Εκπληρώνουν οι Φυλακές τον Σκοπό Τους;
ΟΧΙ, η ιδέα της φυλακής ως τιμωρίας για να εμποδίση τους ανθρώπους να διαπράττουν εγκλήματα δεν επέτυχε. Στην πραγματικότητα, το έγκλημα αυξήθηκε.
Ούτε ωφελήθηκαν εκείνοι που εξέτισαν ποινές φυλακίσεως. Συνήθως η φυλακή είχε αρνητικό αποτέλεσμα. Αυτό ήταν ειρωνεία, διότι η κοινωνία εφυλάκισε τον ένοχο επειδή ήταν κακός για την κοινωνία, εξ αιτίας όμως του αθλίου περιβάλλοντος των φυλακών ο παραβάτης γινόταν συνήθως χειρότερος. Κατόπιν αφήνετο ελεύθερος πίσω στην κοινωνία, για να καταλήξη συχνά και πάλι στη φυλακή για μακρότερο χρονικό διάστημα!
Σε πιο προσφάτους καιρούς, η βασική ιδέα των φυλακών υπέστη κι άλλη σημαντική αλλαγή. Η νέα ιδέα που έχουν προτείνει ειλικρινείς μεταρρυθμισταί ήταν να κάμουν την αποκατάστασι, την αναμόρφωσι των φυλακισμένων κύριο σκοπό της ζωής της φυλακής. Η φυλάκισις και μόνο εθεωρείτο αρκετή τιμωρία. Καμμιά σωματική κακομεταχείρισις δεν έπρεπε να επιβάλλεται σ’ ένα φυλακισμένο όπως συνέβαινε συχνά προηγουμένως.
Ο Τζέιμς Μπένετ, πρώην διευθυντής των ομοσπονδιακών φυλακών στις Ηνωμένες Πολιτείες εικοσιεπτά χρόνια, είπε σχετικά με την κατάργησι της σωματικής τιμωρίας σύμφωνα με τη νέα αντίληψι: «Στους υπευθύνους του ομοσπονδιακού συστήματος έχει αυστηρά απαγορευθή να χρησιμοποιούν οτιδήποτε που μοιάζει με άμεση ενέργεια ή οτιδήποτε που θα μπορούσε να εκληφθή ως σωματική ποινή με οποιονδήποτε τρόπο. Δεν το κάνουν, εν μέρει διότι αυτό είναι ανεπιθύμητο κι επίσης διότι είναι λιγώτερο αποτελεσματικό από τη στέρησι προνομίων, την αλλαγή εργασίας ή τη ματαίωσι επισκέψεων που τις επιθυμούν πάρα πολύ.»
Οι μη συνεργατικοί φυλακισμένοι μπορούσαν να χάνουν επίσης ‛τους επαίνους καλής διαγωγής,’ που θα τους έκαναν κατάλληλους να βγουν από τη φυλακή πιο γρήγορα, ενώ αλλοιώς θα μείνουν περισσότερο χρόνο στη φυλακή. Επίστευαν ότι ο φόβος να χάσουν αυτή την ευκαιρία θα ήταν μια παρακίνησις για καλή διαγωγή.
Αλλ’ εκτός από την κατάργησι της βαναυσότητος και τη βελτίωσι των συνθηκών διαβιώσεως, επάνω σε τι θα έπρεπε να βασισθή η αναμόρφωσις των καταδίκων; Όπως υποθέτουν, η βάσις θα ήταν η διδασκαλία ενός φυλακισμένου να εγκαταλείψη την κακή του πορεία με κατάλληλη εκπαίδευσι. Αυτό θα περιελάμβανε εκπαίδευσι σε νέες τέχνες ώστε όταν θ’ αποφυλακιζόταν να ήταν ένα πιο χρήσιμο μέλος της κοινωνίας.
Συνέβη όμως αυτό πραγματικά; Πραγματοποιούν οι σύγχρονες φυλακές αυτούς τους στόχους;
Οι Συνθήκες στις Φυλακές
Δεν μπορεί να υπάρξη αμφιβολία ότι οι συνθήκες στις φυλακές έχουν γενικά πολύ βελτιωθή σε σύγκρισι με τις φρικαλεότητες των περασμένων δύο αιώνων. Είναι, όμως, οι συνθήκες τέτοιες ώστε να έχουν καλή επίδρασι στους ανθρώπους, βελτιώνοντας τη διανοητική τους άποψι;
Ο γερουσιαστής Έντουαρντ Μπρουκ της Μασσαχουσέττης ανέφερε ότι ‛οι συνθήκες των φυλακών είναι σχεδόν παγκοσμίως αξιοθρήνητες και έχουν εξαθλιωτική επίδρασι.’ Ο Γουίλλιαμ Άντερσον από την Πολιτεία Τέννεσση, μέλος του Κονγκρέσσου, εδήλωσε: «Το σύστημα σωφρονισμού των φυλακών στις ΗΠΑ είναι ένα πλήρες εθνικό όνειδος.»
Οι ομοσπονδιακές αυθεντίες που περιήλθαν μια σωφρονιστική φυλακή της πολιτείας της Δυτικής Βιργινίας, την ωνόμασαν «πλήρη συμφορά,» και «εφιαλτική επιτήρησι.» Η βία ήταν κατά μέγα μέρος εκτός έλεγχου. Τα ναρκωτικά και τα οινοπνευματώδη ποτά αφθονούσαν. Ένας εισαγγελεύς είπε για τη φυλακή: «Είναι εντελώς ανόητο να στέλνουν έναν άνθρωπο σ’ εκείνη τη φυλακή, διότι πρόκειται να βγη χειρότερος.»
Η εφημερίδα Κρόνικλ του Σαν Φρανσίσκο ανέφερε την περίπτωσι ενός μάρτυρος του Ιεχωβά που ήταν στη φυλακή λόγω αντιρρήσεως συνειδήσεως για τον πόλεμο. Μια μέρα αυτός ο φιλήσυχος άνθρωπος αντελήφθη κάποια αναταραχή σ’ ένα άλλο κελλί. Αργότερα, οι φύλακες ήρθαν κι εχτύπησαν τους φυλακισμένους, περιλαμβανομένου και του Μάρτυρος! Η εφημερίδα έγραψε: «Τον έσφιγγαν και τον χτυπούσαν στο λαιμό και κατόπιν τον πήγαν στην άκρη του διαδρόμου, όπου ‛τα βάναυσα και απάνθρωπα κτυπήματα που κατεφέροντο εναντίον των άλλων φυλακισμένων ήσαν τέτοια που δεν μπορούσε ν’ αντέχη να τα βλέπη’ και γύρισε αλλού το κεφάλι του.» Κατήγγειλε ότι ένας φύλακας τον χτύπησε επίσης στο μάτι και στον κρόταφο μ’ ένα ρόπαλο. Κατόπιν τον έστειλαν στην απομόνωσι και τον άφησαν χωρίς ιατρική περίθαλψι. Κι όμως ούτε είχε καν ανάμιξι στην αρχική αναταραχή.
Επίσης λόγω ελλείψεως μελών του αντιθέτου φύλου, η ομοφυλοφιλία αφθονεί στις ανδρικές φυλακές καθώς και ο λεσβιασμός στις γυναικείες φυλακές. Οι μαζικοί ομοφυλοφιλικοί βιασμοί είναι συνήθεις. Στο βιβλίο Διάλεξα τη Φυλακή, ένας πρώην ανώτερος υπάλληλος της ομοσπονδιακής φυλακής λέγει για το ζήτημα αυτό! «Κανείς δεν βρήκε ακόμη την απάντησι σ’ αυτό το πρόβλημα.»
Στον Καναδά, η εφημερίδα Σταρ του Ουίντσορ αναφέρετο ότι ύστερα από μια έρευνα του προβλήματος, εικοσιτρείς δικασταί «έφριξαν» γι’ αυτά που διεπίστωσαν. Η εφημερίδα έγραψε: «Πρώην τρόφιμοι ανέφεραν σε επίσημες επιτροπές ότι είναι σχεδόν αδύνατον ένας νεαρός να ξεφύγη από τις σεξουαλικές επιθέσεις για οποιοδήποτε διάστημα στις περισσότερες φυλακές σ’ ολόκληρη τη χώρα. ‛Αυτό συμβαίνει διαρκώς’ λέγει ο Τζων Τένναντ, που πέρασε 13 χρόνια πίσω από τα σίδερα της φυλακής. ‛Έχω δη νεαρούς να υφίστανται επίθεσι από τρείς ή τέσσερες τροφίμους τη μια νύχτα μετά την άλλη’.»
Και για τις γυναίκες, η ζωή της φυλακής μπορεί επίσης να είναι εξαχρειωτική. Ο περιορισμός της κινήσεως, οι μικρολεπτομέρειες της ζωής της φυλακής, ο αυστηρός καθορισμός του προγράμματος, οι λιγοστές επαφές με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, η απειλή της σεξουαλικής ανηθικότητος, όλ’ αυτά είναι εξαιρετικά καταθλιπτικά.
Η Κρίσνα Νεχρού Χουθήζινγκ, αδελφή του πρώην πρωθυπουργού της Ινδίας, είπε για την παραμονή της σε μια Ινδική φυλακή λόγω πολιτικών κατηγοριών πριν από μερικά χρόνια: «Βρήκα ότι η έλλειψις ανθρώπινης στοργής, η αυθάδεια με την οποία μας μιλούσαν και η καταθλιπτική ατμόσφαιρα του μέρους, ήσαν κατά καιρούς αβάσταχτα.» Μίλησε για μια ζωή «γεμάτη απειλές, βία, προστυχιά και δολοπλοκίες και υπήρχαν πάντοτε βρισιές από τη μια μεριά και ποταπότης από την άλλη. Ένα άτομο με λίγη ευαισθησία βρισκόταν πάντοτε σε συνεχή υπερέντασι με τα νεύρα του έτοιμα να σπάσουν.»
Σχετικά με τα παιδιά που εστέλλοντο σε αναμορφωτήρια από οικογενειακά δικαστήρια, οι Τάιμς της Νέας Υόρκης, της 27ης Ιουλίου 1971, έγραψαν: «Στο αναμορφωτήριο ο νεαρός φυλακίζεται με παιδιά που έχουν διαπράξει ανθρωποκτονίες, ληστείες, επιθέσεις και άλλα εγκλήματα. Η ομοφυλοφιλία αφθονεί. Στην προσπάθεια του να λύση ένα πρόβλημα, το δικαστήριο τον έβαλε σε μια κατάστασι που μπορεί να οδηγήση μόνο σε περισσότερα προβλήματα.»
Τι Έγινε με την Αναμόρφωσι;
Είναι φανερό ότι καμμιά απ’ αυτές τις συνθήκες δεν συμβάλλει στην αναμόρφωσι ενός ατόμου. Τι συμβαίνει όμως με τα προγράμματα αποκαταστάσεως, όπως είναι η εκπαίδευσις σε νέες τέχνες; Μπορούν ν’ αντισταθμίσουν τις άλλες αρνητικές επιδράσεις;
Η ομόφωνη γνώμη ακόμη και μεταξύ των υπαλλήλων της φυλακής είναι, Όχι. Αυτοί ομολογούν ειλικρινά ότι λίγες χρήσιμες τέχνες μαθαίνονται, ότι η εργασία είναι ανιαρή και μονότονη και ότι δεν υπάρχει πραγματικά ένα σωστό πρόγραμμα για τη βελτίωσι της διανοητικής καταστάσεως του φυλακισμένου, που είναι το κλειδί της αναμορφώσεως.
Η εφημερίς Ποστ της Νέας Υόρκης της 18ης Σεπτεμβρίου 1971 παρέθεσε τα λόγια του Αρχιδικαστού Μπέργκερ του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Η.Π.Α. ο οποίος φέρεται ότι είπε: «Λίγες φυλακές σήμερα παρέχουν έστω και μια ελάχιστη μόρφωσι ή επαγγελματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για να καταρτίσουν τον φυλακισμένο ώστε να γυρίση στην κοινωνία ως ένα χρήσιμο και αυτοσυντήρητο ανθρώπινο πλάσμα.»
Το περιοδικό της Αγγλίας Γκάρντιαν Γουίκλυ εδημοσίευσε μια επιστολή από έναν φυλακισμένο που είχε πρόσφατα αποφυλακισθή ύστερα από μια φυλάκισι που εξέτισε εκεί. Είπε: «Ήταν ανθυγιεινά υπερπλήρης και οι εγκαταστάσεις υγιεινής τόσον ελλιπείς ώστε η μόνη λέξις που μπορεί να την περιγράψη είναι ‛βρωμιά’ με τη χειρότερη έννοια. . . . Μια καταδίκη φυλακίσεως μπορεί να είναι ένας εξευτελισμός και κηλίδωμα της υπερηφανείας και του χαρακτήρος ενός ανθρώπου. . . . Με κανένα όμως τρόπο ή σχήμα ή μέθοδο δεν είναι μια αναμορφωτική περίοδος για τον εγκληματία ή ένα προληπτικό μέσον για περισσότερα εγκλήματα.»
Αυτή η άποψις υποστηρίζεται από αποδείξεις από κάθε πλευρά. Οι σύγχρονες φυλακές δεν αναχαιτίζουν το έγκλημα, καθώς αυτό ‛εκρήγνυται’ σε κάθε σχεδόν χώρα της γης. Και οι φύλακες δεν επιτελούν αυτό που οι μεταρρυθμισταί προσδοκούσαν, δεν αναμορφώνουν τους εγκληματίες για πιο χρήσιμη ζωή μετά την επάνοδό τους στην κοινωνία. Όπως είπε το Γιουνάιτεντ Σταίητς Νιούς Εντ Ουώρλντ Ρηπόρτ της 27ης Σεπτεμβρίου 1971: «Η αποτυχία των φυλακών να αναμορφώσουν τους εγκληματίες καταφαίνεται από τις στατιστικές που δείχνουν ότι το 80 τοις εκατό περίπου όλων των κακουργημάτων των σοβαρών εγκλημάτων διαπράττονται από πρώην καταδίκους, από καθ’ υποτροπήν εγκληματίες.»
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 9]
Ένας πρώην φυλακισμένος στην Αγγλία λέγει: ‛Μια ποινή φυλακίσεως δεν είναι με κανένα τρόπο ή μορφή μια αναμορφωτική περίοδος ή πρόληψις για περαιτέρω εγκλήματα.’
Ένα ειδησεογραφικό περιοδικό λέγει: «Το 80 τοις εκατό όλων των κακουργημάτων διαπράττονται από καθ’ υποτροπήν εγκληματίες.»
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Παιδιά που στέλνονται σε φυλακές μπαίνουν συχνά σε μια κατάστασι που μπορεί να δημιουργήση μόνο περισσότερα προβλήματα