Itre Isi Me Ihumuth a Ketri Së Asë
“Qaane lo Hnaaluene Isi Katru, kola elë nyimenyim la itre isi. Traqa koi 2 miliar lao atr ka mel ngöne la itre götrane gaa isi.”
Amina Mohammed, vice-secrétaire générale de l’Organisation des Nations unies, 26 Januare 2023.
Tha hne së kö hna mekun ka hape, troa hane ketr la itre xaa götran ne la fen, hnene la isi me ihumuth. Nge ame thene la itre atr ka mele ngöne la itre götran gaa pë isi, ke hna ketri angatre fe hnene la itre ejolene la isi. Ketre, tha ka canga patre kö la itre thangane ka ngazo. Tro sa ce wang la itre ceitun:
Jiinë xen. Kola qaja hnene la Groupe de la Banque mondiale ka hape, “isi la ka axulune la jiin, matre 70% lao atr ka mecijin ngöne la itre götran gaa isi me ihumuth.”
Kola wezipo la ngönetrei me mekun. Ame la kola dreng ka hape, hetre isi ka troa traqa ngöne la ketre götran, ke tru catr la xou ne la itre atr ka lapa e cili. Matre canga tro hi angatr a eatr me wezipo. Göi jole fe koi angatr troa wai droketre.
Kola fek la itre atr. Önine la haut-commissaire des Nations unies pour les réfugiés, ame lo Semitrepa 2023, traqa koi 114 millio lao atr ka fek qa ngöne la itre hnalapa i angatr hnei isi me ihumuth.
Kola jol göi mani. Itre isi mina fe a axulune la itre jol göi mani, tune la kola elë la itre thupene mo. Itre atr a akötr, la mus a xom la itre manie ka tru, troa nyithupene la itre sooc, ngo tha xome pe kowe la itre ka wezipo maine koi itre ka ini. Nge e thupene la isi, ka tru thupene la troa xup hmaca la nöj.
Kola angazone la ihnadro. Ame la kola angazone la ihnadro, ke ka hetre ethanyin kowe la itre atr ka lapan. E hna apoizinëne la tim, me eny, me ihnadro, ke tro lai a aciane la itre mec ka jol troa nyinyin. Nge the qaja pala ha la itre ethanyine la itre jia ne isi hna nue pe hnene la itre ithupëjia.
Eje hi, ka hetre ethan la isi, nge ka tru thupen.