Ndi Isua Ikie Oro Ekedi eke Satan?

“ISUA ikie emi edi eke Satan, ke ndiọkn̄kan idaha esie. Idụhe eyo ekededi ke ini edem emi mme owo akanam ẹwụtde ukeme, ye udọn̄ ẹkponde ntem, ke ndiwot ediwak miliọn mbon en̄wen ke ntak orụk, ido ukpono m̀mê n̄ka.”

Usọrọ ọyọhọ isua 50 eke edifiak nti ubọhọ-ufụn mbon unọmọ oro mîduehe oro ẹkekọbide ke itienna n̄kpa Nazi, akanam ẹtịn̄ mme ikọ eke enyọn̄ emi ke n̄wed mbụk n̄kpọntịbe The New York Times eke January 26, 1995. Nsobo eke orụk emi—kpa kiet ke otu edinam uwot ofụri orụk oro ẹtịmde ẹdiọn̄ọ ke mbụk—ama owot n̄kpọ nte mme Jew miliọn itiokiet. Se ikperede ndisịm mbon Poland miliọn ita oro mîkedịghe mme Jew ẹma ẹkpan̄a ke se ẹkotde “Nsobo eke Orụk Oro Ẹma Ẹkefre Enyịn Ẹban̄a.”

“Ke n̄wed esie oro Humanity—A Moral History of the Twentieth Century, Jonathan Glover ọdọhọ ete: “Ekikere ẹnọde edi nte ke ọtọn̄ọde ke 1900 tutu esịm 1989 ekọn̄ ama owot miliọn owo 86.” Enye adian do ete: “Imemke utom ndifiọk ibat owo oro ẹkekpan̄ade ke ekọn̄ ọyọhọ isua ikie 20. Owo ikemeke ndinyene nnennen ibat mme owo oro ẹkekpan̄ade ke ẹbaharede ukem ukem, sia ẹkewotde n̄kpọ nte mbahade owo iba ke itie ita (miliọn 58) ke ekọn̄ ererimbot mbiba. Edi, edieke mme owo emi ẹkpekekpan̄ade kpukpru ini ke ẹbaharede ukem ukem ke ofụri isua ikie 20, eyedi ekọn̄ ama owot n̄kpọ nte owo 2,500 kpukpru usen, Oro ọwọrọ se iwakde ibe owo 100 kpukpru hour ke isua anan̄ ye duop.”

Mmọdo, ẹkot ọyọhọ isua ikie 20, kiet ke otu mme isua ikie oro ẹduọkde iyịp ẹkan emi akanam ubonowo okụtde. Ke n̄wed esie oro Hope Against Hope, Nadezhda Mandelstam ewet ete: “Nnyịn imokụt edikan oro idiọkn̄kpọ enyenede ke ntak ẹbiatde ẹnyụn̄ ẹsịnde nti ido uwem eke owo ke ndek.” Ndi idiọkn̄kpọ emenen̄ede akan ke en̄wan oro akade iso ke ufọt eti ye idiọk?

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 2]

IKPAEDEM: Eka ye eyen: J.R. Ripper/SocialPhotos

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 3]

Ndise Itieutom United States Esede Aban̄a Odudu Ikan̄ Ilektrik