Nte Abasi Esida Mme “Ukwan̄” Usụn̄ Anam N̄kpọ?
“DEUS ESCREVE CERTO POR LINHAS TORTAS” (“ABASI ESIDA mme ukwan̄ udịm ewet n̄kpọ nte enende”) edi n̄ke ke Brazil. Enye ọnọ ekikere nte ke Abasi kpukpru ini esinam nnennen n̄kpọ edi ndusụk ini ke usụn̄ oro etiede ukwan̄ ukwan̄ ke enyịn owo. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini owo emi odude ke usiere uwem akpade, ediwak owo ẹsidọhọ ẹte, ‘Abasi okot enye ke heaven.’ Edieke owo enyenede ndo ikpọkidem m̀mê osobode n̄kpọ mmọn̄eyet, ndusụk owo ẹkeme ndidọhọ ẹte, ‘Edi uduak Abasi.’ Sia ẹduọhọde Abasi ẹban̄a n̄kpa, mme mfịna ikpọkidem, ye mme ntak mfụhọ eken, mme utọ ikọ oro ẹwụt ẹte ke Abasi ‘esiwet n̄kpọ ukwan̄ ukwan̄,’ nte ke enye anam n̄kpọ ke usụn̄ oro mîn̄wan̄ake mme owo.
Ntak emi ediwak mbon ido ukpono ẹnịmde ke akpanikọ nte ke Abasi edi ntak n̄kpa ye nsọn̄ọn̄kpọ? Mme edinịm ke akpanikọ ẹmi ẹsiwak ndikọn̄ọ ke ukwan̄ ifiọk ndusụk itien̄wed Bible ẹsiode ẹnịm ikpọn̄. Ẹyak nnyịn ise ibat ibat ke otu mmọ ibio ibio.
● “Anie onyụn̄ anam imụm, ye inan, ye okụt usụn̄, ye nnan? Nte idịghe ami Jehovah?”—Exodus 4:11.
Ndi emi ọwọrọ ete ke ana ẹduọhọ Abasi kaban̄a kpukpru mbon oro ẹnyenede nsio nsio ndo? Baba. Emi ikpodụhe ke n̄kemuyo ye edu Abasi. Bible asian nnyịn ete: “Kpukpru se Abasi obotde ọfọfọn.” (1 Timothy 4:4) Inaha ẹduọhọ enye edieke owo amanade nnan, imụm, m̀mê inan. Enye oyom se ifọnde kpọt ọnọ edibotn̄kpọ esie, koro enye edi Owo emi “kpukpru eti edinọ ye kpukpru enọ eke ẹfọnde ẹma” ẹtode.—James 1:17.
Ekedi akpa ete ye eka nnyịn, Adam ye Eve, ẹkemek ke idemmọ ndisọn̄ ibuot ye Abasi ẹnyụn̄ ẹtaba mfọnmma mmọ ndien ke ntre ẹtabade ukeme ndinyene mfọnmma nditọ. (Genesis 3:1-6, 16, 19; Job 14:4) Nte mme andito ubon mmọ ẹkedọde ndọ ẹnyụn̄ ẹnyenede nditọ, mme unana mfọnmma efen efen, esịnede mme ndo ikpọkidem, ẹma ẹtọn̄ọ ndiwụt idem ke otu mme owo. Ke adan̄aemi Jehovah Abasi mîkedịghe ntak kaban̄a emi, enye ama ayak oro etịbe. Ntem, enye ama ekeme nditịn̄ mban̄a idemesie nte ‘anamde’ imụm, inan, ye nnan.
● “Owo ikemeke ndinen̄ede n̄kpọ eke ẹkwan̄ade.”—Ecclesiastes 1:15.
Ndi Abasi akanam mme n̄kpọ ẹkwan̄a? Ke akpanikọ idịghe. Ecclesiastes 7:29 ọdọhọ ete: “Abasi ama anam owo edinen; ndien mmọ ẹma ẹyom ediwak idiọk usụn̄.” Contemporary English Version esịn ufan̄ikọ emi ibio ibio ete: “Nnyịn ikenen̄ede idi mme anam-akpanikọ ke ini Abasi okobotde nnyịn, edi idahaemi nnyịn inyene mme ukwan̄ ekikere.” Utu ke ndida ndinen idaha Abasi ndu uwem, ke ata akamba udomo, iren ye iban ẹkokoi ẹmek nditiene mme ndutịm, uduak, usụn̄ unam n̄kpọ, m̀mê usụn̄ idemmọ—adade ekesịm edinọ idemmọ unan.—1 Timothy 2:14.
N̄ko, nte apostle Paul ọkọdọhọde, ke ntak idiọkn̄kpọ ubonowo, “ẹkenam ekondo osụk idem ọnọ ikpîkpu n̄kpọ.” (Rome 8:20) Ndien “owo ikemeke ndinen̄ede” idaha emi ke mme ukeme owo. Sụk Abasi ndisịbe ndụk ke ẹdisio kpukpru ukwan̄ ye ikpîkpu n̄kpọ ẹfep ke mme mbubehe isọn̄.
● “Se n̄kpọ emi Abasi anamde: koro anie ekeme ndinen̄ede se enye akwan̄de?”—Ecclesiastes 7:13.
Ke ikọ en̄wen, Edidem Solomon okobụp ete: ‘Anie ke otu ubonowo ekeme ndinen̄ede mme ndo ye mme unana mfọnmma oro Abasi ayakde odu?’ Owo ndomokiet idụhe, koro odu ntak emi Jehovah Abasi ayakde mme n̄kpọ ẹmi ẹtịbe.
Ke ntre, Solomon eteme ete: “Dat esịt ke usen unen, nyụn̄ kere ekikere ke usen nnanenyịn: Abasi ama onyụn̄ anam emi adian ye oro, man owo okûkụt baba n̄kpọ kiet eke editienede enye edem.” (Ecclesiastes 7:14) Owo ekpenyene ndidat esịt mban̄a usen ke ini n̄kpọ ẹsan̄ade ọfọn onyụn̄ owụt idatesịt esie ebe ke ndiwụt eti ido. Enye ekpenyene ndise eti usen nte enọ Abasi. Edi nso edieke usen adade afanikọn̄ edi? Owo ayanam ọfọn ‘ndikụt,’ oro edi, ndifiọk, nte ke Abasi ayak afanikọn̄ oro ada itie. Ntak emi enye anamde ntre? Solomon ọdọhọ ete: “Man owo okûkụt baba n̄kpọ kiet eke editienede enye edem.” Nso ke emi ọwọrọ?
Akpanikọ oro nte ke Abasi ayak nnyịn isobo idatesịt ye mme mfịna eti nnyịn nte ke nnyịn ikemeke nditịn̄ se ini iso edidade edi. Afanikọn̄ ekeme ndisịm nti ye ndiọi owo. Isioho owo eto. Emi ekpenyene ndinam nnyịn ifiọk nte ndiberi edem ke Abasi, idịghe ke idem nnyịn, edide akpan n̄kpọ, itide ite ke “Abasi edi ima.” (1 John 4:8) Ke adan̄aemi nnyịn mîkemeke ndifiọk ndusụk n̄kpọ idahaemi, nnyịn imekeme nditịm nnịm nte ke ẹma ẹkenam kpukpru n̄kpọ ẹma, se Abasi akayakde ada itie ama anam uduak oro enyenede ufọn ọnọ kpukpru mbon oro ẹkebuanade.
Tutu amama se ededi oro enye ayakde idinọhọ mbon oro ẹnyenede nnennen esịt nsinsi unan. Apostle Peter ama anam emi an̄wan̄a ke ini eketịn̄de aban̄a ndutụhọ oro ekesịmde mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ ke eyo esie: “Abasi kpukpru mfọn, emi okokotde mbufo ete ẹdidụk ke nsinsi ubọn̄ Imọ ke Christ, ke ini mbufo ẹma ẹkụt ukụt ke ekpri ini, ayanam mbufo ẹfọn ẹma, ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹda, ẹnyụn̄ ẹkop idem.”—1 Peter 5:10.
Ini Ndinen̄ede N̄kpọ Mbon
Jehovah esinọ nnyịn ukeme ndiyọ mme idomo idahaemi. Enye n̄ko ọn̄wọn̄ọ ndinam “kpukpru n̄kpọ ẹdi mbufa.” (Ediyarade 21:5) Ih, edi uduak esie nte ke Obio Ubọn̄ esie eke heaven ọyọsọp ọnọ mbon oro ẹbiomode ndo nsọn̄idem onyụn̄ ese aban̄a edinam mme akpan̄kpa ẹset. Ukara oro n̄ko oyosio enye emi mme usụn̄ esie ẹnen̄ede ẹkwan̄a—Satan kpa Devil—efep. (John 5:28, 29; Rome 16:20; 1 Corinth 15:26; 2 Peter 3:13) Nso edidiọn̄ ke emi edidi ntem ọnọ mbon oro ẹbakde Abasi ke ofụri isọn̄ ke ini Abasi ndinen̄ede mme n̄kpọ ekemde!
[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 28]
Job Okopde Nnama Esie/The Doré Bible Illustrations/Dover Publications