Φταίει η Τηλεόραση;

Οι Ρίζες της Βίας

● Ο Δρ Λέοναρντ Ηρον έχει μελετήσει τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα της τηλεοπτικής βίας πάνω στα παιδιά. Ο ερευνητής αυτός καθηγητής των κοινωνικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις στο Τσικάγκο Σερκλ δήλωσε στη συνέντευξη ότι η βίαιη συμπεριφορά μαθαίνεται και ότι η τηλεόραση παίζει μεγάλο ρόλο στην μάθηση αυτή

Γιατί η έρευνά σας υπήρξε μοναδική;

Μελετήσαμε τους ίδιους νεαρούς σε μια περίοδο παραπάνω από εικοσιένα χρόνια, για να δούμε τι συνέβαλε στο να γίνονται ολοένα και περισσότερο επιθετικοί. Το 1960 αρχίσαμε με 875 νεαρούς ηλικίας οχτώ ετών. Δέκα χρόνια αργότερα ξαναπήραμε συνέντευξη από 475 από αυτούς και από τους φίλους τους. Μόλις τώρα τελειώσαμε μια εικοσαετή παρακολούθηση σε παραπάνω από 400.

Ποια ήταν τα αποτελέσματά σας;

Βρήκαμε ότι όσο μεγαλύτερη είναι η προτίμηση ενός παιδιού για βίαια τηλεοπτικά προγράμματα στην ηλικία των οκτώ, τόσο μεγαλύτερη είναι η εχθρότητά του, τόσο τότε, όσο και δέκα χρόνια αργότερα. Η μελέτη μας επαληθεύτηκε σε πέντε χώρες. Έχουμε αποτελέσματα από τη Φινλανδία και την Πολωνία. Και αυτά επιβεβαιώνουν τα δικά μας συμπεράσματα.

Νομίζετε ότι η τηλεοπτική βία προξενεί την επιθετικότητα, ή μήπως απλά και μόνο αρέσει στα βίαια παιδιά να παρακολουθούν βία;

Προς έκπληξή μας ανακαλύψαμε ότι οι οκτάχρονοι, που δεν ήταν επιθετικοί, αλλά παρακολουθούσαν πολλά βίαια τηλεοπτικά προγράμματα ήταν σε σημαντικό βαθμό περισσότερο βίαιοι στη ηλικία των δεκαεννιά απ’ όσο εκείνοι οι νεαροί που, όταν ήταν οκτώ ετών, ήταν πολύ επιθετικοί, αλλά έβλεπαν ελάχιστη βία στην τηλεόραση.

Με ποιο τρόπο η παρακολούθηση τηλεοπτικής βίας προξενεί επιθετικότητα;

Διδάσκει ένα συγκεκριμένο τρόπο για την επίλυση των προβλημάτων. Επαναλαμβάνει τις λύσεις αυτές ξανά και ξανά. Τα άτομα βλέπουν τον πρωταγωνιστή του προγράμματος ή των κινουμένων σχεδίων να χρησιμοποιεί την τακτική της βίας επιτυχημένα και προσπαθούν να κάνουν το ίδιο.

Η τηλεοπτική βία είναι η μόνη αιτία;

Όχι. Η ανατροφή έχει μεγάλη επίδραση. Βρήκαμε ότι, όταν οι γονείς καβγάδιζαν μεταξύ τους, απέρριπταν το παιδί ή χρησιμοποιούσαν σκληρή τιμωρία, τα παιδιά γίνονταν ολοένα και περισσότερα επιθετικά. Όμως, η μελέτη μας απέδειξε ότι ένα παιδί που αισθανόταν ότι οι γονείς του φρόντιζαν γι’ αυτό όταν το τιμωρούσαν για την επιθετικότητα, γινόταν λιγότερο επιθετικό και η τιμωρία είχε αποτελέσματα. Αλλά οι στοργικοί γονείς δεν είναι σκληροί τιμωροί.

Ποιο πράγμα έχει μεγαλύτερη επιρροή—η τηλεοπτική βία ή οι βίαιοι γονείς;

Δύσκολο ν’ απαντήσει κανείς. Αλλά ανακαλύψαμε ότι στον καθορισμό του πόσο βίαιο θα μπορούσε να γίνει ένα οκτάχρονο παιδί όταν θα έφτανε στην ηλικία των δεκαεννιά οι τηλεοπτικές του συνήθειες ήταν ένα πιο βέβαιο προγνωστικό από οτιδήποτε άλλο, περιλαμβανομένης και της ασυμφωνίας των γονέων και της κοινωνικής καταστάσεως. Στην πρόσφατη τριετή μελέτη μας στο Σικάγο διορθώσαμε τη συμπεριφορά ορισμένων παιδιών που παρακολουθούσαν πολλή τηλεοπτική βία. Έγιναν λιγότερο επιθετικά, αν και οι άλλες απόψεις της ζωής τους έμειναν αναλλοίωτες.

Τι πιστεύετε ότι μπορούν να κάνουν οι γονείς για το πρόβλημα;

Πρέπει να ελέγξουν αυτά που παρακολουθούν τα παιδιά τους. Επίσης, εξηγήστε στα παιδιά ότι, αυτά που βλέπουν στην τηλεόραση, δεν είναι η πραγματικότητα, ότι δεν λύνεις τα προβλήματά σου σπάζοντας κάποιον στο ξύλο. Οι μικρές μας προσπάθειες να εξηγήσουμε πόσο εξωπραγματική είναι η τηλεόραση, είχε πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Πόσο περισσότερο σημαντικά αποτελέσματα θα έχει αν έκαναν το ίδιο πράγμα και οι γονείς!