Mmọ Ẹma Ẹbọ Utịp ke Ndikasan̄a Nte Enende
JEHOVAH esidiọn̄ onyụn̄ ọnọ mme anam-akpanikọ asan̄autom esie utịp. Ekeme ndiyom mmọ ẹbet ke ndusụk ini man ẹkụt nte uduak Abasi osude, edi nso n̄kpọ inemesịt ke esidi ntem ke ini ẹkụtde edidiọn̄ esie!
Ẹma ẹtịm ẹwụt emi ke n̄kpọ nte tọsin isua iba ẹmi ẹkebede ke se iban̄ade Zechariah oku Jew ye n̄wan esie, Elizabeth, emi mmọ mbiba ẹketode ubon Aaron. Abasi ama ọn̄wọn̄ọ ndinam nditọ Israel ẹnyene nditọ edieke mmọ ẹnamde n̄kpọ ẹnọ enye ke edinam akpanikọ. Enye ama ọdọhọ ete ke nditọ edi n̄kpọ eyenutom. (Leviticus 26:9; Psalm 127:3) Nte ededi, Zechariah ye Elizabeth ikenyeneke eyen ndien ẹma ẹsọn̄ ke isua emana.—Luke 1:1-7.
N̄wed Abasi ọdọhọ ete ke Zechariah ye Elizabeth “mmọ mbiba ẹnyụn̄ ẹdi edinen ke enyịn Abasi, ẹsan̄a ke kpukpru mbet ye mme ewụhọ Jehovah, ẹnana ndo.” (Luke 1:6) Mmọ ẹma ẹma Abasi tutu ikedịghe mbiomo inọ mmọ nditiene edinen usụn̄uwem nnyụn̄ nnịm mme ewụhọ esie.—1 John 5:3.
Mme Edidiọn̄ Unana Idotenyịn
Ẹyak nnyịn ifiak ika ini ukwọ ye ntọn̄ọ ntọn̄ọ ini idọk eke isua 3 M.E.N. Akwa Herod ke akara nte edidem ke Judea. Usen kiet, oku Zechariah odụk Edisana Ebiet temple ke Jerusalem. Ke adan̄aemi mme owo ẹdude ọtọkiet ke an̄wa edisana ebiet ẹbọn̄ akam, enye ọfọp incense ke itieuwa oro ẹnamde ke gold. Emi ekemede ndidi ẹkeda nte edinam eke usen ke usen oro enyenede ukpono akan, ẹnam emi ke ẹma ẹkewa uwa ẹkụre. Ekeme ndidi oku ekesinyene ifet emi inikiet ke ofụri eyouwem esie.
Zechariah okop n̄kpaidem aban̄a se enye okụtde. Sese, angel Jehovah ke ada ke nnasia itie ufọp incense! Esịt otịmede akanieren oku emi, ndịk onyụn̄ anam enye. Edi angel oro ọdọhọ ete: “Kûfehe ndịk, Zechariah; koro ẹma ekop n̄kpeubọk fo; ndien n̄wan fo Elizabeth eyeman eyeneren ọnọ fi, afo eyenyụn̄ osio enye enyịn̄ John.” Ih, Jehovah okop akam esịt akpanikọ Elizabeth ye Zechariah.—Luke 1:8-13.
Angel oro adian do ete: “Afo eyenyene inemesịt ye idatesịt; ediwak owo ẹyenyụn̄ ẹdara emana esie. Koro enye eyekpon ke iso Jehovah; idin̄wọn̄ke wine ye ọkpọsọn̄ mmịn; eyenyụn̄ ọyọhọ ye Edisana Spirit toto ke emana esie.” John edidi Nazarite emi ọyọhọde ye edisana spirit Abasi ke ofụri ini uwem esie. Angel akaiso ete: “Enye [eyenam] ediwak nditọ Israel ẹkabade ẹtiene Jehovah Abasi mmọ. Ndien enye eyeda spirit ye odudu Elijah ebem Enye (Messiah) iso, man enye akabade esịt mme ete ọnọ nditọ, onyụn̄ akabade mbon nsọn̄ibuot anam mmọ ẹsan̄a ke ọniọn̄ ndinen owo; onyụn̄ anam mmọemi ẹkenịmde ẹnọ Ọbọn̄ ẹben̄e idem ẹbet Enye.”—Luke 1:14-17.
Zechariah obụp ete: “Ndida nso mfiọk emi? koro ami ndide ebiowo, n̄wan mi onyụn̄ ọsọn̄de.” Angel ọbọrọ enye ete: “Ami ndi Gabriel, emi ndade ke iso Abasi; ẹkenyụn̄ ẹdọn̄ mi ete ntịn̄ nnọ fi, nnyụn̄ mbụk eti mbụk emi nnọ fi. Ndien sese, afo eyedi imụm, udunyụn̄ ukemeke nditịn̄ ikọ, tutu osim usen eke n̄kpọ emi edisude, koro mûkonịmke ikọ mi ke akpanikọ, emi edisude ke edikem ini mmọ.” Ke ini Zechariah ọwọrọde ke edisana ebiet edi, enye ikemeke nditịn̄ ikọ, ndien mme owo ẹfiọk ke enye ama okụt angel. Kpukpru se enye ekemede ndinam edi ndinam mme idiọn̄ọ, adade ubọk nditịn̄ mme ekikere esie. Ke ini utom esie okụrede, enye ọnyọn̄ ufọk.—Luke 1:18-23.
Ntak Idara
Ukem nte ẹken̄wọn̄ọde, ibịghike Elizabeth enyene ntak ndidara. Enye oyomo, ọbọhọde esuene itie ada. Iman esie Mary okop inemesịt n̄ko koro Gabriel, kpa ukem angel oro, asian enye ete: “Sese, afo eyeyomo, onyụn̄ aman eyeneren, onyụn̄ osio Enye enyịn̄ JESUS. Enye eyekpon eyenyụn̄ ekere Eyen Andikon̄ n̄kan; Jehovah Abasi eyenyụn̄ ọnọ Enye ebekpo ete Esie David.” Mary onyịme ndinam n̄kpọ nte “ofụn an̄wan Jehovah.”—Luke 1:24-38.
Mary adaha ọsọp aka ufọk Zechariah ye Elizabeth ke idụt n̄kan̄ obot obot Judea. Ke ini Mary osiorode uyo ọnọ ekọm, eyen ọfrọ Elizabeth ke idịbi. Ke idak odudu edisana spirit Abasi, Elizabeth ofiori ke ọkpọsọn̄ uyo ete: “Ọfọfọn ọnọ fi ke otu iban, onyụn̄ ọfọfọn ọnọ mfri idịbi fo. Ke ntak ewe [ke] ọwọrọ ntem ọnọ mi, ete eka Ọbọn̄ mi ekpedi edise mi? Koro sese, uyo ekọm fo okododụk mi utọn̄, eyen ọfrọ mi ke idịbi ọnọ idatesịt. Onyụn̄ ọfọfọn ọnọ n̄wan emi onịmde ke akpanikọ; koro mme n̄kpọ oro Jehovah eketịn̄de ọnọ enye eyesu.” Mary ọbọrọ ye akwa idatesịt. Enye odu ọfiọn̄ ita ye Elizabeth.—Luke 1:39-56.
John Amana
Ke edikem ini eyeneren amana ọnọ Elizabeth ye Zechariah oro ẹma ẹkesọn̄. Ke ọyọho usen itiaita, ẹnịm nsek eyen emi mbobi. Mme iman ẹyom ndikot eyen eren emi Zechariah, edi Elizabeth ọdọhọ ete: “Baba; enye edikere John.” Nte ebe esie oro osụk edide imụm onyịme? Enye ewet ke itiatn̄wed ete: “Enyịn̄ esie edi John.” Ke ndondo oro, edeme Zechariah atara, ndien enye ọtọn̄ọ nditịn̄ ikọ, otorode Jehovah.—Luke 1:57-66.
Ke ọyọhọde ye edisana spirit, okop idatesịt oku emi etịn̄ profesi. Enye etịn̄ nte n̄kpọ eke edide Andinyan̄a emi ẹken̄wọn̄ọde—kpa ‘nnụk edinyan̄a ke ufọk David’—ama adadaha ada nte ekemde ye ediomi oro ẹkenamde ye Abraham kaban̄a Mfri oro edidade edidiọn̄ ọsọk ofuri idụt. (Genesis 22:15-18) Nte andidiọn̄ usụn̄ nnọ Messiah, eyeneren Zechariah emi akamanade ke utịbe utịbe usụn̄ ‘eyebem Jehovah iso aka ndinọ mme owo ifiọk edinyan̄a.’ Nte mme isua ekebede, John ama akaiso ndikọri nnyụn̄ n̄kop odudu ke spirit.—Luke 1:67-80.
Ẹbọ Utịp Akamba Akamba
Zechariah ye Elizabeth ẹkedi nti uwụtn̄kpọ mbuọtidem ye ime. Mmọ ẹma ẹkaiso ndinam n̄kpọ Jehovah ke edinam akpanikọ idem okposụkedi mmọ ẹkenyenede ndibet Abasi, ndien n̄kponn̄kan edidiọn̄ mmọ ekedi n̄kukụre ke ini mmọ ẹma ẹkesọn̄.
Edi, nso edidiọn̄ ke Elizabeth ye Zechariah ẹkedara ntem! Ke idak odudu spirit Abasi, mmọ mbiba ẹma ẹtịn̄ profesi. Mmọ ẹma ẹnyene ifet ndidi mme ete ye eka ye mme anditeme John Andinịm Owo Baptism, andidiọn̄ usụn̄ nnọ Messiah. Akande oro, Abasi ekese mmọ ke edinen. Kpasụk ntre, mbon oro ẹbịnede usụn̄uwem uten̄e Abasi mfịn ẹkeme ndinyene edinen idaha ye Abasi ndien ẹyebọ ediwak nti edidiọn̄ ke ndisan̄a nte enende ke mme ewụhọ Jehovah.