Mekene Truelof
Aliene La Bapataiso i Nyipunie
1. Pine nemene matre nyipi ewekë tro asë hi së isa ala caasi a thele troa bapataiso ngöne la tim?
AME ngöne lo macatre 29 M.K.,a hna bapataiso Iesu hnei Ioane atre Bapataiso ngöne la Hneopegejë Ne Ioridrano. Thaa sihngödre kö koi Iehova nge hnei Nyidrëti hna kapa madrine lai. (Mataio 3:16, 17) Haawe hnei Iesu hna amë pe la ketre tulu nyine troa xötrethenge hnene la itretre drei nyidrëti asë. Ame hë ngöne la köni macatre nge sin thupene la hna bapataiso nyidrë, hnei Iesu hna hamën la itre ini celë kowe la itretre drei nyidrë, kola hape: “Ase hë hamë ni la nöjei musi asë e hnengödrai me celë fen. Qa ngöne lai, trojë nyipunie a inine la nöjei nöj’ asëjëihë, me bapataiso angate kowe la atesiwa i Tetetro, me Hupuna, me Uati Hmitöt.” (Mataio 28:18, 19) Hapeu, hna bapataiso epuni fe kö thenge la hna amekötine celë hnei Iesu? Maine thaa ase petre kö bapataiso epuni tune la hna amekötine celë, tune kaa epuni kö a hane hnëkë troa hane traqa kowe lai?
2. Nemene la itre hnying ka qeje bapataiso nyine troa sa?
2 Ngacama hna bapataiso epuni hë maine epuni pena a troa bapataiso, ngo eje hi lai laka, ame la atr ka ajan troa nyihlue i Iehova me mele ngöne la fene ka hnyipixe nge ka meköt, nyipi ewekë troa trotrohnine hnyawa hnei angeic la alien la bapataiso. Hanawange la itre xaa hnying nyine troa wangatrun: Hapeue la bapataiso ne la itre Keresiano enehila, caasi hi la aliene ej memine lo bapataiso i Iesu? Kola hapeu la hna hape, hna bapataison “kowe la atesiwa i Tetetro, me Hupuna, me Uati Hmitöt”? Kola hapeu la mekune lo hna hape troa mele thenge la aliene la bapataiso i Keresiano ngöne la tim?
Itre Bapataiso Hna Kuca Hnei Ioane
3. Thatraqai drei la bapataiso i Ioane?
3 Ame ngöne lo sikisi lao treu qëmekene troa bapataiso Iesu, hnei Ioane Bapataiso hna tro troa cainöj ngöne la hnapapa ne Iudra; öni angeic ka hape: “Ietraju nyipunie, ke eashenyi hë la baselaia ne hnengödrai.” (Mataio 3:1, 2) Hnene la itre atr hna drenge la hna qaja hnei Ioane me hane wangatrun la itre trenge ewekë i angeic. Hnei angatr hna qaja amamane la itre ngazo i angatr me ietra pine itre ej, me tro koi Ioane matre troa bapataiso angatr ngöne la Hneopegejë Ne Ioridrano. Ame la bapataiso celë, tre thatraqane la itretre Iudra.—Luka 1:13-16; Ite Huliwa 13:23, 24.
4. Pine nemen matre nyipi ewekë troa canga ietra hnene la angetre Iudra ngöne la hneijine i Iesu?
4 Nyipi ewekë troa canga ietra hnene la angetre Iudra cili. Ame ngöne lo macatre 1513 M.P.K., hnene la itre xötrapane i angatr hna isisinyikeu hune la wetre Sinai—ketre isisinyikeu ne la nöj me Iehova Akötresie. Ngo pine laka tru catre la itre ngazo i angatr, mama pi hi laka thatreine kö angatre troa xome hnyawa lo itre hnëqa i angatr thenge la hna isisinyikeu, ene pe hnëjine pi angatr. Ame ngöne la ijine i Iesu, jole catr la mele i angetre Iudra. Easenyi catre hë lo “drai Iehova, drai atraqate me hna qouen” lo hna perofetane hë hnei Malaki. Hna traqa la “drai” cili ngöne lo macatre 70 M.K., ijine kola lepe apaatrenyi Ierusalema, memine lo ēnēti hmitrötr hnene la trongene isi angetre Roma; waan milio nge hetre munën la itretre Iudra hna humuth. Qëmekene la troa traqa lai, tre, hna canga upi Ioane Bapataiso, lo atre catre troa cainöjën la nyipi hmi, “mate troa nyidrawane la nöjei ate hna hnëkëne thatraqane la Joxu.” Nyipi ewekë tro angetre Iudra a ietran la itre ngazo i angatr ka thaa ihmeku kö memine la Trenge Wathebo i Mose, me hnëkë angatr troa kapa la Hupuna i Akötresie, ene Iesu lo hna upe mina fe koi angatr hnei Iehova.—Malaki 4:4-6; Luka 1:17; Ite Huliwa 19:4.
5. (a) Pine nemen matre thaa ajane kö Ioane troa bapataiso Iesu? (b) Nemene la hna nyihatren hnene la bapataiso i Iesu?
5 Ce Iesu fe memine lo itretre Iudra ka traqa koi Ioane troa bapataiso. Ngo pine nemene lai? Atre hi Ioane laka pë fe kö ngazo nyine tro Iesu a hane ietran, matre öni angeic koi nyidrë ka hape: “Loi e tro cilieti a bapataiso ni, ngo cilieti a jötëti koi ni ?” Ngo ame pe, hetre ketre aliene kö la ewekë hna nyihatren hnene la bapataiso i Iesu. Celë hi matre hna sa hnei Iesu ka hape: “Pane xomeju enehila ; ke cei tune koi shë troa xöte thenge la thina ka meköti asëjëihë.” (Mataio 3:13-15) Pine laka ka pë ngazone Iesu, haawe thaa nyidrëti kö a bapataiso matre troa ietra pine la ngazo; ketre thaa nyipi ewekë pena kö troa nue la mele i nyidrë koi Akötresie ke nyidrëti hë e hnine lo nöje hna saxepune troa nyihlue i Iehova. Ohea, ka ketrepengöne kö la bapataiso hnei Iesu hna xome ngöne la nyidrëti a 30 lao macatre; eje a nyihatrene laka, nyidrëti a nue nyidrëti kö kowe la Tretretro i nyidrë e koho hnengödrai matre troa kuca la aja i Akötresie.
6. Nemene la aqane amamane Iesu laka nyipi ewekë koi nyidrëti troa catre kuca la aja ne la Tretretro i nyidrë?
6 Ame la aja i Akötresie göi Iesu Keriso, tre, ene la troa hnëkëne amë la ketre huliwa göne la Baselaia. (Luka 8:1) Aja i Akötresie mina fe la tro Iesu a hnëkëne la mele i nyidrë ka pexej, nyine troa huujën matre nyine thupene mel nge nyine tro fe a nyitrepen la isisinyikeu ka hnyipixe. (Mataio 20:28; 26:26-28; Heberu 10:5-10) Hnei Iesu hna nyipiewekëne la aliene la bapataiso i nyidrë e hnine la tim. Thaa hnei nyidrëti kö hna nue la ketre ewekë troa ajeanyi nyidrë qa ngöne la hnëqa i nyidrë. Uti hë la mec, hnei nyidrëti pala hi hna thele troa kuca hnyawa la aja i Akötresie, ene la troa cainöjën la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie, huliwa ka nyipi ewekë catr koi nyidrë.—Ioane 4:34.
Bapataiso Ne La Itretre Dreng Keresiano e Hnine La Tim
7. Nemene la ini hna hamën göi bapataiso hna xötrethenge hnene la itre Keresiano qaane lo Penetekos 33 M.K.?
7 Ioane la ka bapataison la itre atr ka pane xötrethenge Iesu, nge hnei angeic hna eatrongë angatr koi Iesu matre tro angatr a hane itre atrene la Baselaia ne hnengödrai. (Ioane 3:25-30) Ame pena ha la kola xome trongë angatr hnei Iesu, tre, hnene la itretre drenge cili hna hane bapataiso, nge ka ceitune la bapataiso cili memine lo hna kuca hnei Ioane. (Ioane 4:1, 2) Ngo qaane lo drai ne Penetekos 33 M.K., hnei angatr hna nyiqaane troa kuca lo hnëqa i angatr, ene la troa bapataisone la itre atr “kowe la atesiwa i Tetetro, me Hupuna, me Uati Hmitöt.” (Mataio 28:19) Hetre thangane ka tru koi nyipunie, e troa atre hnyawa la aliene caha itre xötrehnëewekë i Iesu.
8. Nemene la aliene lo hna hape hna bapataison “kowe la atesiwa ne la Tetetro”?
8 Nemene la aliene la hna hape troa bapataiso “kowe la atesiwa i Tetetro”? Kolo lai a hape, troa kapa la ëje i Nyidrë, me göhmeku i Nyidrë, me mus, me aja, me itre wathebo i Nyidrë. Tro sa ce wange la enyipiewekëne la itre mekune cili. (1) Ame göne la ëje i Nyidrë, kola qaja ngöne Salamo 83:18 ka hape: “Cilieti Kasisitia hmekuje hune la fene hnengödrai asëjëihë, nge Iehova la atesiwa i cilie.” (2) Ame göi göhnë i Nyidrë kola qaja ngöne 2 Ite Joxu 19:15 ka hape: “Iehova fe . . . , enëtilai hmekuje hi la [“nyipi,” MN ] Akötesie.” (3) Ame göi musi Nyidrë, kola qaja koi së ngöne Hna Amamane 4:11 ka hape: “Ijiji enëtilai Akötesi hun, troa kapa la nyine atrun, me nyine adraiën, me men ; ke hnei enëtilai hna xupe la nöjei ewekë asëjëihë, nge thatraqane la aja i enëtilai it’ ej, nge hna xupe fe.” (4) Nyipi ewekë mina fe troa atrehmekune ka hape Iehova la Qeqene Mel, nge ame la aja i Nyidrë tre ene la troa thepe së qa ngöne la ngazo memine la mec: “Thei Iehova la iamele.” (Salamo 3:8; 36:9) (5) Nyipi ewekë troa kapa laka Iehova la Atre Acili Wathebo: “Iehova la ate ameköti shë, Iehova la ithue wathebo shë, Iehova la Joxu shë.” (Isaia 33:22) Pine laka pengöi Iehova Akötresieti asë hi lai, kola ithuecatre koi së ka hape: “Tro eö a aja Joxu Akötesi ’ö hnene la hni ’ö ka pexej, me u i ’ö ka pexej, me mekune i ’ö ka pexej.”—Mataio 22:37.
9. Nemene la aliene la hna hape troa bapataison “kowe la atesiwa . . . ne la Hupuna”?
9 Nemene la aliene la hna hape, troa bapataiso “kowe la atesiwa . . . ne la Hupuna”? Kolo lai a hape, troa wangatrehmekune la ëje me göhmeku, me musi Iesu Keriso. Ame la aliene la ëje i Iesu tre kola hape, “Iehova La Iamele.” Sisitria la göhmeku i nyidrë qa ngöne laka nyidrëti la Hupuna i Akötresieti ka caas, pane hna xup ne la nöjei hna xupe asë. (Mataio 16:16; Kolose 1:15, 16) Ame kowe la Hupuna cili, kola qaja ngöne Ioane 3:16 ka hape: “Hnei Akötesieti hna hnime la fene hnengödrai, matre nyidëti a hamëne la Nekö i nyidëti ka cas, mate tha tro kö a meci la kete e angete lapaune koi nyidë, ngo tro ha hetenyi la mele ka tha ase palua kö.” Pine laka hnei Iesu hna mele nyipici uti hë la mec, haawe, hnei Akötresie hna amele nyidrëti hmaca qaathene la itre ka mec me hamëne koi nyidrë la ketre musi ka hnyipixe. Tune la hna qaja hnei Paulo aposetolo ka hape, hnei Akötresieti hna “nyipi atrunyi [Iesu] draië” ngöne la hnengödrai memine la fen, matre Iehova la hnapan, nge Iesu ju hi e thupe i Nyidrë. Celë hi matre “troa sa watingöneca asëjëihë kowe la atesiwa i Iesu . . . matre amamane pi hnene la nöjei sesepeneqë asëjëihë, laka Iesu Keriso la Joxu, nyine atrunyi Akötesie Tetetro.” (Filipi 2:9-11) Kösë kolo lai a hape, troa drengethenge la itre wathebo i Iesu, wathebo ka xulu qaathei Iehova.—Ioane 15:10.
10. Nemene la aliene la hna hape troa bapataison “kowe la atesiwa . . . ne la uati hmitrötr”?
10 Nemene la aliene la hna hape troa bapataiso “kowe la atesiwa . . . ne la uati hmitrötr”? Kolo lai a hape, troa wangatrehmekun la hnëqa memine la huliwa ne la uati hmitrötr. Ngo nemene la uati hmitrötr? Celë hi trenge catre i Iehova hnei Nyidrëti hna xome matre troa eatrëne la itre aja i Nyidrë. Hnei Iesu hna qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape: “Tro ni a xëwe koi Tetetro, mate tro nyidëti a hamë nyipunie la kete Ixatua, mate tro nyidëti a ce munëti me nyipunie epine palua ; ene la Uati ine la nyipici.” (Ioane 14:16, 17) Nemene la hna troa aijijë angatr troa kuca hnene la uati hmitrötr? Hnei Iesu fe hna qaja koi angatr ka hape: “Tro nyipunie a hete mene e hlepëtipi la Uati Hmitöte koi nyipunie ; nge tro nyipunie a anyipici ni e Ierusalema, me Iuda asë, me Samaria, nge uti hë la cane la fene hnengödrai.” (Ite Huliwa 1:8) Jëne la uati hmitrötr, hnei Iehova hna kuca matre troa cinyihane la Tusi Hmitröt: “Tha traqa kö la hna perofetan’ ekö ngöne la aja i ate, ngo hnei ite ate qa thei Akötesie hna ulatine thenge la hna upi angate hnene la Uati Hmitöt.” (2 Peteru 1:21) Celë hi matre easë a wangatrehmekune la hnëqa ne la uati hmitrötr ngöne la easë a inine la Tusi Hmitrötr. Ceitune fe lai ngöne la easë a sipo Iehova troa xatua së troa eën la itre “wene ne la ua,” ene la “ihnim, me madrin, me tingeting, me xomihni ahoeany, me metrötr, me thiina ka loi, me [“lapaun,” MN ], me thiina ka menyik, me xomehnöth.”—Galatia 5:22, 23.
11. (a) Nemene la nyipi alien la bapataiso ngöne la hneijine së? (b) Nemene la aliene la kola qaja ka hape ame la bapataiso tre ceitune memine la kola meci me mele hmaca?
11 Ame la itre hna pane bapataison thenge la itre ini hna hamën hnei Iesu, tre, ene lo itretre Iudra memine lo itre ethen ekö ka hane uti troa hane ce hmi me angatr; hna nyiqaane lai ngöne lo macatre 33 M.K. Thupene ju fe hi lai, kola hane aijijë angetre Samaria fe troa hane itretre dreng Keresiano. Ame hë lo macatre 36 M.K., tre, kolo fe hë a hane hëne la itre atr hna thaa peritomone kö, ene lo itretre ethen. Qëmekene troa xome la bapataiso, nyipi ewekë tro la angetre Samaria memine la itretre ethen a sa xepu koi Iehova troa nyihlue i Nyidrë ceitune memine la itretre drenge la Hupuna i Nyidrë. Kolo pala hi a xome enehila lai aliene la bapataiso ne la Keresiano ngöne la tim. Ame la kola hetine asë la atr hnine la tim, tre celë hi hatrene lai ka ijij kowe la mele hne së hna nue koi Iehova, matre kösë ceitune la bapataiso memine la kola keleme la ketre atr ka mec. Ame la kola hetine la atr hnine la tim, tre kösë kolo lai a hape meci hë angeic ngöne la aqane ujë i angeice hnapan. Ame hë la kola fetra hmaca me mejë qa hnine la tim, tre kösë mele hmaca ha matre troa kuca la aja i Akötresie. Eje hi lai laka “casi la bapataiso” celë thatraqane la itre atr asë ka ajan troa nyihlue i Iehova, ene lo itre nyipi Keresiano. Ame ngöne la angatr a xome la bapataiso, tre, Itretre Anyipici Iehova fe hë angatr, nge itre hlue Keresiano angatr hna acile hnei Akötresie.—Efeso 4:5; 2 Korinito 6:3, 4.
12. Kola aceitunëne me nemene la bapataiso ne la Keresiano ngöne la tim, nge nemene la aliene lai?
12 Ka sisitria catre la etrune la bapataiso celë xajawa i Akötresie. Hanawang la ketre ceitun, thupene la hna pane amexeje hmaca lo lai aqane cane lo lai aka ka thupë Noa me hnepe lapa i angeic qa ngöne la iwë atraqatr, hna cinyihane fe hnei Peteru aposetolo ka hape: “Nge ame lai kola ceitune me bapataiso, la kola amele nyipunie enehila, tha hnene kö la kola hnea tije la öme ne la ngönetei, ngo loi la kola hnyingëne hnene la mekuthethewe ka loi koi Akötesie, hnene la mele hmaca Iesu Keriso.” (1 Peteru 3:21) Ame la aka tre, celë hi nyine anyipicine hnyawa laka hnei Noa hna kuca hnyawa la huliwa hnei Akötresieti hna amekötine koi angeic. Ame la kola ase cane lo lai aka, “hna apatene la fene hnengödrai ka hekö hnene la iwë.” (2 Peteru 3:6) Ngo hna amele Noa pë hë me hnepe lapa i angeic, “ala köningemene ngöne la iwë.”—1 Peteru 3:20.
13. Jëne la bapataiso e hnine la tim, qa ngöne nemene la kola amelen la itre Keresiano?
13 Ame la itre atr ka sa xepu enehila koi Iehova, nge ka lapaune koi Keriso lo hna amelene hmaca, angatr a xome la bapataiso matre troa amamane la aqane nue apexejene angatr la mele i angatr. Angatr a catr kuca la aja i Akötresie enehila, nge kola amele angatr qa ngöne la fene celë ka ngazo. (Galatia 1:3, 4) Thaa ce angatre hmaca kö memine la fene ka ngazo celë, a kolo pë hë a treqene pe troa apaatren. Hna amele angatr qa ngöne lai, nge kola kepe angatr hnei Akötresie qa ngöne laka lolo la mekuthethewe i angatr. Kola qaja hnyawa hnei Ioane aposetolo kowe la itre hlue i Akötresie ka hape: “Kola pate la fene hnengödrai, memine la hna aja kow ; ngo troa cile huti epine palua la ate kuca la aja i Akötesie.”—1 Ioane 2:17.
Kuca Jë Së La Itre Hnëqa Së
14. Pine nemen matre thaa hnene kö laka ka bapataiso hë së tre ka mele hë së?
14 Thaa ka nyipici kö e troa qaja ka hape mele hë së ke ase hë së xome la bapataiso. Troa nyipi ewekë la bapataiso e hne së hna nue apexejene la mele së koi Iehova jëne Iesu Keriso, nge thupene lai easë a catre kuca la aja i Nyidrë uti hë la pun. “Ame la ate cile huti uti hë la pune, te, tro ha mel.”—Mataio 24:13.
15. (a) Nemene la hnei Akötresieti hna thele enehila thene la itre Keresiano ka xome hë la bapataiso? (b) Nemene la enyipiewekën la tro së a mele tune la itretre drei Keriso?
15 Ame la aja i Akötresieti göi Iesu, tre ene la nyine tro la Hupuna a kuca ngöne lo nyidrëti e celë fen. Ene la troa huujën la mele i nyidrë. Ame koi së tre, ngönetrei së la hne së hna troa tro fë koi Akötresie, nge loi e tro së a huujën la mele së, ene la hna catre kuca la aja i Nyidrë. (Roma 12:1, 2) Eje hi lai laka thaa ijije kö e troa qeje së ka hape ka kuca la aja i Akötresie, e maine ame ngöne la itre xaa hnepe ijine mele së, easë a mele thenge la aqane mele ne la itre atr ne fen, maine eköthe pena la mele së matre nyihluen la itre sipu aja së, nge kösë easë pe hi a hane xome la huliwa i Akötresie göi qaja. (1 Peteru 4:1-3; 1 Ioane 2:15, 16) Hnei Iesu hna amekunëne me amexeje hmaca la enyipiewekëne la troa pë ethane la thiina së, ngöne lo kola hnyingë nyidrëti hnene la ketre atre Iudra la nyine tro angeic a kuca matre troa hetrenyi la mele ka thaa ase palua kö. Ngo thupene lai hnei nyidrëti hna qaja la ketre ewekë nyine troa kuca ka nyipi ewekë catre kö, ene la troa ketre atre drei nyidrë Keresiano. Celë hi ewekë lai ka troa sisitria catr ngöne la mele ne la atr. Thaa tro kö a amë pinëne ej, thupene la itre aja me mo ne ngönetrei.—Mataio 19:16-21.
16. (a) Nemene la hnëqa ne la itre Keresiano göne la Baselaia? (b) Tune la hna amaman hnene la itre iatr götrane 116 me 117, nemene la itre xaa jëne ka lolo göi troa cainöjëne la Baselaia? (c) Nemene la hne së hna amaman, maine tro sa catre kuca la huliwa ne cainöj cememine la hni ka pexej?
16 Loi e tro hmaca së a amamane hnyawa laka, ame la aja i Akötresie göi Iesu, tre, ene la troa hnëkën la itre huliwa thatraqane la Baselaia i Akötresie. Ase hë sië Iesu matre troa Joxu. Ngo ame ngöne lo nyidrëti ekö e celë fen, hnei nyidrëti fe hna catre cainöjën la Baselaia. Eje mina fe the së la huliwa ne cainöje cili, nge nyimu kepine tro sa catre hane xome ej cememine la hni ka pexej. Maine tro sa kuca la huliwa cili, eje hi lai laka, easë a amamane la hni ne ole së kowe la musi ka pë sane i Iehova memine fe la ihnimi së kowe la itre xaa atr. (Mataio 22:36-40) Easë mina fe a amamane ka hape ka caasi së memine la itretre thili koi Iehova e cailo fen, ene lo itretre cainöjën la Baselaia. Caasi hë së memine la itre trejine asë, nge easë a ce tro kowe la hna ie, ene la mele ka thaa ase palua kö ngöne la fene hna musinën hnene la Baselaia.
[Ithueamacany]
a Ame la aliene la M.K., ke, kola hape “Ite macate i Keriso.”
Revizio
• Nemene la itre ewekë ka ceitun me itre ewekë ka isapengön ngöne la bapataiso i Iesu memine la bapataiso ngöne la tim enehila?
• Nemene la aliene la troa bapataiso “kowe la atesiwa i Tetetro, me Hupuna, me Uati Hmitöt”?
• Tune kaa la aqane tro sa xome la itre hnëqa së qa ngöne la hna xome la bapataiso ne la Keresiano ngöne la tim?
[Iatr ne la götran 117]
ITRE XAA JËNE TROA CAINÖJËN LA BASELAIA
Kowe la itre sinee
Kowe la itre sine huliwa
Kowe la itre sine ce ini
E cahu gojeny
Ngöne itre hnalapa trootro
Troa wange hmaca la itre ka hni ka ajan
Troa inine la Tusi Hmitrötr ngöne la itre hnalapa i angatr