Ανασχεδιάζουν οι Επιστήμονες τη Ζωή;

«Ήρθε ο καιρός,» είπε η Φώκια, «για να μιλήσουμε για πολλά πράγματα: . . . Και αν θα έχουν τα γουρούνια φτερά.»—Μέσα από τον Καθρέφτη

ΓΟΥΡΟΥΝΙΑ με φτερά; Αστείο! Αλλά οι επιστήμονες αρχίζουν να προλέγουν ότι τα γουρούνια μπορούν να έχουν φτερά στο μέλλον. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται πολύς λόγος για τη χρησιμοποίηση μιας νέας τεχνολογίας που ονομάζεται μάτισμα γονιδίων ή συναρμογή γονιδίων για να δημιουργήσουν φυτά που δεν θα χρειάζονται λιπάσματα, βακτηρίδια που θα εξορύσσουν μεταλλεύματα και πετρέλαιο, και μύκητες που θα μεταβάλλουν τα σκουπίδια σε οινόπνευμα. Μ’ άλλα λόγια, οι επιστήμονες αρχίζουν να ξανασχεδιάζουν τα ζωντανά πράγματα.

Επιστημονικό μυθιστόρημα; Όχι αν αναλογιστείτε όσα έχουν ήδη γίνει με τη συναρμογή γονιδίων, ή την τεχνολογία του ανασυνδυασμού του DNA, όπως είναι τεχνικά γνωστή. Να μερικά παραδείγματα:

Σεπτέμβριος 1978—Επιστήμονες της Καλιφόρνιας χρησιμοποιώντας ένα συνθετικό γονίδιο για ανθρώπινη ινσουλίνη κατόρθωσαν να μετατρέψουν συνηθισμένα βακτηρίδια σε μικροσκοπικά «εργοστάσια» που παράγουν ινσουλίνη. Βέβαια η ινσουλίνη χρησιμοποιείται καθημερινά από πολλούς διαβητικούς, αλλά μερικοί απ’ αυτούς είναι αλλεργικοί στην ινσουλίνη ζώων που προς το παρόν χρησιμοποιείται.

Ιούλιος 1979—Βακτηρίδια στα οποία προστέθηκαν ανθρώπινα γονίδια παρήγαγαν ένα πανομοιότυπο μόριο της ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης (HGH). Προς το παρόν, η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη είναι η μοναδική θεραπεία για τον νανισμό που οφείλεται στην φύση, και μαστίζει 20.000 ανθρώπους μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μόνη πηγή της ανθρώπινης αυξητικής ορμόνης ως τώρα ήταν οι αδένες υποφύσεως από ανθρώπινα πτώματα.

Ιανουάριος 1980—Η ανθρώπινη ιντερφερόνη, μια φυσική ουσία που καταπολεμά τους ιούς παράχθηκε για πρώτη φορά από βακτηρίδια. Προηγουμένως, η ιντερφερόνη μπορούσε να παρθεί μόνο από το ανθρώπινο αίμα, όπου 32.000 κιλά αίμα δίνουν μόνο 100 χιλιοστόγραμμα ιντερφερόνης (περίπου το 1/280 της ουγγιάς)! Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η ιντερφερόνη μπορεί ν’ αποδειχθεί αντιβιοτικό τόσο αποτελεσματικό εναντίον των ιών όσο και η πενικιλλίνη εναντίον των βακτηριδίων.

Οι επιστήμονες μιλούν μ’ ενθουσιασμό για την γρήγορη πρόοδο των πειραμάτων συναρμογής γονιδίων. Αν τα βακτηρίδια μπορούν ν’ αλλάξουν για να παράγουν ανθρώπινη ινσουλίνη, ανθρώπινη αυξητική ορμόνη και ιντερφερόνη, τι απομένει στο μέλλον; «Οτιδήποτε είναι βασικά πρωτεΐνη θα μπορεί να κατασκευασθεί σε απεριόριστες ποσότητες στα επόμενα δεκαπέντε χρόνια,» προλέγει ένας επιστήμονας από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.

Αλλά τι είναι ακριβώς η συναρμογή γονιδίων; Πώς ξανασχεδιάζει τα ζωντανά πράγματα; Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον;