Ndi Emekeme Ndikanam Utom ke Ebiet Emi Udọn̄ Okponde?
“Uwem ama enen̄ede enem nnyịn ke United States, edi ima ikere ke uma-inyene idụt oro ekeme ndibe nnyịn ye nditọ nnyịn. Ami ye Pam an̄wan mi ima idedi mme isụn̄utom, ntre, ama ọdọn̄ nnyịn ndifiak nnam orụk utom emi.”
MMỌDO, ke 1991, Ralph ye Pam an̄wan esie ẹma ẹwet n̄wed ẹnọ ediwak n̄kọk itieutom ẹte ke ikpama ndikanam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde. N̄kọk itieutom Mexico ẹma ẹdọhọ ke imenen̄ede iyom mme asuanetop oro ẹdiọn̄ọde Ikọmbakara sia efakutom mmimọ ‘adat se ẹkpen̄ede.’ (John 4:35) Inikiet inikiet, mmọ ye nditọ mmọ mbiba, akpan ye udọ, ẹma ẹtọn̄ọ nditịm idem man ẹkekwọrọ ikọ ke Mexico. Akpan ekedi isua 12, udọ edi isua 8.
Akamba Efakutom
Ralph ọdọhọ ete: “Mbemiso ikọkpọn̄de United States, nditọete oro ẹnen̄erede ẹkere ẹban̄a nnyịn ẹma ẹdọhọ nnyịn ẹte: ‘Ndika isenidụt edi edue ukot akpa itọn̄-o!’ ‘Ẹdinam didie edieke idem abiakde mbufo?’ ‘Ufọn ndika n̄kọkwọrọ ikọ ke efakutom Ikọmbakara-a? Idem mbon emi ẹtịn̄de Ikọmbakara do idinyeneke udọn̄ ke eti mbụk!’ Nte ededi, nnyịn ima ibebiere ndika efakutom emi. Ima ikọk ibuot ke ediwak isua iban̄a n̄kpọ emi. Nnyịn ima ibiere ke nnyịn ididụkke isọn emi edidade nnyịn ediwak isua ndisio. Ima isinyụn̄ ifam okụk, inyụn̄ isineme iban̄a mme afanikọn̄ oro ikemede ndisobo ke obufa efakutom nnyịn.”
Ralph ye ubon esie ẹkebem iso ẹka n̄kọk itieutom Mexico. Eyenete kiet do ama owụt mmọ n̄wed ndise obio oro, ekem ọdọhọ mmọ ete, “Se efakutom mbufo mi!” Mmọ ẹma ẹkedụn̄ọ ke San Miguel de Allende emi ata ediwak isenowo ẹdụn̄ọde. Tọn̄ọ mi ka Mexico City edi n̄kpọ nte kilomita 240. Ke mmọ ẹma ẹkedu do isua ita, ẹma ẹsiak esop Ikọmbakara emi mme asuanetop 19 ẹkedude. Akpa esop Ikọmbakara ekedi oro ke Mexico—edi ekese utom okosụk ododu.
N̄kpọ nte mbon United States miliọn kiet ẹdụn̄ọ ke Mexico. Ke adianade do, ediwak mbon Mexico emi ẹdide mbiausọbọ, mme ekpeibet, nditọ ufọkn̄wed, ye mme ọfiọkn̄wed eken ẹdiọn̄ọ Ikọmbakara. Ralph ọdọhọ ete: “Nnyịn ima iben̄e Abasi ada ediwak mbonutom edi. Ima isinịm ubetufọk kiet inọ nditọete oro ẹsidide ẹdise m̀mê iyekeme ndinam utom ukwọrọikọ mi.”—Num. 13:1.
Mmọ Ẹma Ẹdu Mmemmem Uwem man Ẹnyene Ẹkese Ini Ẹkwọrọ Ikọ
Ikebịghike, nditọete iban ye iren oro ẹkeyomde ndikwọrọ ikọ ke ebiet oro udọn̄ okponde ẹma ẹdidiana ye nnyịn. Bill ye Kathy emi ẹtode United States ẹkesịne ke otu emi. Mmọ ẹma ẹnanam utom ke mme ebiet emi udọn̄ okponde ke isua 25. Mmọ ẹkeyom ndikpep usem Spanish, edi mmọ ẹma ẹkpụhọde ekikere ke ini ẹkedide ẹdisịm obio Ajijic emi odude ke esụk Chapala, kpa ediye obio emi ediwak mbon United States emi ẹma ẹkekpọn̄ utom ẹsimade ndidụn̄. Bill ọdọhọ ete, “Ke ini ikodude ke Ajijic, ima inen̄ede isịn ifịk iyom mbon emi ẹkopde Ikọmbakara, emi ẹyomde ndikpep akpanikọ.” N̄kpasịp isua iba kpọt ẹkebe tọn̄ọ Bill ye Kathy ẹkedu ke obio oro, ndien mmọ ẹma ẹkop inemesịt ndikụt ẹsiakde ọyọhọ esop Ikọmbakara iba ke Mexico.
Ken ye Joanne emi ẹtode Canada ẹkenyụn̄ ẹyom ndidu mmemmem uwem man ẹnyene ekese ini ẹkwọrọ ikọ. Mmọ n̄ko ẹma ẹwọrọ ẹkedụn̄ ke Mexico. Ken ọdọhọ ete, “Ama enen̄ede ada ini mbemiso emehe nnyịn ndidụn̄ ke ebiet emi ufiop mmọn̄ ye ikan̄ ilektrik mîsidụhe kpukpru ini, mûnyụn̄ ukemeke ndikot owo ke urụk ukopikọ ndusụk ini.” Edi utom ukwọrọikọ esinen̄ede ọnọ owo inemesịt. Ikebịghike, ẹma ẹmek Ken asan̄autom unamutom, ndien ke isua iba ẹma ẹkebe, ẹma ẹmek enye ebiowo. Ke nsonso oro, ikememke utom inọ Britanny adiaha mmọ nditiene mbuana ye ekpri esop Ikọmbakara oro mme uyen mîkawakke. Edi ke ini enye ọkọtọn̄ọde nditiene mbọp mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄, enye ama enyene ediwak ufan ke ofụri idụt oro.
Patrick ye Roxanne emi ẹtode obio Texas ke United States ẹma ẹnen̄ede ẹkop inemesịt ndifiọk ke efakutom Ikọmbakara emi mme isụn̄utom ẹnamde utom odu ekpere. Patrick ọdọhọ ete, “Ke ini ikakade Monterrey emi odude ke edem usiahautịn Mexico, ima ifiọk ke Jehovah akada nnyịn aka obio oro.” Ke ufan̄ usen ition kpọt, mmọ ẹma ẹnyam ufọk mmọ ke Texas ẹnyụn̄ ẹdaha Mexico. Uwem ikememke ye mmọ ke Mexico, edi ke n̄kpasịp isua iba kpọt, ama enem mmọ ndikụt nte otu emi mme asuanetop 17 kpọt ẹkedude akabarede edi esop emi mme asuanetop 40 ẹdude.
Jeff ye Deb an̄wan esie ẹma ẹnyụn̄ ẹdu mmemmem uwem man ẹnyene ekese ini ẹkwọrọ ikọ. Mmọ ẹma ẹnyam akamba ufọk mmọ ke United States ẹnyụn̄ ẹwọrọ ẹkedụn̄ ke ekpri ufọk ke Cancún emi odude ke esụk edem usiahautịn Mexico. Ke United States, mmọ ẹkesidụk n̄kpri ye ikpọ mbono ke ufọkmbono emi ẹsịnde ukwak ubịt ufọk, ndien itie mbono emi ikoyomke usụn̄ ikpọn̄ ufọk mmọ. Edi idahaemi, mmọ ẹsiwat hour itiaita man ẹkedụk mbono Ikọmbakara. Ẹsinịm mbono emi ke an̄wambre oro ọkọm mîdụhe. Edi esịt ama enen̄ede enem mmọ ndikụt ẹsiakde obufa esop ke Cancún oro mme asuanetop 50 ẹdude.
Nditọete iren ye iban oro ẹtode Mexico ẹma ẹtọn̄ọ nditiene n̄kwọrọ ikọ ke Ikọmbakara. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini Rubén ye ubon esie ẹkekopde ke ẹsiak akpa esop Ikọmbakara ke San Miguel de Allende, n̄ko ke esop oro ẹnyene ndikwọrọ ofụri Mexico, mmọ ẹma ẹbiere ndika n̄kan̄wam. Oro ọwọrọ ke mmọ ẹkenyene ndikpep Ikọmbakara ye obufa usụn̄ unamn̄kpọ, nnyụn̄ nsiwat kilomita 800 kpukpru urua n̄ka mbono esop. Rubén ọdọhọ ete: “Ama enem nnyịn ndikwọrọ ikọ nnọ isenowo oro ẹma ẹkedụn̄ọ ata ediwak isua ke Mexico. Akpa ini oro mmọ ẹkekopde eti mbụk edi oro ke usem emana mmọ, emi ama enen̄ede enem mmọ tutu mmọn̄eyet asiaha ndusụk mmọ.” Ke Rubén ye ubon esie ẹma ẹkenam utom ye esop oro odude San Miguel de Allende, mmọ ẹma ẹkenam utom usiakusụn̄ ke Guanajuato emi odude ke ufọt ufọt obio Mexico, ẹnyụn̄ ẹsiak esop Ikọmbakara kiet emi mme asuanetop 30 ẹkedude. Idahaemi, mmọ ẹdu ye ekpri otu Ikọmbakara ke Irapuato emi odude ekpere Guanajuato.
Ndikwọrọ Ikọ Nnọ Mbon Oro Owo Mîsisọpke Ikụt
Ediwak mbon Mexico ẹdiọn̄ọ Ikọmbakara. Esinen̄ede ọsọn̄ ndikwọrọ ikọ nnọ utọ mbon emi sia mmọ ẹdụn̄ọ ke efak ikpọ owo ndien nditọufọk ẹsiberede usụn̄ ke ini ẹkọn̄de usụn̄. Mîdịghe, enyeneufọk ọkpọwọwọrọ edi, mmọ isimaha ndikpan̄ utọn̄ sia mmọ ẹda Mme Ntiense Jehovah nte ekpri ufọkabasi ke n̄kann̄kụk oro. Edi ke ini mmọ ẹsobode ye Mme Ntiense oro ẹtode idụt en̄wen ẹdi, ndusụk mmọ ẹsikpan̄ utọn̄.
Ke uwụtn̄kpọ, Gloria emi odụn̄de ke Querétaro ke ufọt ufọt Mexico ọkọdọhọ ete: “Mme Ntiense oro ẹtode Spain ẹma ẹsiyom ndikwọrọ ikọ nnọ mi, edi n̄kakpan̄ke utọn̄. Edi ke ini ubon mi ye mme ufan mi ẹketọn̄ọde ndinyene mfịna, n̄kpọ emi ama afịna mi tutu mbọn̄ akam mben̄e Abasi eteme mi nte n̄kpan̄wamde mmọ. Ikebịghike, eyenan̄wan kiet emi esemde Ikọmbakara ama edi ufọk nnyịn. Enye ama obụp m̀mê odu owo ndomokiet ke ufọk nnyịn emi okopde Ikọmbakara. Sia enye okotode idụt en̄wen edi, ama enen̄ede ọdọn̄ mi ndikop se enye enyenede nditịn̄, ntre mma ndọhọ enye ke mmokop Ikọmbakara. Nte enye okosụk ọkwọrọde ikọ, mma n̄kere m̀mê nso ikakam ida enye idi edem nnyịn. Edi kpa ami n̄keben̄e Abasi an̄wam mi. Ntre mma n̄kere ke Abasi akada enye eyere akam mi.” Gloria ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible, ekem ana baptism kpa ye oro ubon esie ẹkekọbọde enye. Idahaemi, Gloria edi asiakusụn̄ ofụri ini, ndien ebe esie ye eyen esie eren ke ẹnam n̄kpọ Jehovah.
Mbon Oro Ẹkade Ebiet Emi Udọn̄ Okponde Ẹnyene Edidiọn̄
Edi akpanikọ ke imemke utom ndinam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde, edi emi esisan̄a ye ediwak edidiọn̄. Ralph oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ọdọhọ ete: “Nnyịn ima ikpep mbon Britain, China, Jamaica, Sweden ye n̄kpisọn̄ Ghana, Bible. Ediwak ke otu mbon oro ikekpepde n̄kpọ ẹma ẹdụk utom uyọhọ ini. Nnyịn imokụt ẹsiakde mbufa esop Ikọmbakara itiaba ke mme isua emi ẹbede. Akpan ye udọ nnyịn ẹma ẹtiene ẹnam utom usiakusụn̄, ndien mmọ mbiba ẹdu idahaemi ke Bethel United States.”
Idahaemi esop Ikọmbakara 88 ye ediwak otu ẹdu ke Mexico. Nso inam inyene utọ usọp usọp n̄kọri emi? Ntak edi koro akpa ini oro ediwak mbon emi ẹsitịn̄de Ikọmbakara ke Mexico ẹkesobode ye Mme Ntiense Jehovah edi oro. Mmọ eken ẹkekpan̄ utọn̄ sia mîkodụhe ikpere mme iman ye mme ufan oro ẹkpebiọn̄ọde mmọ. Mmọ eken ẹkenyịme ndikpep Bible sia mînamke aba utom, ndien oro ama ọnọ mmọ ini ndikpep Bible. Se ifiakde in̄wam edi nte ke n̄kpọ nte mme asuanetop 35 ke otu mme asuanetop 100 emi ẹdude ke mme esop Ikọmbakara ẹdi mme asiakusụn̄, ndien emi anam kpukpru mmọ ẹnyene ifịk, n̄kọri onyụn̄ odu ke mme esop emi.
Abasi Ọyọdiọn̄ Fi
Imọfiọk ke ediwak owo ke ofụri ererimbot ẹyema ndikpan̄ utọn̄ edieke ẹkopde etop Obio Ubọn̄ ke usem emana mmọ. Enen̄ede enem ndifiọk nte ke ediwak nditọete iren ye iban—n̄kpri ye ikpọ, mbon emi ẹdọde ndọ, ye mbon emi mîdọhọ—ẹnyịme ndikanam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde. Edi akpanikọ nte ke uwem ekeme ndinen̄ede nsọn̄ ye mmọ, edi inemesịt oro mmọ ẹsikopde ke ini owo enyịmede akpanikọ Bible isiyakke ẹti kpukpru oro. Ndi afo emekeme ndinam ukpụhọde man akanam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde ke idụt mbufo m̀mê ke idụt en̄wen?a (Luke 14:28-30; 1 Cor. 16:9) Edieke anamde emi, Abasi eyenen̄ede ọdiọn̄ fi.
[Ikọ Idakisọn̄]
a Edieke oyomde ntọt efen efen aban̄a nte ekemede ndinam utom ke ebiet emi udọn̄ okponde, se Ẹtịm man Inam Uduak Jehovah, page 111 esịm 112.
[Ekebe ke page 21]
Mmọ Oro Mînamke Aba Utom Ẹnyene Udọn̄
Beryl ama ọwọrọ ke Britain okodụn̄ ke Canada. Enye ekese n̄kpọ aban̄a mme ikpọ usiakifia idụt oro. Enye ama enen̄ede ọfiọk ndiwat enan̄ mbakara tutu ẹdọhọ enye ediwat ọnọ Canada ke Olympic eke 1980. Beryl ye ebe esie ẹkesiwak ndidia bar ke ẹma ẹkekpọn̄ utom ẹkedụn̄ọ ke Chapala ke Mexico. Ini ekededi oro mbon isenidụt oro mînamke aba utom ẹdụkde ẹdidia udia do, ẹnyụn̄ ẹtiede nte mbon oro ẹkopde inemesịt ke uwem, Beryl ama esidaha akasian mmọ enyịn̄ esie onyụn̄ obụp se mmọ ẹnamde ke Mexico. Mmọ ẹkesiwak ndidi Mme Ntiense Jehovah. Beryl ye ebe esie ẹma ẹbiere ndikpono Abasi edieke oro edinamde mmimọ ikop inemesịt inyụn̄ idu uwem emi enyenede se ọwọrọde. Ke Beryl ama okodụk mbono esop ediwak ọfiọn̄, enye ama enyịme ẹkpep imọ Bible onyụn̄ akabade edi Ntiense. Beryl ama anam utom usiakusụn̄ ke ediwak isua.
[Ekebe ke page 22]
“Mmọ Ẹnen̄ede Ẹdi Edidiọn̄ Ẹnọ Nnyịn”
Nditọete ẹsinen̄ede ẹkop inemesịt ẹnyụn̄ ẹdara mbon oro ẹdide obio mmọ ẹdinam utom ke ebiet oro udọn̄ okponde. N̄kọk itieutom kiet ke Caribbean ẹkewet ẹte: “Edieke ediwak isenowo oro ẹdude mi ẹnyọn̄ọde, mme esop ikpọsọn̄ke aba idem ntem. Mmọ ẹnen̄ede ẹdi edidiọn̄ ẹnọ nnyịn.”
Ikọ Abasi ọdọhọ ke “iban emi ẹkwọrọde [eti mbụk] ẹdi akamba udịm.” (Ps. 68:11) Ntak edi oro ata ediwak iban emi mîdọhọ ndọ ẹkade ẹkekwọrọ eti mbụk ke mme idụt en̄wen. Nditọete iban emi ẹnen̄ede ẹn̄wam. N̄kọk itieutom emi odude ke Edem Usiahautịn Europe ẹkedọhọ ẹte: “Ata ediwak nditọete iban ẹdu ke ediwak esop nnyịn. Ndusụk ini, mmọ ẹsiwak ẹkan ke esop. Ibịghike ediwak mmọ ẹkedụk esop, edi nditọete iban emi mîdọhọ ndọ, emi ẹdide mme asiakusụn̄ oro ẹtode idụt en̄wen ẹdi ẹsinen̄ede ẹn̄wam ndikpep mbufa nditọete emi n̄kpọ. Nnyịn imenen̄ede idara utom mmọ!”
Esitie nditọete iban emi didie ke idem ndinam utom ke idụt en̄wen? Kiet ke otu mmọ ekere Angelica. Enye ebe isua 30, onyụn̄ anam utom usiakusụn̄ ke esenidụt ke ediwak isua idahaemi. Enye ọdọhọ ete: “Ediwak n̄kpọ-ata ẹdu. Ke obio kiet, n̄kesiwọk mbat kpukpru usen, nnyụn̄ nsikụt nte mme owo ẹbọde ufen. Mme n̄kpọ emi ẹma ẹsinam esịt enen̄ede etịmede mi. Edi esịt ama esinem mi ndikwọrọ ikọ nnọ mme owo ke an̄wautom. Ama esinyụn̄ enem mi nte nditọete iban obio oro ẹkesikọmde mi ke ndikedi ndin̄wam mmọ. Eyenete an̄wan kiet ọkọdọhọ ke ami ndito utọ anyan ebiet oro ndinam utom usiakusụn̄ ke idụt mmimọ esịn udọn̄ ọnọ imọ ndisiak usụn̄ n̄ko.”
Sue ebe isua 50. Enye edi kiet ke otu nditọete iban oro ẹnamde utom usiakusụn̄ ke esenidụt. Enye ọdọhọ ete: “Mme n̄kpọ-ata isitreke-tre ndidu, edi mme edidiọn̄ oro isibọde isiyakke iti kpukpru oro. Utom ukwọrọikọ enem etieti! Sia nsiwakde ndisan̄a ye n̄kpri nditọete iban, mmesida se n̄kpepde ke Bible ye mme n̄wed nnyịn n̄wụt mmọ nte ẹkpekande mme n̄kpọ ubiọn̄ọ. Mmọ ẹsiwak ndidọhọ mi ke nte nyọde mme mfịna, ye nte nsiakde usụn̄ ke ofụri isua emi kpa ye oro mmendọhọ ndọ, anam mmimọ inịm ke imekeme n̄ko ndikan mme afanikọn̄ oro mmimọ isobode. Esinen̄ede enem mi ndin̄wam nditọete iban emi.”
[Ndise obio ke page 20]
(Ama oyom ndikụt nte enye enen̄erede etie, se n̄wed)
MEXICO
Monterrey
Guanajuato
Irapuato
Ajijic
Chapala
N̄kpọdiọhọ Mmọn̄ Chapala
San Miguel de Allende
Querétaro
MEXICO CITY
Cancún
[Ndise ke page 23]
Ndusụk owo ẹnyene ifet edikwọrọ ikọ nnọ isenowo oro akanam mîkopke eti mbụk