Ένας Μικροσκοπικός Γίγαντας

Ο ΗΛΙΟΣ είναι ο γίγαντας του ηλιακού μας συστήματος. Είναι τόσο πελώριος που η γη μας χωράει μέσα του 1.300.000 φορές. Αλλά συγκρίνετε τον ήλιο με μερικά άστρα υπεργίγαντες του Γαλαξία μας και ξαφνικά θα σας φανεί στ’ αλήθεια μικροσκοπικός.

Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι τοποθετούνταν μερικά άστρα υπεργίγαντες εκεί ακριβώς όπου βρίσκεται ο ήλιος μας. Υπάρχουν μερικά άστρα μαμούθ, τόσο μεγάλα που θα μπορούσαν να καταλάβουν ολόκληρη την περιφέρεια της τροχιάς που κάνει η γη. Θα βρισκόμασταν τότε μέσα στο άστρο! Το άστρο που ονομάζεται Μπετελγκέζ θα έφτανε σχεδόν μέχρι τον Δία. Και αν το άστρο Mu του Κηφέως βρισκόταν στη θέση του ήλιου, θα εκτεινόταν ως τον Κρόνο—παρ’ όλο που ο Κρόνος είναι τόσο μακριά ώστε το διαστημόπλοιο Βόγιατζερ 2 έκανε τέσσερα χρόνια να φτάσει εκεί από τη γη μας, ταξιδεύοντας περίπου 20 φορές πιο γρήγορα από ένα βλήμα, που κινείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Ο Γαλαξίας μας έχει ονομαστεί γιγαντιαίος σπειροειδής γαλαξίας. Δικαίως άλλωστε. Η απεραντοσύνη αυτού του μεγάλου λαμπερού σχηματισμού με το σπειροειδές σχήμα και τα 100.000.000.000 άστρα τα οποία περιστρέφονται μεγαλοπρεπώς μέσα στο βαθύ σκοτάδι του σύμπαντος είναι κάτι που ζαλίζει το ανθρώπινο μυαλό. Αν μπορούσαμε να σταθούμε στη μια άκρη του Γαλαξία μας και να στείλουμε στην άλλη άκρη του μια δέσμη φωτός, θα απαιτούνταν πάνω από 100.000 χρόνια για να διασχίσει αυτό το φως το γαλαξία, παρ’ όλο που η δέσμη θα κατευθυνόταν προς το στόχο της με μια ταχύτητα που προκαλεί δέος: 300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Με άλλα λόγια, ο Γαλαξίας μας έχει διάμετρο 100.000 έτη φωτός.

Ωστόσο, ο γειτονικός σπειροειδής γαλαξίας, που ονομάζεται Ανδρομέδα, έχει μέγεθος διπλάσιο από το δικό μας γαλαξία και πιθανώς περιέχει γύρω στα 600.000.000.000 άστρα. Επιπλέον, οι αστρονόμοι ανακάλυψαν ένα γαλαξία μαμούθ, τον οποίο ονόμασαν Μαρκάριαν 348. Η διάμετρός του είναι περίπου 13 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο του Γαλαξία μας, αφού η απόσταση από το ένα του άκρο στο άλλο είναι περίπου 1.300.000 έτη φωτός!

Ακόμη και ο γιγάντιος Μαρκάριαν 348 θα φαινόταν μικρός δίπλα στο γαλαξία που ανακαλύφτηκε πρόσφατα στο κέντρο ενός σμήνους γαλαξιών, το γαλαξία Έιμπελ 2029. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτός είναι ο μεγαλύτερος γαλαξίας που έχουν δει ως τώρα. Είναι περισσότερο από 60 φορές μεγαλύτερος από το δικό μας Γαλαξία. Η διάμετρός του είναι περίπου 6.000.000 έτη φωτός και περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα 100.000.000.000.000 άστρων, πράγμα ασύλληπτο για τον ανθρώπινο νου. Σύμφωνα μ’ ένα δημοσίευμα στην εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times), είναι επίσης ο πιο φωτεινός γαλαξίας που έχει παρατηρηθεί ως τώρα. Και δεν πρόκειται για χαώδες αποτέλεσμα τυχαίων δυνάμεων. «Είναι μια οργανωμένη μάζα φωτός και ενέργειας», είπε γι’ αυτόν ένας από τους επιστήμονες που τον ανακάλυψαν. «Είναι ένας πολύ μεγάλος, οργανωμένος γαλαξίας».

Ο εγκέφαλός μας δεν είναι σε θέση ούτε καν να αρχίσει να συλλαμβάνει την απεραντοσύνη αυτών των συγκροτημάτων αστέρων ή τις αχανείς αποστάσεις που περιλαμβάνονται. Τι θα πούμε λοιπόν για τη δημιουργική, οργανωτική δύναμη που βρίσκεται πίσω απ’ όλα αυτά; «Σηκώσατε υψηλά τους οφθαλμούς σας και ιδέτε, τις εποίησε ταύτα; Ο εξάγων το στράτευμα αυτών κατά αριθμόν· ο ονομαστί καλών ταύτα πάντα». (Ησαΐας 40:26) Αν η δημιουργία προξενεί δέος, πόσο μάλλον ο Δημιουργός!

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 24]

U.S. Naval Observatory photo