Jehovah Ọdiọn̄ Mi ke Ntak Emi N̄kopde Uyo Esie

N̄KAMANA ke 1923 ke Hemsworth. Obio emi odu ke Yorkshire ke England. Akpaneka mi ekere Bob. Ini n̄kedide isua usụkkiet, ẹma ẹnọ ete mi mme n̄wed emi ẹkeyararede ndiọi n̄kpọ emi ẹnamde ke nsunsu ido ukpono. Se ete mi okokotde ama enem enye tutu sia ama esibiak enye ndikụt mme pastọ ẹkwọrọde edi inamke-nam. Ke isua ifan̄ ebede, Bob Atkinson ama edi ufọk nnyịn edibre utịn̄ikọ Brọda Rutherford ọnọ nnyịn. Ima ifiọk ke mbon emi ẹkewetde mme n̄wed oro ẹkenam ẹsan̄a ẹbre utịn̄ikọ oro. Ete ye eka mi ẹma ẹdọhọ yak Brọda Atkinson esididia udia ke ufọk nnyịn kpukpru mbubreyo. Ima isida ufan̄ oro ibụp enye ediwak n̄kpọ ke Bible. Enye ama ọdọhọ nnyịn itiene ididụk mbono esop ke ufọk Brọda kiet emi mîkenen̄ekede iyom usụn̄. Ima itiene ika inikiet inikiet, ndien ekem ẹma ẹsiak ekpri esop ke Hemsworth. Mme asan̄autom zone (emi ẹkotde idahaemi mme esenyịn circuit) ẹkesidụn̄ ke ufọk nnyịn, ima isinyụn̄ ikot mme asiakusụn̄ emi ẹkedụn̄de ẹkpere nnyịn ẹdidia udia ke ufọk nnyịn. Oro ama an̄wam mi nnen̄ede mma n̄kpọ Abasi.

Ima itọn̄ọ mbubehe. Edi ete mi ama ọdọhọ akpaneka mi ete: “Iyọkpọn̄ mbubehe emi okpoyom ndisiak usụn̄.” Akpaneka mi ama enyịme, ama onyụn̄ ọkpọn̄ ufọk akasiak usụn̄ ini enye edide isua 21. Ke isua iba ebede, ẹma ẹmek mi asiakusụn̄ n̄ko. N̄kedi isua 16 ini oro. N̄kesikama kad unọ ikọ ntiense ye ukwak ubre usanikwọ n̄kwọrọ ikọ. N̄kesiwak ndisan̄a ikpọn̄. Utịturua kpọt ke n̄kesikụt owo nsan̄a kiet. Edi Jehovah ama anam n̄kụt owo emi akamade Ikọ Abasi etieti. Enye ye ediwak owo ke ufọk mmọ ẹma ẹdidụk esop. Ẹma ẹmek mi ye Mary Henshall akpan asiakusụn̄ edem isua oro. Ẹma ẹnọ nnyịn ikọkwọrọ ikọ ke obio Cheshire emi owo mîkabahakede inọ esop ndomokiet.

Ini ẹken̄wanade ọyọhọ ekọn̄ ererimbot iba, ẹma ẹdọhọ iban ẹnam utom emi edin̄wamde mbonekọn̄. Ukara ẹma ẹnyịme mme pastọ ẹkûka ekọn̄, ntre ima ikere ke owo idifịnake nnyịn ke ntak emi idide mme akpan asiakusụn̄. Edi esop ikenyịmeke. Ẹma ẹkọbi mi usen 31. Ini n̄kedide isua 19, ẹma ẹmen mi ẹka esop ikaba sia mmen̄kenyịmeke ndika ekọn̄. Edi esop ẹma ẹtebe mi ikpe. Ke kpukpru oro, mma mfiọk ke edisana spirit ama an̄wam mi nnyụn̄ mfiọk ke Jehovah ke okomụm mi ubọk, onyụn̄ ọsọn̄ọ mi idem.​—Isa. 41:​10, 13.

JEHOVAH ỌNỌ MI OBUFA NSAN̄A

N̄kọfiọk Arthur Matthews ke 1946. Enye ndikosụk nnyọn̄ n̄kpọkọbi ọfiọn̄ ita ekedi oro ke ntak emi mîkamaha ndika ekọn̄. Enye ekedidụn̄ ye Dennis eyeneka esie emi ekedide akpan asiakusụn̄ ke Hemsworth. Ete mmọ ama ekpep mmọ Ikọ Abasi toto ke edet iba. Mmọ ẹkena baptism ini edide uyen. Edi Arthur ikodụn̄ke ye Dennis ibịghi sia ẹma ẹnọ Dennis ọkọkwọrọ ikọ ke Ireland. Mme ete mi ẹma ẹdọhọ enye edidụn̄ ke ufọk nnyịn sia mmọ ẹma ẹma uwem esie tutu. Arthur ikadaha utom usiakusụn̄ esie ibre mbre. Ke ini n̄kade ufọk, ami ye Arthur ima isima nditan̄ usan n̄keyet ẹma ẹdia n̄kpọ ẹma. Ekem mma ntọn̄ọ ndisiwet enye leta, enye esinyụn̄ ewet mi. Ẹma ẹfiak ẹkọbi Arthur ọfiọn̄ ita ke 1948. Ima inam ndọ ke January 1949. Nnyịn ikoyomke ndikpọn̄ utom uyọhọ ini. Ntre nnyịn ikesibiatke okụk ntịme ntịme, ima isinyụn̄ itiene iketet mfri inọ owo ibọ okụk ini inyenede nduọkodudu. Jehovah ama an̄wam nnyịn ika iso isiak usụn̄.

Ke n̄kpọ nte isua kiet ebede, ẹma ẹnọ nnyịn ikọkwọrọ ikọ ke Armagh, ekem ẹnọ nnyịn ika Newry. Obio mbiba emi ẹdu ke Northern Ireland; mbon Catholic ẹwak ẹkan do. Mbon Catholic ikesiyomke ndida enyịn n̄kụt ido ukpono efen, ntre ima isikpeme nte inamde n̄kpọ ini ikwọrọde ikọ. Ikesinịm mbono esop ke ufọk eyenete kiet. To ufọk nnyịn sịm do ekedi itiat duop m̀mê kilomita 16. N̄kpọ nte owo itiaita ẹkesidụk. Ndusụk ini mmọ ẹma ẹsidọhọ nnyịn ina ye mmimọ inyọn̄ edem usen. Ikesina ke ukpọk isọn̄, edi mmọ ẹma ẹsinọ nnyịn ata edinem udia idia edem usen. Mme Ntiense Jehovah ẹwak do etieti idahaemi. Enem nnyịn tutu!

“IMỌN̄ INAM!”

Akpaneka mi ye Lottie n̄wan esie ẹkedi mme akpan asiakusụn̄ ke Northern Ireland. Ima isan̄a ye mmọ ika mbono district ke Belfast ke 1952. Eyenete kiet ama enyịme nnyịn mbinan̄ idụn̄ ke ufọk esie. Brọda Pryce Hughes emi ekedide asan̄autom n̄kọk itieutom Britain ini oro okodụn̄ ye nnyịn n̄ko. Okoneyo usen kiet, ima ineme iban̄a n̄wed God’s Way Is Love oro ẹkesiode ke mbono oro. Ẹkenen̄ede ẹwet n̄wed oro ẹnọ mbon Ireland. Brọda Hughes ama etịn̄ ke isimemke ndikwọrọ ikọ nnọ mbon Catholic ke Ireland. Enye ama ọdọhọ ke ẹma ẹbịn nditọete ẹsion̄o ke ufọk mmọ, ikpọ owo ufọkabasi ẹma ẹnyụn̄ ẹnam mme owo ẹsịn ntịme ye mmọ. Ekem enye ama ọdọhọ nnyịn ete: “Imoyom mme ebe ye n̄wan emi ẹnyenede moto man inọ mmọ ẹsan̄a ẹnọ mme owo obufa n̄wed emi ke ofụri Ireland.”a Ima ibọrọ enye inikiet inikiet ite ke “imọn̄ inam!” nte n̄ketịn̄de ke ntọn̄ọ.

Mme asiakusụn̄ ẹma ẹsima ndidụn̄ ke ufọk Sista Rutland. Sista oro ama ọsọn̄ọ ada anam n̄kpọ Abasi ke ediwak isua. Ima inyam ndusụk n̄kpọ nnyịn inyụn̄ itiene ikodụn̄ ye enye. Bob ama enyene motosaikle emi ẹkebọpde ekpri moto ẹdian ke mben; nnyịn mbinan̄ ikasan̄a ke motosaikle oro ika ndiyom moto ndep. Ima ikụt akani moto inyụn̄ idọhọ owo emi ikọbọde idep an̄wam nnyịn emen ekenịm ke ufọk sia nnyịn ndomokiet ikọfiọkke ndiwat moto. Ebe mi ama ada ofụri mbubreyo oro etie ke bed anam nte iwat moto. Edem usen, enye ama odụk moto oro odomo ndiwat n̄wọrọ. Nte enye osụk odomode ndiwat, Sista Mildred Willett ama ọbiọn̄ọde. Sista Willett emi ke Brọda John Barr ekedidọ. Sista emi ama ọdiọn̄ọ ndiwat moto. Enye ama ekpep nnyịn tutu nnyịn ifiọk ndiwat!

N̄kpọ en̄wen ekedi ndiyom ufọk. Ẹma ẹdọhọ nnyịn ikûdụn̄ ke ufọkisan̄ sia ndiọi owo ẹkeme ndidisịn ikan̄. Ntre ima isan̄a iyom ufọk edi ikekwe. Nnyịn mbinan̄ ikana ke moto nnyịn okoneyo oro. Edem usen oro ima ikụt ekpri ufọkisan̄ emi ekenyenede ekpri bed emi edide enyọn̄ ye isọn̄. Do ke ikodụn̄. Jehovah ama anam mme owo ẹnyịme nnyịn isinịm ufọkisan̄ oro ke ufọk mmọ. Ima isinịm enye do isan̄a ikwọrọ ikọ n̄kpọ nte itiat 15 m̀mê kilomita 24. Ekem ima isifiak ikọkwọrọ ikọ inọ mbon oro ikenịmde ufọkisan̄ ke ufọk mmọ.

Idụhe ufọk emi nnyịn mîkọkwọrọke ikọ ke edem usụk Ireland. Owo ndomokiet ikafịnake nnyịn. Ima inọ mme owo obufa n̄wed oro ibe idem 20,000 inyụn̄ inọ enyịn̄ mbon emi ẹkeyomde ẹdikpep mmimọ Bible ẹsọk n̄kọk itieutom Britain. Mme Ntiense ẹwak do idahaemi! Jehovah ọdiọn̄ utom nnyịn!

IMA IFIAK INYỌN̄ ENGLAND, EKEM IKA SCOTLAND

Ẹma ẹdinọ nnyịn ika edem usụk London. Ke ufan̄ urua ifan̄ kpọt ebede, n̄kọk itieutom Britain ẹma ẹkot ebe mi ẹdọhọ ọkọtọn̄ọ utom nte esenyịn circuit edem usen oro. Ẹma ẹda urua kiet ẹkpep enye utom circuit ẹnyụn̄ ẹnọ nnyịn circuit ke Scotland. Ini ikodụhe-du inọ ebe mi ndida ntịm utịn̄ikọ esie, edi enye ama esinyịme ndinam se ededi oro ẹdọhọde enye anam. Oro ama an̄wam mi nsinam se ẹdọhọde nnam. Ima ima utom circuit etieti. Ima idu ke efakutom oro owo mîkabahakede inọ esop ndomokiet ke ediwak isua, edi ama edinem nnyịn ndisidu ye ediwak nditọete.

Ke 1962, ẹma ẹkot ebe mi edidụk Ufọkn̄wed Gilead ke ufan̄ ọfiọn̄ duop. Ikememke-o, sia ebe mi kpọt ke ẹkekot, edi ima ibiere ke ana enye osụk aka. Ke ini ebe mi akadahade Gilead, ẹma ẹdọhọ nnyọn̄ n̄kedi akpan asiakusụn̄ ke Hemsworth man nsikụt owo nsan̄a kiet n̄kwọrọ ikọ. Ebe mi ama odu do isua kiet. Ẹma ẹmek enye esenyịn district ini enye ọnyọn̄de edi. Ima isisan̄a ise mme circuit ke Scotland, edem edere England, ye Northern Ireland.

ẸNỌ NNYỊN OBUFA UTOM KE IRELAND

Ẹma ẹmek ebe mi asan̄autom n̄kọk itieutom Ireland ke 1964. N̄kenen̄ekede mma utom Bethel ke nsonso oro sia ama esinem mi ini ikesikade ikese mme esop. Edi enem mi nte ẹkekotde mi ndi Bethel. Se n̄kụtde edi ke Jehovah ọyọdiọn̄ nnyịn edieke inyịmede ndinam se ededi oro ẹdọn̄de nnyịn, ekpededi nnyịn inen̄ekede ima se ẹdọn̄de nnyịn. Mma nsinam utom ke ọfis, nnam ke itieutom unọ n̄wed ọwọrọ, ke itie utemudia, ye ke itieutom emi ẹsinamde Bethel asana. Ima isito Bethel ika ikenịm mbono circuit nte esenyịn district. Utom oro ama anam idiọn̄ọ ediwak nditọete ke ofụri Ireland. Ama esinem nnyịn n̄ko ndikụt mbon oro ikekpepde Bible ẹsịnde idem ẹnam se mmọ ẹkpepde. Kpukpru emi ama anam itetịm idiana ye nditọete ke Ireland. Jehovah ọdiọn̄ nnyịn utọ oro idụhe!

MME NTIENSE JEHOVAH ẸNAM N̄KPỌ ẸNỊM MBỤK KE IRELAND!

Ẹkenịm akpa mbono ofụri ererimbot ke Dublin ke Ireland ke 1965.b Ẹma ẹnam enyọn̄ ye isọn̄ mbak nnyịn idinịm mbono oro, edi ima isụk inịm. Owo 3,948 ẹkedụk, ndien owo 65 ẹkena baptism. Nditọete 3,500 ẹma ẹto mme idụt en̄wen ẹdidụk mbono oro. N̄kọk itieutom ẹma ẹwet leta ẹkọm kpukpru mbon oro ẹkenọde nditọete ufọk ẹdụn̄. Mbon oro ẹkenọde nditọete ufọk ẹdụn̄ ẹma ẹnen̄ede ẹtoro nditọete nte mmọ ẹkedude uwem. Mbono oro ama anam mme owo ẹkụt ke Mme Ntiense Jehovah ẹnen̄ede ẹkpụhọde ye mbon en̄wen.

Ke 1966, n̄kọk itieutom Dublin ẹkedise enyịn ke utom nnyịn ke edem edere ye edem usụk Ireland. Ama akpa mme owo idem tutu sia mbon ido ukpono edem edere ikamaha mbon ido ukpono edem usụk, mbon mbre ukara edem edere ikonyụn̄ imaha mbon mbre ukara edem usụk. Ama enem nnyịn etieti ndikụt ediwak mbon emi ẹkesikade Ufọkabasi Catholic ye mbon emi ẹkesikade Ufọkabasi Protestant ẹdianade kiet ẹkpono Jehovah.

ẸMA ẸNỌ NNYỊN IKA BETHEL LONDON

Ini ẹketọde n̄kọk itieutom Britain ye Ireland ẹdian kiet ke 2011, n̄kpọ iketiehe aba ye nnyịn nte ekesitiede. Ẹma ẹnọ nnyịn ika Bethel London. Kpa ini oro ke ẹkekụt ke ebe mi ọdọn̄ọ ata idiọk udọn̄ọ emi ẹkotde Parkinson. Edima ebe mi ama akpa ke May 20, 2015. Ikedi ufan ke ofụri isua 66.

Mmesikop ndobo, esịt esinyụn̄ ọduọ mi tọn̄ọ ebe mi akakpa. Enye ama esin̄wam mi etieti. N̄kpa esie esibiak mi tutu! Edi utọ n̄kpọ ntem esinam nnyịn itetịm ikpere Jehovah. Esinem mi ndifiọk nte nditọete ẹkemade ebe mi. Mme ufan nnyịn ke Ireland, Britain, ye United States ẹsiwet leta ẹnọ mi. Mme leta emi ẹsisọn̄ọ mi idem. Inua ikemeke ndibụk nte Dennis eyeneka ebe mi, Mavis n̄wan esie, ye nditọ akpaneka mi, Ruth ye Judy, ẹn̄wamde mi.

Itie Bible emi esidọn̄de mi esịt edi Isaiah 30:18. Itie oro ọdọhọ ete: “Jehovah eyetie ebet ndifọn mbufo mfọn, enye oyonyụn̄ adaha ada nditua mbufo mbọm. Koro Jehovah edi Abasi emi ekpede edinen ikpe. Kpukpru mbon oro ẹtiede ẹbet enye ẹyekop inemesịt.” Esịt esina mi sụn̄ mma nti ke Jehovah etetie ebet ndikọk mme mfịna nnyịn nnyụn̄ nnọ nnyịn ndinem utom inam ke Paradise.

Ke ini ntide nte ikesịnde idem ke n̄kpọ Abasi, mmesikụt ubọk Abasi ke utom ikọt esie ke Ireland! Esinem mi nte Jehovah anamde ntiene nsịne ke otu mbon emi ẹnamde ikọ Abasi omụm isọn̄ ke Ireland. Anie ekeme ndifan̄a ke Jehovah esidiọn̄ mbon oro ẹkopde uyo esie?