Uwem ke N̄kpa Ebede—Mme Mbụme oro Owo Mîbọrọke
“KE OWO akpade, nte enye ediset?” (Job 14:14) Mme owo ke ofụri n̄ka owo ke ediwak emana ẹkere ẹban̄a mbụme emi, oro ete-ekpụk oro, Job okobụpde ke ediwak isua ikie ẹmi ẹkebede, ndien mme ibọrọ oro ẹnọde idịghe ekpri.
Mbon Greek eset ẹkedọhọ ẹte ke ukpọn̄ mme akpan̄kpa ẹsikaiso ẹdu uwem. Ẹkesiwat mmọ ẹbe inyan̄ Styx ẹka akwa obio idakisọn̄ ẹkotde ererimbot mme akpan̄kpa. Do mme ebiereikpe ẹyebiere ikpe ẹnọ mme ukpọn̄ oro, edide ndidu ke ndutụhọ ke ufọk-n̄kpọkọbi emi enyenede n̄kokon̄ ibibene m̀mê ndidu ke idara ke ebietidụn̄ Nti-owo. Mbon eset en̄wen ẹkekere ẹte ke mme ukpọn̄ ẹkesikabade ntantaọfiọn̄. Mbon en̄wen ẹkekam ẹnịm ke akpanikọ ẹte ke mme ukpọn̄ ẹkedi un̄wana ndien ẹma ẹsikot ẹsịn ke ọfiọn̄; ke kpukpru ọfiọn̄ nte ọfiọn̄enyọn̄ ọyọhọde, ẹyenọ mmọ ẹka utịn.
Mfịn, ekikere ẹban̄ade uwem ke n̄kpa ebede ke ẹkaiso ẹtara. Mbon Hindu ye Buddha ẹnịm edifiak mmana ke akpanikọ. Mbon Muslim ẹkpep nte ke ukpọn̄ ẹsibọhọ ke ikpọkidem akpade ndien ke akpatre ubiereikpe enye aka edide paradise m̀mê hell. Ẹkpep ediwak mbon Protestant nte ke ukpọn̄ ẹsikaiso ẹdu uwem ke n̄kpa ebede man okop inemesịt ke heaven m̀mê okụt ndutụhọ ke edemeikan̄ hell. Ido ukpono Catholic adian Limbo ye purgatory ke edinịm ke akpanikọ emi.
Ke ndusụk idụt, mme edinịm ke akpanikọ ke se ẹdọhọde nte edide ukpọn̄ mme akpan̄kpa edi esen esen ubuak ido edinam obio ye inua-okot Ido Ukpono Christ. Ke uwụtn̄kpọ, edi ido ke otu ediwak mbon Catholic ye Protestant ke Edem Usoputịn Africa ndifụk ukụtiso ke ini owo akpade mbak owo ndomokiet edise onyụn̄ okụt spirit akpan̄kpa oro. Ke usen aba ẹbebe nte owo ima akakpa, ubon ye mme ufan ẹyenam usọrọ man ẹdara ye ukpọn̄ ọdọkde aka heaven. Ke oro ebede, awakde ndidi ke Ukabadeisua m̀mê Usen Obufa Isua, mme iman ẹyeka itie ubụkowo ẹnyụn̄ ẹduọk ọkpọsọn̄ mmịn ke udi. Mmọ ẹyetịn̄ ikọ ẹnọ akpan̄kpa, ẹben̄ede mfọn ẹnyụn̄ ẹtịn̄de se itịbede ke ubon.
Nte an̄wan̄ade, esisịt n̄kemuyo odu ke utu ido ukpono ererimbot kaban̄a se isinen̄erede itịbe ke n̄kpa ebede. Edi, n̄kemuyo ekpere ndidu ke ofụri ererimbot ke akpan ukpepn̄kpọ kiet: kpa ukpọn̄ ikpaha ke nsinsi. Ekese ukpepn̄kpọ ẹban̄ade uwem ke n̄kpa ebede edi sụk mme ukpụhọde ke akpan ukpepn̄kpọ emi.
Edi, ekese mbụme oro ẹfịnade owo ẹwọrọ ẹwụt idem: Ekikere nte ke ukpọn̄ edi se mîkemeke ndikpa akam oto m̀mọ̀n̄? Ndi ẹkpep enye ke N̄wed Abasi? Edieke edide ntre, ntak emi mbon oro mîdịghe Christian ẹkpepde enye-e? Emi idịghe mbụme oro ẹkpefụmide. Se ededi oro ido ukpono fo onyịmede, n̄kpa edi akpanikọ oro ẹnyenede ndisak iso nse. Mme eneni ẹmi ke ntre ẹbuana fi ọkpọ ọkpọ ke akamba usụn̄. Nnyịn ke ntre imọnọ fi ikot ndidụn̄ọde n̄kpọ ẹmi ye in̄wan̄în̄wan̄ esịt.