Η Πληθυσμιακή Έκρηξη—Αντιμετωπίζει Πρόβλημα;
Τι συνέβαλε στην πληθυσμιακή έκρηξη σ’ αυτό το τελευταίο μέρος του 20ου αιώνα; Συνέβαλε εν μέρει η παγκόσμια μείωση στην αναλογία των θανάτων που είναι αποτέλεσμα της βελτίωσης της ιατρικής φροντίδας και των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών. Συνεπώς, έχουμε λιγότερους θανάτους μωρών και περισσότερους ανθρώπους που ζουν για περισσότερα χρόνια. Ιδιαίτερα στα λιγότερο αναπτυγμένα έθνη, παρά τη μείωση σε θανάτους δεν υπήρξε παρόμοια μείωση στις γεννήσεις. Επομένως, εκτός από το προφανές σεξουαλικό κίνητρο, κάνουμε πάλι την ερώτηση: Γιατί οι άνθρωποι κάνουν παιδιά;
● Τα παιδιά ικανοποιούν την έμφυτη ανάγκη των γονιών να έχουν παιδιά. Πολλά ζευγάρια νομίζουν ότι ο σκοπός του γάμου τους δεν εκπληρώνεται αν δεν αποκτήσουν παιδιά. Τα παιδιά ικανοποιούν τις ψυχολογικές ανάγκες, δηλαδή να έχεις κάποιον που αγαπάς και σε αγαπά.
● Μερικές θρησκείες ενθαρρύνουν τους οπαδούς τους να έχουν μεγάλες οικογένειες.
● Σε πολλές χώρες τα παιδιά φέρνουν οικονομικά οφέλη στην οικογένεια. Γίνονται εργάτες στα χωράφια. Οι γονείς συχνά βασίζονται σ’ αυτά για εξασφάλιση στη γεροντική τους ηλικία.
● Τα παιδιά θεωρούνται σαν μια προέκταση των γονιών. Μεταβιβάζουν το όνομα της οικογένειας και την πολιτιστική κληρονομιά στις μελλοντικές γενιές.
● Σε μερικές κοινωνίες τα παιδιά, και ιδιαίτερα οι γιοι, δίνουν μια καλή κοινωνική θέση στην οικογένεια.
Προφανώς, λοιπόν, για τους περισσότερους ανθρώπους η απόκτηση παιδιών εκπληρώνει έναν ενστικτώδη σκοπό της ζωής.
Πώς Εξηγείται η Αιφνίδια Πληθυσμιακή Έκρηξη;
«Και ευλόγησεν αυτούς ο Θεός· και είπε προς αυτούς ο Θεός, Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και γεμίσατε την γην και κυριεύσατε αυτήν.» Από τότε που δόθηκε αυτή η θεία εντολή, οι άνθρωποι αυξήθηκαν και σιγά-σιγά γέμισαν τη γη.—Γένεσις 1:28.
Από τους πιο αρχαίους χρόνους, πολλοί άνθρωποι θεωρούσαν τα παιδιά σαν ένα δώρο από τον Θεό. Η γονιμότητα και η αναπαραγωγή υπήρξαν η βάση για την ανθρώπινη ευημερία και ασφάλεια. Οι γιοι και οι θυγατέρες βοηθούσαν όχι μόνο στα χωράφια αλλά και στο σπίτι και ακόμη στη νομική υπεράσπιση των συμφερόντων της οικογένειας. (Ψαλμός 127:3-5) Η στειρότητα μιας γυναίκας θεωρούνταν συχνά σαν μια μομφή και συμφορά.—Γένεσις 30:1· 1 Σαμουήλ 1:4-11.
Επομένως η αύξηση του πληθυσμού εξυπηρέτησε σαν το θεμέλιο της περασμένης ανθρώπινης προόδου. Αλλά τώρα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα και απειλεί το μέλλον του ανθρώπινου γένους. Οι δημογράφοι (οι αναλυτές του πληθυσμού) ονομάζουν την παρούσα αύξηση του πληθυσμού σαν πληθυσμιακή έκρηξη. Γιατί;
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στον τρόπο που αυξάνει ο πληθυσμός. Δεν αυξάνει με αριθμητική πρόοδο (1, 2, 3, 4, 5, 6, κλπ.) αλλά με γεωμετρική πρόοδο (1, 2, 4, 8, 16, 32, κλπ.).
Η γεωμετρική πρόοδος είναι ένας πιθανός κίνδυνος. Γιατί; Ο καθηγητής Τζ. Φόρρεστερ του Τεχνολογικού Ινστιτούτου Μασσαχουσέτης εξηγεί: «Η γεωμετρική πρόοδος είναι απατηλή και παροδηγεί. Ένα μεταβλητό σύστημα μπορεί να συνεχίσει να διπλασιάζεται χωρίς φαινομενικά να φτάνει σε μεγάλο μέγεθος. Αλλά μετά από ένα ή δύο διπλασιασμούς . . . έξαφνα φαίνεται να γίνεται τεράστιο.» Αλλά πώς επηρεάζει αυτό τον παγκόσμιο πληθυσμό;
Από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να κατοικούν τη γη, ο πληθυσμός αύξανε πολύ αργά και σε μεγάλες περιόδους—μέχρι αυτό τον αιώνα. Για παράδειγμα, μετά από 4.000 χρόνια γραμμένης ανθρώπινης ιστορίας στη Γραφή, ο πληθυσμός της γης υπολογίζεται ότι έφτασε τα 300 εκατομμύρια ανθρώπους τον καιρό που ήταν ο Ιησούς Χριστός στη γη.
Ο παγκόσμιος πληθυσμός έφτασε το ένα δισεκατομμύριο στις αρχές του 19ου αιώνα. Σημειώστε τώρα πώς ανεβαίνει. Το 1930, περίπου εκατό χρόνια αργότερα, ο πληθυσμός είχε διπλασιαστεί στα 2 δισεκατομμύρια. Μετά, μέσα σε 30 χρόνια, άλλο ένα δισεκατομμύριο προστέθηκε, φτάνοντας 3 δισεκατομμύρια το 1960. Περισσότερο ανησυχητικό, είναι το γεγονός ότι το 1975, δηλαδή μόνο 15 χρόνια αργότερα, ο πληθυσμός είχε φτάσει στα 4 δισεκατομμύρια. Και τώρα υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 4,6 δισεκατομμύρια. (Βλέπε διάγραμμα, στη σελίδα 8.)
Τι θα Μπορούσε να Συμβεί
Ένας συντηρητικός υπολογισμός δείχνει ότι θα φτάσουμε τα 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 1987. Και πριν από τη στροφή του αιώνα μας ο μικρός μας πλανήτης θα μπορούσε να έχει πάνω από 6 δισεκατομμύρια ανθρώπους.
Ωστόσο, η ετήσια αύξηση του πληθυσμού από τη δεκαετία του 1950 αναλογεί περίπου 2 τα εκατό. Μ’ αυτή την παρούσα αναλογία αύξησης, ο πληθυσμός θα διπλασιαστεί σε 35 χρόνια. Μετά, η αύξηση θα γίνεται όλο και πιο γρήγορη, και, αν συνεχιστεί έτσι, θα έφτανε ίσως τα 50 δισεκατομμύρια μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα. Ολόκληρη η επιφάνεια της ξηράς πάνω στη γη θα μπορούσε να γίνει μια γιγαντιαία πόλη.
Αν ήταν δυνατόν να ελαττωθεί η αναλογία της αύξησης του πληθυσμού από 2 τα εκατό στο ένα τα εκατό, θα λυνόταν τα πρόβλημα του πληθυσμού; Με την αναλογία αύξησης 1 τα εκατό, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα διπλασιαζόταν σε 70 αντί σε 35 χρόνια. Άλλα το πρόβλημα δεν θα λυνόταν. Απλώς θα αναβαλλόταν.
Μερικοί δημογράφοι προβλέπουν ότι ο πληθυσμός θα σταθεροποιηθεί περίπου στα 15 δισεκατομμύρια (άλλοι στα 10,5 δισεκατομμύρια) μέχρι το έτος 2110. Ελπίζουν ότι ένας βελτιωμένος έλεγχος του παγκόσμιου πληθυσμού μπορεί να το πετύχει αυτό. Μια τέτοια πρόβλεψη, όμως, είναι υποθετική. Περιλαμβάνονται πολλοί πολύπλοκοι και μεταβλητοί παράγοντες.
Για παράδειγμα, στα πολύ βιομηχανικά κράτη, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η γενική αναλογία αύξησης ήταν χαμηλότερη από εκείνη στα μη βιομηχανικά κράτη. Ωστόσο, τελευταία μια νέα αύξηση στις γεννήσεις άρχισε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 22 Φεβρουαρίου 1982, το τεύχος του περιοδικού Τάιμ αναφέρει:
«Πραγματικά, η αναλογία γεννήσεων στις Η.Π.Α. είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί εδώ και δέκα χρόνια. Αφού έπεσε στα 14,5 (βρέφη για κάθε 1.000 ανθρώπους), η αναλογία ανέβηκε στο 16,2 το 1980 και αναμένεται να φτάσει στα 17,1 αυτό το χρόνο. Μια τέτοια αύξηση δεν είναι απλώς θέμα στατιστικής αλλά προαναγγέλλει σοβαρούς κινδύνους».
Αυτοί οι κίνδυνοι δεν αφορούν μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες· η παγκόσμια πληθυσμιακή έκρηξη αποτελεί μια απειλή εξαιτίας των πολλαπλών συνεπειών που έχει πάνω στη γη. Ποιες είναι μερικές απ’ αυτές τις συνέπειες;
Οι Συνέπειες του Υπερπληθυσμού
Πολλές εργαστηριακές δοκιμές σε ζώα δείχνουν ότι όταν η πυκνότητα του πληθυσμού είναι μικρή οι αριθμοί τους αυξάνουν ραγδαία. Αλλά καθώς ο αριθμός των ζώων αυξάνει πέρα από ένα ορισμένο σημείο, γίνεται καταφανής η αφύσικη συμπεριφορά. Τελικά η κοινωνική τους τάξη καταρρέει.
Για παράδειγμα, οι δοκιμές που έγιναν από τον Δρ. Τζων Β. Κάλχουν σε ποντικούς της Νορβηγίας είναι ενδεικτικές: Αν και οι ποντικοί είχαν αρκετή τροφή και ιατρική φροντίδα, καθώς τα κλουβιά τους αύξαναν πληθυσμό, μερικά αρσενικά έγιναν πιο επιθετικά στη συμπεριφορά τους, όπως στο να έχουν σεξουαλική υπερδραστηριότητα και ακόμη να τρώνε τα μικρότερα, ενώ άλλα αρσενικά γίνονταν τελείως αδρανή και απομονώνονταν από τα άλλα. Τα θηλυκά είχαν μια μεγάλη άνοδο στις αποβολές και στο θάνατο στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και μερικά δεν ενδιαφέρονταν να θηλάζουν τα μικρά τους ή να φροντίζουν γι’ αυτά.
Τέτοια παθολογική συμπεριφορά στα ζώα όταν αυξάνει η πυκνότητα του πληθυσμού υποκινεί μερικούς να κάνουν υποθέσεις για την ανθρώπινη συμπεριφορά κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Νομίζουν ότι υπάρχει μεγαλύτερη συχνότητα στις διανοητικές ανωμαλίες, στον αλκοολισμό, στον εθισμό στα ναρκωτικά, στο έγκλημα και στην αυτοκτονία σε συνωστισμένες περιοχές. Το ίδιο ακριβώς παρατηρήθηκε σε μερικές κατοικημένες περιοχές, σε στρατόπεδα προσφύγων, εργοστάσια, τάξεις σχολείου και τα παρόμοια που πυκνοκατοικήθηκαν.
Διεθνή Προβλήματα
Σήμερα περίπου το 75 τα εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού ζουν σε υποανάπτυκτα έθνη. Περίπου 40 τα εκατό ζουν σε μεγάλη φτώχεια. Επιπρόσθετα, οι λιγότερο αναπτυγμένες χώρες έχουν τη μεγαλύτερη αναλογία γεννήσεων στον κόσμο.
Μπορούμε να περιμένουμε μια ελάττωση στον αριθμό των ανθρώπων που ζουν σε φτώχεια; Όχι, σύμφωνα με το Ταμείο Ηνωμένων Εθνών για Πληθυσμιακές Δραστηριότητες. Προβλέπει ότι ως το έτος 2110 περίπου 90 τα εκατό του πληθυσμού θα ζει στις σημερινές υποανάπτυκτες χώρες. Τι προμηνύει αυτό;
Καθώς συνεχίζει η πληθυσμιακή έκρηξη, οι πολιτικές και οικονομικές πιέσεις μπορεί ν’ αυξηθούν καταπληκτικά σε πολλά έθνη. Ένας πληθυσμός που αυξάνει μέχρι του σημείου πείνας αντιμετωπίζει τη λιμοκτονία μέχρι θανάτου ή πιέζεται να μεταναστεύσει ή να εισβάλει στην περιοχή κάποιου άλλου. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει πολιτική αστάθεια και ν’ αυξήσει τις πιθανότητες επανάστασης, επιθετικότητας ή ένοπλης σύγκρουσης.
Ήδη υπάρχει ένα νέο κύμα διεθνούς μετανάστευσης από τις πιο φτωχές χώρες στις πιο πλούσιες. Αυτό δημιουργεί πολλά προβλήματα για τις κυβερνήσεις. Η τελευταία εκδίωξη εκατοντάδων χιλιάδων ξένων από τη Νιγηρία δείχνει αυτό το σημείο. Εντούτοις μπορούν να κατηγορηθούν οι άνθρωποι που μεταναστεύουν όταν γνωρίζουν ότι άλλες χώρες έχουν τροφή και μέσα διαβίωσης που οι ίδιοι στερούνται;
Αναφέρεται ότι ένα άτομο που γεννήθηκε σε πλούσια βιομηχανική χώρα θα καταναλώσει στη διάρκεια της ζωής του 20 ως 40 φορές περισσότερα από ένα άτομο που γεννήθηκε στην Αφρική, στην Ασία ή στη Λατινική Αμερική. Αυτό όχι μόνο προβληματίζει αλλά επίσης ερεθίζει πολλά άτομα που στερούνται. Επιθυμούν να συμμεριστούν τον πλούτο που έχουν οι αναπτυγμένες χώρες. Έτσι φαίνεται ότι τα μεγάλα κύματα μετανάστευσης πρόκειται να συνεχιστούν.
Ανησυχητικά είναι τα συμπεράσματα στα οποία έφτασε μια ομάδα ειδικών στις Η.Π.Α. Η πρόσφατη διερευνητική τους μελέτη για την παρούσα κατάσταση του κόσμου αναφέρει: «Αν η παρούσα αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, της βιομηχανοποίησης, της μόλυνσης, της παραγωγής τροφίμων, και της εξάντλησης των φυσικών πλουτοπαραγωγικών πόρων συνεχιστεί αμετάβλητη τότε αυτή θα φτάσει στο απροχώρητο πάνω στον πλανήτη μέσα στα επόμενα εκατό χρόνια. Το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι μάλλον μια απότομη και ανεξέλεγκτη πτώση και στον πληθυσμό και στη βιομηχανία.»
Δεν Υπάρχουν Εύκολες Λύσεις
Το να λυθεί το ακανθώδες πρόβλημα των πυρηνικών όπλων φαίνεται ευκολότερο από το να βρεθεί η σωστή λύση για τον υπερπληθυσμό. Ο αμοιβαίος φόβος καταστροφής μπορεί να κάνει τα έθνη ν’ αποφεύγουν ν’ αρχίσουν έναν πυρηνικό πόλεμο, αλλά ποιος μπορεί να σταματήσει τους ανθρώπους από το να κάνουν παιδιά;
Θα τους αποθάρρυνε ο φόβος της έλλειψης τροφίμων, η έλλειψη στέγης ή η οικονομική κρίση; Σήμερα η αύξηση του πληθυσμού είναι η μεγαλύτερη στα έθνη όπου η τροφή είναι σπάνια, η στέγαση περιορισμένη, η οικονομική δραστηριότητα σταματημένη και οι συνθήκες υγιεινής είναι εξαιρετικά ανεπαρκείς.
Μερικοί μπορεί να προτείνουν ότι, για να ελαττώσουμε την πίεση, οι πιο ηλικιωμένοι δεν θα πρέπει να ζουν τόσο πολύ. Εντούτοις ποιο παιδί πρόθυμα θα θανάτωνε τους γονείς του ή τους παππούδες του απλώς για την ισορροπία του παγκόσμιου πληθυσμού;
Οι εκδότες του Γκρέιτ Ντεσίζιονς 1973 ήγειραν κι άλλες ερωτήσεις στην έρευνά τους για μια λύση: «Αληθεύει ότι η αύξηση πρέπει να τελειώσει αργά η γρήγορα σ’ αυτόν τον μικρό πλανήτη; . . . Αν ναι, έχουμε την πολιτική θέληση να εισαγάγουμε και να δεχτούμε τις σκληρές αποφάσεις που απαιτούνται για να πετύχουμε ισορροπία; . . . Αν η επιβίωση κινδυνεύει, μπορούν οι αποφάσεις να αφεθούν σε ιδιωτικά χέρια; Αν όχι, είναι η παγκόσμια κυβέρνηση η απάντηση;»—Τα πλάγια γράμματα δικά μας.
Ένα κύριο άρθρο στη Βελγική εφημερίδα Λα Νουβέλ Γκαζέτ για το πώς ν’ αποφύγουμε έναν πυρηνικό πόλεμο προτείνει επίσης μια λύση για το πρόβλημα του υπερπληθυσμού. Αναφέρει: «Η μόνη λύση θα ήταν να παραιτηθεί κάθε χώρα από το μεγαλύτερο μέρος της κυριαρχίας της . . . για χάρη μιας παγκόσμιας κυβέρνησης.»—Τα μαύρα γράμματα δικά μας.
Είναι δυνατή πραγματικά μια παγκόσμια κυβέρνηση για όλη τη γη; Σε ποιον θα μπορούσε να εμπιστευθεί κανείς το σχηματισμό μιας τέτοιας κυβέρνησης και τη σωστή λειτουργία της; Πώς μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι αυτή θα έδινε μια ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα της πληθυσμιακής έκρηξης; Το επόμενο άρθρο απαντά σ’ αυτά τα βασανιστικά ερωτήματα.
[Γράφημα/Εικόνα στη σελίδα 8]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
Σύγχρονη αύξηση στον παγκόσμιο πληθυσμό
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Ολόκληρη η επιφάνεια της ξηράς θα μπορούσε να γίνει μια γιγαντιαία πόλη
[Εικόνα στη σελίδα 6]
Ο συνωστισμός μπορεί να οδηγήσει σε ασυνήθιστη συμπεριφορά
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Η πληθυσμιακή έκρηξη συμβάλλει στην πείνα