Mmokụt Nte Jehovah Ọdiọn̄de Mbon Emi Ẹbuọtde Idem ye Enye

Imam ama ọbọhọ mi sia enye iketiehe nte owo emi akpamade n̄kpọ Ikọ Abasi. Mma mbụp enye, “Nso ke ọdiọn̄ọ aban̄a Bible?” Enye ikọsọpke ibọrọ, edi ekem ọdọhọ ke eka imọ edi Ntiense Jehovah, ke ima ikpep ndusụk n̄kpọ ito enye. Ama ọdọn̄ mi ndidiọn̄ọ se enye ekekpepde, ntre mma ndọhọ enye etịn̄ ọnọ mi.

Ayak ekpri ikpekeneme nneme eyo esiere. Ufan mi ama ọdọhọ ke Bible ọdọhọ ke Satan akara ererimbot emi. (John 14:30) Anaedi afo ọkọdiọn̄ọ oro toto ke ekpri, edi ekedi obufa ke utọn̄ mi, ama onyụn̄ enem mi. Se n̄kọdiọn̄ọde ke ofụri uwem mi edi ke Abasi emi ọfọnde ido mînyụn̄ inamke asari akara ererimbot emi. Edi se n̄kokụtde ke uwem ikebietke se ikpetịbede ke itie emi utọ Abasi oro akpakarade. Okposụkedi n̄kedide isua 26 kpọt, ndiọi n̄kpọ emi n̄kokụtde ẹma ẹwak ẹkaha, ẹma ẹsinyụn̄ ẹfịna mi.

Ete mi ekesiwat ubomofụm ọnọ udịmekọn̄ United States emi ẹsin̄wanade ke ofụm. Ini ndide ekpri, mma ndiọn̄ọ ke ekọn̄ nuclear ekeme ndin̄wana, ke mbonekọn̄ ẹkeme nditop bọmb nuclear ini ekededi. Ofụri ini emi n̄kade ufọkn̄wed ntaifiọk ke California, ke ẹken̄wana ekọn̄ ke Vietnam. Mma nsitiene nditọ ufọkn̄wed nsan̄a ke efak nte ukara ẹkpụhọde n̄kpọ. Mme bodisi ẹma ẹsikama okpoyon̄ ẹbịne nnyịn. Ima isifehe, edi ifehede do, ibifịk ke ababa owo, nnyịn ikwe usụn̄ ọfọn ke ntak tear gas. Ekedi ini ndutịme ye ini nnyịmeke. Ẹma ẹsiwot mbon pọlitiks, mme owo ẹsan̄a ke efak ẹte ukara ẹkpụhọde n̄kpọ, en̄wan ye ntịme idịghe ekpri. Ndusụk owo ẹyedọhọ ‘Ẹkpenam ntem,’ ndusụk ẹdọhọ ‘Ẹkpekam ẹnam ntem.’ Kpukpru n̄kpọ ẹkedi tịmede-tịmede-tịmede.

Ke 1970, mma n̄kanam utom kiet ke edere edere mbenesụk Alaska, emi okosiode ata ndisi okụk ọnọ mi. Ekem mma ndụk ubomofụm n̄ka London, n̄kedep motosaikle mmia ndụk usụk usụk, nnyeneke akpan itie emi n̄kade. Ọfiọn̄ ifan̄ ekebe, mma ndibehe ke Africa. Ke usụn̄ isan̄ oro, mma nsikụt mbon emi ọkọdọn̄de-dọn̄ mmọ ndinyene ebiet emi ẹkpefehede ẹdụk ẹbọhọ mfịna.

Se n̄kokụtde nnyụn̄ n̄kopde ama anam n̄kụt ke se Bible ekpepde ete ke idiọk angel akara ererimbot emi edi akpanikọ. Edi mma n̄kere, ‘Edieke mîdịghe Abasi akara, enye anam nso ndien aban̄a ofụri se ikade iso emi?’

Ọfiọn̄ ifan̄ ekebe, mma n̄kụt ibọrọ mbụme oro. Nte ini akakade, mma ndikpep mban̄a ediwak irenowo ye iban emi ẹkesọn̄ọde ẹda ye ata Abasi kpa ye kpukpru se ikọwọrọde mmọ. Mma nnyụn̄ mma mmọ etieti.

NORTHERN IRELAND EKEDI “ITIE BỌMB YE ITIATIKAN̄”

Ke mma n̄kafiak n̄ka London, mma n̄kokụt eka ufan mi oro, enye ama onyụn̄ ọnọ mi Bible. Aka ko, mma n̄kodụn̄ ke Amsterdam, ke Netherlands. Usen kiet, nte n̄kosụk ntiede ke idak ikan̄ emi esidude ke ọkpọusụn̄ n̄kot Bible, Ntiense kiet ama okụt mi onyụn̄ an̄wam mi nnen̄ede ndiọn̄ọ Bible. Ekem mma n̄kodu ke Dublin, ke Ireland. Do ke n̄kokụt ọfis Mme Ntiense Jehovah. Mma n̄kọkọn̄ udọk mmọ. Ke mma n̄kodụk esịt itie oro, mma n̄kụt Brọda Arthur Matthews. Brọda oro ama ọdiọn̄ọ Ikọ Abasi etieti onyụn̄ enyene ifiọk. Mma ndọhọ enye ke n̄kpama ndikpep Bible; enye ama enyịme ndikpep mi.

Mma nsịn idem n̄kpep n̄kpọ. N̄wed ye magazine Mme Ntiense Jehovah ekededi emi okodụkde mi ubọk, mma nsikot nsio. Mma nsikot Bible n̄ko. Ama enem mi etieti! Ke mbono esop, mma n̄kụt ke idem nditọwọn̄ ẹdiọn̄ọ ibọrọ mbụme emi afịnade mme ọdiọn̄ọ-n̄wed ke ata ediwak isua, utọ nte: ‘Ntak emi idiọkn̄kpọ odude ke ererimbot? Anie edi Abasi? Nso isitịbe inọ owo emi akpade?’ Mme Ntiense Jehovah kpọt ẹkedi ufan mi sia n̄kọdiọn̄ọke owo ndomokiet efen ke ofụri idụt oro. Mmọ ẹma ẹn̄wam mi mma Jehovah, ẹnyụn̄ ẹnam ọdọn̄ mi ndinam se enye oyomde.

N̄kana baptism ke 1972. Isua kiet ekebe, mma ntọn̄ọ usiakusụn̄ nnyụn̄ ndu ye ekpri esop kiet ke Newry, ke Northern Ireland. Mma mbọ ufọk ke obot obot itie kiet ndụn̄. Ekedi ufọk mme ọtọin̄wan̄, ikonyụn̄ ikpereke ufọk efen. Mme enan̄ ẹma ẹdu ẹkpere do. Mma nnyene utịn̄ikọ, mma nsikada ke iso mmọ nnam ndomonse. Mme enan̄ mbon ke ẹkekpọhi se ẹketade ẹfiak ẹta, edi eketie mi nte mmọ ke ẹkpan̄ utọn̄. Mmọ ikekemeke ndinọ mi item, edi mmọ ẹma ẹn̄wam mi nsikeme ndise otuowo iso mma nnọ utịn̄ikọ. Ke 1974, ẹma ẹmek mi akpan asiakusụn̄, ndien Brọda Nigel Pitt ama editiene mi odu do ọkwọrọ ikọ. Nigel osụk ededi ufan mi tutu emi.

Ntịme ama okpon etieti ke Northern Ireland ini oro. Ndusụk owo ẹkekot n̄kan̄ oro “itie bọmb ye itiatikan̄.” Enyịn̄ oro ama odot sia ebiet eke okpododụk, ke ẹn̄wana ke efak, ke ẹdịbe ẹtop owo, ke ẹtop iso ye iso, ke ẹsịn bọmb ke moto. Mbon pọlitiks ẹma ẹsisịn inua ke n̄kpọ ufọkabasi, mbon ufọkabasi ẹnyụn̄ ẹsịn inua ke n̄kpọ pọlitiks. Edi mbon Protestant ye mbon Catholic ẹma ẹdiọn̄ọ ke Mme Ntiense Jehovah isan̄ake n̄kpọ ye pọlitiks. Ntre ima isisan̄a ikwọrọ ikọ owo ifịnake nnyịn, nnyịn inyụn̄ inyeneke ikọ ye owo. Mbon emi ikesikwọrọde ikọ inọ ẹma ẹsidiọn̄ọ ini ye ebiet emi en̄wan edisiahade. Mmọ ẹma ẹsiwụk nnyịn mbara man nnyịn idinyan iso ke n̄kan̄ oro.

Edi mfịna ama esisụk esịm nnyịn. Usen kiet, ami ye Denis Carrigan emi ekedide asiakusụn̄ n̄ko ima ika ukwọrọikọ ke obio kiet emi ekekperede obio emi ikodụn̄de. Ntiense ndomokiet ikodụhe do, ndien ọyọhọ ikaba emi ikakade do ekedi oro. Mma kiet do ama ọdọhọ ke idi mbonekọn̄ Britain, ke idi uyep. Ekeme ndidi sia nnyịn mîketịn̄ke ikọ nte mbon Ireland akanam enye ọdọhọ ntre. Ndịk ama anam nnyịn etieti sia ẹkpedọdiọn̄ọ ke ọmọfọn ido ye mbonekọn̄, ẹkeme nditop fi ẹwot mîdịghe ẹtop fi edọn̄ ẹsuan. Nte isụk idade ikpọn̄ ibet bọs, ke inyek tuep, ima ikụt moto awatde edida ke itie unyam kọfi emi mma oro okodoride nnyịn ikọ okodude. Enye ama ọwọrọ editịn̄ ikọ ye irenowo iba ke moto oro; ke etịn̄, ke anyan nnyịn ubọk. Irenowo oro ẹma ẹwat sụn̄sụn̄ ẹdi ẹbịne nnyịn ẹdibụp nnyịn n̄kpọ ifan̄ ẹban̄a ini emi bọs edidide. Bọs ekedisịm, mmọ ẹma ẹka ẹkeneme nneme ye awat a-bọs oro. Nnyịn ikokopke se mmọ ẹkenemede ndomo tịbi. Owo ndomokiet ikesịneke ke esịt, ntre ima inịm ke ẹyom ndimen nnyịn n̄kpọn̄ do n̄kanam ibak. Edi ikedịghe ntre. Nte nsụhọrede ke bọs oro, mma mbụp andiwat nte: “Irenowo iba oro ẹkenemede nneme ye afo ẹkebụp fi nso ẹban̄a nnyịn?” Enye ama ọdọhọ ete: “Mmọdiọn̄ọ mbufo, mma nnyụn̄ ndọhọ mmọ mbon emi mbufo ẹdide. Ẹkûfịna idem. Owo idinamke mbufo n̄kpọ ndomokiet.”

Ke 1976, mma nsobo akpan asiakusụn̄ kiet emi ekekerede Pauline Lomax ke mbono districta ke Dublin. Pauline okoto England edi mbono do. Enye ama ama n̄kpọ Abasi, osụhọde idem, onyụn̄ eye ido. Ẹkemaman enye ye Ray eyeneka esie erenowo ẹsịn ke esop. Isua kiet ekebe, ami ye Pauline ima inam ndọ inyụn̄ ika iso inam utom akpan asiakusụn̄ ke Ballymena, ke Northern Ireland.

Ima inam utom circuit ke ekpri ini. Ikesise mme esop ke Belfast, Londonderry, ye mme itie efen emi mfịna ekesikponde. Mbuọtidem nditọete emi ẹketrede usua ye asari, ẹnyụn̄ ẹkpọn̄de se mmọ ẹkekpepde ke ufọkabasi ke ediwak isua man ẹdinam n̄kpọ Jehovah ama ọsọn̄ọ nnyịn idem. Jehovah ama ọdiọn̄ mmọ onyụn̄ ekpeme mmọ!

N̄kodụn̄ ke Ireland isua duop. Ekem ke 1981, ẹma ẹkot nnyịn Ufọkn̄wed Gilead. Klas nnyịn ekedi ọyọhọ 72. Ikokụre n̄wed, ẹma ẹnọ nnyịn ika Sierra Leone, ke West Africa.

NDITỌETE KE SIERRA LEONE ẸMA ẸBUỌT IDEM YE ABASI KPA YE ẸKEBUENEDE

Ikedi owo 11 ke ufọk isụn̄utom emi ikodụn̄de. Nditọete oro ẹma ẹnem itie tutu. Ikabuana itie utemudia kiet, itie ukaikọt ita, itie uyere mmọn̄ iba, telefon kiet, masịn uyetọfọn̄ kiet, ye eke un̄wanọfọn̄ kiet. Ikan̄ ikesiwakke ndidu. Ẹkpebọ, udiọn̄ọke isua emi ẹdifiakde inọ. Mme eku ẹkenyene enyọn̄ okọm; ibọm ẹmen ufọk idakisọn̄ ẹnyene.

Kpa ye emi n̄kpọ eketiede ntre, ukwọrọikọ ama enem nnyịn etieti. Mme owo ikesidaha Bible ibre mbre; okponyụn̄ ọkwọrọ ikọ, ẹyekpan̄ utọn̄ ntem. Ediwak owo ẹma ẹnyịme ndikpep Bible ẹnyụn̄ ẹdụk esop. Mbon idụt oro ẹkesikot mi “Ete Robert,” ẹkot Pauline “Mma Robert.” Edi aka ko, utom ama edinen̄ede awak ọnọ mi ke n̄kọk itieutom, n̄konyụn̄ n̄wakke idem ke ukwọrọikọ aba. Ntre ẹma ẹtọn̄ọ ndikot Pauline “Mma Pauline,” ami n̄kabade “Ete Pauline.” Enyịn̄ oro ama esinem Pauline!

Ediwak nditọete ẹma ẹbuene, edi Jehovah ikayakke mmọ ẹnana se ẹdade ẹse ẹban̄a idem. Ndusụk ini, enye ekesin̄wam mmọ ke utịbe utịbe usụn̄. (Matt. 6:33) Mmeti sista kiet emi ekemende n̄kukụre okụk emi enye akpakadade edep udia adia ye nditọ esie ọnọ brọda kiet emi ọkọdọn̄ọde utoenyịn, edi inyeneke okụk ndidep ibọk. Kpa usen oro, mma kiet ama edidọhọ enye anam imọ idet onyụn̄ ekpe enye okụk; sista oro ikodorike-dori enyịn. N̄kpọ ntre ama esiwak nditịbe.

MMA N̄KPEP OBUFA IDO KE NIGERIA

Ikodu ke Sierra Leone isua usụkkiet, ekem ẹnọ nnyịn ika Bethel Nigeria emi okokponde akan eke Sierra Leone. N̄kanam ukem utom emi n̄kesinamde ke Sierra Leone, edi utom Pauline ama okpụhọde etieti, ikonyụn̄ imemke ye enye. Pauline ekesikwọrọ ikọ hour 130 kpukpru ọfiọn̄ onyụn̄ an̄wam mme owo ẹdidụk esop. Idahaemi enye ekedinam utom ke itie ukịmọfọn̄ tọn̄ọ ke usenubọk tutu eyo okụt, esinyụn̄ ọdiọn̄ ọfọn̄ emi enyenede mfịna. Ama ada ini mbemiso emehede enye, edi aka ko, enye ama edikụt ke nditọete ẹnen̄ede ẹma utom imọ. Ifet ekededi emi enye ekenyenede ndisọn̄ọ nditọete ke Bethel idem, enye ama esinam ntre.

Ido mbon Nigeria eketie mi ata esen esen. Akana n̄kpep ediwak n̄kpọ. Usen kiet, brọda kiet ama asan̄a ye sista kiet emi ẹkekotde Bethel obufa edi ọfis mi ndikọm mi. N̄kanyan ubọk nte n̄kọm sista oro, enye anyanade ana ke isọn̄ ọkọm mi. Iyịp ama asat mi ke idem! Inikiet inikiet, Utom 10:25, 26 ye Ediyarade 19:10 ẹma ẹdụk mi ibuot. Mma n̄kere, ‘Ndi akpana ndọhọ enye etre n̄kpọ oro?’ Ke ukem ini oro mma ndọhọ idemmi ke sia edide ẹma ẹnyịme enye edi Bethel, ke anaedi enye ọdiọn̄ọ se Bible ekpepde.

Mma n̄ka iso nneme nneme ye mmọ edi bụt ama owot mi. Mmọ ẹkenyọn̄, mma nnam ekpri ndụn̄ọde. Mma ndikụt ke sista oro ọkọkọm mi nte ẹsikọmde owo ke ndusụk itie ke idụt oro. Ẹkesisụk ẹkọkọm ntre ini oro. Irenowo ẹma ẹsikọm ntre n̄ko. Ukpono ke ekedi, idịghe nte ẹtuak ibuot ẹnọ owo, ndien utọ n̄kpọ oro ama ododu ke Bible. (1 Sam. 24:8) Mma n̄kọm Abasi nte mmen̄ketịn̄ke se idinamde eyeneka mi bụt ke ntak emi mmen̄kọdiọn̄ọke ido ukọmowo edem mmọ.

Ima ikụt ediwak nditọete ke Nigeria emi ẹkesọn̄ọde ẹda ye Abasi ke ediwak isua, utọ nte Isaiah Adagbona.b Enye ekedi Ntiense Jehovah ini enye edide akparawa, edi ekem ẹdikụt ke enye ọdọn̄ọ akpamfia. Ẹma ẹnọ enye okodụn̄ ke itieidụn̄ mbon akpamfia. Enye okonyụn̄ edi n̄kukụre Ntiense Jehovah do. Kpa ye emi ẹkekọbọde enye, mbon akpamfia emi enye akan̄wamde ẹdidụk esop ẹma ẹbe owo 30. Enye ama onyụn̄ ọtọn̄ọ esop do.

NDITỌETE KE KENYA ẸMA ẸNYENE IME YE AMI

Ke 1996, ẹma ẹnọ nnyịn idika n̄kọk itieutom ke Kenya. Akpa n̄kafiakde ndika do ekedi oro toto ke ini se n̄ketịn̄de ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ mbụk emi eketịbede. Ikodụn̄ ke Bethel. Mme ebọk ẹma ẹwak etieti. Nditọete iban ẹkpekama mfri, mmọ ẹyewamade ẹbọ. Usen kiet, sista kiet ama enịm window ufọk esie in̄wan̄ ọwọrọ. Enye ọkọnyọn̄ edidụk, edikụt ete, eka, ye nditọ ebọk ẹdọn̄ọde ke ufọk ẹdia udia esie. Enye ama ofiori n̄kpo eberede usụn̄ufọk efehe ọwọrọ. Mme ebọk oro n̄ko ẹma ẹfiori n̄kpo ẹfrọ ke window ẹwọrọ.

Ami ye Pauline ikodu ke esop emi ẹsemde Swahili. Ekpri ini ekebe, ẹma ẹmek mi nsinịm Ukpepn̄kpọ N̄wed Esop emi ẹkotde idahaemi Ukpepn̄kpọ Bible Esop. Ntetịn̄ mi, n̄kenen̄ekede ndiọn̄ọ usem oro. Mbemiso usen mbono esop, mma nsida ini n̄kpep itie emi ẹdikpepde. Oro ama anam n̄keme ndikot mme mbụme oro. Mma nsinyụn̄ n̄wewet mme ibọrọ mbụme oro. Edi owo ọkpọbọrọ mbụme yak okpụhọde ọkpọkọm ata esisịt ye se n̄kewetde, ikesin̄wan̄ake mi. Ama enyene nte eketiede! Mbọm nditọete oro ama esinam mi. Edi ama enem mi nte mmọ ẹkenyenede ime ye ami, ẹnyụn̄ ẹsụhọrede idem ẹyak n̄ka iso nnịm ukpepn̄kpọ oro.

NDITỌETE KE UNITED STATES ẸBUỌT IDEM YE ABASI KPA YE ẸDUDE KE IDỤT UFORO

Nnyịn ikodụhe ke Kenya isịm isua kiet. Ke 1997, ẹma ẹdọhọ idikodu ke Bethel ke Brooklyn, ke New York. Ikedidu ke idụt uforo. Edi n̄kọ ọmọdiọn̄ọ ke uforo esisan̄a ye mfịna esie. (N̄ke 30:8, 9) Nditọete ẹsụk ẹbọbuọt idem ye Jehovah ke utọ idụt oro. Mmọ idaha ini mmọ ye se mmọ ẹnyenede ifori idemmọ, ẹkam ẹda ẹn̄wam esop Jehovah ẹnam eti utom emi ẹsụk ẹnamde.

Ke ediwak isua emi ebede, imokụt nte nditọete nnyịn ẹbuọtde idem ye Abasi kpa ye nsio nsio mfịna. Ke Ireland, ima ikụt nte nditọete ẹbuọtde idem ye Abasi kpa ye ekọn̄ emi ẹken̄wanade do. Ke Africa, nditọete iketreke ndibuọt idem ye Abasi kpa ye emi ẹkebuenede, ẹnyụn̄ ẹdụn̄de ke mme itie emi Ntiense ndomokiet mîkodụhe. Ke United States, nditọete ke ẹbuọt idem ye Abasi kpa ye emi ẹdude ke idụt uforo. Imenịm ke esịt esinem Jehovah etieti enye ama okụt ikọt esie ẹwụtde ke imama enye kpa ye ofụri se iwọrọde mmọ!

Isua ọsọp-o, onyụn̄ edi ukem nte Job 7:6 ọdọhọde ke ‘ọsọp akan eto ọdọk-ọfọn̄.’ Idahaemi inam utom ye nditọete nnyịn ke ibuot itieutom nnyịn ke Warwick, ke New York, onyụn̄ enem nnyịn nte ikade iso inam n̄kpọ Abasi ye mbon emi ẹnen̄erede ẹma kiet eken. Esịt enem nnyịn, imonyụn̄ iyụhọ se inyenede. Enem nnyịn nte inamde se ikemede inọ Christ Jesus emi edide Edidem nnyịn. Ibịghike, enye ọyọnọ anana-ibat nti ikọt Abasi utịp utom mmọ.​—Matt. 25:34.