Ένα Ψάρι που Μπορεί να Ζήση Έξω από το Νερό

«ΕΝΑ ΨΑΡΙ έξω από το νερό.» Αυτή η έκφρασις σαφώς μεταδίδει την ιδέα του να είναι κανείς αβοήθητος. Πολλοί άνθρωποι δεν περιμένουν από ένα ψάρι να ζήση πάρα πολύ έξω από την υδάτινη κατοικία του. Αλλά τι θα σκεπτόσαστε για ένα ψάρι που μπορεί ν’ αναπνέη επί μέρες έξω από το νερό; Και τι θα λέγατε αν κάποιος σας έλεγε ότι αυτό το ψάρι μπορεί να περπατά στη στεριά, ακόμη και να σκαρφαλώνη στα δένδρα; Θα τα πιστεύατε όλα αυτά;

Το έτος 1797, κάποιος Υπολοχαγός Ντάλντορφ, ο οποίος εργαζόταν στη Δανική Εταιρία της Ανατολικής Ινδίας, παρουσίασε ένα τέτοιο ψάρι γενικά στον κόσμο. Ενώ ήταν στο Τρανκουέμπαρ της Ινδίας, έγραψε για ένα ψάρι που έλεγαν ότι σκαρφάλωνε στις φοινικιές και δειπνούσε με τους εύγευστους χυμούς των. Στην πραγματικότητα, ανέφερε ότι βρήκε ένα τέτοιο πλάσμα στον κορμό μιας φοινικιάς.

Γνωριμία

Επιστημονικά, αυτό το μυθικό ψάρι ονομάζεται Ανάβας ο χελωνοειδής. Αλλά είναι περισσότερο γνωστό ως αναρριχώμενη πέρκα. Γι’ αυτά τα ψάρια, η ζωή αρχίζει όταν το θηλυκό τοποθετή αυγά στην επιφάνεια του νερού. Εκεί επιπλέουν επί μια μέρα περίπου πριν εκκολαφθούν. Τελικά, οι νεαροί γίνονται ενήλικες με μήκος περίπου εννέα ίντσες (22,8 εκατοστά).

Η αναρριχώμενη πέρκα, που έχει βασικά γκριζοπράσινο χρώμα και καφετιά πτερύγια, είναι ψάρι του γλυκού νερού. Μερικά είδη βρίσκονται στην Αφρική, άλλα στη νότια Ασία. Τι τρώνε; Κυρίως έντομα, σαλιάγκους και γαρίδες. Δεν υπάρχει τίποτε το θεαματικό σχετικά με την εξωτερική εμφάνισι της αναρριχώμενης πέρκας. Αλλά μια εσωτερική εξέτασις είναι πολύ αποκαλυπτική.

Πώς Μπορεί ν’ Αναπνέη έξω από το Νερό;

Τα περισσότερα ψάρια αναπνέουν απορροφώντας στο κυκλοφοριακό τους σύστημα τα αέρια που βρίσκονται στα νερά όπου κατοικούν. Εν τούτοις, πάνω από τους θαλάμους όπου βρίσκονται τα βράγχιά της, η αναρριχώμενη πέρκα έχει ένα ειδικό διαμέρισμα που την βοηθεί ν’ αναπνέη ακόμη κι έξω από το νερό. Αυτό το ασυνήθιστο άνω τμήμα της κοιλότητος με τα βράγχια περιέχει οστεώδεις πλάκες που καλύπτονται από μια μεμβράνη που έχει ένα δίκτυο από αιμοφόρα αγγεία. Ο αέρας που αναπνέει το ψάρι περνά μέσα σ’ αυτό το τμήμα μέσω ενός ανοίγματος με βαλβίδες. Όταν καταναλίσκεται αυτός ο αέρας, βγαίνει έξω από τα βράγχια.

Μολονότι η αναρριχώμενη πέρκα έχει επίσης κανονικά βράγχια, αυτά είναι μικρά. Έτσι, για ν’ αποκτήση αρκετό οξυγόνο και να επιζήση ακόμα και στο νερό, το ψάρι πρέπει ν’ ανεβαίνη στην επιφάνεια για να καταπίνη αέρα από καιρό σε καιρό. Πράγματι, αν κρατούσαν αυτό το ψάρι μέσα στο νερό, θα πνιγόταν.

Για τον ψαρά, η αναρριχώμενη πέρκα είναι μεγάλη ευχαρίστησι. Οι άνθρωποι βρίσκουν ότι αυτό το ψάρι είναι επιθυμητή τροφή κι έτσι ο ψαράς δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα πώς θα πουλήση την ποσότητα των φρέσκων αυτών ψαριών που έχει. Επί πλέον, η αναρριχώμενη πέρκα ζη εύκολα μια μέρα ή και δύο ακόμη σ’ ένα κουτί που είναι υγρό! Αλλά είναι καλύτερα να είναι σκεπασμένο αυτό το κουτί μ’ ένα πώμα. Αλλιώς, το εμπόρευμα σκαρφαλώνοντας θα βγη έξω από το κουτί και θα ‘φύγη’!

Πώς ‘Περπατά’;

Η αναρριχώμενη πέρκα μπορεί να φύγη από μια λιμνούλα που ξεραίνεται και να ταξιδέψη στη στεριά, προφανώς ψάχνοντας για κάποια άλλη υδάτινη κατοικία. Στον δρόμο, μπορεί να δειπνήση με σκουλήκια της γης. Αυτό το ψάρι δεν είναι ταχύς δρομεύς στη στεριά. Αλλά δεν είναι κι από τους πιο αργούς. Η αναρριχώμενη πέρκα έχει διανύσει απόστασι εκατό γυαρδών (91 μέτρων) σε μισή ώρα περίπου. Αλλά πώς ‘περπατά’;

Αυτό το ασυνήθιστο ψάρι έχει τα βράγχιά του σκεπασμένα με αγκάθια που εξέχουν προς τα πίσω. Αυτά τα καλύμματα των βραγχίων—ένα σε κάθε πλευρά του κεφαλιού—απλώνουν και διαδοχικά καρφώνονται στη γη. Αυτό βοηθεί το ψάρι να μένη όρθιο ενώ κινείται προς τα εμπρός πέφτοντας πρώτα απ’ τη μια πλευρά και ύστερα από την άλλη. Σπρώχνοντας με την ουρά της δυναμικά, η αναρριχώμενη πέρκα βεβαιώνεται ότι προχωρεί. Αυτός ο τρόπος ταξιδίου μπορεί να είναι λίγο αδέξιος, αλλά οπωσδήποτε είναι αποτελεσματικός.

Σκαρφαλώνουν Πραγματικά στα Δένδρα;

Υπάρχουν μερικές αμφιβολίες σχετικά με το ότι αυτά τα ασυνήθιστα ψάρια μπορούν ν’ ανεβαίνουν σε κορμούς δένδρων που στηρίζονται επάνω σε κάτι. Όπως αναφέρεται, όμως, η αναρριχώμενη πέρκα έχει ανεβή επάνω σε δένδρα με ύψος πέντε ως επτά πόδια (1,5 ως 2,1 μέτρα). Μπορούν πράγματι αυτά τα ψάρια να σκαρφαλώσουν τόσο ψηλά;

Το 1927, ο ειδικός ιχθυολόγος της Ινδίας Δρ Μπ. Κ. Ντας διεπίστωσε ότι τουλάχιστον μερικές αναρριχώμενες πέρκες με λίγη βοήθεια ανέβηκαν σε δένδρα. Καθώς τα ψάρια ταξίδευαν στη στεριά, αετοί και κουρούνες εφώρμησαν και έπιασαν μερικά. Αυτά τα πουλιά άφησαν τα ψάρια σε διάφορα μέρη και μερικά μάλιστα επάνω στα δένδρα.

Παρ’ όλα αυτά, αυτό το καταπληκτικό ψάρι λέγεται ότι προχώρησε επάνω σε δένδρα που λέγονται ριζοφόρος η μάγκλη, ψάχνοντας για γευστικά έντομα. Επί πλέον, οι κάτοικοι της Μαλαισίας το αποκαλούν ούντι-κόλλι, δηλαδή, «το ψάρι που σκαρφαλώνει στους φοίνικες της Παλμύρας.» Μερικοί λέγουν ότι σκαρφαλώνει σε δένδρα καρύδας για να πιή το γάλα από τις καρύδες. «Έχει ευρεθή αναρριχώμενη πέρκα 7 πόδια (2,1 μέτρα) ψηλά σε μια φοινικιά,» ανέφερε ο Φρανκ Γ. Λέην, «και ένας αξιωματούχος των ιχθυοτροφείων του Μαδράς εκπαίδευσε κάποτε μερικά απ’ αυτά τα ψάρια ώστε μπορούσαν ν’ ανεβαίνουν σ’ ένα σχεδόν κάθετο κομμάτι υφάσματος που η μια του άκρη ήταν βυθισμένη στο νερό του ενυδρείου όπου ζούσαν.»

Σήμερα μερικοί προτιμούν ν’ αποκαλούν αυτό το ψάρι ‘πέρκα που περπατά.’ Αλλά η ονομασία αναρριχώμενη πέρκα παραμένει δημοφιλής. Μολονότι ο περίπατός της επάνω στον κορμό κάποιου δένδρου είναι κάτι σπάνιο, αυτό το υδρόβιο πλάσμα δικαιωματικά ισχυρίζεται ότι έχει τη φήμη ότι είναι ένα ψάρι που μπορεί να ζήση έξω από το νερό.