Το Πέταγμα του Χαρταετού Μπορεί να Είναι Διασκεδαστικό

«ΥΠΑΡΧΕΙ κάτι στην κατασκευή και το πέταγμα του χαρταετού σας που σας ενθουσιάζει. Η ιδέα αυτή σας οδηγεί από τη μελέτη του σχεδίου στην κατασκευή και στον χειρισμό. Γίνεσθε αρχιτέκτων, κατασκευαστής και πιλότος σε γρήγορη εναλλαγή. Αρχίστε με βέργες, χαρτί και κόλλα, λίγο σπάγγο, προσθέστε σκέψι, δουλειά και λίγη έξαψι· αποτέλεσμα—ένας χαρταετός, μια λάμψη περηφάνειας κι’ η ευχάριστη ανάμνησι ενός απογευματινού πετάγματος. Κι’ η διασκέδασις δεν χαλάει αν ο αετός καταλήξη σ’ ένα δένδρο. Μια φορά πέταξε και τα καταφέρατε. Και το καλύτερο απ’ όλα, τον κάνατε να πετάξη.»

Έτσι ένας θιασώτης του χαρταετού περιέγραψε αυτή την ασχολία. Και πολλοί άνθρωποι στον κόσμο, νέοι και γέροι, αισθάνονται το ίδιο. Τις καθαρές μέρες με αέρα, αναλόγως με το πού βρίσκεσθε, μπορεί να δήτε την απόδειξι της δράσεώς των στον ουρανό—πολύχρωμους χαρταετούς να πετούν μεγαλόπρεπα ψηλά στον ουρανό.

Αν ζήτε στην Ασία, ξέρετε ότι είναι κοινό θέαμα οι χαρταετοί που πετούν. Σε άλλα μέρη είναι σπάνιοι. Αλλ’ όποτε κι αν δήτε κάποιον, δεν μπορεί παρά να διερωτηθήτε ποιος είναι στην άκρη του σπάγγου που διευθύνει τον αετό. Είναι κανένα παχουλό κοκκινόμαλλο αγόρι με φακίδες στο πρόσωπο που φοράει πέδιλα και μια ριγέ μπλούζα; Ή είναι ένας γέρος που κρατά το σπάγγο με μια λάμψη περηφάνειας στα μάτια του; Ίσως να είναι κάποιος πατέρας που μαθαίνει στα παιδιά του αυτό το θαυμάσιο παιχνίδι. Όποιος και να είναι, σίγουρα διασκεδάζει πετώντας τον χαρταετό!

Πώς Πετάει ο Χαρταετός

Διερωτηθήκατε ποτέ πώς πετάει ο χαρταετός; Μερικοί πολύπλοκοι αεροδυναμικοί παράγοντες βοηθούν για να συμβή αυτό. Απλώς αναφέρομε, ότι όταν η πίεσις του αέρος κάτω από τον χαρταετό είναι μεγαλύτερη από την επάνω του, πετάει. Όταν η πίεσι από πάνω γίνη μεγαλύτερη, τότε πέφτει.

Αλλά πώς πετάει ο χαρταετός από το έδαφος; Ένας μακρύς σπάγγος, που κρατάτε, είναι στερεωμένος σε μικρά κομμάτια σπάγγου στο κάτω μέρος του χαρταετού. Αυτό τον εμποδίζει από το να σας φύγη μακρυά. Επίσης ισορροπεί τον αετό, ώστε να στέκεται σταθερός στη θέσι του. Οι χαρταετοί πετάνε καλύτερα σε ανοικτούς, ευάερους τόπους. Περπατώντας ή τρέχοντας λίγο αντίθετα στον αέρα, ενώ τραβάτε το σπάγγο με τον χαρταετό από πίσω σας, συνήθως κάνει τον αετό να σηκωθή ψηλά. Η κλίσις του χαρταετού τον κάνει ν’ ανεβή, διότι η μπροσθινή άκρη του πιέζεται αντίθετα στον άνεμο.

Οι χαρταετοί μπορούν να κατασκευασθούν σε πολλά σχήματα και μεγέθη. Αλλά δεν θα πετάξουν αν δεν είναι κατάλληλα φτιαγμένοι ώστε ν’ ανταποκρίνωνται στις απαιτήσεις της πτήσεως. Είναι απαραίτητο να δέσετε μερικά μικρά κομμάτια σπάγγου στον ξύλινο σκελετό του χαρταετού. Αυτοί οι σπάγγοι, δεμένοι στον μακρύ σπάγγο που κρατάτε, επιτρέπουν στον χαρταετό να προσαρμόζεται στα διάφορα ρεύματα του αέρος στον ουρανό. Ακόμη, μια ουρά, που κρεμούν στην πίσω άκρη των περισσοτέρων χαρταετών, δίνει βάρος που κάνει τον αετό να έχη κλίσι προς τα πάνω ώστε να επωφελήται από την ώθησι προς τα πάνω του αέρος που περνά από κάτω του.

Ίσως όλα αυτά να σας κάνουν περίεργους να μάθετε πώς άρχισε το πέταγμα του χαρταετού.

Δεν Είναι μια νέα Ψυχαγωγία

Είναι ενδιαφέρον ότι το πέταγμα του χαρταετού δεν είναι ψυχαγωγία που ανακαλύφθηκε τελευταία. Οι άνθρωποι πετούσαν χαρταετούς από χιλιάδες χρόνια. Μερικοί πιστεύουν ότι ένας Έλληνας που λεγόταν Αρχύτας, που έζησε τον Δ΄ αιώνα π.Χ., έφτιαξε τον πρώτο χαρταετό. Αλλά φαίνεται ότι οι Ασιατικοί λαοί πετούσαν χαρταετούς πολύ πριν από αυτή την εποχή.

Οι Κορεάτες, επί παραδείγματι, υποστηρίζουν ότι στο μακρυνό παρελθόν ένας από τους στρατηγούς των ανεκάλυψε τον χαρταετό για να ενθαρρύνη τα στρατεύματά του. Λέγουν ότι σ’ έναν χαρταετό κρέμασε έναν πυρσό, κι ενώ αυτός πετούσε, οι στρατιώτες πίστεψαν ότι είναι ένα νέο αστέρι και σημάδι θείας βοηθείας. Οι Κινέζοι, από την άλλη μεριά, λέγουν ότι ένας σοφός ή στρατηγός τους έκαμε τον πρώτο χαρταετό. Λέγουν ότι κρέμασε σε μερικούς χαρταετούς σφυρίχτρες από μπαμπού και τους έκαμε να πετάξουν πάνω από ένα εχθρικό στρατόπεδο αργά τη νύχτα. Ο αέρας περνώντας μέσα από τις σφυρίχτρες δημιουργούσε παράξενους ήχους. Ο εχθρός έφυγε νομίζοντας ότι ήσαν φωνές από φύλακες αγγέλους που τους προειδοποιούσαν για ένα επικείμενο κίνδυνο.

Στην πραγματικότητα, κανένας δεν ξέρει ποιος συναρμολόγησε τον πρώτο χαρταετό ή το έτος που τον έκαμε. Αλλ’ είναι βέβαιο ότι ήταν γνωστός στην Κίνα τον Δ΄ αιώνα π.Χ.

Οι χαρταετοί είχαν πολύ περισσότερες χρήσεις από τη διασκέδασι των νεαρών στους ψηλούς κι ευάερους λόφους. Πιθανόν να έπαιξαν ένα μέρος στην εφεύρεσι του αεροπλάνου. Ο άνθρωπος χρησιμοποίησε τους χαρταετούς σε επανειλημμένες δοκιμές προσπαθώντας να κατανοήση τις αρχές που διέπουν την πτήσι.

Ίσως γνωρίζετε το πείραμα για την αστραπή που έκαμε ο Βενιαμίν Φραγκλίνος με το κλειδί και τον χαρταετό. Σ’ αυτή την περίπτωσι ένας χαρταετός βοήθησε ν’ αποδειχθή ότι η αστραπή και ο ηλεκτρισμός είναι το ίδιο. Ο Φραγκλίνος, όμως, ριψοκινδύνευσε πολύ, διότι θα μπορούσε εύκολα να πάθη ηλεκτροπληξία αν η αστραπή χτυπούσε το χάλκινο κλειδί.

Οι χαρταετοί έχουν παίξει επίσης το ρόλο τους στην κατασκευή γεφυρών, στη φωτογραφία, στις ραδιοεπικοινωνίες, στις παρατηρήσεις του καιρού κι ακόμα στον πόλεμο όταν χρησιμοποιούνταν να σηκώσουν ψηλά έναν άνθρωπο για να κατασκοπεύση τις εχθρικές κινήσεις.

Ίσως ακόμη πιο εκπληκτικό στις διάνοιες των δυτικών είναι το γεγονός ότι οι χαρταετοί είχαν κι ακόμα έχουν σχέσι με θρησκευτικές δοξασίες.

Η Θρησκευτική Τους Σημασία

Οι πρωτόγονοι λαοί έδιναν θρησκευτική σημασία στους χαρταετούς. Τους έβλεπαν σαν σύμβολα μιας εξωτερικής ψυχής· σαν πράγματα στενά συνδεδεμένα με θεούς και ήρωες. Επίσης νόμιζαν ότι ήσαν ένα μέσον συνδέσεως με τις ουράνιες αυλές. Αυτό φαίνεται από τις δοξασίες της Πολυνησίας. Γι’ αυτούς, αντιπροσωπεύουν τους θεούς. Και λέγουν ότι ένας ήρωάς τους πήγε στον ουρανό ως χαρταετός, τραγουδώντας ένα τραγούδι χαρταετού κατά την ανάληψί του.

Οι Κορεάτες σημείωναν στους χαρταετούς των ρητά, όπως ‘η κακή τύχη μακρυά, η καλή να μείνη.’ Έπειτα τους άφηναν να πετάξουν μακρυά πιστεύοντας ότι αυτός που πετά τον αετό απαλλάσσεται από την κακή τύχη. Κανένας δεν άγγιζε όταν συναντούσε έναν τέτοιο αετό πεσμένο στο έδαφος από φόβο ότι θα έπεφταν επάνω του οι ατυχίες του πρώην ιδιοκτήτου του αετού.

Οι Κινέζοι έχουν μια γιορτή τον Σεπτέμβριο που λέγεται Ημέρα του Χαρταετού ή Η Γιορτή του Ανερχομένου στα Ύψη. Νέοι και γέροι σπεύδουν σε ψηλά ευάερα μέρη να πετάξουν τους ποικιλόσχημους χαρταετούς των. Όταν τους έχουν πετάξει, δεν μαζεύουν πίσω τον χαρταετό, αλλά τον αφήνουν να φύγη μαζί με τον σπάγγο. Πιστεύουν, όπως οι Κορεάτες, ότι οι αρρώστιες, το κακό κι’ η κακοτυχία θα φύγουν μακρυά με τον χαρταετό.

Και υπάρχουν κι εκείνοι που χρησιμοποιούν μουσικούς χαρταετούς πιστεύοντας ότι οι παραπονεμένοι τους ήχοι θα φοβίσουν τα κακά πνεύματα. Συχνά αφήνουν τέτοιους χαρταετούς να πετούν πάνω από τα σπίτια τους όλη τη νύχτα.

Αν είσθε Δυτικός, τέτοιες ιδέες ίσως να σας φαίνωνται γελοίες. Μια ομιλία, όμως, που έγινε στην Ουνιταριανή Εκκλησία της Αριζόνας των Ηνωμένων Πολιτειών, στις αρχές του 1972, δείχνει ότι τέτοιες θρησκευτικές αντιλήψεις δεν περιορίζονται στις Ανατολικές χώρες. Ο ιερεύς ανέθεσε σε μια γυναίκα που σχολιάζει θρησκευτικά θέματα να κάμη αυτή την ομιλία. Το θέμα ήταν οι χαρταετοί. Οι τοίχοι και το ταβάνι της εκκλησίας ήσαν διακοσμημένα με χαρταετούς. Και το ποίμνιο έφερε χαρταετούς στη λειτουργία για να τους πετάξουν κατόπιν.

Σημειώστε τι είπε η ομιλήτρια: «Αν και οι χαρταετοί είναι μια έκφρασις της αναζητήσεως ελευθερίας από την υποκείμενη στη βαρύτητα ύπαρξί μας, ή μια αναζήτησις του Θεού, ή ένα πέταγμα των ονείρων μας, πάντα κρατούμε ένα χαλινάρι σ’ αυτά με την ελπίδα να κρατήσωμε επαφή με τον εαυτό μας ή με τον Θεό ή με τα όνειρά μας.»

Τέτοιες σκέψεις ίσως ν’ απευθύνωνται στα συναισθήματα, αλλά είναι λογικές κι’ αληθινές; Πιστεύετε ότι οι χαρταετοί σάς βοηθούν να πλησιάσετε τον Θεό; Μπορούν να πετάξουν τόσο ψηλά ώστε να φθάσουν στην παρουσία του στους «ουρανούς των ουρανών;» (1 Βασ. 8:27) Πώς ο Θεός επικοινωνεί μαζί σας; Τραβώντας τον χαρταετό σας; Θα σας βοηθούσε αυτό να μάθετε το θέλημα και τους σκοπούς του για το ανθρώπινο γένος; Βεβαίως όχι! Γι’ αυτό έχει προμηθεύσει ένα γραπτό υπόμνημα για τον εαυτό του, την Αγία Γραφή. Αυτή, κι’ όχι το πέταγμα του αετού, θα σας βοηθήση να μάθετε τις αρχές και τους νόμους του Θεού.—Ψαλμ. 119:129, 130.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι το να πετάξη κανείς ένα χαρταετό είναι κακό επειδή έχει συνδεθή με εσφαλμένη θρησκευτική σημασία; Εξαρτάται από το ελατήριο με το οποίο το κάνετε. Επίσης, πώς το εκλαμβάνουν οι άλλοι; Αν κατοικήτε στην Ανατολή, όπου τέτοιες ιδέες είναι κοινές, θα ήταν καλύτερα να το αποφύγετε. Αλλά στις Δυτικές χώρες, οι περισσότεροι πετούν αετούς για διασκέδασι. Αν κατοικήτε εκεί, μπορείτε να έχετε αυτή την ευχαρίστησι χωρίς κανείς να παρεξηγήση την πρόθεσί σας.

Ωφέλειες και Κίνδυνοι

Πετώντας τον αετό στον καθαρό αέρα ωφελεί την υγεία σας. Το τρέξιμο και το περπάτημα που γίνεται είναι καλές ασκήσεις. Επίσης, ευρύνονται οι γνώσεις σας για μερικές αρχές πτήσεως και τους καιρικούς παράγοντας. Αυτό μεγαλώνει την εκτίμησι για τη δημιουργία της ατμοσφαίρας από τον Θεό.

Επιπρόσθετα, η κατασκευή των χαρταετών απαιτεί δεξιοτεχνία. Μπορεί να είναι εύκολοι και φθηνοί στην κατασκευή, αλλά δεν θα πετάξουν αν δεν είναι κατάλληλα φτιαγμένοι. Βιβλία, που βρίσκονται σε δημόσιες βιβλιοθήκες, περιέχουν σχέδια για πολλά είδη χαρταετών.

Οι οικογένειες μπορούν να συνεργασθούν στην κατασκευή του αετού, και αυτό συνδέει τα μέλη περισσότερο. Και δεν περιορίζονται σε μια εποχή. Οι ελεύθερες ώρες μιας ψυχρής χειμωνιάτικης βραδυάς ή μιας βροχερής ημέρας μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή του αετού. Το ζωγράφισμα των χαρταετών διεγείρει την καλλιτεχνική φαντασία της οικογενείας. Τελικά, μια μέρα με αέρα την άνοιξι, το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο, τα μέλη της οικογένειας μπορούν ν’ απολαύσουν τη διασκεδαστική ψυχαγωγία με το να πετάξη ο καθένας τον δικό του αετό.

Αλλά υπάρχουν κίνδυνοι. Είναι ανόητο να πετάμε αετούς κοντά σε αεροδρόμια, εφ’ όσον τ’ αεροπλάνα κινδυνεύουν απ’ αυτούς. Σύρμα ή μέταλλο δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται στον αετό, διότι ελκύουν τις αστραπές. Δεν πρέπει ποτέ να πετάμε αετούς όταν είναι καταιγίδες ή κοντά σε τηλεγραφόξυλα, σε κολώνες ρεύματος ή σε σύρματα υψηλής τάσεως. Ένας υγρός σπάγγος ή ένα συρματόσχοινο μπορεί να προξενήση άμεσο θάνατο.

Με λίγη προσοχή, αν μένετε σε μια περιοχή όπου οι χαρταετοί δεν έχουν θρησκευτική σημασία, μπορεί ν’ ανακαλύψετε ότι το πέταγμα του χαρταετού μπορεί να είναι διασκεδαστικό.