8) Kola qaja la troa lapaune kowe la mene ne la thith, me kowe la aja i Akötresie troa nyithupene la ngazo hna kuca kowe la itre hna iën. Tha hnei Iesu kö hna sa la hnying göi lapaun matre tro la itretre dreng a isa waipengöne la sipu lapaune i angatr. Ka lolo catr la ceitune i Iesu göi thithi me lapaun, ke, nyidrëti a qejepengöne la itre jol hna troa cile kow hnene la itretre dreng.—Lu 17:22-37.
E Tusi Hmitrötr
(Luka 18:24-43) Nge öhnyi angeicë hë hnei Iesu, öni nyidëti, ka hape, Huliwapi atraqate la tena mo troa lö kowe la baselaia i Akötesie ! 25 Uthithi la kamela troa lö kowe la hna kuje la jöm, ngo pepetepi hë la ate tena mo troa lö kowe la baselaia i Akötesie.” 26 Nge öni angete denge lai, ka hape, Ma dei la ateine troa mel ? 27 Nge nyidëti a ulatin, ka hape, Ame la nöjei ewekë hnei ate hna tha ’tein, te, ateine Akötesie. 28 Ame hnei Peteru hna qaja, ka hape, Hana wang, ase hë huni nue tije la nöjei ewekë asë, mate xöte thenge enëtilai. 29 Öni nyidëti koi angat, ka hape, Nyipici ini a qaja koi nyipunie, Ame la ate nue pe la uma, me ifëkuku, me ite tejin, me keme me thin, me ite kuku, thatraqane la baselaia i Akötesie, 30 tro ha angeic’ a kapa la nöjei ewekë ka kosaue ngöne la ijine celë ; nge mele ka tha ase palua kö ngöne la ijine ka tro ha traqa. 31 Ame hnei nyidëti hna thenge la ala luako, me ulatine koi angat, ka hape, Hana wang, eësha tro Ierusalema eë, nge tro ha eate kowe la Nekö i ate la nöjei ewekë asë hna cinyihane hnene la nöjei perofeta. 32 Ke tro ha nue angeice kowe la nöjei ethen, nge tro angat’ a hnyima sai angeic, me qana angazon, me hnyijuën ; 33 me thaucën, me humuthi angeic ; nge tro angeic’ a mele hmaca ngöne la drai hnaakönin. 34 Nge tha trotrohnine kö angate la ite ewekë cili, nge sihngödi koi angate la tenge ewekë cili, nge tha wangate hmekune kö angate la ite ewekë hna ulatin. 35 Ne nyidëti pete hi a eashenyine Ieriko, kete timek’ a lapa e kuhu pala gojeny, kola sipo ewekë ; 36 nge dengë hë angeice la tro ka ala nyimu, angeic’ a hnyingën, ka hape, Nemenejë la ? 37 Nge angat’a thue macanyi angeice la jöte i Iesu ate Nazareta. 38 Nge angeic’ a hë, ka hape, Iesueti fe, hupuna i Davita, epi fetesi nie. 39 Ame hna shewe angeice hnei angete tro pa, mate lapa thaupu ju angeic, ngo angeice pe a hë cat, ka hape, Hupuna i Davita fe, epi fetesi nie. 40 Ame hnei Iesu hna cileju, me iupi troa thei angeice koi nyidë ; nge traqa ha angeic, nyidëti a hnyingë angeic, ka hape, 41 Nemene la aja i ’ö tro ni a kuca koi ’ö ? Nge öni angeic, ka hape, Joxue, mate xajawati hë ni. 42 Nge Iesu a ulatine koi angeic, ka hape, Goe hë eö ; melë hë eö hnene la lapaune i ’ö. 43 Ame hna canga goepi angeic, me xöte thenge nyidë, me qaja aloinyi Akötesie ; nge öhnë hë hnene la nöjei ate asë, angat’ a ole koi Akötesie.
13-19 OGAS
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | LUKA 19-20
“Ini Qa Ngöne La Ceitune La Itre Mina Ka Luepi”
(Luka 19:12, 13) Qa ngöne lai, nyidëti a ulatin, ka hape, Ame hna tropi la kete joxu kowe la nöje ga nanyi, troa kapa la baselaia thatraqai angeic, nge tro kö a hmaca. 13 Nge angeic’ a hëne la ite hlue i angeice ka luepi, me hamë angate la ite mina ka luepi, me hape koi angat, Huliwanejë it’ eje uti hë e traqa ha ni.
Ceitune La Itre Mina Ka Luepi
Öni nyidrë: “Ame hna tropi la kete joxu kowe la nöje ga nanyi, troa kapa la baselaia thatraqai angeic, nge tro kö a hmaca.” (Luka 19:12) Troa hetre ijine qëmekene troa bëeke hmaca hnene la joxu. Ame e celë, Iesu “la kete joxu” ka tro kowe “la nöje ga nanyi,” kola qaja e hnengödrai. Nge, e cili hi la tro la Keme i nyidrë a acili joxu nyidrë.
Ame ngöne la ceitun, qëmekene tro “la kete joxu” a tro, nyidrëti a hëne la 10 lao hlu, me isa hamë angatr la mina sileva. Öni nyidrë koi angatr: “Huliwanejë it’ eje uti hë e traqa ha ni.” (Luka 19:13) Itre ka tru thupene catr la itre mina sileva. Ame ekö, kola nyithupene la atre eënyi hnene la ca mina thupene la köni treu ne huliwa.
Ame ngöne la ketre ceitun, hnei Iesu hna aceitunëne la itretre drei nyidrë memine la angetre menu. Celë hi matre, canga trotrohnine hi angatr laka, angatre hi lo 10 lao hlue ngöne la ceitune celë. (Mataio 9:35-38) Nyipici laka, tha hnei Iesu kö hna upi angatr troa menuëne la itre qitr. Nyidrëti pe a upi angatr troa thel la itre xa atre dreng ka troa ce musi me nyidrë ngöne la Baselaia i Akötresie. Tro la itretre dreng a xom la hnei angatr hna hetrenyi matre troa akökötrene la etrune la itre ka troa musi ngöne la Baselaia.
(Luka 19:16-19) Ame hna traqapi la kete, me hape, Joxue, ase hë nyi xane la mina i cilie, luepi hë la o mina. 17 Nge angeic’ a ulatine koi nyën, ka hape, Ole, eö la hlue ka loi ; qâ i ’ö troa musinëne la ite lapa ka luepi, qa ngöne la hnei ’ö hna nyipici ngöne la ewekë ka co. 18 Ame hna traqapi fe la kete, me hape, Joxue, ase hë nyi xane la mina i cilie, tripi hë la o mina. 19 Nge angeic’ a ulatine mina koi nyën, ka hape, Musinëneju fe hnei ’ö la ite lapa ka tripi.
Ceitune La Itre Mina Ka Luepi
Tro Iesu a madrin, e tro la itretre dreng a nyitipune la itre hlue ka lolo, ene la troa huliwan la hnei angatr hna hetrenyi matre troa cainöj kowe la itre atr. Nge, tro Iesu a amanathithine la aqane catre huliwa i angatr. Eje hi laka, tha ceitune kö la aqane mel, me la hna ijij troa kuca, me hna atreine kuca ne la itretre dreng. Ngo, ame ngöne la kola acili joxu Iesu, tro nyidrëti a madrin, me amanathithine la itre trengecatre hna nue matre troa inine la itre atr, me bapataiso angatr.—Mataio 28:19, 20.
(Luka 19:20-24) Ame hna traqapi fe la kete, me hape, Joxue, hana wang, la mina i cilie, lo hnenge hna amë ngöne la sine mano ; 21 ke hnenge hna qoue cilie, qa ngöne laka nyipëti la ate iwesitë, kola xome la tha, hnei nyipëti hna amë, nge kola menuëne la tha hnei nyipëti hna tran. 22 Nge angeic a qaja koi nyën, ka hape, Eö la hlue ka ngazo, qa ngöne la ukeineqe i ’ö tro ni a ahnëjinë eö. Ate hë eö laka ini la ate iwesitë, kola xome la tha hnenge hna amë, me menuëne la tha hnenge hna tran ; 23 hna uë eö laka tha hamëne kö la maninge kowe la laulau ne itö, thatraqane e traqa ha ni, tro ni a hetenyi la ewekënge hna nyi xan ? 24 Nge nyidëti a qaja koi angete cile eashenyi, ka hape, Thapapi qa thei nyëne la mina, nge hamë angeice la tene mina ka luepi.
Ceitune La Itre Mina Ka Luepi
Tha hnene kö la hlue hna akökötrene la manie hna hamën hnene la maseta i angeic, ame hna xom qaathei angeic la hnei angeic hna hetreny. Itre aposetolo a trengeneune la ijine tro Iesu a musi ngöne la Baselaia i Akötresie. Haawe, thenge la hnei Iesu hna qaja göne lo hnaakönine hlu, angatr a trotrohnine laka, maine tha huliwa catre kö angatr, tha tro kö angatr a ce musi me nyidrë ngöne la Baselaia.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Luka 19:43) Ke tro ha traqa koi ’ö la ite drai, mate tro ite ithupëjia me eö a tra thithë xöteithi ’ö, me cile xöteithi ’ö me thinge qaluqalu eö.
nwtsty Ithuemacany göi Lu 19:43
tra thithë xöteithi ’ö: Maine “hag.” E cili hi la ka mama la hnëewekë qene Heleni hna hape, khaʹrax ngöne la Itre Hna Cinyihan Qene Heleni. Kola qaja la “ketre jo ka ithiny, maine nyine kuci hag, maine sinöe.” Kolo fe a qaja “la aqane xupi hag memine la itre jo hnene la itre trongene isi; hag.” Hna eatre lo ithanata i Iesu lo macatre 70 M.K. ngöne la kola xupe la ketre hag xötreithi Ierusalema hnene la trongene isi angetre Roma, hna elemekene hnei Titus. Hnei Titus hna ujë tune lai, matre troa sawa la angetre Iudra troa kötr, me athëxeni angatr, nge matre tro fe angatr a canga nue angatr koi angeic. Hnene la trongene isi angetre Roma hna thupa asë la itre sinöe ne la teritoare i Iudra, matre troa xupe la hag ka troa ekögölithe la traon e Ierusalema.
(Luke 20:38) Nge tha Akötesieti ne nyidëti la ite ka meci, ngo ite ka mele pe ; ke mele asë hë koi nyidë.”
nwtsty Ithuemacany göi Lu 20:38
mele asë hë koi nyidë: Maine “ame koi nyidrë, itre ka mele pala kö.” Tusi Hmitrötr a amamane ka hape, ame la itre ka mel, ngo ka icilekeu me Akötresie, itre ka meci asë hë koi Nyidrë. (Efe 2:1; 1Ti 5:6) Ketre tune mina fe, ame la itre hlue i Iehova ka meci hë tre, itre ka mele pala kö ngöne la mekuna i Nyidrë, ke, tro kö Nyidrëti a eatrëne la aja i Nyidrë, ene la troa amele angatre hmaca.—Ro 4:16, 17.
E Tusi Hmitrötr
(Luka 19:11-27) Nge angate pete hi a denge la nöjei ewekë cili, nyidëti hmaca a ulatine la cei tun, qa ngöne laka nyidëti a eashenyine Ierusalema, nge angat’ a mekune tro ha canga mama la baselaia i Akötesie. 12 Qa ngöne lai, nyidëti a ulatin, ka hape, Ame hna tropi la kete joxu kowe la nöje ga nanyi, troa kapa la baselaia thatraqai angeic, nge tro kö a hmaca. 13 Nge angeic’ a hëne la ite hlue i angeice ka luepi, me hamë angate la ite mina ka luepi, me hape koi angat, Huliwanejë it’ eje uti hë e traqa ha ni. 14 Nge ame hna xele angeice hnene la lapa i angeic, nge angat’ a upe la maca troa nyenyape thenge angeic, troa hape, Tha ajane kö huni tro nyipëti a musinë hun. 15 Ame hna traqa hmaca pi angeic, nge ase hë kapa la baselaia ; ame hnei angeice hna iupi troa thenge la ite hlue cili lo hnei angeice hna hamëne la mani kow, mate atejë angeice la hnei angate hna isa huliwan. 16 Ame hna traqapi la kete, me hape, Joxue, ase hë nyi xane la mina i cilie, luepi hë la o mina. 17 Nge angeic’ a ulatine koi nyën, ka hape, Ole, eö la hlue ka loi ; qâ i ’ö troa musinëne la ite lapa ka luepi, qa ngöne la hnei ’ö hna nyipici ngöne la ewekë ka co. 18 Ame hna traqapi fe la kete, me hape, Joxue, ase hë nyi xane la mina i cilie, tripi hë la o mina. 19 Nge angeic’ a ulatine mina koi nyën, ka hape, Musinëneju fe hnei ’ö la ite lapa ka tripi. 20 Ame hna traqapi fe la kete, me hape, Joxue, hana wang, la mina i cilie, lo hnenge hna amë ngöne la sine mano ; 21 ke hnenge hna qoue cilie, qa ngöne laka nyipëti la ate iwesitë, kola xome la tha, hnei nyipëti hna amë, nge kola menuëne la tha hnei nyipëti hna tran. 22 Nge angeic a qaja koi nyën, ka hape, Eö la hlue ka ngazo, qa ngöne la ukeineqe i ’ö tro ni a ahnëjinë eö. Ate hë eö laka ini la ate iwesitë, kola xome la tha hnenge hna amë, me menuëne la tha hnenge hna tran ; 23 hna uë eö laka tha hamëne kö la maninge kowe la laulau ne itö, thatraqane e traqa ha ni, tro ni a hetenyi la ewekënge hna nyi xan ? 24 Nge nyidëti a qaja koi angete cile eashenyi, ka hape, Thapapi qa thei nyëne la mina, nge hamë angeice la tene mina ka luepi. 25 (Nge angat’ a qaja koi nyidëti, ka hape, Joxu fe, hetenyi mina hi angeice la ite mina ka luepi.) 26 Ke ini a qaja koi nyipunie, Tro ha hamëne kowe la ate heteny, nge tro ha thapa qa thene la ate ka pë, ene la hnei angeice hna heteny. 27 Nge ame angate lai hna methinë ni, lo angete tha aja ni troa musinë angat, tro fë pi e kolem, troa humuthe qëmekeng.
20-26 OGAS
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | LUKA 21-22
“Eashenyi Hë La Troa Amele Nyipunie”
(Luka 21:25) Nge tro ha eje ngöne la jö, me teu, me ite wëtesiji la ite haten ; nge ngöne la fene hnengödrai fe la hleuhleu, me luelue ngöne la ite hlapa, nge ite hoke ne hnagejë a ulil ;
Baselaia i Akötresie a Apatrene La Itre Ithupëjia
9 Ewekë ka mama e hnengödrai. Hnei Iesu hna ahnith ka hape: “Tro ha melöhlemipi la jö, nge tha tro kö a meleme la teu, nge tro ha mala la nöjei wëtesij,” qaa hnengödrai. Eje hi lai laka, tha easë kö a thele la lai thene la itre hene ne hmi, maine ajane tro pena angatr a eatrongë së, ke, patre tro hë angatre lo. Ngo hapeu, Iesu kö la a qaja la itre ewekë ka ketre pengöne kö ka troa mama e caha hnengödrai? Ma eje jë hi lai. (Isa. 13:9-11; Ioela 2:1, 30, 31) Nemene la aqane ujë ne la itre atr ngöne la angatr a öhne la itre ewekë cili? Tro angatr a “hleuhleu,” ke atraqatre la “luelue” thei angatr. (Luka 21:25; Zef. 1:17) Ame itre ithupëjia memine la Baselaia i Akötresie, qaane ju hi la ‘joxu uti hë la hlue,’ tro angatr elanyi a “coköte . . . hnei qou, me hnëkë teqene la nöjei ewekë,” me thele troa zae. Ngazo pe, pëkö ka atreine troa cile kowe la elëhni ne la Joxu së..—Luka 21:26; 23:30; Hna ama. 6:15-17.
(Luka 21:26) tro ha coköte la nöjei ate hnei qou, me hnëkë teqene la nöjei ewekë cili troa traqa kowe la fen ; ke tro ha jumejume la ite mene la hnengödrai.
(Luka 21:27, 28) Nge tro ha angat’ a öhne la Nekö i ate kola uti hune la iawe ce memine la mene me lolo atraqat. 28 E nyi qane troa eate la ite ewekë cili, galajë nyipunie, me goeën ; ke eashenyi hë la troa amele nyipunie.”
‘Loi e Cile Huti Pala Hi La Ihnimi Tejin’
17 Mejiune ju. (E jë la Heberu 13:6.) Tro la mejiune së koi Iehova a hamë së la catre matre tro sa cile hut ngöne la itre itupath ka tru. Nge e tro sa catr, tro pala hi së lai a goeëne aloine la mele së ngacama traqa ju hë la itre jole ka tune lai. Nge e loi la aqane goeëne së la itre ewekë, tro së lai a atreine xatuane me akeukawane la itre trejin, ketre jëne tro fe hi së lai a ihnimi trejin. (1 Thesalonika 5:14, 15) Ame mina fe elanyi ngöne lo ijine akötre atraqatr, tro fe së lai a catr e cili, ke atre hnyawa hi së ka hape, easenyi hë la iamele.—Luka 21:25-28.
“Eashenyi Hë La Troa Amele Nyipunie”!
13 Nemene la aqane ujë ne la itre gootr elanyi la angatr a trotrohnine ka hape, angatre hë a troa mec? “Ame [hnei angatre] hna iteijenyi.” (Mataio 24:30) Ngo nemene la aqane ujë ne la itre hna iën me itre ka sajuë angatr? Tro angatre lai a kuca la hnei Iesu hna qaja, kola hape: “E nyi qane troa eate la ite ewekë cili, galajë nyipunie, me goeën ; ke eashenyi hë la troa amele nyipunie.”—Luka 21:28.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Luka 21:33) Tro ha pate la hnengödrai memine la fen ; ngo tha tro kö a pate la nöjei tenge ewekëng.
nwtsty Ithuemacany göi Lu 21:33
Tro ha pate la hnengödrai memine la fen: Kola mama ngöne la itre xa xötr laka, tha tro kö la hnengödrai memine la fene hnengödrai a patr. (Ge 9:16; Sa 104:5; Cai 1:4) Matre kösë Iesu a qaja ka hape, pine laka, tha tro kö a patr la hnengödrai me fen, haawe, tro palahi a eatr la itre ithanata i nyidrë. (Wange ju fe la Ma 5:18.) Ngo, maine jë, kola qaja e celë lo “hnengödrai hnapane me fene hnengödrai hnapan” ngöne Hna Amamane 21:1.
tha tro kö a pate la nöjei tenge ewekëng: Maine “tro kö a eatr la itre trengewekëng.” Ame la Iesu a qaja la lue hnaewekë celë qene Heleni, tre, nyidrëti hi lai a amaman ka hape, nyidrëti a thipetrij me xelene la ketre mekun. Nge, kolo fe a amamane laka, tro kö a eatr la itre hnei nyidrëti hna qaja.
(Luka 22:28-30) Nyipunie la angete cile huti thenge ngöne la hna tupathi ni. 29 Nge ini a hamëne koi nyipunie la baselaia, tune lo hnei Angakakati hna hamëne koi ni ; 30 mate tro nyipunie a xeni me iji ngöne la laulaunge ngöne la baselaiang, me lapane la ite therone kola amekötine la ite tribu i angete Isaraela ka luako.
“Tro Nyipunie a Baselaia Angete Huj”
15 Thupene la hna acile la Heji Ne Pui Ne Xeni Ne La Joxu, hnei Iesu hna kuca la ketre isisinyikeu memine la itretre drei nyidrë hna hëne ka hape, isisinyikeu göi Baselaia. (E jë la Luka 22:28-30.) Tha ceitu kö la isisinyikeu celë memine la itre xan, pine laka tha Iehova fe kö e hnin, ngo Iesu hi me itre hna iën. Ame lo Iesu a qaja ka hape: “Tune lo hnei Angakakati hna hamëne koi ni,” nyidrëti jë lo a qaja lo hna isisinyikeu hnei Iehova me nyidrë matre troa “ate huje epine palua tune la pengö i Melekisedek.”—Heb. 5:5, 6.
16 Hnene la ala 11 aposetolo hna mele nyipici koi Iesu ngöne la kola traqa koi nyidrë la itre itupath. Kola anyipicine hnene la isisinyikeu göi Baselaia ka hape, tro la itre aposetolo a lapa ngöne la itre theron, matre itre joxu angatre me itretre huuje e hnengödrai. Ngo tha angatre hmekuje kö la itre ka troa hetrenyi la manathithi cili. Hnei Iesu hna iamamanyi koi Ioane, me qaja ka hape: “Ame la ate cate, tro ni a hamë angeice troa ce lapa me ini hune la theroneng, ka tunge ate cate, kola ce lapa me Kakati hune la therone i nyidë.” (Hna ama. 3:21) Haawe, hna kuca la isisinyikeu göi Baselaia memine la ala 144 000 lao Keresiano hna iën. (Hna ama. 5:9, 10; 7:4) Hnene la isisinyikeu celë hna aijijëne la itre hna iëne troa ce mus me Iesu e hnengödrai. Ka ceitu hi lai memine la ketre jajinyi hna iëne matre troa nyi föen la ketre joxu. Ame hë la kola ase faipoipo hnei nyidro, ijije fe hë tro lai föe a hane ce mus me joxu. Eje hi, Tusi Hmitrötr a qeje itre hna iën ceitu me “tepu [jajinyi ka troa faipoipo],” ketre “jajinyi xeti mek” hna amë nyine föi Keriso.—Hna ama. 19:7, 8; 21:9; 2 Kor. 11:2.
E Tusi Hmitrötr
(Luka 22:35-53) Nge nyidëti a ulatine koi angat, ka hape, Ngöne lo hnenge hna upi nyipunie, nge pëkö tenge ne mani, me wateng, me tenge ne hnatrapaca, te, hete ka pë e nyipunie ? Nge öni angate jë, ka hape, Qatikö. 36 Ame hnei nyidëti hna ulatine koi angat, ka hape, Ngo enehila, ame la ate hetenyi la tenge ne mani, loi e tro angeic’ a xom, memine fe la wateng ; nge ame la ate ka pë taua, loi e tro angeic’ a xome la ixete i angeice troa itö taua. 37 Ke ini a qaja koi nyipunie, ijije troa eate koi ni la hna cinyihane celë, ka hape, “Hna ce e nyidëti me ite ka ngazo ;” ke hete pune la ite ewekë göi ni. 38 Öni angat, ka hape, Joxu fe, Deti lola lue taua. Nge nyidëti a ulatine koi angat, ka hape, Loi hi. 39 Nge nyidëti a thithatipi, me jötëti kowe la wete Elaio, tune lo thina i nyidë ; ame hna xöte thenge nyidëti hnei angete deng. 40 Nge hlepëti hë nyidëti kowe lai, nyidëti a ulatine koi angat, ka hape, Thithiju nyipunie mate tha lö kö kowe la itupath. 41 Nge nyidëti a iananyi me angat, ma tune la hna kuie kow, me sa watingöneca, me thith, 42 kola hape, Kakati fe, maine cilieti a hanengëtine troa xolomëtine la aleneitra celëti thawangö ; loi pe tha eje kö troa longëtine la hanengëngö, ngo jiniati pe la hanengë i cilie. 43 Ame hna mamapi koi nyidëti la angela qa hnengödrai kola aegöcatenyi nyidë. 44 Nge aköte atraqate nyidë, ame hnei nyidëti hna thithi cat, nge ame la zinue i nyidëti, te, tune lo wenexöla la madra atraqat, kola xölaxöla kowe la hnadro. 45 Nge hmenengëtijë hë nyidëti qa hna thith, ame hna jötëti koi angete dei nyidë, me xajawa angat’ a imekölenyi ke hleuhleu ; 46 öni nyidëti koi angat, ka hape, Hna uëne laka imekölenyi nyipunie ? ange cilejë, me thith, wanga löjë nyipunie kowe la itupath 47 Nyidëti pete hi a ulatin, hana wang, la ka ala nyimu, me angeice hna ati ëjene Iuda, kete ne la ala luako, mekene la tronge i angat, kola eashenyi koi Iesu troa idemi me nyidë. 48 Nge Iesu a ulatine koi angeic, ka hape, Iuda fe, tro eö a wanaxoeëne la Nekö i ate hnene la kola dem ? 49 Nge ate hë hnei angete cile xöteithi nyidë la ewekë troa traqa, öni angate koi nyidëti, ka hape, Joxue, tro nyihunieti a jajatine hnei taua ? 50 Ame hnei kete e angate hna lepe la hlue ne la tane i angete huj, me thupa la inengenyë maca i angeic. 51 Nge Iesu a ulatin, ka hape, Aseju hë. Ame hnei nyidëti hna kete la inengenyë i angeic, me ameun. 52 Nge Iesu a ulatine kowe la ite tane i angete huj, me ite tane ne la ënë, me ite qat, lo itete traqa koi nyidë, ka hape, Nypunie a traqa fë la ite taua me jia, kösë koi ate kë ‘nö ? 53 Hnenge hna ce me nyipunie ngöne la ënë o drai, nge tha hnei nyipunieti kö hna li ime koi ni ; ngo ijine i nyipunieti lola, memine la mene ne la jid.
27 OGAS–2 SEMITREPA
ITRE TRENGAMO QA HNINE LA WESI ULA | LUKA 23-24
“Canga Nue Pi La Ngazo i Ketre”
(Luka 23:34) Ame hna ulatine hnei Iesu, ka hape Kakati fe, nue angate pi ; ke tha ’te kö angate la hnei angate hna kuca. Nge angat’ a thawa la ite ixete i nyidë kola uthidönegötiën.
cl 297 ¶16
“Troa Ate La Ihnimi Keriso”
16 Hnei Iesu hna nyitipune la ketre igötranene la ihnim ka ej thene la Keme i nyidrë, ene la troa nue la ngazo. (Salamo 86:5) Kola mama la thiina cili utihë la nyidrëti a thip hune la sinöe ne iaxösisi. Ame la kola humuthi nyidrë tre, hna thaipië nyidrë, nge hna jei faone la lue ime me waca i nyidrë. Hapeu, hnei nyidrëti kö hna sipo Iehova troa nyithupen kowe la itre ka akötrë nyidrë? Ohea! Öni nyidrëti pe: “Kakati fe, nue angate pi ; ke tha ’te kö angate la hnei angate hna kuca.”—Luka 23:34.
(Luka 23:43) Nge nyidëti a ulatine koi angeic, ka hape, Nyipici ini a qaja koi ’ö, ngöne la drai celë tro eö a ce me ini ngöne la paradaiso.”
g 2/08 11 ¶5-6
Akötresieti Kö a Nue La Itre Ngazo Ka Tru?
Tha Iehova hmekuje kö a goeëne la ngazo hna kuca, ngo Nyidrëti fe a goeëne la aliene hni ne la atr ka kei kowe la ngazo. (Isaia 1:16-19) Pane mekune jë la pengöne la lue atre ihumuth hna ce athip hune la sinöe ezi Iesu. Hetre ewekë ka ngazo hnei nyidroti hna kuca, matre önine la ketre e nyidro: “Hna nyi thupene koi nyisho ka ijije memine la hnei nyisho hna kuca; ngo pëkö menu i nyidëti la [Iesu].” Kola mama ngöne la aqane ithanata ne la atre ihumuth celë laka, atre hi angeic la hnei Iesu hna kuca, nge celë hi ka xatua angeic troa saze. Celë fe hi la ka mama ngöne la sipo i angeic koi Iesu. Hnei angeic hna sipo iele nyidrë me hape: “Mekuneju koi ni e traqa ha cilieti kowe la baselaia i cilie.” Nemene la aqane sa Iesu la sipo i angeic? Öni nyidrë: “Nyipici ini a qaja koi ’ö, ngöne la drai celë tro eö a ce me ini ngöne la paradaiso.”—Luka 23:41-43.
Pane mekune jë! Ame lo ithanata tixenuë i Iesu e celë fen tre, kolo ijine nyidrëti a utipine la ketre atr ka mekun laka, ka loi e troa humuthi angeic. Celë hi ka akeukawane la hni së! Haawe, tha luelue kö së laka, tro Iesu me Iehova a utipine la itre atr ka ietra, ngazo ju la hnei angatr hna kuca ekö.—Roma 4:7.
(Luka 24:34) nge öni angat, ka hape, Nyipici mele hmaca ha Joxu, nge mama ha koi Simona.”
cl 297-298 ¶17-18
“Troa Ate La Ihnimi Keriso”
17 Nyine haine la aqane nue la ngazo i Peteru hnei Iesu. Atraqatr la ihnimi Peteru koi Iesu. Ame lo drai 14 Nisan, lo hej tixenuë i Iesu e celë fen, öni Peteru: “Joxu fe, ase hë ni hnëkëne troa ce [tro] me cilie kowe la kalabusi me mec.” Ngo, tha qea ju kö thupene lai, akönia kelikelë Iesu hnei angeic! Tusi Hmitrötr a qaja la ewekë ka traqa e cili: “Joxu a [xei] jë, me xajawa Peteru.” Hace catre la hni Peteru thupene lai, ame hnei angeic hna “hna löpi, me teije hleuhleu.” Ame la kola mec hnei Iesu ngöne la drai cili, angeice jë a hnying ka hape, ‘Hnene kö la joxunge hna nue la ngazong?’—Luka 22:33, 61, 62.
18 Tha qea catre kö la ijine itreqe Peteru matre troa sa la hnyinge i angeic. Hna amele Iesu lo hmakanyi ne la drai 16 Nisan, nge nyidrëti a traqa troa wai Peteru ngöne la ijine cili. (Luka 24:34; 1 Korinito 15:4-8) Pine nemene matre Iesu a thel troa iöhnyi memine la atr ka kelikelë nyidrë? Aja i Iesu tro Peteru a dreng laka, nyidrëti palahi a hnimi angeic, me wangatrunyi angeic. Ngo, hetre ketre ewekë kö hnei Iesu hna troa kuca matre troa aupune la hni Peteru.
Troa Sine Thel La Itre Mekune Ka Sisitria
(Luka 23:31) Ke maine kucajë hnei angate la nöjei ewekë cili ngöne la sinöe ka hat, troa kuci nemene ngöne la sinöe ka meci ?”
nwtsty Ithuemacany göi Lu 23:31
ngöne la sinöe ka hat, . . . ngöne la sinöe ka meci: Iesu a qaja e celë la nöje i Iudra. Ceitune hi la nöje memine la sinöe ka nyiqaane mec. Eloine pe, ce angatr me Iesu, nge hetre xan e angatr ka mejiune koi nyidrë, matre kösë hetre timine pala kö la sinöe. Ngo, easenyi hë tro Iesu a mec, nge ame la angetre Iudra ka mele nyipici, tro ha sië angatr hnei uati hmitrötr, nge tro angatr a nyiatrene la Isaraela i Akötresie. (Ro 2:28, 29; Ga 6:16) Ame ngöne la ijine cili, tha imelekeu hmaca kö la nöje Isaraela me Iehova, kösë sinöe ka nyiqaane mec.—Mt 21:43.
(Luka 23:33) Nge traqa ha angate kowe la hnepe lapa, Inehenate la ëjen, angat’ a asatauro nyidëti e cili, me lue ate ka ngazo, kete ngöne la götrane maca, nge kete ngöne la götrane mi.
nwtsty media
June Waca Hna Jaqa Hnei Fao
Kola amamane hnene la iatr la june waca ne la ketre atr ekö hna jaqa hnei fao ka 11,5 cm. Hna öhne la june cili ngöne lo macatre 1968, lo kola ithel me sine la dro e Ierusalema, nge ka he lo hneijine la angetre Roma. Nyine amamane hnyawa ka hape, hna majemine huliwan ekö la itre fao, matre troa athip la ketre atr ka kuca la ngazo hune isinöe. Maine jë ceitu hi la fao cili memine lo itre fao hna xom hnene lo itre sooce i Roma ngöne lo kola humuthi Iesu. Hna öhne la june cili ngöne la ketre götrane hnë amë la itre june la atr ka meci hë. Kola amamane ka hape, ijije hi troa kelem la atr hna humuth hune isinöe.
E Tusi Hmitrötr
(Luka 23:1-16) Ame hna cil’ asë jë la ka ala nyimu e angat, me e nyidëti jë koi Pilato. 2 Nge angat’ a qane troa nyi ewekë nyidëti, ka hape, Öhnë hë huni la celë kola amenune la nöje shë, me shawa la troa hote koi Kaisara, me hape, nyëne hi la Keriso, Joxu. 3 Ame hnei Pilato hna hnyingë nyidëti, ka hape, Hape u, eö la Joxu i angete Iuda ? Nge nyidëti a wetë, ka hape, Eö hi lai a qaja. 4 Ame hnei Pilato hna qaja kowe la ite tane i angete huje me nöjei ate, ka hape, Pëkö ngazo ne la ate celë hnenge hna öhn. 5 Nge angat’ a qaja catën, ka hape, Nyëne la ate azikozikone la nöjei ate, me ini e Iuda asëjëihë qan’ e Galilaia uti hë la. 6 Nge dengë hë Pilato, ame hnei angeice hna hnyingën, ka hape, Hape u, ate Galilaia la ate celë ? 7 Nge wangate hmekunë hë angeice laka nyidëti la kete jini Heroda, angeic’ a upi nyidëti koi Heroda, ke angeic’ e Ierusalema ngöne la ijine cili. 8 Nge öhnyi Iesu hë hnei Heroda, ame hna madine atraqate angeic ; ke ekö hë angeic’ a ajane troa goeë nyidë, ke hna denge la nöjei ewekë göi nyidë, nge angeic’ a mekune troa goeëne la kete iamamanyikeu hna troa kuca hnei nyidë. 9 Nge angeic’ a hnyingë nyidëti la nöjei ewekë ka kösau, ngo pëkö hnei nyidëti hna sa koi angeic. 10 Ame hna icilenyi la ite tane i angete huje me angete cinyihany, me nyi ewekëne catë nyidë. 11 Ame hnei Heroda me ite ishi angeice hna nyimexele nyidë, me hnyima sai nyidë, me xetë nyidëti la ixete ka hadehadeu, me upi nyidëti hmaca koi Pilato. 12 Ame hna iloikeu Heroda me Pilato ngöne la drai cili, ke ixeciekeu nyidoti ekö. 13 Nge ase hë icasinekeune hnei Pilato la ite tane i angete huj, me itete mus, memine la nöjei ate, 14 ame hnei angeice hna qaja koi angat, ka hape, Hnei nyipunie hna tro fë koi ni la ate celë, kösë ate amenune la nöj ; nge hana wang, ase hë ni hnyingëne hnyawa angeice qëmeke i nyipunie, ngo pëkö ngazo hna öhne ngöne la ate celë ngöne lo nöjei ewekë hnei nyipunie hna nyi ewekë angeic. 15 Kete pëkö hnei Heroda hna öhn, ke ase hë angeice upi nyidëti koi shë, nge hana wang, pëkö ewekë hna kuca hnei angeice mate ijiji angeice troa mec. 16 Qa ngöne lai tro ni a thaucë angeic, me nue angeice pi.