Ζωή Ανάμεσα στον Αρκτικό «Λαό» του Καναδά

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στον Καναδά

Οι ψυχρές Αρκτικές χώρες του Καναδά ακόμη κατοικούνται κυρίως από τους Εσκιμώους. Υποτίθεται γενικά ότι κάποτε στο μακρινό παρελθόν οι πρόγονοί των διέβησαν στα στενά του Βεριγγίου Πορθμού για να εγκατασταθούν ως οι μόνοι ιθαγενείς κάτοχοι σ’ όλο το μήκος του επάνω μέρους της Βορείου Αμερικής και προς ανατολάς έως τη Γροιλανδία.

Οι Εσκιμώοι ονομάζουν τους εαυτούς των «Ιννουίτ,» λέξις που σημαίνει απλώς «άνθρωποι» ή «λαός.» Τώρα ανέρχονται περίπου σε 50.000 ή και περισσότερο από τους οποίους πολλοί ζουν στον βόρειο Καναδά. Είναι ένας λαός φιλικός και φιλόξενος και είναι γνωστοί για το καλό τους χιούμορ. Όλοι μιλούν την ίδια γλώσσα μολονότι αυτή ποικίλλει λίγο από περιοχή σε περιοχή.

Οι Ιννουίτ είναι γενικά κοντότεροι από τους λευκούς γείτονάς των προς νότον, και το δέρμα τους είναι ελαφρώς πιο σκούρο. Εξ άλλου, αυτοί είναι πιο μικρόσωμοι από τους Αμερικανούς Ερυθροδέρμους, με τους οποίους είναι συγγενείς. Και οι δύο ανήκουν στη Μογγολοειδή φυλή. Οι Εσκιμώοι έχουν ίσια μαύρα μαλλιά, λοξά μάτια, προέχοντα οστά παρειών και πλατειά πρόσωπα. Η εμφάνισίς των είναι πάρα πολύ Ανατολική.

Οι Εσκιμώοι είναι σωματικώς κατάλληλοι για το ψυχρό τους κλίμα. Παραδείγματος χάριν, επειδή είναι κοντής φυσικής κατασκευής, συγκρατούν τη θερμότητα καλύτερα απ’ όσο μπορεί ένα άτομο που είναι ψηλό και λεπτό. Επίσης, έχουν χονδρό στρώμα σαρκός στο πρόσωπό τους.

Μέχρι πριν από εβδομήντα περίπου χρόνια οι Εσκιμώοι είχαν εγκαταλειφθή πολύ στους εαυτούς των. Είναι αλήθεια ότι φαλαινοθηρικά πλοία ίδρυσαν θερινά στρατόπεδα μεταξύ των στη διάρκεια του δεκάτου ενάτου αιώνος, και ακόμη αρχαιότεροι εξερευνηταί και γουνέμποροι είχαν επαφές μαζί τους. Αλλά μόνον σ’ αυτόν τον αιώνα οι Εσκιμώοι έχουν διατηρήσει στενή επαφή με τον έξω κόσμο. Έτσι, ιδιαιτέρως από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έγινε μια πλήρης αλλαγή στον τρόπο της ζωής των. Πολλοί ζουν πολύ διαφορετικά από τους γονείς των και τους πάππους των που ζούσαν σχετικώς πριν από λίγον καιρό.

Σπίτια από Χιόνι

Σήμερα ένα σπίτι από χιόνι ολοένα και περισσότερο γίνεται σπάνιο θέαμα. Εν τούτοις, οι Εσκιμώοι ακόμη τα χτίζουν, ειδικά το μικρό ίγκλου που κατασκευάζεται για να μένη τη νύχτα όταν ένας Εσκιμώος ταξιδεύη στη γραμμή που έχει στήσει παγίδες για κυνήγι. Μέσα σε μια ώρα μπορεί να έχη μια στέγη που θα του δώση προστασία από τους παγερούς Αρκτικούς ανέμους. Μια μονιμώτερη κατοικία χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να χτισθή, αλλά μπορεί να συμπληρωθή ώσπου να βραδυάση.

Το μόνο εργαλείο που απαιτείται για την κατασκευή είναι ένα μακρυμάνικο μαχαίρι για να κόβη κομμάτια από το παγωμένο χιόνι. Όταν το σπίτι συμπληρωθή έχει την εμφάνισι μιας σφαίρας κομμένης στη μέση. Συνήθως αυτή έχει διάμετρο οκτώ έως δέκα πόδια, πράγμα που εξαρτάται από το μέγεθος της οικογενείας. Το ύψος από το πάτωμα προς την κορυφή φθάνει κατά μέσον όρο από έξη έως επτά πόδια. Σε μερικά ίγκλου μπαίνουν από μια σήραγγα που πηγαίνει μέρος του δρόμου γύρω στην εξωτερική πλευρά, ώστε η πραγματική είσοδος προς το σπίτι να προστατεύεται πλήρως από τον άνεμο.

Η οικογένεια κοιμάται σε μια χαμηλή πλατφόρμα χιονιού πάνω στην οποία έχουν στρώσει ένα κρεββάτι από κλάδους ιτιάς και κατόπιν την έχουν σκεπάσει με γούνες καριμπού. Μερικές φορές οι γούνες απλώνονται και προς τα επάνω ως τη μέση των τοίχων και οι άκρες των στερεώνονται ανάμεσα σε δύο στρώματα χιονοπάγων. Το σύστημα θερμάνσεως είναι απλό—ένα «κούντλικ,» το οποίον είναι ένα ρηχό σαν λεκάνη αντικείμενο από λαξευμένη πέτρα. Σ’ αυτό καίεται το λίπος μιας φώκιας ή φάλαινας. Δεν παράγει πολλή θερμότητα, αλλά βεβαίως παραλείπεται όταν η προμήθεια λίπους λιγοστεύη. Σε περασμένα χρόνια ένας δραστήριος Ιννουίτ θα μπορούσε να χτίση πολλά ίγκλου τον χειμώνα, ειδικά αν στο κυνήγι χρειάζωνται συχνές μετακινήσεις.

Προμήθεια Πόρων Ζωής

Το κυνήγι και η παγίδευσις ζώων για πολύν καιρό υπήρξαν τα μέσα του Εσκιμώου για την απόκτησι των αναγκαίων για τη ζωή. Αν το κυνήγι ήταν πτωχό σε μια τοποθεσία, μετακινούσε όλη την οικογένειά του σε μια περιοχή όπου τα ζώα και τα ψάρια ήσαν αφθονώτερα. Οι γυιοι συνώδευαν τους πατέρες των στο κυνήγι, λαμβάνοντας πρακτική εκπαίδευσι για τον τρόπο με τον οποίον θα μπορούσαν να προμηθεύωνται τροφή. Η φάλαινα, ο θαλάσσιος ίππος, η φώκη, ο καριμπού και η περίφημη πολική άρκτος ήσαν τα κύρια είδη διαίτης, αλλ’ αυτά συμπληρώνονταν από μικρότερο κυνήγι από πουλιά και ψάρια. Γενικά το κρέας ετρώγετο ξηρό, παγωμένο ή ωμό.

Η ευθύνη των Εσκιμώων γυναικών ήταν πάντοτε να φροντίζουν για τις οικιακές δουλειές και να καθαρίζουν και να ετοιμάζουν τα δέρματα για την κατασκευή ειδών ιματισμού. Η τέχνη της μαλακώσεως των δερμάτων ώστε αυτά να ράβωνται εύκολα και να γίνωνται μανδύες, γάντια χωρίς δάκτυλα και «Μάκλακς» (Μπόττες από δέρμα φώκιας) μετεβιβάζετο από μητέρα σε κόρη επί γενεές.

Στη διάρκεια τής σύντομης εποχής που είναι ελεύθερη από πάγους οι Εσκιμώοι κατασκευάζουν βάρκες (καγιάκ) από δέρματα φώκιας για ψάρεμα και για να ταξιδεύουν. Αυτό το πλοιάριο είναι ελαφρό αρκετά ώστε μεταφέρεται με το ένα χέρι και γίνεται από γερά αδιάβροχα δέρματα που τεντώνονται επάνω σ’ ένα ελαφρό ξύλινο πλαίσιο μυτερό σε κάθε άκρη. Μ’ ένα κουπί διπτέρυγο μπορεί κανείς να προωθή αυτό το μικρό πλοιάριο επάνω στο νερό με εκπληκτική ταχύτητα. Ένα μεγαλύτερο πλοιάριο που κατασκευάζεται από Εσκιμώους είναι το γιούμιακ. Αυτό μπορεί να μεταφέρη περισσότερα από ένα άτομα και κατασκευάζεται, επίσης, με το να τεντώνουν τα δέρματα επάνω σε ξύλινο πλαίσιο.

Ένας Εσκιμώος συχνά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα πολύ ρωμαλέα του σκυλιά, μια ράτσα που έχουν εξωτερικό μαλλί σαν γούνα και ένα άλλο επένδυμα λεπτών τριχών πολύ κοντά στο δέρμα που το εμποδίζει να «βραχούν ως το κόκκαλο.» Αυτοί οι σκύλοι έχουν χρησιμοποιηθή για να έλκουν τρία είδη ελκήθρων. Το κομάτικ είναι το πιο μεγάλο, που μερικές φορές φθάνει σε μήκος εικοσιδύο ποδών. Αυτό το έλκηθρο συνήθως έλκεται από ομάδα εννέα σκύλων, μερικές φορές δεμένων σε σχήμα βεντάλιας ή κατά ζεύγη, με την ηγεσία ενός σκύλου που είναι μόνος μπροστά. Επίσης, έχουν χρησιμοποιηθή τομπόγκανς, που έχουν πλευρές από καραβόπανα και δύο ξύλινες θέσεις πίσω για οδήγησι. Αυτά σύρονται από τρεις έως πέντε σκύλους. Και ένας άλλος ακόμη τύπος μεταφοράς είναι το καλαθέλκυθρον. Αυτό υψώνεται από το έδαφος με λουριά που συγκρατούν τα υνία. Πλευρικά κιγκλιδώματα τοποθετούνται για την προστασία του φορτίου και για να βοηθούν τον οδηγό να πιάνεται.

Νεώτερες Αλλαγές

Μολονότι έλκηθρα με σκύλους είναι ακόμη εν χρήσει, αυτά αντικαθίσταται από τόμπογκαν με κινητήρες. Αυτά είναι σε μεγάλη ζήτησι από τους Εσκιμώους. Πράγματι, η προσωπική φιλοδοξία πολλών είναι ν’ αποκτήσουν ένα τέτοιο έλκηθρο. Αλλ’ αυτή είναι μόνο μια από τις σπουδαιότερες αλλαγές στον σύγχρονο τρόπο ζωής των Εσκιμώων.

Αντί της νομαδικής ζωής των προγόνων των, οι Ιννουίτ συναθροίζονται σε οικισμούς κοντά σε λευκούς εργάτες και ασχολούνται σε επαγγέλματα μεταλλωρύχων, γεωτρήσεων πετρελαίου, καθάρισμα θάμνων, κλπ. Έτσι, αντί να κατοικούν σε σπίτια από χιόνι, στα ίγκλου, πολλοί ζουν σε λυόμενα σπίτια χαμηλού κόστους που παρέχονται από την Καναδική κυβέρνησι. Πολλά από αυτά τα σπίτια έχουν ηλεκτρική εγκατάστασι και σύγχρονα καλοριφέρ με σωληνώσεις που εκτοξεύουν θερμό αέρα.

Ωστόσο, οι περισσότεροι Εσκιμώοι στηρίζονται στις παγίδες και στο κυνήγι ως μέσα αποκτήσεως των πόρων της ζωής. Αλλ’ εφόσον οι τιμές των γουναρικών είναι πολύ ασταθείς, αυτοί οι Εσκιμώοι ενθαρρύνονται από την Καναδική κυβέρνησι ν’ αυξήσουν το εισόδημα των με εργασίες όπως είναι η χαρακτική σε σαπωνόλιθο, σφραγίδες από δέρματα φώκιας και η κατασκευή «Ουκπίκ,» που είναι μικρές κούκλες με χιουμοριστική όψι. Πολλοί από τους Ιννουίτ δείχνουν πραγματικό ταλέντο γι’ αυτές τις τέχνες. Δεν είναι πολλά χρονιά που η εκπαίδευσις των νεαρών Εσκιμώων περιωρίζετο κυρίως σε όσα αυτοί εδιδάσκοντο από τους γονείς των για να ετοιμασθούν για τις υποχρεώσεις της ενηλίκου ζωής. Τελευταία, πριν από εικοσιπέντε χρόνια, υπήρχαν πολύ λίγα τακτικά σχολεία στον αρκτικό Καναδά. Αλλά τώρα υπάρχουν αρκετά για να δώσουν σε κάθε αγόρι και κορίτσι της σχολικής ηλικίας μια κανονική κοσμική μόρφωσι.

Η δίαιτα των Εσκιμώων ακόμη συνίσταται κυρίως από κρέας και ψάρια, αλλά τώρα περιλαμβάνει μια ευρεία ποικιλία άλλων τροφών. Μέχρι τελευταίως έπρεπε να παραγγέλλωνται τρόφιμα από τον νότο ένα έτος από πριν, και το πλοίο εφοδιασμού μια φορά το χρόνο παρέδιδε κονσέρβες και αφυδατωμένα τρόφιμα στη διάρκεια της σύντομης εποχής που ήταν ελεύθερη από πάγους. Αλλ’ αν και η μεγάλη ποσότης των εφοδίων παραδίδεται ακόμη με πλοίο, στην πραγματικότητα υπάρχει όλο το έτος συγκοινωνία με τον κόσμο προς τον νότο μέσω των αεροπορικών υπηρεσιών. Μέσω αυτών έρχονται ταχυδρομείον και νωπά τρόφιμα, κάποτε δυο ή τρεις φορές την εβδομάδα, και επίσης κάνουν δυνατό για ανθρώπους του βορρά ν’ απολαμβάνουν άλλες σύγχρονες ευκολίες.

Η εισαγωγή τέτοιων τροφών και οι ευκολίες καλυτέρας υγείας συνέβαλαν σε αύξησι του πληθυσμού των Ιννουίτ πάρα πολύ γρήγορα στα περασμένα λίγα χρόνια. Προ ετών η θνησιμότης των βρεφών μεταξύ των Εσκιμώων ήταν πολύ μεγάλη, όχι μόνον λόγω ασθενειών, αλλά επίσης λόγω τής συνηθείας της βρεφοκτονίας.

Η βρεφοκτονία ήταν κοινή επειδή σ’ αυτή τη χώρα όπου δεν υπήρχαν καθόλου φυτικές τροφές και δρόμοι, μια μητέρα έπρεπε να γαλουχή το παιδί της και να το μεταφέρη οπουδήποτε στην πλάτη της ώσπου να γίνη περίπου τριών ετών. Για να φροντίση για άλλο παιδί στη διάρκεια αυτής της περιόδου θα ήταν πέραν των δυνάμεων της. Έτσι, ακόμη και αν οι Εσκιμώοι είναι γνωστοί για την τρυφερότητα τους προς τα παιδιά, δεν δίσταζαν να φονεύουν ένα νεογέννητο βρέφος, ειδικά κορίτσι.

Ακόμη και μια άλλη αλλαγή στη ζωή του αρκτικού λαού του Καναδά έγινε στη θρησκεία τους. Σε καιρούς περασμένους αυτοί ελάτρευαν σχεδόν κάθε φαινόμενο της φύσεως. Σ’ ένα θεό του ουρανού, που ωνομάζετο Σίλα εδόθησαν οι ιδιότητες ενός υπέρτατου όντος. Και μια θεά που ωνομάζετο Σίδνα ελατρεύετο ως θεά που είχε τον έλεγχο στον ανεφοδιασμό με φώκες. Αλλά στα μέσα του εικοστού αιώνος σχεδόν όλοι οι Εσκιμώοι είχαν γίνει κατ’ όνομα Χριστιανοί λόγω του κηρύγματος των Προτεσταντών και των Καθολικών Ιεραποστόλων.

Τα τελευταία ολίγα χρόνια, εν τούτοις, πολλοί έφθασαν ν’ αναγνωρίσουν ότι αυτές οι θρησκείες του Χριστιανικού κόσμου είναι Χριστιανικές κατ’ όνομα μόνον. Έτσι πολλοί Εσκιμώοι, οι οποίοι αγάπησαν και σεβάσθηκαν τη Βίβλο, ανταποκρίνονται στα αγαθά νέα τα σχετικά με τη βασιλεία του Θεού, που κηρύττονται από τους μάρτυρας του Ιεχωβά. Μερικοί απ’ αυτούς τώρα δραστηρίως ασχολούνται στο να βοηθούν τους συμπολίτας των Ιννουίτ να μάθουν τις υποσχέσεις του Ιεχωβά Θεού για ζωή στη νέα του τάξι. Είναι πράγματι κατάλληλο που οι Εσκιμώοι προτιμούν να ονομάζωνται «Ιννουίτ» («λαός»), διότι στη νέα τάξι του Θεού οι άνθρωποι δεν θα διαιρούνται σε εθνικές ομάδες, αλλ’ απλώς θα είναι ο λαός του Θεού.—Αποκάλ. 21:3, 4.