Ματιές στον Κόσμο

Όπλα και Ανθρώπινα Δικαιώματα

◆ Μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της Βολιβίας, η Ελ Ντιάριο, σχολίασε τους ισχυρισμούς διαφόρων χωρών, που λένε ότι πρωτοστατούν στον αγώνα υπέρ των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά, ταυτόχρονα, πουλάνε όπλα σ’ εκείνους που τα χρησιμοποιούν για να εξαφανίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έγραψε: «Αυτές οι χώρες που προμηθεύουν όπλα και πυρομαχικά παράδοξα έχουν προσπαθήσει να συγκαλύψουν. . . . την ιδιότητα τους ως προμηθευτών, σε παγκόσμια κλίμακα, ακριβώς εκείνων των μέσων που χρησιμοποιούνται σε παράνομες ενέργειες εναντίον των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Είναι αυτοί οι ίδιοι που προμηθεύουν τα όπλα που βλάπτουν, σκοτώνουν, απειλούν, υποτάσσουν, εξαφανίζουν, μ’ ένα περίστροφο, ένα πολυβόλο ή ένα τουφέκι, την ανθρώπινη ύπαρξη.» Η Ελ Ντιάριο τόνισε ότι κάμποσες μεγάλες χώρες «έκαναν ζήτημα δόγματος και αρχής τη διαφύλαξη της ελευθερίας του ανθρώπου· αλλά, ταυτόχρονα, δεν ξέχασαν να κλείσουν συμφωνίες για πώληση όπλων . . . με αγοραστές που πολέμησαν ενάντια στους υπηκόους του πωλητή. Γι’ αυτές τις κυβερνήσεις το χρήμα αγιάζει τα πάντα, και αργότερα έχουνε πάντα την ευκαιρία να βγάζουν λόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα.»

Το Κόστος της Τρομοκρατίας

◆ Το εβδομαδιαίο περιοδικό Κάμπιο 16 της Ισπανίας αναφέρει ότι η Δυτική Ευρώπη είχε το ρεκόρ στα θύματα τρομοκρατίας στη διάρκεια των περασμένων 12 χρόνων, με 1.267 νεκρούς. Η Νότια Αμερική έρχεται δεύτερη, με 861 νεκρούς. Μετά έρχεται η Αφρική και η Μέση Ανατολή, με 531· η Βόρεια Αμερική, 318 η Ασία, 197· η Μαύρη Αφρική, 114· και τελευταία, η Ανατολική Ευρώπη, με 15.

Ο Πατέρας Πρέπει να Μοιραστεί την Ευθύνη

◆ «Σύνδρομο αλκοολισμού του εμβρύου» είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις χαρακτηριστικές γενετικές ανωμαλίες παιδιών που γεννιούνται από αλκοολικές μητέρες. Αυτά τα παιδιά μπορεί να είναι διανοητικά καθυστερημένα και σωματικά ανάπηρα. Ένας ερευνητής υπολογίζει ότι το 43% από τις αλκοολικές γυναίκες γεννούν παιδιά με αυτό το πρόβλημα. Ωστόσο, τι συμβαίνει με τα παιδιά που γεννιούνται από γυναίκες που δεν είναι αλκοολικές, αλλά των οποίων οι σύζυγοι είναι; Η Δρ Έλεανορ Ράιφ-Ρος της νοσοκομειακής σχολής του Πανεπιστημίου Μέρυλαντ, λέει: «Όταν ο πατέρας είναι αλκοολικός, τα συμπτώματα αυτού του συνδρόμου δεν είναι τόσο φανερά στη γέννηση, γιατί το βάρος και το ύψους του μωρού τείνουν να βρίσκονται μέσα στα φυσιολογικά όρια. Μόνο αργότερα, μετά από λίγα χρόνια, γίνονται φανερά τα συναισθηματικά και ψυχολογικά προβλήματα του παιδιού.» Η θεραπεύτρια αυτή τόνισε ότι το σύνδρομο αλκοολισμού του εμβρύου προκαλεί ζημιές ανεπανόρθωτες, αλλά «η τραγωδία είναι ότι θα μπορούσαν να αποφευχθούν».

Ναυσιπλοΐα Μέσω Δορυφόρου

◆ Για αιώνες, το πρόβλημα του προσανατολισμού στη θάλασσα αποτελούσε πρόκληση για τους ναυτικούς. Τώρα, όλο και περισσότερα πλοία χρησιμοποιούν έναν υπολογιστή που δέχεται πληροφορίες ναυσιπλοΐας από δορυφόρους σε τροχιά. Ένας καπετάνιος δήλωσε: «Το όνειρο του ναυτικού επαληθεύεται. Ο εξάντας καταργείται». Ένας διευθυντής φορτηγών ναυτιλιακών επιχειρήσεων δήλωσε: «Ο βαθμός βελτιώσεως είναι απίστευτος.» Τα πλοία τώρα μπορούν να εξοικονομήσουν πολυδάπανα καύσιμα, γιατί δεν είναι πια υποχρεωμένα να κάνουν τους ελιγμούς που πρώτα ήταν απαραίτητοι για τη διόρθωση της πορείας. Τα ψαράδικα πλοία μπορούν να ξέρουν πού ακριβώς θα επιστρέψουν για καλές ψαριές. Όπως δηλώνει η Γουώλ Στρητ Τζώρναλ: «Ακόμη και τα φθηνότερα συγκροτήματα υπολογιστών δίνουν συνεχώς ενημερωμένα γεωγραφικά μήκη και πλάτη με ακρίβεια 183 μέτρων (200 γυαρδών). Για ναυτικούς που χρησιμοποιούν τον παραδοσιακό εξάντα για να καθορίσουν τη θέση τους με ‘σκόπευση’ του ήλιου ή αστεριών, το γενικά αποδεκτό μέγιστο λάθος μέχρι τώρα ήταν 3.200 μέτρα (2 μίλια).» Και στις συννεφιασμένες μέρες, όταν ο ήλιος και τα αστέρια δεν ήταν ορατά, τότε ή μέθοδος του «τυφλού υπολογισμού» κατέληγε σε πολύ μεγαλύτερα λάθη. Οι συσκευές που δέχονται σήματα δορυφόρων και κόστιζαν 70.000 δολάρια (Η.Π.Α.) πριν από 10 χρόνια, τώρα κοστίζουν λιγότερο από 5.000 δολάρια (περίπου 300.000 δρχ.) και η αξιοπιστία τους έχει βελτιωθεί πάρα πολύ.

Ασυνεπής

◆ Ο εκδότης των Παγκοσμίων Ιατρικών Νέων Ρέτζιναλντ Ράιν, ο νεότερος, παρατήρησε: «Το κάπνισμα είναι ένας σαφής, παρών, και υποδειγμένος κίνδυνος που σκοτώνει 320.000 Αμερικανούς κάθε χρόνο με καρδιοπάθειες, καρκίνο, και εμφύσημα.» Παρατήρησε, όμως, ότι και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η Αμερικανική Ιατρική Εταιρία (ΑΙΕ) διασαλπίζουν φαινομενικά τους κινδύνους του καπνίσματος, ενώ ταυτόχρονα «υποστηρίζουν σιωπηρά την παραγωγή τσιγάρων». Ο Ράιν είπε ότι στην ετήσια συνοδό τους στο Σικάγο, οι εκπρόσωποι της ΑΙΕ πράγματι στράφηκαν «εναντία στις επιχορηγήσεις της ομοσπονδιακής κυβερνήσεως στους καπνοκαλλιεργητές», αλλά, κατόπιν, «άλλαξαν πορεία και αρνήθηκαν να δώσουν εντολή στο Διοικητικό Συμβούλιο ν’ αποσύρει την επένδυση του ταμείου συντάξεων της εταιρίας ύψους 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων (περί τα 80 εκ. δρχ.) σε μετοχές καπνοβιομηχανίας». Ο εκδότης τότε ρώτησε: «Ποιος πρόκειται να πάρει την εταιρία—ή και τους γιατρούς ατομικά—τώρα πια στα σοβαρά;»

Το Σοβιετικό «Μυστικό Όπλο»

◆ Ο ψυχολόγος Χάρολντ Χερτζ λέει ότι η αυξανομένη χρήση ναρκωτικών στις Αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις έχει ονομαστεί «το μυστικό όπλο της Σοβιετικής Ενώσεως». Όπως δήλωσε: «Το πλήρωμα ενός άρματος μάχης που καπνίζει ναρκωτικά, μια μοίρα πυροβολικού που μόλις έχει πάρει κοκαΐνη ή ένας πεζοναύτης κομάντο με ηρωίνη στον οργανισμό του, δεν πρόκειται να ανταποκριθούν πολύ καλά σε μια ξαφνική επίθεση.» Μια ανεξάρτητη μελέτη της Εταιρίας Μπερτ, της πολιτείας Μέρυλαντ δείχνει ότι από το βαθμό του λοχία (ή το αντίστοιχο του σ’ άλλα όπλα) και κάτω, το 61% των πεζοναυτών, το 59% του ναυτικού, το 53% του στρατού και το 33% της αεροπορίας χρησιμοποιούν ναρκωτικά τακτικά. Ο στρατηγός Γουίλλιαμ Λούιζελ, αναπληρωτής υφυπουργός αμύνης υπεύθυνος για την πρόληψη των ναρκωτικών και του αλκοόλ, είπε σε μια επιτροπή της γερουσίας ότι δεν είναι πρακτικό να απολύσουν όσους είναι γνωστό πώς κάνουν χρήση ναρκωτικών από τη στρατιωτική υπηρεσία, γιατί «κάτι τέτοιο θ’ αποδεκάτιζε το στράτευμα».

Ντομάτες από την Περίσσια Θερμότητα

◆ «Ένα θερμοκήπιο εκτάσεως 80 στρεμμάτων στο Γιόρκσαϊρ, στην Αγγλία, παράγει πάνω από 2.000 τόνους ντομάτες το χρόνο χρησιμοποιώντας τη θερμότητα που περισσεύει από τον κοντινό σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιεί κάρβουνο. Η πρώτη ουσιαστική εμπορική χρήση αυτής της πηγής ενέργειας στην Αγγλία εξοικονομεί περίπου 11.200 γαλόνια πετρελαίου το χρόνο για κάθε στρέμμα. Το τεράστιο θερμοκήπιο θερμαίνεται με το νερό που χρησιμοποιείται για να ψύχει τους συμπυκνωτές του σταθμού ενέργειας, οι οποίοι λειτουργούν με τουρμπίνα. Το θερμαινόμενο νερό διοχετεύεται μέσα από μεγάλους σωλήνες στο συγκρότημα του θερμοκηπίου και, κατόπιν, σε εναλλάκτες θερμότητας με πτερύγια, που διοχετεύουν το θερμό αέρα σ’ όλο το θερμοκήπιο.

Απειλή για τον Αμαζόνιο

◆ Τεράστιες περιοχές της ζούγκλας του Αμαζονίου στη Βραζιλία αποψιλώνονται για να χρησιμοποιηθεί το ξύλο τους ή για να διαμορφωθούν σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, ή για άλλες χρήσεις. Υπάρχει φόβος ότι η απογύμνωση της γης με τον τρόπο αυτό, θα την μετατρέψει τελικά σε μια άγονη έρημο, γιατί συχνά το έδαφος δεν είναι του τύπου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γενική χρήση. Ο Ελεύθερος Τύπος του Ντιτρόιτ μεταδίδει τα εξής από την πόλη Τουκουρούι, της Βραζιλίας: «Ή ζούγκλα που έχει αντισταθεί στον άνθρωπο επί αιώνες κατατρώγεται τώρα τόσο γρήγορα, ώστε μερικές προβλέψεις λένε πώς το δάσος αυτό, που έχει έκταση περίπου 5 δισεκατομμύρια στρέμματα θα έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί σε 20 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της ζούγκλας καθαρίζεται από γιγαντιαία επιχειρησιακά συγκροτήματα, στα οποία συγκαταλέγονται και ξένες μονοπωλιακές επιχειρήσεις.» Στην πολιτεία Παρά, «έχει κοπεί στη ζούγκλα μια ζώνη αρκετές εκατοντάδες μίλια από τα ανατολικά και νότια σύνορα της πολιτείας, που έχει έκταση ίση με τις δύο πολιτείες τη Ντακότα και τη Νεμπράσκα. Μεγάλο μέρος της περιοχής αυτής έχει μετατραπεί από ζούγκλα σε αχανή πεδιάδα.»

Εγχείρηση σε Αγέννητο Παιδί

◆ Η πρώτη γνωστή επιτυχημένη εγχείρηση σε αγέννητο παιδί έγινε από μια ιατρική ομάδα του Πανεπιστήμιου της Καλιφόρνιας. Το έμβρυο ήταν δίδυμο αγόρι, σοβαρά άρρωστο από απόφραξη του ουροδόχου αγωγού. Οι γιατροί εισήγαγαν ένα μικρό σωλήνα μέσα από την κοιλιά της μητέρας στην κύστη του εμβρύου για να αδειάσει το πρησμένο ουροποιητικό του σύστημα. Η εγχείρηση έγινε τις τελευταίες εβδομάδες της κυήσεως, χωρίς να προκαλέσει πρόωρο τοκετό. Το δεύτερο από τα δίδυμα, ένα κοριτσάκι, δεν ενοχλήθηκε από τη εγχείρηση και τα δυο τους γεννήθηκαν με φυσιολογικό τοκετό.

Επικυρώνεται ο Νόμος για τα Γραμματοκιβώτια

◆ Το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών επικύρωσε ένα ομοσπονδιακό νόμο που απαγορεύει την τοποθέτηση εντύπων χωρίς γραμματόσημο σε ιδιωτικά γραμματοκιβώτια. Εκφράζοντας τη γνώμη της πλειοψηφίας, ο βοηθός Δικαστής Γουίλλιαμ Χ. Ρένκιστ δήλωσε: «Τα γραμματοκιβώτια αποτελούν ένα απαραίτητο μέρος του εθνικού συστήματος για την παράδοση και παραλαβή της αλληλογραφίας, και η χρησιμοποίησή τους από το 1934 έχει κηρυχθεί παράνομη, εκτός αν γίνεται μέσα στα πλαίσια των όρων που καθόρισε το Κογκρέσο και η Ταχυδρομική Υπηρεσία.» Ο νόμος επιβάλλει πρόστιμο 300 δολαρίων (18.000 δρχ. περίπου) για την τοποθέτηση υλικού χωρίς γραμματόσημο μέσα στα γραμματοκιβώτια. Το θέμα ήρθε στο δικαστήριο, όταν μια εταιρία ισχυρίσθηκε ότι το δικαίωμα της για ελεύθερη έκφραση παραβιαζόταν, επειδή δεν μπορούσε να διανείμει φυλλάδια τοποθετώντας τα στα γραμματοκιβώτια των σπιτιών. Το ανώτατο δικαστήριο διαφώνησε.

«Η Μεγαλύτερη Κατασκευή»

◆ Η Νιγηρία χτίζει μια νέα Ομοσπονδιακή Πρωτεύουσα στην Αμπούγια για να στεγάσει τις κυβερνητικές υπηρεσίες που βρίσκονται τώρα στο Λάγκος. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Νέος Νιγηριανός», η επιχείρηση αυτή «είναι το μεγαλύτερο ενιαίο κατασκευαστικό πρόγραμμα του κόσμου». Ο Διευθυντής των Μηχανολογικών Υπηρεσιών Ε. Α. Αγκουέλε εξήγησε ότι η μετακόμιση στη νέα πρωτεύουσα σχεδιάζεται να γίνει σταδιακά μέσα στο 1982.

«Περίπλοκα» Μωρά

◆ Σε μια τυχαία ανακάλυψη, δυο ερευνητές από τη Τζώρτζια έμαθαν ότι τα νεογέννητα σταματούν να κλαίνε όταν ακούνε τη φωνή τους μαγνητοφωνημένη, αλλά κλαίνε πιο δυνατά όταν ακούνε τα κλάματα άλλων μωρών. «Είναι φανερό ότι γνώριζαν τη φωνή τους», είπε ο Δρ Ράσσελ Ντ. Κλάρκ ο 3ος, του Πολιτειακού Κολλεγίου Άρμστρογκ στη Σαβάννα. «Τα μωρά είναι πολύ πιο περίπλοκα και σύνθετα από ότι φανταστήκαμε ποτέ.» Τόνισε ότι πολλοί ενήλικες δεν μπορούν ν’ αναγνωρίσουν τη φωνή τους μαγνητοφωνημένη, τα μωρά όμως μπορούν. Οι ερευνητές εξέφρασαν την ελπίδα ότι η κατασταλτική επίδραση των μαγνητοταινιών στα κλάματα του μωρού θα συνεχιζόταν και μετά την μεταφορά τους από το νοσοκομείο στο σπίτι, πράγμα που πιθανόν θ’ ανακουφίσει τις καημένες τις μαμάδες.

Οι Άστεγοι της Νέας Υόρκης

◆ Η Σάρα Κόννελ στέλεχος της Υπηρεσίας Πνευματικής Υγιεινής της Πολιτείας της Νέας Υόρκης δήλωσε: «Αν κάποιος μου έλεγε ποιο είναι το μεγαλύτερο και μοναδικό πρόβλημα στη Νέα Υόρκη σήμερα, θα του έλεγα ότι δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι οι άστεγοι.» Ενώ άλλοι μπορεί να έλεγαν πως το έγκλημα, η ανεργία ή η παρακμή των πόλεων είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα, ωστόσο οι 36.000 άστεγοι άνδρες και γυναίκες στη Νέα Υόρκη δεν είναι καθόλου μικρό ζήτημα. Κι ο αριθμός φαίνεται να αυξάνει. Αυτοί οι άστεγοι δεν περιορίζονται πια στο Μπάουρη ή άλλες φτωχογειτονιές, αλλά περιπλανιόνται στην πόλη με κουρελιασμένα δέματα ή τσάντες για ψώνια, προκαλώντας χαρακτηρισμούς όπως «η κυρά με την τσάντα». Μερικοί λόγοι, είναι: ο περιορισμός του μεγάλου αριθμού οικογενειακών μελών στον οποίο επεκτείνεται η κοινωνική πρόνοια· η απώλεια άνω των 25.000 δωματίων όταν έκλεισαν τα ξενοδοχεία με μονά δωμάτια· και οι αυστηρότερες απαιτήσεις για να γίνει κάποιος δεκτός σε ψυχιατρεία, πράγμα που σημαίνει ότι οι περισσότεροι ψυχοπαθείς είναι άστεγοι. Μια άλλη τάση των πραγμάτων είναι το ότι ανάμεσα σ’ αυτά τα άτομα συγκαταλέγονται νέοι άνδρες ανάμεσα στα 20 και στα 40, τους οποίους η Κ. Κόννελ χαρακτήρισε «μια νέα γενιά νομάδων των πόλεων».