Αυστραλιανά Αριστουργήματα του Δημιουργού

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στην Αυστραλία

ΦΑΝΤΑΣΘΗΤΕ τον εαυτό σας μέσα σ’ ένα Αυστραλιανό δάσος. Καθώς παρατηρείτε γύρω θα ιδήτε ένα αποτύπωμα στο έδαφος που μοιάζει με τον αριθμό ένδεκα. Γιατί το παρατηρείτε αυτό; Διότι είναι ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά της Αυστραλιανής ζωικής δημιουργίας που διαφέρει από τα ζώα των άλλων χωρών. Βλέπετε τα ίχνη που αφήνει το ζώο που πηδά αντί να τρέχη—το καγκουρώ.

Υποθέστε ότι ακολουθείτε μια σειρά από τέτοια ίχνη για λίγο διάστημα. Σημειώστε ότι εδώ κι’ εκεί προστίθεται μια τρίτη γραμμή στις άλλες δυο χαμηλώτερα και ανάμεσά τους. Εκεί το ζώο αναπαύθηκε, καθήμενο επάνω στη θυσανωτή ουρά του και ίσως χτυπώντας με αυτήν το έδαφος για να δώση σημείο στα άλλα ζώα της αγέλης.

Σταθήτε πολύ ήσυχα και βλέπετε. Εκεί, είδατε εκείνα τα μυτερά «φύλλα» που φαίνονται πίσω από εκείνον το θάμνο; Το καγκουρώ μάς έχει επίσης αντιληφθή. Κυττάξτε με τι χαριτωμένα πηδήματα «ο γέρο ρω,» όπως το ονομάζομε, καθαρίζει τα εμπόδια που βρίσκονται μπροστά του όταν τρέχη για μέρος ασφαλές!

Ο τρόπος του ταξιδιού του αποτελεί ένα μόνο από τα πολλά πράγματα που κάμνουν το καγκουρώ διαφορετικό από τα άλλα ζώα. Ο «τζώι,» όπως ονομάζομε το μικρό καγκουρώ, συγκεντρώνει τις περισσότερες διαφορές. Αυτές αρχίζουν πριν από τη γέννησί του.

Το καγκουρώ ονομάζεται μαρσιποφόρο, που σημαίνει ότι έχει ένα θύλακα όπου μεταφέρει τα μικρά του. Στην πραγματικότητα όμως ο όρος «μαρσιποφόρο» έχει μια βαθύτερη σημασία από αυτή.

Η Αξιοσημείωτη Γέννησις του «Τζώι»

Ζώα που δεν είναι μαρσιποφόρα (ή «μονοτρήματα,» όπως θα ιδούμε αργότερα) λέγονται «πλακούντια» που σημαίνει ότι το θήλυ έχει μήτρα μέσα στην οποία το νεογνό τρέφεται και με την οποία συνδέεται μ’ ένα «πλακούντα.» Η μητέρα του Τζώι δεν έχει μήτρα. Αντί της μήτρας, ο Τζώι αρχίζει ν’ αναπτύσσεται λίγο μετά τη σύλληψι σ’ ένα λεκιθικό σάκκο όπου το έμβρυο τρέφεται από οκτώ ως σαράντα μέρες, ανάλογα με το είδος, οπότε ο σάκκος σχίζεται και ο τζώι γεννιέται.

Λέμε «γεννιέται,» ενώ καλύτερα θα ήταν «παράγεται.» Διότι όταν αφήνει τη μητέρα του είναι ακόμη σε μια ημιεμβρυώδη κατάστασι, χωρίς μάτια, χωρίς αυτιά και έχει μόνο την αίσθησι της οσφρήσεως. Στην εμφάνισι μοιάζει με ένα κομμάτι διαμορφωμένου, σχεδόν διαφανούς καουτσούκ. Τώρα ετοιμασθήτε για κάτι πραγματικά εκπληκτικό. Αυτό το μικρό εμβρυώδες πλάσμα, μεγέθους φασολιού, αναρριχάται με τα χέρια του στη γούνα της μητέρας του, οδηγούμενο, όπως πιστεύεται, από την όσφρησί του, αναζητεί τον θύλακα της μητέρας του—μια διαδρομή που διαρκεί περίπου τρία λεπτά. Όταν βρη τον θύλακα, αν τον βρη, κάνει μια βουτιά μέσα του για να συμπληρώση εκεί την πορεία της γεννήσεως η οποία διαρκεί αρκετούς μήνες.

Αλλ’ υποθέστε ότι έχασε τον θύλακα, τι γίνεται τότε; Πολύ άσχημο αυτό! Μπορεί τότε να περιπλανάται εδώ κι’ εκεί ως μισή ώρα, και αν έως τότε δεν τον βρη, η ζωή του έρχεται σ’ ένα πρόωρο τέλος. Και τι κάνει η μητέρα καγκουρώ στην περίπτωσι αυτή; Τίποτε απολύτως. Δεν ανησυχεί. Ως τότε θα έχη πιθανώς νέα σύλληψι πάλι ενώ ο τζώι θα περνούσε την περίοδο της αναπτύξεώς του. Αλλά το νέο έμβρυο δεν πρόκειται ν’ αναπτύξη περισσότερα των εκατό κυττάρων. Στο στάδιο αυτό η ανάπτυξίς του σταματά σ’ εκείνο που λέγεται «βλαστοκύστις» για μια τέτοια επείγουσα ανάγκη. Και σ’ αυτό το στάδιο του σταματήματος της αναπτύξεως το νεογνό θα παραμένη έως ότου ο θύλαξ είναι διαθέσιμος και τότε μόνο θα συνεχίση την ανάπτυξί του.

Αλλά ο Τζώι μας τα κατάφερε. Έφθασε στον προορισμό του εντελώς χωρίς βοήθεια. Η μητέρα καγκουρώ έκαμε πολύ λίγη προετοιμασία, με το να γλύφη απλώς τον θύλακα για να τον καθαρίση και κατόπιν να καθήση με την ουρά προς τα εμπρός στηριζομένη σ’ ένα δένδρο για να μη κατρακυλίση από την ασταθή αυτή θέσι. Μόλις μπη στον θύλακα ο Τζώι στερεώνεται σε μια ρώγα μαστού, η οποία αμέσως φουσκώνει και τον συγκρατεί εκεί, ενώ η μητέρα με την ενέργεια των μυών της χύνει γάλα στο μικροσκοπικό του λαιμό. Απ’ εδώ κι’ εμπρός μπορείτε ν’ απομακρύνετε τον τζώι αν μόνο σχίσετε το στόμα του.

Τόσο απίστευτη είναι η όλη πορεία ώστε οι πρώτοι ερευνηταί και φυσιολόγοι ενόμιζαν ότι ο τζώι γεννιέται μέσα στον θύλακα σαν «τα μήλα σ’ ένα κλωνάρι,» όπως το περιέγραψε κάποιος. Μόνο ύστερα από πολλά χρόνια ο Ζωολογικός Κήπος του Λονδίνου ήταν ο πρώτος που παρετήρησε την εμβρυώδη γέννησι και ακόμη και τότε ενόμιζε ότι η μητέρα μετεκόμιζε το μικρό στον θύλακα με τα χείλη της. Μόνο το 1932 έγινε γνωστό ότι το μικρό προχωρούσε προς τον θύλακα χωρίς βοήθεια.

Μπορούμε να μη δώσωμε σημασία στην περίοδο που ο τζώι είναι στον θύλακα, διότι δεν κάνει τίποτε άλλο από το να μεγαλώνη από το μέγεθος ενός φασολιού έως μερικά πάουντς. Μόνο ύστερα από οκτώ μήνες, και αφού απογαλακτισθή, αποχωρίζεται από τον μαστό και αρχίζει ν’ αφήνη τον θύλακα για μικρά χρονικά διαστήματα. Αλλά και τότε ακόμη του αρέσει να παίρνη το πρόγευμά του στο κρεββάτι—ένα κατόρθωμα που το καταφέρνει εύκολα σκύβοντας έξω από το κρεββάτι του και τσιμπολογώντας τα ωραία χόρτα που μαζεύει η μητέρα του.

Πηδώντας τώρα μαζί με άλλα έξη ως πενήντα καγκουρώ, ο τζώι αναπτύσσεται σε τέλειο καγκουρώ και λέγεται «γέρο-ρω» στο δασικό λεξιλόγιο. Αν είναι από την ποικιλία των «ερυθρών» καγκουρώ μπορεί να φθάση σε ύψος πέντε ως έξη ποδών, να ζυγίζη 200 πάουντς, να πηδά σε ύψος δέκα ποδών και να ταξιδεύη τριάντα μίλια την ώρα με είκοσι πόδια σε κάθε πήδημα.

Είναι ένα ήπιο ή μάλλον δειλό πλάσμα εκτός αν βρεθή σε δύσκολη θέσι και αγωνίζεται για τη ζωή του. Τότε στηρίζοντας τη ράχη του σ’ ένα δένδρο και καθήμενο επάνω στην ουρά του πετάγεται μακρυά με τα μπροσθινά και πισινά πόδια και τα σουβλερά νύχια του—ισόπαλος με πολλούς σκύλους. Και αν αισθάνεται ότι η θέσις του γίνεται δυσκολώτερη, θα πηδήξη μακριά σε κάποιο νερόλακκο. Εκεί στέκεται μέσα στο νερό ως τη μέση του και μπορεί να βυθίζη τον ένα σκύλο κατόπιν του άλλου όταν πλησιάζουν κολυμπώντας και να τους κρατή κάτω από την ουρά ή τα πόδια του ωσότου πνιγούν. Ως εδώ είπαμε αρκετά για το καγκουρώ.

Η Κοάλα

Υπάρχουν και άλλα μαρσιποφόρα εκτός του καγκουρώ. Σας εκπλήττει αυτό: Μερικούς, ναι, αλλά και ποιος δεν έχει ιδεί μια εικόνα της χαδιάρας κοάλα; Πρόκειται για ένα μαρσιποφόρο και το θηλυκό έχει θύλακα. Το όνομά του σημαίνει, στη γλώσσα των ιθαγενών, «δεν πίνω.» Και πραγματικά δεν πίνει. Αλλά τι τρώγει! Έως τρία πάουντς φύλλα κομμεοδένδρου την ημέρα. Αυτό εξηγεί γιατί, αν ζήτε έξω από την Αυστραλία, δεν μπορείτε να έχετε μια κοάλα στον επιτόπιο ζωολογικό σας κήπο. Η Αυστραλιανή κυβέρνησις απαγορεύει την εξαγωγή του. Καμμιά άλλη χώρα δεν μπορεί να θρέψη την κοάλα. Πρόκειται περί εκλεκτικού φαγά. Από μια ποικιλία άνω των εκατό ειδών κομμεοδένδρου, η κοάλα θα φάγη μόνο τα φύλλα έξη ποικιλιών, και επειδή αυτά τα δένδρα δεν βρίσκονται έξω από την Αυστραλία με κάποια αφθονία, θα πέθαινε.

Λέγεται ότι τα φύλλα του κομμεοδένδρου έχουν μια ναρκωτική επίδρασι που εξηγεί τη νυσταλέα φύσι της κοάλα. Προσοχή όμως! Μην αφήσετε τη φιλικότητα και την ηπιότητά της να σας εξαπατήση. Ένας Αμερικανός στρατιώτης έκαμε το λάθος αυτό αφού εθώπευσε μια κοάλα στο ζωολογικό κήπο. Όταν είδε αργότερα μια άλλη στο δάσος, ενόμισε ότι μπορούσε να την πάρη και να την δείξη στη φίλη του που ήταν στο αυτοκίνητο. Η κοάλα όμως είχε άλλες σκέψεις, Το τίμημα για την άγνοια του στρατιώτου ήταν μια νέα στολή και έξη εβδομάδες στο νοσοκομείο.

Άλλα Μαρσιποφόρα

Μεταξύ άλλων μαρσιποφόρων υπάρχουν πολλά που μοιάζουν σε εμφάνισι και συνήθειες με τους πλακουντοφόρους «σωσίες» των, ώστε θα μπορούσε κανείς εύκολα να τα μπερδέψη. Οι μαρσιποφόροι ποντικοί, αρουραίοι, γάτες, ασπάλακες, μυρμηκοφάγοι και λύκοι μοιάζουν από μερικές απόψεις με τα πλακουντοφόρα, και όμως από άλλες απόψεις είναι τελείως διάφορα.

Παραδείγματος χάριν, υπάρχει ένας ποντικός που μπορεί να πηδήση σε ύψος έξη ποδών και να συλλάβη ένα έντομο στο φτερό από τον ήχο που κάνει· μια γάτα που γεννά είκοσι γατάκια αλλ’ έχει μόνο έξη μαστούς και ένας λύκος που μπορεί ν’ ανοίξη το στόμα του 180 μοίρες.

Υπάρχει ένα είδος ποντικού που μπορεί να σκάψη υπόγειες τρώγλες γρηγορώτερα από τον άνθρωπο και ν’ απομακρύνη το χώμα σαν με το φτυάρι, και του οποίου ο θύλακας πολύ σοφά ανοίγει προς τα οπίσω για να μη γεμίζη με χώματα. Ένα καγκουρώ με συλληπτήρια ουρά ζη στα δένδρα και είναι θαυμάσιος ακροβάτης. Υπάρχει ένα μαρσιποφόρο που καταλαμβάνεται από νάρκη (ο ραβδωτός μυρμηκοφάγος), που δεν έχει θύλακα· επίσης ένας μικρός μαρσιποφόρος ποντικός που ζη σε ρωγμές ξηρής λάσπης και έχει κρανίο μεγέθους ενός ογδόου της ίντσας από την κορφή της κεφαλής ως τον τράχηλο.

Σώζονται ακόμη στην Αυστραλία και στη Νέα Γουινέα συνολικά 175 είδη μαρσιποφόρων από τα οποία τα 104 είναι χορτοφάγα και 71 σαρκοφάγα. Μεταξύ των εκλιπόντων μαρσιποφόρων λέγεται ότι περιλαμβάνεται το «διπροτόδοντον,» μεγέθους όπως ο ρινόκερως, και ένα καγκουρώ ύψους δέκα ποδών, το «προκοπτόδοντον.»

Απορείτε που οι πρώτοι εξερευνηταί και άποικοι της Αυστραλίας εθαύμαζαν τα άγρια ζώα της Αυστραλίας που ήσαν σε τέτοια αντίθεσι από όσα εγνώριζαν προηγουμένως; Εκτός από δύο που βρίσκονται στη βόρειο και νότιο Αμερική, τα μαρσιποφόρα δεν υπάρχουν σε καμμιά άλλη χώρα ως γηγενή.

Τα Μονοτρήματα

Υπάρχουν χιλιάδες είδη πλακουντοφόρων, 175 είδη μαρσιποφόρων, όπως είδαμε, άλλα μόνο δύο είδη μονοτρημάτων. Και τα δυο αυτά βρίσκονται μόνον στην Αυστραλία.

Η λέξις «μονότρημα» είναι Ελληνικής προελεύσεως και σημαίνει «μια τρύπα.» Αυτό έχει σχέσι με το γεγονός ότι στο σώμα των ζώων αυτών υπάρχει μια μόνο έξοδος που λέγεται «οχετός». Από αυτή τη μοναδική έξοδο εξέρχονται τα περιττώματα, τα ούρα και το αυγό. Ναι, ΑΥΓΟ! Τα δύο είδη των μονοτρημάτων είναι τα μόνα θηλαστικά που γεννούν αυγά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τον πλατύποδα. Σαν να μην είναι ικανοποιημένος που είναι ένα θηλαστικό που γεννά αυγά, ο πλατύπους προσθέτει παραδοξότητα επάνω σε παραδοξότητα ωσότου να μοιάζη σαν μια αστεία απομίμησις ενός ταριχευμένου ζώου. Και έτσι εφαίνετο σε όσους το έβλεπαν για πρώτη φορά. Πραγματικά, όταν είχε σταλή μια περιγραφή του ζώου αυτού σε Βρετανούς φυσιοδίφες, αυτοί απλώς αρνήθηκαν να πιστεύσουν στην έκθεσι η οποία τους είχε σταλή. Ακόμη και όταν τους εστάλη ένα αποξηραμένο δέρμα είπαν ότι επρόκειτο περί απάτης. Γιατί όλη αυτή η δυσπιστία; Ας δούμε.

Εκτός από το γεγονός ότι γεννά αυγά, ο πλατύπους παρουσιάζει την εξής ποικιλία: Έχει γούνα ζώου, αγωγούς γάλακτος, ράμφος όμοιο με της πάπιας, μεμβράνη, μεταξύ των δαχτύλων, ουρά βαρειά σαν του κάστορος, δηλητηριώδη νύχια στα πόδια κι’ έναν θύλακα στα μάγουλα σαν του πιθήκου για εναποθήκευσι τροφής. Μπορείτε να φαντασθήτε την εντύπωσι που έκαμε ο πλατύπους στους πρώτους εκείνους φυσιοδίφες;

Και όμως, λόγω αυτών των ανακατωμένων προσόντων, ο πλατύπους αντανακλά τη σοφή ικανότητα του Δημιουργού που τον κάμνει θαυμασίως προσαρμοσμένο προς το περιβάλλον του ώστε να ακμάζη μέχρι της εμφανίσεως του ανθρώπου και του όπλου. Με τα νύχια του για το σκάψιμο του εδάφους και με τη γούνα του, που τον κρατεί ζεστό, ζη άνετα στην ξηρά, μολονότι το πραγματικό περιβάλλον του είναι το νερό. Αλλά το πιο θαυμάσιο απ’ όλα είναι το ράμφος του.

Το ράμφος δεν είναι ένα κερατώδες, νεκρό μέλος όπως είναι της πάπιας. Είναι πάρα πολύ ευαίσθητο, διότι έχει πλήθος νευρικών απολήξεων. Όταν καταδύεται και προωθήται με την ισχυρή ουρά του και τα ενωμένα με μεμβράνη πόδια του, τα μάτια του και τα αυτιά του παραμένουν ερμητικώς κλειστά και τότε το ράμφος αναλαμβάνει δράσι. Ερευνώντας τον πηλό, ρουφά λάσπη, άμμο και σκουλήκια! Σκουλήκια, γαρίδες και κάμπιες! Τώρα το ράμφος του είναι πολυάσχολο μαζεύοντας κρέας από τη λάσπη, αποθηκεύοντας το κρέας στον θύλακα του μάγουλού του και απορρίπτοντας τη λάσπη ωσότου ανεβή στην επιφάνεια για αέρα και για να καταναλώση όσα μάζεψε. Είναι απησχολημένος, και δικαίως, διότι τρώγει σκουλήκια την ημέρα έως το μισό βάρος του. Αυτό εξηγεί γιατί το ζώο αυτό, όταν αιχμαλωτισθή, στοιχίζει για τη συντήρησί του περισσότερο από ένα ελέφαντα.

Εκτός του ότι το ράμφος αντικαθιστά τα μάτια, τα αυτιά και τη μύτη όταν κολυμπά, γίνεται ένα ραντάρ εσωτερικό όταν σκάπτη. Η Λάιφ Νέητσιουρ Λάιμπραρυ λέγει σχετικώς τα εξής: «Το ράμφος του πλατύποδος αποτελείται από μια μάζα νεύρων που αντικαθιστούν τις αισθήσεις αφής. . . Όταν σκάπτη, ο πλατύπους λέγεται ότι κατέχει μια μυστηριώδη ενημερότητα των κοιλοτήτων που βρίσκονται μπροστά στο δρόμο του και έτσι προστατεύεται από του να εισχωρήση σε κάποιο παρακείμενο κονικλοτροφείο ή σε τρύπες αρουραίων ή ακόμη και σε τρύπες άλλων πλατυπόδων.» Ομοίως αισθάνεται τις ρίζες δένδρων και τους βράχους που βρίσκονται πλησίον του και αλλάζει διεύθυνσι πριν φθάση εκεί. Δεν συμφωνείτε ότι ο πλατύπους είναι θαυμασίως προσαρμοσμένος με το περιβάλλον του;

Το ίδιο μπορεί να λεχθή και για το άλλο μέλος της οικογενείας μονοτρημάτων, την έχιδνα. Ως το άλλο θηλαστικό που γεννά αυγά θα περίμενε κανείς να μοιάζη με τον πλατύποδα. Αλλά εκτός του ότι γεννά αυγά, μοιάζει με το άλλο μονότρημα σε δυο μόνο πράγματα: Και τα δύο θηλάζουν τα μικρά των και έχουν επίσης μια μόνο έξοδο από το σώμα.

Το πιο κοινό όνομα, δηλαδή ο αγκαθωτός μυρμηκοφάγος, αποκαλύπτει καλύτερα την εμφάνισι της έχιδνας. Στην πραγματικότητα μοιάζει πολύ με τον ακανθόχοιρο, με τη διαφορά ότι τα αγκάθια του είναι μικρότερα, χονδρότερα και πολύ σουβλερά. Τα κοντά και ισχυρά πόδια του έχουν θαυμασίως προσχεδιασθή για να σκάβη σε σκληρούς λόφους μυρμηκιών για την προμήθεια της εκλεκτής του τροφής, των τερμιτών.

Η έχιδνα έχει επίσης ένα θύλακα. Ή, για να το πούμε καλύτερα, μπορεί να σχηματίση ένα κατά βούλησι. Αφού εκκολαφθή το μικρό, το θηλυκό, με τη συστολή των μυών, σχηματίζει ένα θύλακα γύρω στους αδένες του γάλακτος και μέσα εκεί, άγνωστο με ποιο τρόπο, τοποθετείται το μικρό. Εκεί παραμένει σαν ένοικος γλύφοντας την επιφάνεια που είναι μουσκεμένη με γάλα για διατροφή του, ωσότου αρχίσουν να σχηματίζονται τα αγκάθια του, οπότε παύει πια να είναι ο φιλήσυχος κάτοικος της σάρκινης κούνιας της μητέρας. Τότε βγαίνει έξω!

Εκτός των ανωτέρω, η έχιδνα έχει ακόμη και άλλα περίεργα χαρακτηριστικά. Ένα απ’ αυτά είναι η τεραστία της δύναμις, παρά το γεγονός ότι είναι μήκους είκοσι ιντσών και ζυγίζει μόνον δύο ως τρία πάουντς. Ένας φυσιοδίφης δοκίμασε το πράγμα αυτό όταν κράτησε ένα τέτοιο ζώο κοντά του όλη τη νύχτα για ασφάλεια. Το πρωί, στην προσπάθεια που κατέβαλε η έχιδνα για να βρη δρόμο διαφυγής είχε μετακινήσει κάθε βαρύ έπιπλο μακριά από τον τοίχο! Μόνο ένα σιδερένιο φτυάρι δεν μπόρεσε να μετακινήση—αυτό ήταν στερεωμένο στον τοίχο!

Μια άλλη ενδιαφέρουσα ιδιότης της έχιδνας είναι η ικανότης της να σκάβη κατακορύφως με ταχύτητα! Ρύγχος και πόδια ενώνονται για να μετακινήσουν από κάτω του ακόμη και σκληρά χαλίκια προς τα πλάγια και προς τα επάνω με ταχύτητα που χάνεται από την όρασι περίπου σ’ ένα λεπτό, αφήνοντας συχνά να φαίνονται τα σουβλερά αγκάθια για κάθε ερευνητικό ρύγχος ή νύχι άλλου ζώου. Τελικά υπάρχει και η ικανότης του να ισοπεδώνεται και να έρπη μέσω ενός ανοίγματος ύψους μιας μόνο ίντσας.

Τι νομίζετε; Μπορείτε να ιδήτε σε όλη αυτή τη μεγαλειώδη ποικιλία το χέρι ενός σοφού Δημιουργού; Ναι, μπορούμε να είμεθα ευγνώμονες για τις γρήγορες ματιές που μας χάρισε η έρευνά μας για τα Αυστραλιανά αριστουργήματα του Δημιουργού.

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Μόνον ύστερα από οκτώ μήνες το μικρό καγκουρώ αφήνει τον θύλακα της μητέρας του για μικρά χρονικά διαστήματα

[Εικόνα στη σελίδα 11]

Η κοάλα τρέφεται με φύλλα κομμεοδένδρου

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Ο πλατύπους είναι θηλαστικό που γεννά αυγά και έχει ένα καταπληκτικό ράμφος όμοιο με της πάπιας