Είσθε ένα Θαύμα Μηχανικής

‘ΑΠΟ μια άποψι τελείως αντικειμενική, το ανθρώπινο σώμα είναι η πιο θαυμάσια κατασκευή που γνωρίζομε.’ ‘Είναι ένα αριστούργημα μηχανικής.’ «Το καθημερινό χτύπημα που υφίστανται τα κόκκαλα και οι μύες είναι τόσο μεγάλο, που θα έκανε μερικές μηχανές να φθαρούν ύστερα από λίγα μόνο χρόνια.» Αυτές τις περιγραφές τις έκαναν άτομα που μελέτησαν προσεκτικά το ανθρώπινο σώμα.

Οι μηχανικοί φροντίζουν ώστε οι γέφυρες, οι σήραγγες, οι οικοδομές και παρόμοιες κατασκευές να μπορούν ν’ αντέχουν σε περισσότερες από τις συνηθισμένες πιέσεις που πρόκειται να υποστούν. Η αντοχή που είναι πέρα από εκείνη που θα ήταν συνήθως αρκετή παρέχει ένα περιθώριο ασφαλείας. Επομένως, το ανθρώπινο σώμα, για να περιγραφή ως «μηχανικό θαύμα,» θα πρέπει να έχη εξαιρετικούς παράγοντες ασφαλείας. Τους έχει;

Χαρακτηριστικά Ασφαλείας

Οι περισσότερες από τις χημικές ουσίες του αίματος βρίσκονται σε μια λεπτή ισορροπία. Υπάρχει όμως ακόμη, ένα πιο ευρύ εσωτερικό περιθώριο ασφαλείας. Παραδείγματος χάριν, το ζάχαρο του αίματος θεωρείται «φυσιολογικό» αν υπάρχη σε ποσότητα 80 ως 120 χιλιοστόγραμμα ανά 100 κυβικά εκατοστόμετρα αίματος. Εν τούτοις, αυτή η αναλογία του ζαχάρου του αίματος μπορεί να πέση σημαντικά, χωρίς να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα. Μόνον όταν πέση στο ήμισυ περίπου του κανονικού, δηλαδή, όταν κατεβή σε 50 χιλιοστόγραμμα ανά 100 κυβικά εκατοστόγραμμα, θα έχη το άτομο επιβλαβείς συνέπειες.

Η καρδιά είναι ικανή να διπλασιάζη τον ρυθμό των συσπάσεών της και να εξωθή περίπου διπλάσιο όγκο αίματος. Συγχρόνως, η πίεσις του αρτηριακού αίματος μπορεί να αυξηθή κατά 30 ως 40 τοις εκατό. Και όμως, αν η καρδιά δεν έχη υποστή κάποια προηγούμενη βλάβη, μπορεί ν’ αναλάβη αυτό το πρόσθετο φορτίο χωρίς καμμιά δυσκολία.

Ο όγκος του οξυγόνου που μεταφέρεται στην κυκλοφορία του αίματος από τους πνεύμονες, είναι τρισήμισυ φορές μεγαλύτερος απ’ όσον γενικά χρησιμοποιούν οι ιστοί. Γι’ αυτόν τον λόγο, ένας πνεύμων μπορεί να παύση να λειτουργή ή και ν’ αφαιρεθή ολόκληρος με χειρουργική και όμως η ζωή μπορεί να συνεχισθή με λογικά φυσιολογική αναπνευστική αποτελεσματικότητα.

Καταπληκτική, επίσης, είναι η ικανότης του σώματος ν’ αντέχη σε χειρουργική αφαίρεσι ζωτικών οργάνων. Παραδείγματος χάριν, μπορεί ν’ αφαιρεθή ένα νεφρό χωρίς να κινδυνέψη σοβαρά η ζωή ενός ατόμου. Με μισό περίπου νεφρό, ένα άτομο μπορεί να συνεχίση να ζη χωρίς να υποστή σοβαρές ενοχλήσεις του νεφρού.

Σε λιγώτερο από δύο μέρες, το άτομο που έχασε και τους δυο επινεφριδίους αδένες θα πεθάνη. Και όμως, αν μείνη μόνον το ένα δέκατο του επινεφριδίου ιστού, μπορεί το άτομο θα εξακολουθή να ζη.

Οι γιατροί απέκοψαν μεγάλα τμήματα του εγκεφάλου χωρίς να κινδυνέψη η ζωή του ασθενούς, ούτε να επηρεασθούν σοβαρά οι διανοητικές και σωματικές λειτουργίες. Το σκληρό κρανίο επίσης προστατεύει καλά τον εγκέφαλο από βλάβη.

Άλλα όργανα μπορούν ομοίως να συνεχίσουν τις ουσιώδεις λειτουργίες των όταν αφαιρεθούν με χειρουργική μεγάλα τμήματά τους. Ένα άτομο μπορεί να τα πηγαίνη καλά με ένα πέμπτο από το πάγκρεάς του ή με ένα τέταρτο από το συκώτι του. Μπορεί ν’ αφαιρεθή το μεγαλύτερο μέρος του στομάχου του χωρίς να επηρεασθή επικίνδυνα η πέψις του και η θρέψις. Η αφαίρεσις ολόκληρου του στομάχου δεν προκαλεί θάνατο. Το μισό περίπου από το λεπτό έντερο και πιο πολύ από το παχύ έντερο μπορεί ν’ αποκοπή και όμως το άτομο μπορεί να συνεχίση να ζη.

Το σώμα έχει ένα θαυμάσιο αμυντικό σύστημα εναντίον των ασθενειών. Το δέρμα, μολονότι είναι γεμάτο μικρόβια, αποτελεί μια προστατευτική ασπίδα για όλο το σώμα, διότι εμποδίζει τη διείσδυσί τους. Όταν επιβλαβή μικρόβια μπουν στο σώμα από ένα κόψιμο ή γρατσούνισμα, το αμυντικό σύστημα του σώματος αρχίζει το έργο του. Λευκά αιμοσφαίρια του αίματος σπεύδουν στην περιοχή κι αρχίζουν να καταστρέφουν τους οργανισμούς που έχουν εισβάλει.

Τα λεμφοζίδια χρησιμεύουν ως ένα άλλο ακόμη μέρος του αμυντικού συστήματος. Όταν μπουν στο σώμα μολυσματικοί οργανισμοί, τα λεμφοζίδια παράγουν αντισώματα για να προσβάλουν τους εισβολείς. Τα αντισώματα ποικίλλουν ανάλογα με το είδος του οργανισμού που μολύνει το σώμα. Μερικά αντισώματα καταπολεμούν τους μολυσματικούς οργανισμούς άμεσα. Άλλα καθιστούν αβλαβή τα δηλητήρια που εξαπολύουν τα μικρόβια. Είναι και άλλα αντισώματα που κάνουν τα μικρόβια να συγκολλώνται μεταξύ τους ώστε τα λευκά αιμοσφαίρια μπορούν να τα καταστρέψουν πιο εύκολα.

Το δέρμα, επειδή είναι ελαστικό, επιτρέπει επίσης τα αποτελέσματα μιας πτώσεως ή ενός χτυπήματος ν’ απλωθούν σε μεγάλη επιφάνεια κι έτσι να ελαττώσουν την έκτασι της βλάβης.

Είναι αλήθεια ότι το σώμα σας είναι πολύ καλά σχεδιασμένο, μ’ ένα ευρύ περιθώριο ασφαλείας.

Αδιάβροχη Μόνωσις και Έλεγχος της Θερμότητος

Το δέρμα, εκτός του ότι προστατεύει το σώμα από τη διείσδυσι μολυσματικών οργανισμών και ελαττώνει στο ελάχιστο τα αποτελέσματα των χτυπημάτων και των πτώσεων, χρησιμεύει για να παρέχη ένα αδιάβροχο κάλυμμα για το σώμα. Αν δεν υπήρχε αυτό το χαρακτηριστικό, ένας περίπατος με βροχή ή ένα μπάνιο θα ήταν επικίνδυνα. Τα σώματά μας θα φούσκωναν και το αίμα μας θα αραίωνε. Το κολύμπι στη θάλασσα θα έκανε το σώμα να ζαρώση, διότι, από χημική άποψι, το αλμυρό νερό είναι πιο συμπυκνωμένο από το αίμα.

Εξ άλλου, η έκκρισις νερού δια μέσου του δέρματος ως εφίδρωσις, είναι ουσιώδης για να διατηρήται σε ισορροπία η θερμότης του σώματος. Ακόμη και οι τρίχες που έχει το δέρμα παίζουν ρόλο στον έλεγχο της θερμότητος. Οι τρίχες του κεφαλιού προστατεύουν τον εγκέφαλο από το να υπερθερμανθή όταν εκτίθεται στον θερμό ήλιο. Το χονδρό δέρμα στις παλάμες των χεριών, στα δάχτυλα και στις πατούσες των ποδιών, ενεργεί σαν καλός μονωτής της θερμότητος,

Το ξηρό δέρμα χρησιμεύει επίσης σαν ένα μονωτικό του ηλεκτρισμού. Αυτό είναι πράγματι ευτύχημα σε μια εποχή που οι ηλεκτρικές συσκευές είναι σε κοινή χρήσι.

Ασφαλώς, κάτι τόσο ελκυστικό και με τόσες ικανότητες, όπως είναι το ανθρώπινο δέρμα, μπορεί δίκαια να ονομασθή «μηχανικό θαύμα.»

Ο Σκελετός

Τα κόκκαλα σχηματίζουν τον σκελετό του σώματος, ο οποίος κρατεί τα όργανα στη θέσι τους και διατηρεί το σχήμα του σώματος. Και τα κόκκαλα επίσης είναι ένα μηχανικό θαύμα.

Τα κόκκαλα του ανθρώπου, που έχουν ολικό βάρος είκοσι περίπου πάουντς (9 περίπου κιλά), παρέχουν έναν ιδεώδη συνδυασμό ελαφρότητας και δυνάμεως. Κανένας μηχανικός δεν μπορεί να σχεδιάση ένα σκελετό που μπορεί να προσαρμόζεται σε συνεχή αύξησι επί είκοσι περίπου χρόνια, χωρίς να χρειασθή να διακοπή το έργο του οικοδομήματος που αυτός ο σκελετός συγκρατεί. Τα κόκκαλα εν τούτοις, μεγαλώνουν μαζί με το υπόλοιπό σώμα χωρίς να σταματήσουν καθόλου οι δραστηριότητες του ατόμου.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της μηχανικής του σώματος που δεν μπορεί να το αντιγράψη ο άνθρωπος, είναι η αυτοθεραπεία. Ένα σπασμένο κόκκαλο, αν του γίνη η κατάλληλη περιποίησις, θα θεραπευθή και μπορεί κατόπιν να λειτουργή τόσο καλά όπως λειτουργούσε προτού συμβή το σπάσιμο. Εκτός αυτού, τα κόκκαλα προσαρμόζονται μεταξύ τους χαλαρά και συνδέονται με αρμούς που αυτολιπαίνονται. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθή ότι τα αποκαλούμενα συστήματα αυτολιπάνσεως στα αυτοκίνητα δεν είναι παρά μια πρόσφατη ανακάλυψις της μηχανικής.

Ευκαμψία

Η ικανότης του ανθρωπίνου σώματος συγκλονίζει τη φαντασία. Σκεφθήτε τα επιτεύγματα του ανθρώπου στους τομείς της αρχιτεκτονικής, της οικοδομικής, της μουσικής, του αθλητισμού, της χαρακτικής, της γλυπτικής, της ζωγραφικής και της τεχνολογίας. Τα χέρια που πιάνουν στερεά ένα τσεκούρι για να κόψουν ένα δένδρο, μπορούν να χρησιμοποιήσουν κι ένα μαχαίρι για να σκαλίσουν ένα όμορφο αντικείμενο, ή να κινήσουν το νυστέρι για να κάμουν λεπτές χειρουργικές τομές. Τα πόδια που χρησιμοποιούνται για βάδισμα, χρησιμεύουν επίσης για τρέξιμο, πήδημα και αναρρίχησι. Ποια μηχανή θα μπορούσε ν’ αντιγράψη απλώς, ακόμη και λίγες από τις κινήσεις και δραστηριότητες του ανθρώπινου σώματος.

Καταπληκτικό είναι επίσης το γεγονός ότι, η καύσιμος ύλη για όλες τις πολλές λειτουργίες του σώματος μπορεί να ληφθή όχι μόνον από μια, αλλ’ από πολλές πηγές. Και η μεγάλη ποικιλία των οπωρικών, των λαχανικών και του κρέατος, που τρώγονται για να καλύψουν τις ανάγκες του σώματος, προσθέτουν στην απόλαυσι της ζωής.

Όταν εξετάζουμε λίγα μόνον πράγματα για το θαυμάσιο ανθρώπινο σώμα, δεν μπορούμε παρά να εντυπωσιασθούμε. Το ότι το ονομάζομε «μηχανικό θαύμα» δεν είναι υπερβολή. Δίκαια μπορούμε να εκφρασθούμε με τα λόγια του αρχαίου ψαλμωδού: «Φοβερώς και θαυμασίως επλάσθην· θαυμάσια είναι τα έργα σου· και η ψυχή μου κάλλιστα γνωρίζει τούτο.»—Ψαλμ. 139:14.