Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 10 Januare Me Wiike Cili
Nyima 95 Me 89
Itre Thöthi Fe—Nemene La Hnei Epuni Hna Troa Kuca Elanyi Ngöne La Mele i Epun?
“Ini a ishi tun, tha tune kö la ate lepe la enyi.”—1 KOR. 9:26.
1, 2. Maine epuni a ajane troa ketre thöthi ka macaj, nemene la nyine tro epuni a kuca?
MAINE epuni a tro kowe la ketre götrane hnei epuni hna thatre, tro epuni a xometrongëne la ketre map, me sipone kowe la ketre atr troa ce tro me epuni me amamane la gojenyi koi epun. Ame la map, tre, nyine troa köjane koi epuni la götran hnei epuni hna cile ngön, me xatua epuni troa eköth amë la itre gojenyi nyine troa xom. Ame la atre amamai gojeny, tre, angeic a xatua epuni troa xötrëne pala hi la gojenyi ka loi. Ngo pëkö eloine koi epuni la map memine lai atre amamai gojeny, e thatre kö epuni la götrane hnei epuni hna tro kow. Maine thaa ajane kö epuni troa paatr, nyipi ewekë troa atre hnyawa la götrane hnei epuni hna ajane troa tro kow.
2 Ceitune hi lai memine la epuni a tru trootro me thele troa macaj. Hetrenyi thei epuni la ketre map, nge kola ce tro me epuni hnene la ketre atr ka amamane hnyawa koi epuni la gojeny. Tusi Hmitrötre hi lai map, ene lo ka troa xatua epuni troa eköth amë la itre gojenyi nyine tro epuni a xome ngöne la mele i epun. (Ite edomë 3:5, 6) Maine hna inine hnyawa la mekuthethewe i epun, tre, tro hë ej a xatua epuni troa xötrëne pala hi la gojenyi ka loi. (Rom. 2:15) Celë hi lai atre amamai gojenyi koi epun. Ngo maine epuni a ajane troa tro loi la mele i epun, nyipi ewekë fe tro epuni a atre hnyawa la götrane hnei epuni hna ajane troa traqa kow. Haawe, nyipi ewekë troa eköthe amë la itre aja ngöne la götrane la ua, itre aja hnei epuni hna troa eatrën.
3. Nemene la itre manathith hna kapa qa ngöne la hna eköth amë la itre aja nyine troa eatrën, tune la hna qaja hnei Paulo ngöne 1 Korinito 9:26?
3 Hnei Paulo aposetolo hna qaja la itre manathithi ka xulu qa ngöne la hna eköthe amë la itre aja nyine troa eatrën, me thele troa aejëne itre ej; hnei nyidrëti hna cinyihan, ka hape: “Ini a nyenyape tun, tha luelue kö; ini a ishi tun, tha tune kö la ate lepe la enyi.” (1 Kor. 9:26) Maine hnei epuni hna eköthe amë hë la itre aja nyine tro epuni a eatrën, eje hi lai laka, thaa tro kö epuni a nyinyape menu. Easenyi hë matre hane jë fe epuni xome la itre mekune ka tru göi hmi maine huliwa, maine faipoipo maine hnepe lapa, maine itre xane ju kö. Ame e itre xaa ijin, tru menu pala ha hnei mekun nyine troa eatrën, matre jole catre koi epuni troa iën la nyine troa xom. Ngo maine tro epuni a hnëkën amë la aqane troa tro xome la mele i epun, me axeciëne la itre mekune thenge la itre nyipici me itre trepene meköt ka eje e hnine la Wesi Ula i Akötresie, eje hi lai laka, thaa tro pi kö a ajeanyi epuni qa ngöne la gojenyi ka nyipi loi.—2 Tim. 4:4, 5.
4, 5. (a) Nemene la ewekë ka troa traqa, e thaa hnei epuni kö hna eköthe amë la itre aja nyine tro epuni a eatrën? (b) Pine nemen matre loi e tro la hni ne ajane epuni troa amadrinë Akötresie a upi epuni troa wenë la itre mekune hnei epuni hna troa xom?
4 Maine thaa eköthe kö epuni la itre mekune nyine troa traqa kow, tro hë la itre sine ini epun memine lo itre ka hamë ini koi epun, a ajojezi epun me upi epuni troa kuca la ewekë hnei angatr hna mekune ka hape, ka meköt. Maine nyipici laka, ka mama hnyawa ngöne la mekuna i epun la itre aja hnei epuni hna thele troa eatrën, maine jë tro fe la itre xan a hane hamëne la mekuna i angatr. Ame ngöne la epuni a drenge la itre mekune i angatr, isa hnyinge jë, ka hape, ‘Hapeue la itre mekune hnei angatre hna hamëne koi ni, itre eje kö a xatua ni troa mekune la Atre Xupi ni ngöne la eni a thöth, maine itre eje pena ha sewe ni troa nyihluei Nyidrë?’—E jë la Ate Cainöj 12:1.
5 Pine nemene matre loi e troa amekötine la itre mekune hnei epun hna xome thatraqane la mele i epun, hnene la ajan troa amadrinë Akötresie? Ame la ketre kepin, tre, ene laka ame asë hi la nöjei ewekë ka lolo hne së hna hetreny, tre qaathei Iehova asë hi. (Iako. 1:17) Eje hi, nyipi ewekë tro asë hi la itre atr a hetre hni ne ole koi Iehova. (Hna ama. 4:11) Drei la ketre aqane troa amamane hnyawa la hni ne ole i epun, ene la troa lapa meku Iehova ngöne la epuni a eköthe amë la itre mekune hnei epuni hna thele troa traqa kow? Tro sa pane ce wange la itre aja ka sisitria nyine tro epuni a eatrën, memine la nyine troa kuca matre troa ie la itre mekune i epun.
Nemene La Itre Aja Nyine Tro Epuni a Eköth Amë?
6. Nemene la aja ka tru nyine tro epuni a thele troa eatrën, nge pine nemen?
6 Tune lo hne së hna ce wange hë ngöne lo hna cinyihan hnapan, ame la mekune ka tru nyine tro epuni a pane eköthe amë, tre, ene la troa ketre isa sipu anyipicin, laka, ame la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, tre, trenge nyipici hi lai. (Rom. 12:2; 2 Kor. 13:5) Maine jë kola mejiune hnene la itre sine ini epun kowe la ini hna hape, evolution (ene lo ini hna hape ka xulu xan la mel), maine itre xaa ini ka thoi pena, hnene laka hna qaja koi angatr hnene la itre xan, ka hape, celë hi la itre ini lai nyine tro angatr a mejiune kow. Ngo thaa hnene kö laka itre xan a ajane tro epuni a mejiune kowe la ketre ewekë, ke, tro hë epuni a hane kei thenge la mekuna i angatr. The thëthëhmine kö laka, Iehova a ajane tro epuni a nyihluei Nyidrë cememine la mekun ka pexej. (E jë la Mataio 22:36, 37.) Kola ajane hnene la Tretretro së e koho hnengödrai tro epuni a eköthe la lapaune i epun hune la itre ewekë hna anyipicin.—Heb. 11:1.
7, 8. (a) Nemene la itre hnepe aja nyine nyiqaane eatrën ka troa xatua epuni troa acatrene la lapaune i epun? (b) Nemene la hnei epuni hna troa melën elany, e hnei epuni hë hna eatrëne la itre xaa hnepe aja hna eköthe ngöne la qaan?
7 Maine epuni a ajane troa acatrene la lapaune i epun, ka loi e troa pane thele troa eatrëne la itre xaa hnepe aja ka thaa jole menu kö koi epuni troa nyiqaane eatrën, tune la troa thithi ngöne la nöjei drai. Maine epuni a ajane matre thaa tro kö a caasi pala hi la hna qaja ngöne la itre thithi epun, loi e tro epuni a hnehen maine cinyihane pena la itre ewekë ka tru nyine tro epuni a kuca ngöne la drai, me qaja itre ej ngöne la itre thithi epun. Hane jë fe qaja la itre jole hnei epuni hna cile kow, memine la itre ewekë ka amadrinë epun. (Fil. 4:6) Ame la ketre aja nyine nyiqaane eatrën, tre ene la troa e la Tusi Hmitrötr o drai. Atre fe hi epuni laka maine troa e la foa ao götrane ngöne la drai, traqa pë hë kowe la pune la macatre, nge ase hë e asë la Tusi Hmitrötr?a Kola qaja ngöne Salamo 1:1,2, ka hape: “Manathithi la ate . . . angeic a madine la wathebo i Iehova, me lapa mekune la wathebo i Nyidë a lai me jid.”
8 Ame la hnaakönine aja nyine troa nyiqaane eatrën, tre, ene la troa hnëkë troa hane sa la ketre hnying ngöne la ijine kola icasikeu. Maine jë troa nyiqaane hane e la ketre mekune ka sa la ketre hnying, maine troa e pena la ketre xötr ne la Tusi Hmitrötr. Maine jë thupene lai, tro hë epuni a atreine ketre sipu qaja la itre mekun, ngo thaa epuni hmaca kö a troa e itre ej. Eje hi laka, ame la nöjei epuni a hamë mekun, tre, kösë epuni hi lai a huuje koi Iehova. (Heb. 13:15) Ame hë la epuni a eatrëne la itre xaa hnepe aja celë, ketre tro fe ha kökötre la mejiune i epun me hni ne ole i epuni koi Iehova, nge kolo fe ha aijijë epuni troa eköth amë la itre aja ka tru nyine troa eatrën elany.
9. Maine thaa ka cainöje trootro pala kö epun, nemene la itre aja ka tru nyine tro epuni a thele troa eatrëne thatraqai epuni elany?
9 Nemene la itre aja ka tru nyine tro epuni a eköth amë thatraqai epuni elany? Maine thaa ka nyiqaane cainöje petre kö epun, maine jë celë hi ketre aja ka tru lai nyine tro epuni a thele troa eatrën elany. Ngo maine ka cainöje fe hë epun, haawe, thele jë troa maca me catre xome hnyawa la huliwa cili, nge loi e troa hetre hna cainöje pala hi ngöne la treu. Ketre, tro fe ha hetre ajane i epuni elanyi troa xome hnyawa la Tusi Hmitrötr matre troa cainöj. Ame ngöne la epuni a eatrëne la itre aja cili, tre, tro hë epuni a ketre öhne la etrune la madrine hna troa kapa qa ngöne la hna catre cainöj. E cili, tro hë epuni a akökötrene la traeme hnei epuni hna xome matre troa cainöje ngöne la itre hnalapa trootro, maine pena troa thele troa inine la Tusi Hmitrötr memine la ketre atr. Maine ka cainöje hë epun ngo thaa hna bapataiso petre kö, hapeu thaa ketre mekune ka lolo kö la troa eatrëne la aja celë, ene la troa sa xepu me xome la bapataiso, ene pe tro ha ketre Atre Anyipicine i Iehova?
10, 11. Nemene la itre aja ka tru nyine troa nyiqaane eköth amë hnene la itre hna bapataisone hë?
10 Maine hna bapataiso epuni hë, hanawange la itre xaa aja ka tru nyine tro epuni a thele troa eatrëne elany. Maine jë epuni a ajane troa xatuane la itre ekalesia ka cainöje ngöne la itre götran thaa hna cainöje lapa kö ngön. Ijije mina fe tro epuni a xome la huliwa ne pionie ka ixatua maine pionie lapaa, ke, egöcatre pala kö epun. Nyimutre la itre pionie ka madrine troa qaja koi epun, ka hape, ame la huliwa ne cainöje ngöne la drai ka pexej, tre, celë hi ketre aqane tro epuni lai a hane mekune hnyawa la Atre Xupi epuni ngöne la epuni a thöth. Ijije hi tro epuni a eatrëne la itre aja cili ngöne lo epuni petre kö thene la keme me thine i epun. Ketre, tro fe hë la ekalesia i epuni a hane kepe thangane la hnei epuni hna eatrëne la itre aja cili.
11 Hetrenyi fe la itre xaa aja ka tru nyine troa eatrën ka troa hetre thangane ka loi kowe la ekalesia i epun, ngo kowe mina fe la itre xan. Hanawange la ketre ceitun, epuni a mekune troa mele ngöne la ketre götran, maine ketre nöj gaa aja ixatua. Maine jë pena epuni a ajane troa ixatua troa xupi Uma Ne Baselaia maine Bethela ngöne la itre xaa nöj e cailo fen. Ijije mina fe tro epuni a huliwa e hnine la Bethela maine troa ketre mesinare. Ngo nyipici laka, ame la pane aja ka nyipi ewekë catr troa eatrën, tre, ene la troa xome la bapataiso; nge thupene lai, ijije hë troa eköth amë la itre aja hna qaja e caha hun. Maine thaa hna bapataiso epuni pala kö, haawe, loi e tro epuni a pane wange hnyawa la aliene la troa eatrëne lai aja ka sisitria cili.
Aqane Troa Eatrën La Aja Celë, Ene La Troa Bapataiso
12. Nemene la itre kepine matre itre xan a xome la bapataiso, nge pine nemen matre thaa celë kö la itre sipu kepin?
12 Tro epuni a qejepengöne tune kaa la aliene la bapataiso? Itre xan a mekune laka, eje hi lai la ka troa thupë angatre matre thaa tro kö a kei kowe la ngazo. Ame itre xan, angatr a mekune laka loi e tro angatr a xome la bapataiso, ke, ase hë bapataisone la itre sinee i angatr. Ame itre xaa thöth, angatr a ajane troa amadrinëne la itre keme me thine i angatr. Ngo thaa ceitune kö la bapataiso memine la epuni a sisiny, laka, eje a troa sewe epun troa kuca la itre ewekë hnei epuni hna ajane troa kuca juetrën; nge ketre, thaa epuni kö a bapataiso hnene laka hna upe iele epuni hnene la itre xan. Loi e tro epuni a xome la bapataiso e trotrohnine hnyawa ha epuni la aliene la troa ketre Atre Anyipicine i Iehova, nge e xecie hnyawa e kuhu hni epun, laka, ijiji epuni hë nge aja i epuni troa eatrëne la hnëqa cili.—Ate cai. 5:4, 5.
13. Pine nemene matre loi e tro epuni a xome la bapataiso?
13 Ame la ketre kepine matre kola xome la bapataiso, tre, ene laka hnei Iesu hna upe la itretre drei nyidrë troa “inine la nöjei nöj’ asëjëihë, me bapataiso angat.” Hnei nyidrëti mina fe hna amamai tulu hnene la hna xome la bapataiso. (E jë la Mataio 28:19, 20; Mareko 1:9.) Ketre, ame la bapataiso, tre, celë hi la ketre jëne ka sisitria catr troa hetrenyi la mel. Thupene la hnei Peteru aposetolo hna amexeje la hna xupe la aka hnei Noa, nge jëne ej hna amele angeic me hnepe lapa i angeic, tre, öni angeic, ka hape: “Nge ame lai kola cei tune me bapataiso, la kola amele nyipunie enehila, . . . hnene la mele hmaca Iesu Keriso.” (1 Pet. 3:20, 21) Ngo thaa kolo kö lai a hape, ame hë la epuni a bapataiso, tre, ketre ewekë lai ka anyipicine koi epuni laka tro ha thupë epuni qa ngöne la ketre hulö. Loi e tro pe epuni a xome la bapataiso pine laka epuni a hnimi Iehova me ajane troa nyihluei Nyidrë cememine la hni, me u, me mekun, me trenge catre ka pexej.—Mar. 12:29, 30.
14. Pine nemene matre itre xan a cile hnö troa xome la bapataiso, ngo nemene la ewekë ka xecie hnyawa e kuhu hni epun?
14 Ame la itre xan, angatr a cile hnö troa xome la bapataiso wanga upetröne eë angatre jë elany. Hapeu, hetrenyi thei epuni la xou cili? Maine eje hi, thaa ka ngazo kö e troa xou tune lai. Kolo lo lai a amamane laka trotrohnine hnyawa hi epuni la enyipiewekëne la troa xome hnyawa la hnëqa celë, ene la troa ketre Atre Anyipicine i Iehova. Hapeu, hetrenyi fe kö la ketre kepin matre thaa xome kö epuni la bapataiso? Maine jë thaa nyipi xecie kö e kuhu hni epun, laka celë hi la aqane mele ka sisitria, ene la troa mele thenge la itre trepene meköti Akötresie. Maine celë hi la mekuna i epun, loi e troa mekune la itre thangane ka ngazo ka traqa kowe la itre ka thatre la itre trepene meköti qa hnine la Tusi hmitrötr, tro lai a xatua epuni troa atreine axecië mekun. Ame ngöne la ketre götran, maine jë epuni a hnine la itre trepene meköti Akötresie, ngo thaa xecie kö koi epuni laka atreine epuni elanyi troa melëne itre ej. Eje hi laka thaa ka ngazo kö e troa xou tune lai, ke, kolo lai a amamane la hni ka ipië ka eje thei epun. Ketre, Tusi Hmitrötr a qaja, ka hape, ka iaö la hni ne la atr. (Iere. 17:9) Ngo ijije hi tro epuni a eatrëne la hnëqa i epun, e hnei epuni hna catre ‘thupëne [la jë i nyipunie] thenge la Wesi Ula i cilie.’ (E jë la Salamo 119:9.) Maine hetrenyi la itre xaa kepin ka sewe epuni troa xome la bapataiso, nyipi ewekë tro epuni a isenyine la itre jole cili, memine la itre ewekë hnei epuni hna hnehengazon.b
15, 16. Tro epuni a atre tune kaa, maine ijiji epuni hë troa xome la bapataiso?
15 Ngo tro epuni a atre tune kaa, maine ijiji epuni hë troa xome la bapataiso? Ame la ketre jën, tre, ene la tro epuni a ketre sipu hnying, ka hape: ‘Atreine kö ni troa qejepengöne la itre trepene ini qa hnine la Tusi Hmitrötr koi itre xan? Eni kö a catre cainöje ngacama thaa cainöje kö hnene la keme me thineng? Eni kö a catre sine la nöjei icasikeu asë? Hetre tulu kö hnenge hna atre matre tro ni a lapa mekun ngöne la eni a cile kowe la iajojezi ne la itre sine ining? Tro kö ni elanyi a catre nyihluei Iehova ngacama kola sewe ni hnei keme me thineng me itre enehmung? Eni kö a thithi fë la aqane imelekeu i eni me Akötresie? Nge hane kö ni sa xepu koi Iehova ngöne la thith?’
16 Ame la bapataiso, tre, ketre ewekë lai ka sazene la mele ne la atr, nge thaa nyine tro kö a wanga ahmalohmaloeën. Hapeu, ka macaje hë epun troa mekune hnyawa la ewekë cili? Ame la troa macaj, tre, thaa ene kö la troa atreine hamëne la itre cainöj ka lolo qa ngöne la ita ne cainöj, maine atreine sa pena ngöne la icasikeu. Kolo fe a thele thei epuni troa atreine axeciëne la itre mekun thenge la aqane trotrohnine epuni la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr. (E jë la Heberu 5:14.) Maine traqa ha epuni ngöne la götrane celë ne la mele i epun, nge ijiji epuni hë troa eatrëne lai, haawe, epuni hi lai a troa kapa la ketre manathithi ka sisitria, ene la troa nyihluei Iehova cememine la hni ka pexej, me mele tune la ketre atr ka nyipi nue la mele i angeic koi Nyidrë.
17. Nemene la ka troa xatua epuni troa cile kowe la itre ithupath ka traqa thupene la hnei epuni hna xome la bapataiso?
17 Maine jë thupene la hnei epuni hna xome la bapataiso, tre, atraqatre la madrine i epuni troa nyihluei Iehova. Ngo thaa qea ju kö nge epuni ha cile kowe la itre jole ka troa tupathe la lapaune i epun me aqane catre i epun. (2 Tim. 3:12) The mekune kö laka tro epuni a cile caas kowe la itre itupath. Thele ixatua jë thene la keme me thine i epun. Sipo ixatua jë kowe la itre trejine ka macaje ngöne la ua e hnine la ekalesia. Catre jë ce mele memine la itre sinee i epun ka thele pala hi troa xatua epun. The thëthëhmine pi kö laka Iehova a hnehengazo epun, nge tro pala kö Nyidrëti a hamëne koi epuni la trenge catre ka ijij matre troa cile kowe la nöjei pengöne jole ka troa traqa.—1 Pet. 5:6, 7.
Tro Epuni a Eatrëne Tune Kaa La Itre Aja Hna Eköth Amë Hë?
18, 19. Tro epuni a kepe thangane tune kaa la hna wai pengöne hnyawa la itre ewekë hnei epuni hna amë panën ngöne la mele i epun?
18 Ngacama hetrenyi thei epuni la itre mekune ka loi, ngo hapeu hetre traeme i epuni kö troa kuca la hnei epuni hna ajan, memine la nyine tro epuni a kuca? Maine pëkö traeme i epun, haawe, loi e tro epuni a wai pengöne la itre ewekë hnei epuni hna amë panën. Hanawange la ketre ceitun: Xome jë la ketre baketr, nge nyialiene jë hnei etë ka tru. Thupene lai, atiqane ju hnei ngöni. Haawe tiqa hnyawa ha la baketr hnei etë me ngöni. Ame enehila, nenge trije pi la baketr, ngo amë hnyawa ju kö ezine baketr lo lai aliene ej, ene lo lai etrune ngöni me etë. Ame pena ha enehila, pane nyiqaane nyialiene jë pena lai baketr hnei ngöni, nge thupene lai itre etë pena. Hapeu, tro kö a hetre göhnene la itre etë? Ohea, pine laka hnei epuni hna nyialiene panëne la baketr hnei ngöni nge pine pëhë la itre etë.
19 Ceitune hi lai memine la epuni a huliwane la traeme i epun. Maine tro epuni a amë panëne ngöne la mele i epun la itre ewekë tune la itre nyine iamadrinë, eje hi lai laka, tro ha pë ijine i epuni kowe la itre ewekë ka sisitria catr, ene la itre huliwa i Akötresie. Ngo maine tro epuni a xötrethenge la ithuemacanyi celë ene la troa “tupathe . . . la nöjei ewekë ka isa pengöne kö,” tro hë epuni a öhne laka hetre traeme i epuni thatraqane la itre huliwa ne la Baselaia memine fe la itre nyine iamadrinë.—Fil. 1:10.
20. Nemene la nyine tro epuni a kuca ngöne la epuni a luelu maine hnehengazo fë la itre aja hnei epuni hna thele troa eatrën?
20 Ame ngöne la epuni a thele troa eatrëne la itre aja hnei epuni hna eköthe amë hë, ene mina fe la bapataiso, maine jë tro epuni e itre xaa ijin, a luelue me hnehengazo fë itre ej. Ame e cili, “nuepi koi Iehova [“troa ajöne la ehnefe i epun,” MN], nge tro nyidëti a sajuë [epun].” (Sal. 55:22) Hetrenyi thei epuni enehila la ketre ijine ka ijije troa hane kuca la ketre huliwa ka sisitria catre ngöne la mele ne la atr, ene la huliwa ne cainöje e cailo fen me inine la nöjei atr. (Ite hu. 1:8) Isa qanyi epuni kö iën, ene la troa goeëne la itre xaa atr a xome la huliwa cili, maine pena troa kuca lai huliwa. The lapa fë kö la itre atreine i epun, ngo huliwane jë göi troa nyihluei Akötresie me sajuëne la Baselaia i Nyidrë. Thaa tro pi kö epuni a ietrane fë la mekune hnei epuni hna axeciën, ene la troa nyihluene la “ate xupi [epuni] ngöne la ite drai e thupëtesiji [epun].”—Ate cai. 12:1
[Ithueamacany]
a Wange ju La Tour de Garde ne 1 Ogas 2009, götrane 15-18.
b Maine kola aja ixatua ngöne la götrane cili, wange ju la itus Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques, volume 2, mekene 34.
Tro Nyipunieti a Sa Tune Kaa?
• Pine nemene matre loi e tro epuni a eköth amë la itre aja nyine troa eatrën?
• Nemene la itre xaa aja ka tru nyine troa eatrën?
• Kola hapeue la troa eatrëne la aja celë, ene la bapataiso?
• Maine tro epuni a wange hnyawa la itre ewekë hnei epuni hna amë panën, tro lai a xatua epuni tune kaa troa eatrëne la itre aja hnei epuni hna eköth amë?