Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot

◼ Adan̄a didie ke Christian ọkpọsọn̄ọ ọbiọn̄ọ edikịm iyịp nsịn ke idem oro esop ọnọde odudu m̀mê onyịmede?

Idaha kiet kiet edi isio isio, ntre idụhe ibet oro edide ofụri ofụri ke n̄kpọ emi. Ẹdiọn̄ọ mme Christian ke ukpono ukpono ‘edinọ Caesar se inyenede Caesar,’ ẹnịmde ibet ukara ererimbot. Edi, mmọ ẹdiọn̄ọ ẹte ke n̄kponn̄kan mbiomo mmimọ edi ndinọ “Abasi se inyenede Abasi,” idịghe ndibiat ibet esie.—Mark 12:17.

N̄wed Mbon Rome 13:1-7 eneme aban̄a itie ebuana oro mme Christian ẹnyenede ye “mme enyene-odudu ẹmi ẹkarade.” Mme utọ ukara oro ẹnyene odudu ndinịm mme ibet m̀mê ndinọ ndausụn̄, nte ido edide ndimenede idaha mfọnọn̄kpọ mbio obio. Ndien mme ukara ‘ẹsikama ofụt’ man ẹsọn̄ọ mme ibet mmọ ẹnyụn̄ ‘ẹyarade iyatesịt ye enyeemi anamde idiọk.’ Ke ndisụk idem nnọ odudu oro okon̄de akan, mme Christian ẹduak ndinịm mme ibet ye mme ewụhọ esop, edi nsụkidem emi anaedi uke uke. Edieke ẹdọhọde Christian osụk idem ke n̄kpọ eke edidide edibiat n̄kokon̄ ibet Abasi, ibet Abasi edi akpa; enye edi ebeiso.

Ẹkeme ndibuan ndusụk ibet eyomfịn oro ẹtịmde ẹfọn ke idiọk usụn̄ man ẹnyịme edikịm iyịp nsịn Christian ke idem ke odudu. Ke nde emi ana mme Christian ẹda ukem idaha oro apostle Peter akadade: “Nnyịn inyene ndikop uyo Abasi [nte andikara] n̄kan uyo owo.”—Utom 5:29.

Jehovah ama owụk nditọ Israel ete: “Tịm kpeme, kûdia iyịp: koro iyịp edide uwem: kûdia uwem ndien udian ye unam.” (Deuteronomy 12:23) Edikabade Bible mbon Jew eke 1917 okot ntem De 12:23: “Ẹkam ẹsọn̄ọ ẹda ke nditre ndidia iyịp.” Ndien Isaac Leeser akabade ufan̄ikọ De 12:23 oro ntem ete: “Ẹkam ẹnyene iwụk man ẹkûdia iyịp.” Nte oro etie nte n̄kpọ eke mme asan̄autom Abasi ẹkenyenede nditie idiyok idiyok m̀mê ndebe ndebe kaban̄a edisọn̄ọ mmụm ibet esie n̄kama?

Ye eti ntak mme Christian ẹma ẹbiere ọyọhọ ọyọhọ ndikop uyo Abasi, idem edieke ukara ọdọhọde mmọ ẹnam se idide isio. Prọfesọ Robert L. Wilken ewet ete: “Mme Christian ikesịnke utom ekọn̄ [mbon Rome] ikpọn̄îkpọn̄ edi mmọ ikonyịmeke ndibọ itieutom ukara m̀mê ndibiom mbiomo ekededi ke ndikara obio.” (The Christians as the Romans Saw Them) Edisịn ekeme ndiwọrọ edidi se ẹdade nte abiatibet m̀mê edidi se ẹwotde ke an̄wambre mbon Rome.

Ana mme Christian mfịn n̄ko ẹsọn̄ọ ẹda, ẹbiere ye iwụk nditre ndibiat ibet Abasi, idem ọkpọkọm oro osio mmọ anyan ọnọ n̄kpọndịk ukara ererimbot. N̄kon̄n̄kan ibet ekondo—ibet Abasi—oyom ete mme Christian ẹbet iyịp, kpa nte ẹwụkde mmọ ẹte ẹtre use (oburobụt ido idan̄). Bible okot mme ukpan ẹmi “n̄kpọ . . . ẹmi ẹnyenede ndinam.” (Utom 15:19-21, 28, 29) Inaha ẹda utọ ibet Abasi oro mfefere mfefere, nte n̄kpọ ẹnyenede ndinịm n̄kukụre edieke enye ọfọnde owo ke idem m̀mê mîdaha mfịna ndomokiet idi. Ana ẹnịm ibet Abasi!

Nnyịn imekeme ndifiọk, ndien, ntak emi uyen Christian oro ẹkesiakde ke page 17 akasiande esop ete ‘imọ ida edikịm iyịp nsịn ke idem nte edida ekọn̄ ndụk idem imọ inyụn̄ imen enye idomo ye idan̄ n̄kanubọk.’ Nte Christian an̄wan ekededi, ekpri m̀mê akamba, okposụk idem ọnọ idan̄ n̄kanubọk ye unana edibiọn̄ọ, idem ọkpọkọm ibet onyịme ẹnam use ebe ke idan̄ n̄kanubọk?

Ukem ntre, eyen-isua-12 oro ẹkekotde ẹto ke ukem page oro ikpọn̄ke eyịghe ndomokiet nte ke ‘imọ iyen̄wana ye edikịm iyịp nsịn ke idem ekededi oro esop edinyịmede ke ofụri ukeme imọ, nte ke iyefiori n̄kpo inyụn̄ in̄wana, nte ke imọ iyewụhọde n̄kpọ ukịm iyịp nsịn ke idem oro ifep ke ubọk imọ inyụn̄ idomo ndiduọk iyịp oro odude ke ekpat ke bed imọ.’ Enye ama ọsọn̄ọ ebiere ndinịm ibet Abasi.

Jesus ama ọkpọn̄ ikpehe oro ke ini otuowo ẹkeyomde ndinam enye edidem. Ukem ntre, edieke etiede nte esop eyenyịme edikịm iyịp nsịn ke idem, Christian ekpemek ndifep ndidi se ẹsọbọde idem do ke ntak utọ edibiat ibet Abasi oro. (Matthew 10:16; John 6:15) Ke ukem ini oro, Christian ye eti ibuot okpoyom usọbọ ibọkusọbọ efen, ke ntre esịnde ata ukeme ndinyene uwem nnyụn̄ mfiak nyene ọyọhọ nsọn̄idem.

Edieke Christian esịnde ata ọkpọsọn̄ ukeme nditre ndibiat ibet Abasi kaban̄a iyịp, ukara ekeme ndida enye nte abiatibet m̀mê ẹnam enye ọwọrọ ke ikpe. Edieke osụn̄ọde ke ufen, Christian ekpese enye nte ukụt ke ntak edinen ido. (Men 1 Peter 2:18-20 domo.) Edi ke ekese idaha, mme Christian ẹma ẹsịn edikịm iyịp nsịn ke idem ndien ye ibọkusọbọ oro odotde ẹma ẹfiak ẹnyene nsọn̄idem, ke ntre mfịna eke ibet oro ebịghide ikosụn̄oke ito oro. Ke edide akpan n̄kpọ akan, mmọ ẹma ẹsọn̄ọ ẹmụm nsọn̄ọnda mmọ ẹkama ke Ọnọ-Uwem ye Ebiereikpe Abasi nnyịn.