Drei La Ka Atre La Itre Drai Elany?

Pi tro asë hi së a atrepengöne la itre drai elany. Easa ajane troa atre la aqane trongene la mele së elany, memine la mele ne la itre sinee së hne së hna hnim. Easa hnying e itre xa ijin ka hape: ‘Tro jë a tune kaa la mele ne la itre nekö së elany? Tro jë kö a patre elany la ihnadro hnene la ketre hulö? Hetre nyine tro kö sa kuca, matre tro loi la fen?’ Easa pi atre, ke pengö së hi lai, nge matre tingetinge pi la hni së, me atre la nyine tro sa kuca, me tro xome hnyawa la mele së, nge matre tha tro kö sa hnehengazo menu. Ame la easa atrepengöne la itre drai elany, hmaloi hë koi së troa hnëkë kowe la itre ewekë ka troa traqa.

Nemene la pengöne la itre drai elany? Drei fe la ka atre? Hna eatr la itre xa trenge ewekë ne la itre atr ka thele troa qeje pengöne la itre drai elany, ngo tru fe la ka tria. Ngo Tusi Hmitrötr a qaja ka hape atreine Akötresie troa thingehnaeane la itre ewekë ka troa eatr. Kola qaja hnene la Wesi Ula i Nyidrë, ka hape, Nyidrë la “ate amamane la pune qa ngöne la qan ; nge kola qaja ekö la ite ewekë ka tha hna kuca pete kö.” (Isaia 46:10) Ije hna thingehnaeane hnei Akötresie ka eatr?

ITRE HNA THINGEHNAEANE HNEI AKÖTRESIE

Nemene la enyipiewekëne la troa atre la etrune la itre hna perofetane hnei Akötresie ka eatr? Pane mekune ju së, la atr ka huliwa ngöne Météo. Maine tro epuni a öhne thupene la itre drai laka, ka eatr pala hi la hnei nyidrëti hna qaja, tro hë epuni lai a lapaa jelenyipicine la hnei nyidrëti hna troa qaja, göne la itre drai ka troa xulu. Ceitune hi lai me Akötresie, laka, maine tro epuni a öhne ka hape, ka nyipici pala hi la hnei Nyidrëti hna qaja, tro pala pë hë epuni lai a drenge la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean göne la itre drai elany.

PENGÖNE LA KETRE NÖJ ATRAQATR:

Maine troa thingehnaeane koi së ka hape, tro ha lep apatren la ketre nöj atraqatr, nge eatre pi hi la ithanata cili, tre tro së lai a hai. Hnei Akötresie hna up ekö la ketre qene qaja i Nyidrë troa thingehnaeane ka hape, tro ha lep apatrene la nöje Nineve. (Zefania 2:13-15) Nemene la hna qaja hnene lo hna hape, itre historiens? Öni angatr ka hape, ame ekö, hmekune lo itre macatre 600 M.P.K. (kösë 15 lao macatre thupene la hna thingehnaeane hnei Akötresie), hna traqa hnene la angetre Babulona, me angetre Madai koi Nineve, me lepe la nöje cili. Hnei Akötresieti fe hna thingehnaeane ka hape, tro ha ‘pë wene tune la hnapapa’ la nöje Nineve. Hapeu, eatre ju kö la trenge ewekë celë? Eje hi, pine laka, ngacama 518 km² la etrune la nöje cili asë, ngo tha hnene kö la itre ithupëjia ne ej hna lapaane me nyipi ewekën. Hnei angatre pe hna nuetrij. Hapeu, atreine fe kö la itre analystes thingehnaeane hnyawa la itre ewekë ka troa traqa?

ITRE JUN ATR HNA DREUTH:

Drei fe la atr ka troa hane qaja ka hape, ame elany thupene la 300 lao macatre, tro la ketre thupëtresij a dreuthe trij la itre jun atr hune la ita ne huuj ngöne la ketre traon, nge hna hane qaja fe la ëje i angeic, me ëje ne la lapa hnei angeice hna fetra qa ngön, memine la ëje ne lai traon? Maine troa eatr lai hna thingehnaeane cili, tro ha hlemu lai atrekë trenge ewekën. Önine la qene qaja i Akötresie göne la ita ne huuj ne Bethela ka hape: “Troa hnahone la nekö trahmanyi kowe la lapa i Davita, Iosea la ëjen, . . .  nge troa deuthe hui ’ö la ite ju i at.” (1 Ite Joxu 13:1, 2) Thupene hë la 300 lao macatre, kola xulu qaathene la lapa i Davita la ketre joxu; Iosea la ëje i angeic, ketre ëj tha hna lapaa hëne kö. Nge hnei Iosea hna iupe “troa xome la ite june wezipo qa ngöne la ite hua, me deuthe tije hune la ita ne huje” e Bethela. (2 Ite Joxu 23:14-16) Akötresieti casi hi la ka atreine thingehnaeane hnyawa la ewekë celë ka eatr.

TROA KEI LA KETRE MUS KA TRU:

Pane mekune jë ka hape, traqa pi la ketre ithanata ka hape, hane hi la ëje ne la ketre thupëtresij, me aqane tro angeic a akeine la ketre musi ka tru, ngo tha ase pala kö hnahon. Maine ce me epuni fe la kola eatre lai hna thingehnaean, tro hë epuni lai a hai. Hnei Akötresieti ekö hna thingehnaeane laka, tro la ketre thupëtresij, ene Koreso, a elemekene la trongene isi ka troa lepe la ketre nöj. Nge tro fe Koreso a nue hmaca pi la angetre Iudra hna oth, me xatua angatr ngöne la angatr a troa xup hmaca la ēnē i angatr. Hnei Akötresieti fe hna qaja ka hape, ame la kola troa uti kowe lai nöj atraqatr hnei Koreso me trongene isi angeic, tro angatr a aqaqacilene la hneopegejë hmekune lai nöj, nge pëkö ejolene troa lepe ej, ke hna fe angangane kö la itre thingene qanahage ne ej. (Isaia 44:27–45:2) Hapeu, hna eatre ju kö la trenge ewekë i Akötresie? Kola qaja hnene lo hna hape, itre historiens ka hape, Koreso la ka uti kowe lo lai nöj atraqatr. Nge hnene la trongene isi angeice hna ajeane la ca jë i tim a tro Babulona, matre troa qaqacile la timi ka thupëne la nöje cili. Ketre, ame hë la kola lö hnene la itre soc kowe la nöj, hna fe kö lo itre thingene qanahag. Ame hë e thupen, Koreso pë hë a nue pi lo angetre Iudra, me amekötine laka, ijije tro angatr a bëeke kowe la zi angatr, göi troa xup hmaca lo ēnē e Ierusalema. Ketre ewekë ka ketre pengöne lai, pine laka, tha Akötresie i Koreso kö, la Akötresieti ne la angetre Iudra. (Ezera 1:1-3) Atreine fe kö la itre atr troa thingehnaeane hnyawane la itre ewekë cili ka traqa ekö?

Köni hna thingehnaeane lai hnei Akötresie, nge ka amamane ka hape, atreine Nyidrëti thingehnaeane la itre ewekë ka troa traqa, ke ka eatre pala hi. Tha ka traqa xane kö la itre ewekë cili. Öni Iosua kowe la nöje i angetre Iudra ekö ka hape: “Ate hë nyipunie ngöne la ite hni me ite u i nyipunie laka, tha tia kö la kete ewekë ne la nöjei ewekë ka loi asë hnei Iehova Akötesi nyipunie hna ulatine koi nyipunie ; eate asë hë koi nyipunie, ngo tha tia kö la kete ewekë ka cas.” (Iosua 23:1, 2, 14) Thatreine kö tro la itre atr cili ekö a jelethoi Iosua. Ngo nemene la aqane thingehnaeane Akötresieti la itre ewekë ka troa traqa? Iananyi catre la aqane kuca i Akötresie memine la aqane kuca ne la itre atr. Ewekë lai nyine tro sa atrehmekune hnyawan, pine laka, hetre itre hnei Akötresie hna thingehnaeane göne la itre drai elany, nge ka troa hetre thangane koi easë asë.

ISAPENGÖI AKÖTRESIETI KÖ ME ITRE ATR

Ame la itre hna thingehnaeane hnei itre atr, tre hna nyitrepene hnene la itre ewekë hna öhn hnei itre ka ini sias, me itre analystes, maine hnene la itre xa pengöne ju kö. Nge thupene jë hi la hnei angatr hna qeje pengöne la ewekë ka troa traqa, angatr a pane lapa treqene ju, matre troa wang maine troa eatr lai ewekë hna qaja.—Ite Edomë 27:1.

Ame pena Akötresie, pëkö ketre ewekë hnei Nyidrëti hna thatre. Isa atre asë hi Nyidrëti la pengöne la itre atr, memine la itre aja i angatr; celë hi kepine matre atreine hi Nyidrë troa öhne la aqane troa ujë hnene la ketre atr, maine ketre nöje pena. Ngo tha eje hmekuje kö lai. Atreine fe Nyidrëti eatrongëne me ujëne la itre ewekë, matre troa eatr la ithanata i Nyidrë. Öni Nyidrë: “Tro ha tune lai la tenge ewekënge kola tropi qa ngöne la qeng ; tha tro kö a hmaca gufa kö koi ni, loi pe tro ej’ a . . . eate ngöne la ewekë hnenge hna up’ eje kow.” (Isaia 55:11) Kösë lo ka hape, ame la itre hna perofetane hnei Akötresie, tre itre ithuemacany. Nge Nyidrëti a qaja, matre troa xeci koi së laka, tro pala hi a eatr la trenge ewekë i Nyidrë.

TUNE KAA FE SË ELANY?

Hetre ketre atre kö ka atreine qaja koi së la pengöne la mele së elany me mele ne la itre sinee së hne së hna hnim? Maine epuni a drei mejene ka hape, hana cahmijë wene, atreine hi tro epuni a canga hnëkë. Ceitune hi lai memine la itre hna perofetane hnene la Tusi Hmitrötr. Hnei Akötresie hna thingehnaeane ka hape, easenyi hë matre saze pi la fene hnengödrai asë. (Wange ju fe lo “Itre Hna Thingehnaeane Hnei Akötresie,” hna eköhagen) Isapengöne kö la hnei Nyidrëti hna thingehnaeane göne la itre drai elany, memine la itre hna thingehnaean hnei atr.

Ka hetre pengöne la fene hnengödrai qa ngöne la qaan, nge hetre pune mina fe. Nge ijije tro sa hane atre, jëne la Tusi Hmitrötr. Öni Akötresieti ka hape, Nyidrëti la “ate amamane la pune qa ngöne la qan . . . kola hape, Troa cile huti la musing, nge tro ni a kuca asë la ajang.” (Isaia 46:10) Ijije tro epuni me itre sinee i epun a melëne la ketre mel ka lolo elany. Hnyingëne ju thene la Itretre Anyipici Iehova, ka hape, nemene la pengöne la itre drai elany, thenge la hna qaja hnene la Tusi Hmitrötr. Tha itre ka trene mene kö la Itretre Anyipici Iehova; nge tha ka hane kö angatr puje la kola ewekë koi angatr hnene la itre u; nge ketre pëkö thei angatre lai troa atreine thingehnaean. Angatre hi a ini Tusi Hmitrötr, matre troa öhne la maca ka lolo hnei Akötresieti hna ahnithe göne la itre drai ka troa xulu.