Αχ! Πονάει η Μέση Μου!

ΥΠΟΦΕΡΕΤΕ μήπως από πόνους στη μέση; Αν ναι, τότε έχετε πολλούς συντροφιά. Υπολογίζεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν πάνω από επτά εκατομμύρια άτομα που κάποια φορά επισκέπτονται τον γιατρό για πόνους στη μέση. Δυο εκατομμύρια άνθρωποι που υποφέρουν από τη μέση προστίθενται κάθε χρόνο. Ετησίως πάνω από μισό εκατομμύριο περιπτώσεις πόνων της μέσης κοστίζουν στους εργοδότας ένα δισεκατομμύριο δολλάρια. Πράγματι, αναφέρεται ότι οι πόνοι της μέσης είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία για την οποία οι Αμερικανοί πηγαίνουν στον γιατρό.

Αιτίες των Πόνων της Μέσης

Τι προξενεί όμως αυτούς τους πόνους; Γιατί αυξάνονται τα κρούσματα; Τι μπορείτε να κάμετε αν υποφέρετε από πόνους της μέσης;

Σύμφωνα με την άποψι ενός εξέχοντος ορθοπεδικού γιατρού (του Δρος Ρ. Άντισον): «Σε μερικούς ανθρώπους η μέση τους δείχνει θαυμάσια στις ακτινογραφίες, εν τούτοις πονούν με το παραμικρό. Άλλοι πάλι τριγυρνούν με σοβαρές δυσφορίες στο σώμα τους που φαίνεται να μη τους ενοχλούν καθόλου. Υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζομε για τους πόνους της μέσης, για να μιλήσωμε ειλικρινά.»

Μια πρόσφατη έρευνα 20.000 ασθενών από πόνους της μέσης στη φημισμένη κλινική Μάγιο απεκάλυψε ότι υπάρχουν είκοσι οκτώ διαφορετικές αιτίες για πόνους της μέσης. Γενικά όμως θεωρείται ότι οφείλονται σε μια από τις τρεις βασικές αιτίες: Πρώτον, μπορεί να είναι κάτι το σωματικό, όπως ένα ατύχημα που συνέβη είτε προσφάτως είτε λίγον καιρό πριν και που έγινε αφορμή να διαταραχθή η δομή της σπονδυλικής στήλης. Μια απότομη ή γρήγορη κίνησις θα μπορούσε να προξενήση μια τέτοια σωματική βλάβη. Επίσης, η προσπάθεια να σηκώση κανείς κάποιο βάρος ή να τεντωθή για να πιάση κάτι μπορεί να κάμη μια νοσοκόμο ή μια νοικοκυρά να έχη έναν πόνο στη μέση. Τέτοια πράγματα μπορούν να ερεθίσουν τους ευαίσθητους ιστούς που περιβάλλουν τη σπονδυλική στήλη.

Δεύτερον, αιτία για τον πόνο της μέσης μπορεί να είναι αντανακλαστικός πόνος. Αυτό σημαίνει ότι ενώ ο πόνος μπορεί να γίνεται αισθητός στη μέση, εν τούτοις να φταίη κάποιο από τα εσωτερικά όργανα. Η σύφιλις, ο καρκίνος ή κάποιες άλλες ασθένειες μπορεί επίσης να προξενήσουν αντανακλαστικούς πόνους στη μέση.

Τρίτον, μια παραμόρφωσις της σπονδυλικής στήλης ή κάποια άλλη σοβαρή ασθένεια, που είτε κληρονομήθηκε είτε αποκτήθηκε στη διάρκεια των ετών, μπορούν επίσης να προξενήσουν πόνους στη μέση.

Είναι Σύμπτωμα Μιας Γενικής Καταστάσεως;

Υπάρχουν όμως και άλλοι στον κόσμο της ορθοπεδικής ιατρικής που, ενώ παραδέχονται ότι ίσως το 20 τοις εκατό των πόνων της μέσης να οφείλωνται στις ανωτέρω αιτίες, θεωρούν τους πόνους της μέσης ως ένα σύμπτωμα κάποιας γενικής καταστάσεως. Σύμφωνα με την άποψί των, τα βιομηχανικά ή αυτοκινητιστικά ατυχήματα, το σήκωμα βάρους, το τέντωμα, η γρήγορη και απότομη κίνησις εκ μέρους μιας νοσοκόμου που είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνισι πόνων στη μέση, είναι πολύ πιθανόν μόνο παράγοντες επισπεύσεως. Λέγουν ότι οι πόνοι της μέσης δεν θα είχαν εμφανισθή αν η γενική κατάστασις της υγείας του θύματος ήταν ικανοποιητική.

Ένα πρόσφατο εγχειρίδιο, Κλίνικαλ Τρήτμεντ οφ Μπακ εντ Νεκ Πέιν υπό Χανς Κράους, καθηγητού στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, αποδίδει την αιτία για τους πόνους της μέσης κυρίως στον τρόπο που πολλοί άνθρωποι ζουν στις σύγχρονες «πολιτισμένες» χώρες. Σε μια συνέντευξι είπε: «Η καθιστική και σε συνεχή υπερδιέγερσι κοινωνία μας μάς στερεί από τη σωματική ενεργητικότητα ενώ μας υποβάλλει σε συνεχή έντασι.» Σε μια έρευνα που έγινε σε 5.000 ασθενείς από πόνους της μέσης διεπιστώθη ότι για το 80 και πλέον τοις εκατό των περιπτώσεων «η ρίζα του προβλήματος ήταν» η υπερέντασις και η ανεπάρκεια των μυών.

Το γεγονός ότι οι άνθρωποι γενικά περιορίζονται σε όλο και λιγώτερη σωματική δραστηριότητα (χρησιμοποιώντας, επί παραδείγματι, το αυτοκίνητο για μετάβασι στο σούπερ μάρκετ, που βρίσκεται λίγα μόλις τετράγωνα πιο κάτω) ενώ υποβάλλονται σε όλο και περισσότερη διεγερτικότητα και πίεσι με την αναζήτησι επί το πλείστον υλιστικών απολαύσεων, θα μπορούσε, ως εκ τούτου, να θεωρηθή ένας παράγων στην αύξησι των πόνων της μέσης. Και αν αυτά είναι πράγματι στη ρίζα του προβλήματος, μπορούμε εύκολα να κατανοήσωμε γιατί μερικές σπονδυλικές στήλες που έχουν καλή εμφάνισι προξενούν πολύ πόνο και γιατί άλλες που δεν έχουν και τόσο ωραία εμφάνισι δεν παρουσιάζουν προβλήματα. Η γενική λοιπόν υγεία του ατόμου μάλλον παρά η όψις της σπονδυλικής στήλης θα μπορούσε να καθορίση την ύπαρξι πόνων στη μέση ή όχι.

Τι Μπορείτε να Κάμετε για τους Πόνους της Μέσης

Σπανίως η κατάστασις είναι τόσο σοβαρή ώστε να χρειάζεται κάποια εγχείρισις. Πράγματι, σύμφωνα με τον δρ. Χένρυ Λ. Φέφφερ, καθηγητή της ορθοπεδικής ιατρικής, γίνονται όλο και λιγώτερες τέτοιες εγχειρήσεις.

Αν ο πόνος της μέσης είναι σοβαρός και οφείλεται σε κάποιο ατύχημα, τότε θα ήταν σκόπιμη μερική ή πλήρης ανάπαυσις στο κρεββάτι. Μερικοί ορθοπεδικοί, όμως, συνιστούν χρήσι φαρμάκων, όπως είναι η ασπιρίνη, ή αναισθητικά επιφανείας, όπως είναι ο ψεκασμός με χλωριούχον αιθέρα εν συνδυασμώ με ασκήσεις ευκαμψίας. Το τρίψιμο της περιοχής που πονά με πάγο μπορεί ν’ αποδειχθή υποβοηθητικό. Θεραπευτικό μασσάζ, δηλαδή μάλαξις από έναν χειροπράκτορα μπορεί να φέρη κάποια ανακούφισι, όπως επίσης και η χρησιμοποίησις θερμότητος με την επίθεσι μιας θερμοφόρας ή με ένα ζεστό μπάνιο.

Εξετάζοντας το τι μπορείτε να κάμετε για τους πόνους της μέσης σας ίσως βρήτε ότι θα χρειασθή επίσης να εξετάσετε μερικούς ψυχοσωματικούς παράγοντες. Μήπως υποφέρετε από μεγάλη πίεσι εξ αιτίας ερεθισμών που προκαλούνται από τους προϊσταμένους σας ή από τους συνεργάτες σας; Τότε ίσως χρειασθή να μάθετε να ήσθε πιο ανεκτικός και συγχωρητικός σχετικά με τις ελλείψεις των άλλων. Το ίδιο, φυσικά, αληθεύει αν αντιμετωπίζετε τεταμένες καταστάσεις στο σπίτι.

Ή μήπως είσθε τόσο φιλόδοξος στο να πάτε μπροστά ώστε να μη αναπαύεσθε αρκετά και να ξεχνάτε και τις διακοπές σας; Τότε πρέπει να μάθετε να πηγαίνετε πιο αργά, να ήσθε ευχαριστημένος με πιο λίγα. Ή μήπως αντιμετωπίζετε τη λήξι κάποιων προθεσμιών; Προσπαθήστε να τις δήτε αντικειμενικά, ήρεμα, με νοημοσύνη μάλλον παρά συναισθηματικά. Οι απογοητεύσεις μπορούν να προξενήσουν πόνους στη μέση.

Έπειτα πάλι, οι πόνοι της μέσης σας μπορεί να οφείλωνται σε «μαλθακή ζωή, σε μαλακά καθίσματα, σε μαλακά κρεββάτια,» όπως το είπε ένας γιατρός. Γενικά, μια καρέκλα με στερεό μαξιλάρι και ίσια ράχη είναι καλύτερη για ένα άτομο με καθιστικό επάγγελμα. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήτε μια ίσια καρέκλα και να κάθεστε με τη ράχη ακουμπισμένη στο πίσω μέρος της.

Η ίδια αρχή εφαρμόζεται όταν οδηγήτε αυτοκίνητο. Αν πρόκειται να οδηγήσετε για μακρυνό ταξίδι, τότε να σταματάτε κάθε δύο ή τρεις ώρες, να βγαίνετε έξω και να τεντώνεσθε λιγάκι και να περπατάτε λίγο. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα κάμετε μεγάλο καλό στη μέση σας.

Σχετικά με τις συνήθειες του ύπνου σας: Μήπως κοιμάστε σε κάποιο παληό στρώμα που βουλιάζει στη μέση; Αν ναι, τότε σ’ αυτό οφείλονται οι πόνοι σας στη μέση. Ή μήπως σας αρέσει να κοιμάστε σ’ ένα μαλακό στρώμα; Και αυτό επίσης συντελεί στους πόνους της μέσης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που βρήκαν ότι τα σκληρά καθίσματα και τα σκληρά, χωρίς ελατήρια στρώματα με σανίδες από κάτω, συντελούν πολύ στο να διατηρούν τη μέση τους σε μια πολύ καλή κατάστασι.

Σπουδαίο επίσης είναι το ζήτημα της στάσεως—όχι μόνο όταν βαδίζετε, αλλ’ επίσης και η στάσις που παίρνετε όταν εργάζεσθε. Αν δεν βαδίζετε με όρθιο το σώμα, με τους ώμους πίσω, το πηγούνι ψηλά—αλλ’ όχι σαν ξυλόβεργα—τότε κινδυνεύετε να υποφέρετε από τη μέση. Μήπως χωρίς να είναι ανάγκη κάθεστε στην εργασία σας ακατάλληλα ή σκύβετε πολύ μπροστά; Να το αποφύγετε αυτό αν μπορήτε. Αν η εργασία σας απαιτή να έχετε μια ωρισμένη στάσι για πολλές ώρες, τότε να ζητάτε ευκαιρίες για να τεντώνεσθε και να κινήσθε λίγο.

Μερικοί ορθοπεδικοί τονίζουν ιδιαιτέρως την ανάγκη ασκήσεων, ειδικά για όλους εκείνους που έχουν καθιστικά επαγγέλματα. Συχνά εκείνοι που κάποτε υπήρξαν αθληταί και που τώρα ασχολούνται σ’ ένα καθιστικό επάγγελμα υποφέρουν από πόνους της μέσης που τους κάνουν να κουτσαίνουν. Γιατί; Διότι ο εύρωστος σκελετός των επιβαρύνει τη σπονδυλική των στήλη εξ αιτίας των εξασθενημένων μυών. Αναφερόμενος στις ασκήσεις, ο ορθοπεδικός γιατρός Δρ. Χ. Π. Μπάουερ τονίζει: «Ένα μεγάλο μέρος των προβλημάτων της μέσης μπορεί εύκολα να τακτοποιηθή μ’ ένα καλό πρόγραμμα ασκήσεων. Η άσκησις, μπορεί συχνά να θεραπεύση σοβαρούς πόνους της μέσης που μερικές φορές κάνουν τους ανθρώπους να φορούν ζώνες και να απευθύνωνται στους χειροπράκτορες και τους γιατρούς.»

Αν κάνετε ασκήσεις που δυναμώνουν τους μυς του υπογαστρίου, θα διαπιστώσετε ότι όχι μόνο η μέση σας, αλλά και η γενική κατάστασις της υγείας σας θα βελτιωθή. Μεταξύ των ασκήσεων που συνιστά ο Δρ Φέφφερ είναι:.

«Ξαπλωθήτε με τη ράχη κάτω στο πάτωμα, με τα γόνατα λυγισμένα, τα πέλματα ίσια στο πάτωμα και τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος. Ανασηκώστε το κεφάλι και τους ώμους από το πάτωμα. Ελάτε στη θέσι του καθίσματος. Τεντώστε τον κορμό προς τα πίσω ώστε να τραβήξη τους μυς του στομάχου. Ξαναπέστε σιγά σιγά κάτω.

»Καθήστε στο πάτωμα, τα πόδια ίσια μπροστά σας. Τραβήξτε το στομάχι προς τα μέσα. Κλίνατε μπροστά και προσπαθήστε να πιάσετε τα δάκτυλα των ποδιών σας με τα χέρια σας. Κάμετε το αυτό με μια λικνιστική κίνησι καθώς τεντώνεσθε για να πιάσετε τα δάκτυλα των ποδιών.

»Καθήστε στην καρέκλα με τα χέρια στα πλάγια. Λυγίστε το κεφάλι προς τα γόνατα τραβώντας το στομάχι μέσα καθώς σκύβετε προς τα εμπρός. Κρατήστε το βάρος του σώματος σταθερά στους γοφούς σας. Καθώς τώρα ανασηκώνεσθε, ελευθερώστε σιγά σιγά τους μυς του στομάχου.»

Εννοείται ότι το σπουδαίο σημείο είναι να ασκήσθε τακτικά. Να διαθέτετε λίγα λεπτά κάθε μέρα αν θέλετε πραγματικά να ωφεληθήτε.

Υπάρχει επίσης και το ζήτημα της διαίτης. Επηρεάζεται κατά πολύ το ζήτημα της οικοδομής και της συντηρήσεως ενός γερού σώματος από το αν και κατά πόσο τρέφεσθε καλά και ισορροπημένα. Περικοπή της τροφής χρειάζεται αν είσθε υπερβολικά βαρύς. Μείωσις όμως της τροφής προς χάριν της υγείας και όχι προς χάριν της εμφανίσεως. Αν δεν φροντίζετε να έχετε αρκετή τροφή, τότε ίσως ν’ αποκτήσετε πόνους στη μέση.

Το πάντοτε επίκαιρο γνωμικό, «Ένα δράμι προφυλάξεως αξίζει μια οκά θεραπείας,» μπορεί πολύ κατάλληλα να εφαρμοσθή στους πόνους της μέσης. Αν εφαρμοσθούν εγκαίρως οι υποδείξεις που δόθηκαν πιο πάνω για βοήθεια όταν πονά η μέση σας, αυτό θα εμποδίση τους πόνους της μέσης να προχωρήσουν πολύ. Ένας ορθοπεδικός γιατρός, ο Δρ. Ν. Κ. Μακ Έλροϋ είπε το εξής: «Λίγοι άνθρωποι γεννιούνται με χαλαρωμένη μέση, και φυσικά μερικά πράγματα δεν πάνε καλά με την πάροδο της ηλικίας, η πλειονότης όμως των περιπτώσεων μπορεί να προληφθή με μια λογική διαβίωσι.»