Όταν η Ακαταστασία Ξεφεύγει από Κάθε Έλεγχο

ΚΟΙΤΑΞΤΕ γύρω στο σπίτι σας. Μήπως είναι ασφυκτικά γεμάτο από πράγματα στοιβαγμένα εδώ κι εκεί; Θα ερχόσασταν σε δύσκολη θέση αν κάποιος φίλος έριχνε μια ματιά στα ντουλάπια σας; Μήπως έχετε πρόβλημα στο να εντοπίσετε κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο, επειδή αυτό είναι θαμμένο κάτω από ένα σωρό πραγμάτων; Αν ναι, δεν είστε οι μόνοι.

«Εγώ το δηλώνω πως δεν πετάω τίποτα», παραδέχεται ο Ραλφ. Ο Λίον προσθέτει: «Με έπνιγαν ρούχα, εφημερίδες και βιβλία που μάζευα επί 15 χρόνια». «Και μόνο η σκέψη να συγυρίσω με κουράζει πριν καν ξεκινήσω», λέει με δυσφορία άλλο ένα θύμα της ακαταστασίας.

Μερικά παιδιά μεγαλώνουν σε περιβάλλον μονίμως ακατάστατο. Ένα τέτοιο άτομο λέει: «Απ’ ό,τι θυμάμαι, προειδοποιούσα ανέκαθεν τους ανθρώπους που έρχονταν πρώτη φορά στο σπίτι μας για το τι θα αντίκριζαν. Τους έλεγα ότι δεν πείραζε να μετακινήσουν κάτι, για να βρουν μέρος να καθήσουν». Ακόμα και οι ενήλικοι μπορεί να διστάζουν να προσκαλέσουν κάποιον εκτός οικογένειας να τους επισκεφθεί, επειδή το σπίτι δεν είναι ευπαρουσίαστο.

Συχνά οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσο πολλά έχουν συγκεντρώσει παρά μόνο όταν έρχεται η ώρα να μετακομίσουν. Αν δεν έχουν τηρήσει κάποιο τακτικό πρόγραμμα για να περιορίζουν την ακαταστασία, η μετακόμιση θα τους κοστίσει πολύ περισσότερο χρόνο—και χρήμα.

Αλλά για πολλούς, το να συγυρίσουν τα πράγματα που προκαλούν ακαταστασία σημαίνει περισσότερα από το να πετάξουν απλώς μερικά απ’ αυτά. Πρέπει να υπερνικήσουν πρώτα αρκετά εμπόδια.

Γιατί Δεν Μπορούν Απλούστατα να τα Πετάξουν;

Κάποτε, η ψυχολόγος Λίντα Γ. Γουόρεν και η κοινωνική λειτουργός Τζίνε Κ. Όστρεμ υπέθεταν ότι όλοι όσοι είχαν τη συνήθεια να μαζεύουν πράγματα που προκαλούν ακαταστασία ήταν άνθρωποι ηλικιωμένοι, οι οποίοι είχαν επιζήσει από την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1930. Αυτές νόμιζαν πως η συσσώρευση πραγμάτων ήταν «μια σπάνια και αβλαβής εκκεντρικότητα». Όμως, αφού μελέτησαν το θέμα, ανέφεραν: «Εκπλαγήκαμε όταν ανακαλύψαμε ότι υπάρχει μια νεότερη γενιά ανθρώπων που έχουν τη συνήθεια να μαζεύουν άχρηστα πράγματα, οι οποίοι γεννήθηκαν πολύ μετά τη δεκαετία του 1930. . . . Τώρα πιστεύουμε ότι αυτή η συμπεριφορά είναι κοινή και ότι, ιδιαίτερα όταν φτάνει στα άκρα, μπορεί να προξενήσει προβλήματα σε όσους έχουν αυτή τη συνήθεια ή σε όσους βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον τους».

Κατά πόσο μπορεί η συνήθεια αυτή να φτάσει στα άκρα; «Η Όστρεμ έχει δει γάμους να διαλύονται εξαιτίας της ακαταστασίας», αναφέρει το περιοδικό Υγεία (Health). Μερικοί άνθρωποι στρέφονται σε επαγγελματίες συμβούλους για βοήθεια. Στην πραγματικότητα, το περιοδικό Υγεία αποκαλεί το σύστημα χορήγησης συμβουλών για θέματα προσωπικής οργάνωσης «ακμάζουσα επιχείρηση, καθώς οι ειδικοί επί του θέματος μας χρεώνουν μέχρι και 1.000 δολάρια (περ. 150.000 δρχ.) την ημέρα για να κάνουν αυτό που η μητέρα μας μάς κυνηγούσε να κάνουμε: την τακτοποίηση του δωματίου μας».

Πολύ πιθανόν εσείς δεν έχετε ένα τόσο ακραίο πρόβλημα ακαταστασίας. Ωστόσο, ίσως δυσκολεύεστε να υπερνικήσετε τους ακόλουθους τέσσερις φραγμούς που υψώνονται ανάμεσα στα στοιβαγμένα αντικείμενα και στο σκουπιδοτενεκέ:

◻ Πιθανή μελλοντική ανάγκη. («Καλύτερα να το φυλάξω παρά να λυπηθώ αργότερα».)

◻ Συναισθηματικοί δεσμοί. («Μου το έχει δώσει η θεία Μαρία».)

◻ Ενδεχόμενη απόκτηση αξίας. («Κάποια μέρα μπορεί να είναι πολύτιμο».)

◻ Έλλειψη φθοράς ή ζημιάς. («Είναι σε τόσο καλή κατάσταση! Κρίμα να πεταχτεί».)

Το αποτέλεσμα; Το περιοδικό Η Ψυχολογία Σήμερα (Psychology Today) λέει: «Ο σωρός των πραγμάτων εξακολουθεί να μεγαλώνει και το ίδιο συμβαίνει και με τα προβλήματα που προκαλεί αυτός».

Πώς μπορείτε, λοιπόν, να θέσετε υπό έλεγχο αυτού του είδους την ακαταστασία;

Από Πού να Αρχίσετε

Όταν ζήτησαν από κάποια γυναίκα να φανταστεί πώς θα ένιωθε αν ένας τυφώνας σάρωνε και κατέστρεφε σχεδόν όλα της τα υπάρχοντα, εκείνη είπε: «Αυτό που ένιωσα περισσότερο στην ιδέα ότι θα τα έχανα όλα ήταν ανακούφιση—θα απελευθερωνόμουν από την ακαταστασία, χωρίς να ανησυχώ πώς θα τα ξεδιαλέξω και πώς θα τα αποχωριστώ όλα αυτά». Αυτό δείχνει πολύ καλά ότι το ξεδιάλεγμα και το πέταμα μπορεί να αποτελούν πρόκληση.

«Όσοι συνηθίζουν να μαζεύουν πράγματα έχουν δυο προβλήματα», λέει η σύμβουλος Νταραλί Σούλμαν. «Τα πράγματα που είναι ήδη μέσα στο σπίτι και τα πράγματα που πρόκειται να μπουν στο σπίτι». Αυτή προτείνει στα άτομα, αντί να κάνουν γενικό συγύρισμα, να διαθέτουν έστω και 15 λεπτά την ημέρα για να τακτοποιούν ένα μέρος κάθε φορά. Αυτός ο τρόπος είναι πολύ πιο αποτελεσματικός για να ασχοληθείτε με την ακαταστασία μέσα στο σπίτι. Τι μπορεί να γίνει, όμως, με «τα πράγματα που πρόκειται να μπουν στο σπίτι»;

Πριν αγοράσετε οτιδήποτε για το σπίτι σας, αναρωτηθείτε: ‘Το χρειάζομαι πραγματικά; Πού θα το βάλω; Θα το χρησιμοποιήσω;’ Η Νταραλί Σούλμαν υποστηρίζει ότι με το να κάνετε τέτοιες ερωτήσεις, «θα γλιτώσετε από το 75 τοις εκατό των πραγμάτων που επρόκειτο να φέρετε μέσα στο σπίτι».

Όσοι μένουν στα κεντρικά γραφεία και στα γραφεία τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά αναμένεται να μη μαζεύουν στο δωμάτιό τους πράγματα που προκαλούν ακαταστασία, και να περιορίζουν τον αριθμό των διακοσμητικών αντικειμένων πάνω σε κάθε έπιπλο, ή σε κάθε ράφι, σε δυο ή τρία. Αυτό απλοποιεί το καθάρισμα και είναι πολύ πιο ευχάριστο στο μάτι. Εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, τσάντες, μουσικά όργανα, αθλητικά είδη, ρούχα, πιάτα και άλλα αντικείμενα δεν πρέπει να είναι πεταμένα εδώ κι εκεί. Για την ακρίβεια, τίποτα δεν πρέπει να βρίσκεται στο πάτωμα του δωματίου, εκτός αν είναι μέρος της επίπλωσης. Σίγουρα αυτό αποτελεί πρότυπο για όποιον θέλει να διατηρεί ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από πράγματα που προκαλούν ακαταστασία.

Φεύγουν από τη Μέση—Και Μπαίνουν στα Ντουλάπια

«Μέσα σε μια μέρα, μπορούσα να συγυρίσω το διαμέρισμά μου σαν σίφουνας», λέει η Τζόαν, «αλλά τα ντουλάπια ήταν διαρκώς σε κακό χάλι». Μερικοί χρησιμοποιούν τα ντουλάπια σαν αποθήκη, μεταφέροντας απλούστατα τα πράγματα που προκαλούν ακαταστασία σ’ ένα μέρος όπου δεν φαίνονται. Το πρόβλημα απλώς γίνεται χειρότερο, καθώς όλο και περισσότερα πράγματα μπαίνουν σ’ ένα χώρο του οποίου το μέγεθος μένει το ίδιο.

Μήπως χρειάζεται να ανακουφίσετε κάπως τα ντουλάπια σας από το σωρό των πραγμάτων που έχετε μαζέψει εκεί μέσα; Το περιοδικό Σωστό Νοικοκυριό (Good Housekeeping) προτείνει: «Κυκλοφορούν πολλά συστήματα και αξεσουάρ για να κρατάτε τακτοποιημένα τα ντουλάπια και αυτά μπορούν να διαμορφωθούν έτσι ώστε να ταιριάζουν σε κάθε χώρο. Χρησιμοποιήστε κάποιο απ’ αυτά για να βάλετε τέρμα στο πρόβλημα της συσσώρευσης πραγμάτων στο σπίτι σας». Μην αφήνετε, λοιπόν, τα ντουλάπια σας να καταντούν αποθήκες άχρηστων πραγμάτων. Να τα έχετε πάντα τακτοποιημένα και συγυρισμένα.

Ισορροπημένη Άποψη για τα Υπάρχοντά σας

«Τα πράγματά μου αντικατοπτρίζουν εμένα, είναι μέρος του εαυτού μου», είπε μια γυναίκα. «Τα κοσμήματά μου μού προσφέρουν μεγάλη ικανοποίηση», προσθέτει μια άλλη. «Αγαπώ πολύ τα δαχτυλίδια και τις καδένες μου». Και άλλη μια γυναίκα λέει επιθετικά: «Αυτά τα πράγματα αντιπροσωπεύουν εμένα, το άτομό μου, και δεν θα μου τα πετάξετε!»

Σε αντίθεση, ο Ιησούς Χριστός δήλωσε: «Η ζωή του ανθρώπου δεν εξασφαλίζεται από τα υπάρχοντά του, ακόμα κι όταν αυτός έχει περισσότερα απ’ όσα χρειάζεται».—Λουκάς 12:15, Η Βίβλος της Ιερουσαλήμ (The Jerusalem Bible).

Συνεπώς, η Αγία Γραφή ενθαρρύνει τους ανθρώπους να έχουν ισορροπημένη άποψη για τα υπάρχοντά τους. Επίσης προάγει την ευταξία, εφόσον την αναφέρει ως απαίτηση για όσους υπηρετούν ως πρεσβύτεροι στην εκκλησία.—1 Τιμόθεον 3:2, ΜΝΚ.

Γιατί να μην αρχίσετε να εφαρμόζετε μερικές από τις παραπάνω υποδείξεις σε κάποιο συνωστισμένο χώρο του σπιτιού σας; Με καθημερινές προσπάθειες και με ισορροπημένη άποψη για τα υπάρχοντά σας, η ακαταστασία αυτή μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 22, 23]

Ξεδιάλεγμα και Πέταμα

Ακολουθούν μερικές υποβοηθητικές υποδείξεις σχετικά με ορισμένα αντικείμενα που εύκολα προκαλούν ακαταστασία στο σπίτι σας, αν δεν προσέξετε.

Αναγνωστική ύλη: Μήπως δυσκολεύεστε να πετάξετε παλιά περιοδικά ή εφημερίδες; Μήπως υπάρχουν τίτλοι που τραβούν εύκολα την προσοχή σας και σας κάνουν να λέτε: ‘Θα βρω την ευκαιρία να το διαβάσω μια απ’ αυτές τις μέρες’; Αντί να φυλάτε όλο το περιοδικό ή την εφημερίδα, κόψτε το άρθρο που σας φαίνεται ενδιαφέρον και βάλτε το σ’ ένα ντοσιέ που θα γράφει απ’ έξω «Για Διάβασμα». Αν δεν το διαβάσετε μέσα σε κάποιο λογικό χρονικό διάστημα—ίσως σε μερικές εβδομάδες—πετάξτε το.

Ρούχα: Μήπως η γκαρνταρόμπα σας μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο χρόνο με το χρόνο, και ωστόσο εσείς δεν φοράτε ούτε τα μισά από τα ρούχα που έχετε; Μερικοί λένε: «Αυτό θα μου πηγαίνει—όταν θα χάσω πέντε κιλά». Μ’ αυτή τη δικαιολογία, φυλάνε ό,τι και όσα έχουν μέσα στην ντουλάπα. Για να μη μαζεύετε ρούχα που απλώς συντελούν στην ακαταστασία, αν δεν έχετε φορέσει κάτι μέσα σ’ έναν ολόκληρο χρόνο, βάλτε το σ’ ένα κουτί που θα γράφει απ’ έξω «Υπό Σκέψη». Κατόπιν, αν και πάλι δεν το φορέσετε έπειτα από λίγο καιρό, χαρίστε το ή πετάξτε το.

Αλληλογραφία: Να ξεκαθαρίζετε την αλληλογραφία σας καθημερινά. Τα προσωπικά γράμματα, και άλλου είδους αλληλογραφία που θέλετε να κρατήσετε, να τα ταξινομείτε σε συγκεκριμένο μέρος. Μπορείτε να έχετε ένα ντοσιέ για κάθε μήνα και να πετάτε το περιεχόμενό του έπειτα από ένα χρόνο, για να βάλετε μέσα την αλληλογραφία του καινούριου μήνα. Η αρχή είναι: να συμμαζεύετε, κι όχι να μαζεύετε. Αν στην αλληλογραφία σας περιλαμβάνονται πολλά διαφημιστικά έντυπα, να αποφασίζετε αμέσως αν θα τα χρειαστείτε. Αν δεν τα χρειάζεστε, πετάξτε τα. Αν δεν μπορείτε να αποφασίσετε, βάλτε τα για μια εβδομάδα σ’ ένα κουτί που θα γράφει απ’ έξω «Υπό Σκέψη». Αν δεν τα έχετε χρησιμοποιήσει μέχρι τότε, πετάξτε τα.