Οδυνηρά Προβλήματα του Παρελθόντος
ΥΠΗΡΞΑΝ σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή των υποσχεμένων ελευθεριών που διεκηρύχθησαν στη Διακήρυξι της Ανεξαρτησίας και στο Σύνταγμα. Μερικά απ’ αυτά τα προβλήματα υπήρξαν πολύ οδυνηρά και, στα μάτια μερικών ιστορικών, κηλίδωσαν με τραγικό τρόπο την ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ένας παρατηρητής ισχυρίζεται ότι στη διάρκεια της Διακοσιετηρίδος οι περισσότεροι Αμερικανοί τρέφονται με μια ‘ζαχαρωμένη’ έκδοσι της ιστορίας της χώρας τους. Παρετήρησε τα εξής: «Απλώς υπάρχουν και άλλες αλήθειες που πρέπει επίσης να λεχθούν.» Μια έντιμη εκτίμησις διακοσίων ετών ιστορίας πρέπει να περιλαμβάνη αυτές τις αλήθειες.
Μια απ’ αυτές αφορά τις ελευθερίες που διεκηρύχθησαν στις 4 Ιουλίου 1776. Η Διακήρυξις της Ανεξαρτησίας έλεγε «ότι όλοι οι άνθρωποι δημιουργήθηκαν ίσοι, ότι έχουν προικισθή από τον Δημιουργό τους με ωρισμένα αναπαλλοτρίωτα Δικαιώματα ότι μεταξύ αυτών είναι η Ζωή, η Ελευθερία και η επιδίωξις της Ευτυχίας.» Το Σύνταγμα εξασφάλιζε τις βασικές ελευθερίες του λόγου, του συνέρχεσθαι, του τύπου και της θρησκείας. Η Τετάρτη Τροποποίησις έλεγε επίσης: «Το δικαίωμα των ανθρώπων ν’ απολαμβάνουν ασφάλεια για το άτομο τους, τις κατοικίες τους, τα έγγραφα τους και τις ενέργειες τους, εναντίον αδικαιολόγητης έρευνας και αρπαγής, δεν θα παραβιασθή.»
Αυτές είναι υψηλές αρχές. Και διετηρήθησαν σε μεγάλο βαθμό για πολλούς ανθρώπους. Αλλά οι ιστορικοί δείχνουν ότι αυτό δεν ίσχυσε για όλους.
Ένα Βίαιο Παρελθόν
Παραδείγματος χάριν, ο αποικισμός αυτού που επρόκειτο ν’ αποτελέση τις Ηνωμένες Πολιτείες από Ευρωπαίους, έγινε με την παραβίασι σχεδόν όλων αυτών των ωραίων αρχών. Αυτά τα ιδανικά τ’ απαιτούσαν οι Ευρωπαίοι άποικοι, αλλά εκείνοι τα αρνήθηκαν σ’ εκείνους που ευρίσκοντο στη χώρα πολύ πριν απ’ αυτούς.
Το ‘δικαίωμα των ανθρώπων ν’ απολαμβάνουν ασφάλεια για το άτομο τους και τις κατοικίες τους και να είναι απηλλαγμένοι από έρευνες και αρπαγές’ δεν εφαρμόσθηκε στους Ινδιάνους που ζούσαν στη χώρα αιώνες πριν από τους αποίκους. Τα γεγονότα της ιστορίας δείχνουν ότι οι Ινδιάνικοι πληθυσμοί κατά μεγάλο ποσοστό συντρίφθηκαν. Τους πήραν τη γη τους και τα σπίτια τους. Οι αποδεκατισμένες φυλές περιορίσθηκαν δια της βίας σε ωρισμένες περιοχές. Και οι Ινδιάνοι δεν είχαν καν το δικαίωμα να ψηφίζουν σε όλες τις πολιτείες έως το 1948.
Είναι αλήθεια ότι οι Ινδιάνοι εθεωρούντο ‘άγριοι.’ Στην πραγματικότητα, πολεμούσαν μεταξύ τους και η μια φυλή συχνά κατακτούσε την άλλη και με αγριότητα αντιστέκοντο στους λευκούς. Αλλά το ερώτημα που εγείρεται είναι αν και οι Αμερικανοί δεν θα είχαν αντισταθή σθεναρά, και εξ ίσου άγρια, αν στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου από το 1861 ως το 1865 κάποια ξένη δύναμις θεωρούσε αυτό τον «διαφυλετικό πόλεμο» μεταξύ των Βορείων και των Νοτίων ‘άγριο’ και εισέβαλε στις Ηνωμένες Πολιτείες για να ‘εκπολιτίση’ τη χώρα.
Σήμερα, μερικοί Ινδιάνοι εκπρόσωποι νοιώθουν ακόμη πολλή πικρία. Ο Βέρνον Μπελκούρ, ένας αρχηγός του Κινήματος των Αμερικανών Ινδιάνων, ισχυρίζεται ότι ‘οι Αμερικανοί θα έπρεπε να βλέπουν τα 200 χρόνια της Κυβερνήσεως τους σαν 200 χρόνια απάτης και ντροπής.’ Διεκήρυξε ότι οι Αμερικανοί Ινδιάνοι δεν θα έπρεπε να γιορτάσουν τη Διακοσιετηρίδα διότι ‘δεν έχομε τίποτε για το οποίο να γιορτάσωμε . . . από τότε που οι λευκοί άποικοι, άρχισαν ν’ αφαιρούν τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη χώρα των ιθαγενών Αμερικανών.’
Μερικές αυθεντίες πιστεύουν ότι το βίαιο Αμερικανικό παρελθόν έχει επιδράσει στο παρόν. Η εφημερίς Ποστ του Ντένβερ ανέφερε: «Το πιο σοβαρό σημείο, όπως φαίνεται, είναι η αμφισβήτησις για τη φύσι της Αμερικανικής κοινωνίας. Ασφαλώς, από τις ημέρες των πρωτοπόρων ακόμη, περιελάμβανε μεγάλο ποσοστό βίας. Ο μακροχρόνιος ‘πόλεμος’ εναντίον των Αμερικανών Ινδιάνων υπήρξε σοβαρός ρυθμιστής [της φύσεως της]. Οι Ευρωπαίοι ήλθαν σαν εισβολείς και πολύ συχνά πολέμησαν για να κατακτήσουν τη γη που ανήκε σε άλλους καταστρέφοντας τις κοινωνίες άλλων λαών. Αυτά τα στοιχεία βίας εξακολουθούν να υπάρχουν.»
Υπάρχει και ένα άλλο κεφάλαιο που προξένησε πόνο και κηλίδωσε το Αμερικανικό παρελθόν. Σχετίζεται με τον θεσμό της δουλείας.
Γιατί η Δουλεία;
Όταν οι πρώτοι άποικοι άρπαξαν τη γη των Ινδιάνων, βρέθηκαν κύριοι τεραστίων εκτάσεων με πλούσιες δυνατότητες. Στις νότιες αποικίες, το κλίμα και το έδαφος ήσαν κατάλληλα για την καλλιέργεια καπνού, ρυζιού, ζαχαροκάλαμου και βάμβακος.
Αλλά ποιος θα εργαζόταν στις απέραντες αυτές εκτάσεις; Ο σχετικά μικρός πληθυσμός των Ευρωπαίων δεν επαρκούσε. Ούτε και το είδος της εργασίας ήταν τόσο επιθυμητό. Ποια ήταν λοιπόν η λύσις γι’ αυτό; Μαύροι δούλοι, που είχαν αρπαγή δια της βίας από την Αφρική.
Πολλοί απορούν πώς ένα έθνος που στηρίχθηκε στις αρχές ότι «όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθή ίσοι» και ότι είχαν «τα αναπαλλοτρίωτα Δικαιώματα» της ‘Ζωής, της Ελευθερίας και της επιδιώξεως της Ευτυχίας’ και της ασφαλείας από ‘αδικαιολόγητες έρευνες και αρπαγές’, μπορούσε να συναινή στη δουλεία. Μια από τις αδικίες που ανέφερε η Διακήρυξις της Ανεξαρτησίας ήταν ‘η υποδούλωσις των πολιτών και ο εξαναγκασμός των να υπηρετούν δια της βίας τον Βασιλέα’ εκ μέρους των Βρεταννών. Εν τούτοις, η υποδούλωσις των μαύρων και ο εξαναγκασμός των σε δουλεία ήσαν συγχωρητέα, και μάλιστα από τους ίδιους ανθρώπους που έγραψαν αυτά τα υψηλά λόγια.
Το πρόβλημα αυτό δείχνει πόσο βαθειά ριζωμένες είναι στο ανθρώπινο γένος οι ιδιοτελείς επιθυμίες. Και μια τέτοια επιθυμία είναι η απόκτησις πολλών χρημάτων, ακόμη και εις βάρος κάποιου άλλου. Στο παρελθόν της Αμερικής, συχνά απεδείχθη ότι αυτή η επιθυμία ήταν πιο ισχυρή από τις ευγενικές αρχές, όπως ακριβώς συμβαίνει πολύ συχνά και σήμερα.
Βεβαίως, η δουλεία δεν άρχισε το 1776. Οι πρώτοι μαύροι δούλοι αποβιβάσθηκαν στο Τζαίημσταουν 150 περίπου χρόνια νωρίτερα. Αλλά έως ότου ανατείλη η διακήρυξίς της Ανεξαρτησίας το 1776, ο αριθμός των μαύρων έφθανε περίπου τις 500.000 σ’ ένα σύνολο πληθυσμού 2.600.000. Περισσότεροι από τα 90 τοις εκατό των μαύρων ζούσαν στο Νότο.
Ο Θωμάς Τζέφφερσον, που συνέταξε το σχέδιο της Διακηρύξεως της Ανεξαρτησίας, είχε μιλήσει εναντίον της δουλείας όταν ήταν νεαρός δικηγόρος. Αλλά ο ίδιος είχε δούλους. Σχετικά μ’ αυτό, το περιοδικό Έμπονυ γράφει: «Ήταν χαρακτηριστικό των λαμπρών νεαρών επαναστατών της εποχής εκείνης να κάνουν κάτι τέτοιο, ενώ εκείνοι απελάμβαναν τα οφέλη της δουλείας.» Μερικές πηγές αναφέρουν ότι ο Τζέφφερσον είχε περισσότερους από 200 σκλάβους στο Μοντετσέλλο, μια φυτεία εκτάσεως χιλιάδων έηκερς που είχε στη πολιτεία της Βιργινίας.
Ο Πάτρικ Χένρυ, μολονότι μιλούσε για τη δουλεία ως αποκρουστική, εν τούτοις είπε: «Είμαι κάτοχος δούλων που τους αγόρασα εγώ ο ίδιος!» Η απάντησις στην ερώτησι ‘γιατί;’ βρίσκεται στην ακόλουθη φράσι: «Εξαναγκάζομαι να το κάνω αυτό, επειδή είναι πολύ δύσκολο να ζήσω εδώ χωρίς αυτούς.»
Δύο χρόνια αργότερα, ο Πάτρικ Χένρυ εξεφώνησε τον διάσημο λόγο του στον οποίον διεκήρυξε, σχετικά με την επερχόμενη ρήξι με τη Βρεταννία: «Ελευθερία ή Θάνατος!» Χωρίς αμφιβολία, πολλοί μαύροι δούλοι θα είχαν παρόμοια αισθήματα.
Τελικά Εγκαταλείπεται
Ο αναβρασμός σχετικά με τη δουλεία μεγάλωσε. Πολλοί άνθρωποι αντιλήφθηκαν πόσο βασικά άδικο ήταν για ένα έθνος που ισχυριζόταν ότι αγωνίζεται για την ελευθερία.
Πολλοί Αμερικανοί, που ισχυρίζοντο ότι ακολουθούσαν τον Ιησού Χριστό, το εύρισκαν δύσκολο να εναρμονίσουν τη συνεχή δουλεία των συνανθρώπων των με τον φημισμένο «Χρυσούν Κανόνα» του Ιησού, που έλεγε: «Λοιπόν πάντα όσα αν θέλητε να κάμνωσιν εις εσάς οι άνθρωποι, ούτω και σεις κάμνετε εις αυτούς.»—Ματθ. 7:12.
Την εποχή του Εμφυλίου Πολέμου, που άρχισε το 1861, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούντο από τριάντα τέσσερις πολιτείες. Απ’ αυτές, οι δέκα πέντε ήσαν πολιτείες δούλων. Ένδεκα απ’ αυτές αποσχίσθηκαν για να σχηματίσουν την Ομοσπονδία του Νότου και τέσσερις ενώθηκαν με τους Βορείους.
Το 1863 ο Πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν εξεφώνησε τη Διακήρυξι της Απελευθερώσεως (των δούλων), που έλεγε ότι οι δούλοι εθεωρούντο ελεύθεροι στις Ομοσπονδιακές πολιτείες. Αλλ’ η δουλεία δεν καταργήθηκε τελείως δια νόμου σ’ όλες τις πολιτείες μέχρι το 1865 οπότε τροποποιήθηκε το Άρθρον 13 του Συντάγματος.
Το Άρθρον 15 του 1870 παρέσχε στους μαύρους το δικαίωμα ψήφου. Αλλ’ αυτό το δικαίωμα είχε μικρή σημασία για πολλούς. Παραδείγματος χάριν, πολλές πολιτείες απαιτούσαν φόρο ψήφου, που εισπράττετο από ένα άτομο για να μπορέση να ψηφίση. Βεβαίως, οι φτωχοί μαύροι, καθώς και οι φτωχοί λευκοί, συχνά δεν μπορούσαν να καταβάλουν τον φόρο. Μόνον όταν ίσχυσε το άρθρον 24 του 1964, απαγορεύθηκε ο φόρος ψήφου για τις εθνικές εκλογές. Και το 1966 το Ανώτατο Δικαστήριο κατήργησε αυτούς τους φόρους για όλες τις εθνικές εκλογές.
Πολλές πολιτείες επίσης παρείχαν το δικαίωμα ψήφου μόνο σε άτομα που μπορούσαν να περάσουν ένα τεστ μορφώσεως. Πολλοί μαύροι, αλλά και λευκοί επίσης, δεν μπορούσαν να το περάσουν. Τελικά, το 1970 η κυβέρνησις απαγόρευσε αυτά τα τεστ ως απαίτησι για το δικαίωμα ψήφου.
Οι αδικίες που διεπράχθησαν στη διάρκεια των 350 και πλέον ετών δουλείας, είναι κηλίδα για την Αμερικανική ιστορία. Μέχρι σήμερα η χώρα δεν μπόρεσε ν’ απαλλαγή από τις επιδράσεις της.
Οι Διαφορετικές Απόψεις Μερικών Γυναικών
Πολλές γυναίκες ισχυρίζονται ότι σε μερικές περιοχές τούς αρνήθηκαν επί μακρόν τις ελευθερίες που διακηρύχθηκαν όταν σχηματίσθηκε το έθνος. Αυτές οι γυναίκες τονίζουν το γεγονός ότι επί ενάμισυ αιώνα περίπου οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα ψήφου.
Υποστηρίζουν ότι, αν το έθνος επρόκειτο να έχη «κυβέρνησι από τον λαό, μέσω του λαού, για τον λαό,» όπως διεκήρυξε ο Λίνκολν, τότε αυτή η μορφή της δημοκρατικής διακυβερνήσεως θα έπρεπε να παρέχη στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου. Η στέρησις αυτού του δικαιώματος από τις γυναίκες θα εσήμαινε στέρησι από τον πληθυσμό του «λαού» ενός δικαιώματος που υπενοείτο από τους συντάκτες τον Αμερικανικού συντάγματος. Τελικά, η κυβέρνησις συμφώνησε και το 1920 έδωσε στις γυναίκες δικαίωμα ψήφου.
Επί πλέον, μερικές γυναίκες λένε ότι γενικά δεν απολαμβάνουν από τους εργοδότες την ίδια φροντίδα και μεταχείρισι που απολαμβάνουν οι άνδρες ούτε και αμείβονται το ίδιο για την ίδια εργασία, ακόμη κι όταν είναι οι μόνες που συντηρούν την οικογένεια. Μια γυναίκα ισχυρίσθηκε ότι η πρόσληψις των γυναικών σημαίνει συχνά ότι «προσλαμβάνεται τελευταία και απολύεται πρώτη.»
Φυσικά, δεν αισθάνονται το ίδιο όλες οι γυναίκες των Ηνωμένων Πολιτειών. Εν τούτοις, οι περισσότερες εκτιμούν τις βελτιώσεις που έχουν γίνει στις συνθήκες και που είναι απόρροια των νόμων που προορίζονται να προστατεύσουν τις γυναίκες από τις καταχρήσεις και τις αδικίες στην εργασία.
Έτσι, η πορεία της ελευθερίας στα περασμένα διακόσια χρόνια υπήρξε ανώμαλη. Για πολλούς ήταν ελευθερία υψηλού επιπέδου και αυτό ήταν ευχάριστο κι επιθυμητό. Για άλλους, χωρίς αμφιβολία, υπήρξαν διάφορες μορφές καταπιέσεως. Και μολονότι πολλές από τις προηγούμενες αδικίες διωρθώθηκαν από τότε, τα αποτελέσματα τους επηρεάζουν ακόμη το έθνος.
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Οι πρώτοι Ευρωπαίοι αντάλλασσαν εμπορεύματα με πράγματα που ήθελαν. Σύντομα όμως οι αυξανόμενη απαιτήσεις των συνωδεύοντο με βία
[Εικόνα στη σελίδα 8]
Οι ωραίες αρχές της ισότητος και της ελευθερίας δεν εφαρμόσθηκαν στους δούλους