Πόσο Ασφαλείς Είναι οι Φούρνοι Μικροκυμάτων;

«ΚΑΝΕΙΣ δεν ξέρει αν είναι ή όχι ασφαλείς ύστερα από μια μακρά περίοδο χρήσεως,» δήλωσε για τους φούρνους μικροκυμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες η Ένωση Καταναλωτών, ένας οργανισμός που δοκιμάζει τα προϊόντα.

Μερικοί επιστήμονες μικροκυμάτων έχουν φούρνους μικροκυμάτων και πιστεύουν ότι δεν παρουσιάζουν κανένα σοβαρό κίνδυνο. Άλλοι πιστεύουν ότι παρουσιάζουν. Ο Δρ Μίλτον Μ. Ζάρετ εξηγεί τα εξής:

«Το μέτρο διαρροής σε φούρνους μικροκυμάτων που όρισε το Γραφείο Ραδιολογικής Υγείας είναι σχεδόν ένα δισεκατομμύριο φορές υψηλότερο από το ολικό φάσμα μικροκυμάτων που εκπέμπει ο ήλιος. Είναι φοβερό να επιτρέπεται έστω και η ελαχίστη διαρροή σ’ αυτούς τους φούρνους, για να μη μιλήσουμε για τις διαφημίσεις που ενθαρρύνουν τα παιδιά μας να διασκεδάζουν μαθαίνοντας να μαγειρεύουν μ’ αυτούς.»

Ορισμένα ερωτήματα για την ασφάλεια των φούρνων μικροκυμάτων απομένουν ωστόσο ν’ απαντηθούν. Εν τω μεταξύ, μερικά πράγματα είναι γνωστά που δείχνουν ποιοι είναι πιο πιθανό να γίνουν ευπαθείς σε έκθεση χαμηλού επιπέδου μικροκυμάτων.

Αυτοί που Διατρέχουν τον Μεγαλύτερο Κίνδυνο

Οι έγκυες γυναίκες ιδιαίτερα έχουν λόγο να προσέχουν. Σύμφωνα με μια κρατική υπηρεσία των Η.Π., το έμβρυο είναι «πιθανότατα το πιο ευαίσθητο τμήμα του πληθυσμού αν εκτεθεί σε ακτινοβολία μικροκυμάτων.» Στην Τσεχοσλοβακία και Πολωνία, οι έγκυες γυναίκες απομονώνονται για ειδική προστασία στο χώρο εργασίας από φόβο αποβολής και γενετικών ελαττωμάτων. Σε καμιά απ’ αυτές τις χώρες δεν επιτρέπεται οι έγκυες γυναίκες να εκτεθούν στις ποσότητες ακτινοβολίας μικροκυμάτων που επιτρέπεται να διαρρέουν από κλιβάνους που πωλούνται στις Δυτικές χώρες.

Τα παιδιά αντιπροσωπεύουν ένα άλλο ευαίσθητο μέρος του πληθυσμού. «Τα ενδεχόμενα που μπορεί να παρουσιάσουν οι συσσωρευτικές επιδράσεις της ακτινοβολίας μικροκυμάτων είναι ένα ζήτημα που δημιουργήθηκε από την έρευνα και δεν μπορεί ν’ αγνοηθεί,» λέει μια έκθεση του Γραφείου Ραδιολογικής Υγείας των Η.Π. «Υπάρχει η δυνατότητα τα νεαρά και πολύ νεαρά άτομα να εκτίθενται επανειλημμένα στην ακτινοβολία καθώς οι φούρνοι [μικροκυμάτων] γίνονται κοινή συνήθεια και μπορεί να προκύψουν κίνδυνοι.

Επίσης, μερικοί Σοβιετικοί ερευνητές συνιστούν στους ανθρώπους με καρδιαγγειακά προβλήματα ν’ αποφεύγουν να εκτίθενται σε χαμηλού επιπέδου μικροκύματα λόγω της πιθανότητας καρδιακών προσβολών. Λένε επίσης ότι οι χρόνια άρρωστοι κι εκείνοι που έχουν λοιμώδεις ασθένειες ή έχουν πρόσφατα εξασθενίσει απ’ αυτές είναι πιο ευαίσθητοι στις επιδράσεις εκθέσεως στα μικροκύματα.

Επίπεδα Εκθέσεως

Στις Ηνωμένες Πολιτείες η επιτρεπόμενη διαρροή ενός φούρνου μικροκυμάτων κατά την πώληση είναι 1.000 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό για μια απόσταση πέντε εκατοστών (δύο ίντσες), και 5.000 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό μετά. Ωστόσο, καθώς απομακρύνεται κανείς από έναν κλίβανο μικροκυμάτων, το επίπεδο εκθέσεως μειώνεται υπερβολικά. Ο Δρ Μ. Σόουρ, διευθυντής του τμήματος βιολογικών επιδράσεων στο Γραφείο Ραδιολογικής Υγείας του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Γεωργίας, εξηγεί τα εξής:

«Ένα χαρακτηριστικό των μικροκυμάτων είναι ότι, καθώς απομακρύνεστε από μια πηγή, όπως είναι ένας κλίβανος, τα επίπεδα μειώνονται πολύ ουσιαστικά. Αν υποχωρήσετε από 2 ίντσες (όπου μετρώνται τα πέντε χιλιοστοβάτ [5.000 μικροβάτ]) σε 20 ίντσες, τότε έχετε απομακρυνθεί κατά ένα συντελεστή 10, αλλά η στάθμη των μικροκυμάτων μειώνεται κατά 100 συντελεστές, δηλαδή κατά το τετράγωνο της αποστάσεως. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι ότι η στάθμη εκθέσεως που είναι δυνατή σε καταναλωτές που χρησιμοποιούν φούρνους μικροκυμάτων στο σπίτι πιθανόν να είναι μικρότερη από την επιτρεπόμενη σύμφωνα με το επαγγελματικό μέτρο των Ρώσων.»

Αλλά μπορεί να μη συμβαίνει αυτό κατ’ ανάγκη. Στη Σοβιετική Ένωση, το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο εκθέσεως σε μικροκύματα στη διάρκεια της εργασίας είναι 10 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό για μια οκτάωρη μέρα. Έτσι, τα 5.000 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό που επιτρέπεται να διαρρέουν από τους φούρνους στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν κάλλιστα να εκθέσει ένα άτομο που είναι κοντά σ’ ένα διαρρέοντα φούρνο σε περισσότερη ακτινοβολία απ’ αυτή που επιτρέπουν οι Σοβιετικοί κανόνες.

Μια έρευνα του 1969 στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι το ένα τρίτο των φούρνων μικροκυμάτων που ελέγχθηκαν είχαν διαρροή πάνω από 10.000 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό. Πιο πρόσφατα μοντέλα προφανώς δεν έχουν τόσο την τάση διαρροής ακτινοβολίας. Αλλά πώς μπορεί να ξέρει κανείς πόση διαρροή έχει ο φούρνος του; Αυτό μπορεί να ελεγχθεί με κατάλληλα όργανα. Έτσι, αν έχετε έναν παλιό φούρνο θα ήταν καλή ιδέα να φροντίσετε να τον ελέγξει κάποιος κατάλληλος συντηρητής.

Ζήτημα Ενδιαφέροντος

Αλλά είναι οι κλίβανοι που λόγω διαρροής ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα επίπεδα ακτινοβολίας ασφαλείς; Τσέχοι επιστήμονες έχουν αναφέρει μερικά αποτελέσματα από έκθεση σε μικροκύματα με πυκνότητα ως 100 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό. Αυτό είναι, περίπου το επίπεδο της ακτινοβολίας στο οποίο θα εκτίθετο κάποιος σε απόσταση 50 εκατοστών από ένα φούρνο με διαρροή 5.000 μικροβάτ ανά τετραγωνικό εκατοστό σε απόσταση πέντε εκατοστών. Επίσης, είναι της γνώμης, καθώς και Ρώσοι επιστήμονες, ότι οι επιδράσεις των μικροκυμάτων είναι συσσωρευτικές. Επομένως, μια δόση χαμηλού επιπέδου την πρώτη μέρα, η οποία στην πραγματικότητα δεν θα ήταν αρκετή για να σας επηρεάσει, προστίθεται σε μια δόση χαμηλού επιπέδου της επόμενης μέρας και της μεθεπόμενης, κ.ο.κ,, και, τελικά μπορεί να προκύψουν οι συνέπειες.

Ο διευθυντής του Γραφείου Ραδιολογικής Υγείας των Η.Π. παραδέχθηκε ότι η πρόοδος στην τεχνολογία των μικροκυμάτων στη Δύση έχει «κατά πολύ ξεπεράσει» την έρευνα για πιθανούς κινδύνους. «Μολονότι το Γραφείο έχει δημοσιεύσει κανόνες λειτουργίας για τους φούρνους μικροκυμάτων,» είπε, «χρειάζεται πολλή έρευνα ακόμη για να εκτιμηθούν οι διαφορές γνωμών σχετικά με τις εκθέσεις χαμηλού επιπέδου σε μικροκύματα.»

Επειδή κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια επίπεδα εκθέσεως σε μικροκύματα είναι ασφαλή, είναι σοφό να χρησιμοποιείτε έναν φούρνο μικροκυμάτων με μεγάλη προσοχή. Μπορεί να προστατευθείτε αν ακολουθήσετε τις συνοδευτικές πληροφορίες ασφαλείας.

◻ Μην προσπαθήσετε να θέσετε σε λειτουργία ένα φούρνο μικροκυμάτων αν έχει πιαστεί στην πόρτα ένα αντικείμενο, αν η πόρτα του δεν κλείνει ερμητικά, αν η πόρτα του είναι σκεβρωμένη ή καταστραμμένη, ή αν ο φούρνος έχει σπασμένους μεντεσέδες ή μάνταλα, ή μια ραγισμένη επιφάνεια καλύψεως.

◻ Πλένετε τον τακτικά με νερό και ελαφρύ απορρυπαντικό. Ποτέ μη χρησιμοποιείτε γυαλόχαρτο, σύρμα ή άλλα στιλβωτικά.

◻ Ποτέ μην χώνετε αντικείμενα γύρω από το φραγμό της πόρτας. Ακόμα κι ένα μικροσκοπικό άνοιγμα γύρω από την πόρτα, όχι μεγαλύτερο απ’ αυτό που προξενεί ένα κομμάτι χαρτί στην πόρτα ή η συσσώρευση λίπους γύρω από το κλείστρο της πόρτας, μπορεί να δημιουργήσει πολύ αυξημένη διαρροή.

◻ Ποτέ μην αδρανοποιείτε ή επεμβαίνετε στις συνδέσεις ασφαλείας του κλίβανου, τα μηχανήματα που σβήνουν αυτόματα τους φούρνους καθώς η πόρτα ανοίγει (υποχρεωτικό για όλους τους κλίβανους που κατασκευάζονται στις Η.Π. από το 1971). Έρευνες έχουν δείξει ότι η κακή προσαρμογή των συνδέσεων ασφαλείας στην πόρτα του κλίβανου είναι η συχνή αιτία διαρροής των μικροκυμάτων.

◻ Ποτέ μη βάζετε σε λειτουργία τον κλίβανο όταν είναι άδειος.

◻ Παραμένετε τουλάχιστον σε απόσταση 50 εκατοστών (20 ιντσών) από την πρόσοψη ενός φούρνου που λειτουργεί. Ποτέ μη στέκεσθε κοιτάζοντας μέσα έναν κλίβανο που λειτουργεί και μην αφήνετε ούτε τα παιδιά να το κάνουν αυτό.

◻ Μη χρησιμοποιείτε, φούρνους μικροκυμάτων στην κονσερβοποίηση.

Η εφαρμογή αυτών των οδηγιών με κανένα τρόπο δεν εγγυάται ασφάλεια, επειδή προς το παρόν δεν είναι γνωστό αν οι κλίβανοι μικροκυμάτων μπορούν να κριθούν εντελώς απαλλαγμένοι από κινδύνους ακτινοβολίας. Ωστόσο, η χρησιμοποίηση αυτών των υποδείξεων θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση του επιπέδου εκθέσεως και των σοβαρών ατυχημάτων.

Όταν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε κλίβανους μικροκυμάτων, πρέπει να τους χρησιμοποιήσετε με δική σας ευθύνη.