Μέρος 3—Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος—Ήταν το Προοίμιο για την Τελική Εποχή του Ανθρώπου;
Στο προηγούμενο τεύχος μας, το Δεύτερο Μέρος εξέτασε τον τρόπο με τον οποίο ο πόλεμος κορυφώθηκε σε μια παγκόσμια διαμάχη. Μετά από έναν μακρύ πόλεμο φθοράς, τα Συμμαχικά στρατεύματα ανάγκασαν τις Κεντρικές Δυνάμεις να παραδοθούν. Μήπως ανέτειλε καμιά καινούργια εποχή ειρήνης;
«ΣΤΙΣ ένδεκα περίπου το πρωί, αν ήταν λίγο πριν ή μετά, δεν ξέρουμε, κι αυτό δεν έχει σημασία,» είπε ο βετεράνος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου Ντανιέλ Μόργκαν, «τα όπλα σταμάτησαν να ακούγονται. Το καθετί φαινόταν σαν να είχε σταματήσει, ακόμη και η γη να γυρίζει γύρω από τον άξονά της. Τι θλιβερή, νεκρική σιγή! Μια σιγή που προκαλούσε τρέλα. Δεν φαινόταν φυσιολογική. Η σιγή αυτή ήταν χειρότερη από το θόρυβο του πολέμου.»
Σ’ όλη την Ευρώπη, οι δυνατές μηχανές του πολέμου σταμάτησαν στις 11 Νοεμβρίου 1918. Οι στρατιώτες, όμως, λίγο χάρηκαν με την καινούργια ειρήνη. Πολλοί μήνες και χρόνια θα περνούσαν για να πάψουν να τους βασανίζουν οι φρικτές εικόνες του θανάτου, τα ακρωτηριασμένα σώματα και οι δυνατές στριγγλιές.
Αλλά στο Λονδίνο και στο Παρίσι το χτύπημα της 11ης ώρας έφερε μια έκρηξη χαράς. Οι ξένοι αγκαλιάστηκαν, τα ζευγάρια χόρευαν στους δρόμους, τα χρόνια στέρησης και δυσκολιών φαινόταν τώρα να χάνονται μέσα στην ευφορία της ειρήνης.
Ακόμη και οι νικημένοι Γερμανοί βρήκαν αιτία για να χαίρονται: την παραίτηση του Κάιζερ. ‘Επιτέλους ελεύθεροι από τους πολεμοκάπηλους αρχηγούς μας!’ σκέφτηκαν. Λίγοι, όμως, φαντάστηκαν πόσο πικροί θα αποδεικνύονταν οι καρποί της ήττας.
Τα Επακόλουθα του Πολέμου
Οι αλλαγές που έφερε ο πόλεμος ήταν σαρωτικές. Η Γερμανία απογυμνώθηκε όχι μόνο από τις ξένες αποικίες της αλλά ακόμη και από μερικά από τα Ευρωπαϊκά της εδάφη. Ο Κάιζερ έφυγε στην εξορία. Η Αυστροουγγαρία—που κάποτε ήταν ένας γίγαντας που συνεχώς απλωνόταν—διαμελίστηκε. Η μοναρχία των Αψβούργων έπαψε να υπάρχει. Ο σύμμαχός της, η Οθωμανική Αυτοκρατορία (Τουρκία), έγινε ανίσχυρη. Η επανάσταση στη Ρωσία δημιούργησε την Ένωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών—μια δύναμη με την οποία ο κόσμος αργότερα θα έπρεπε να λογαριαστεί.
Σ’ όλη την Ευρώπη, ατέλειωτες σειρές λευκών σταυρών που χαρακτήριζαν τους τάφους των 9 εκατομμυρίων στρατιωτών που σφάχτηκαν και των 12 και πλέον εκατομμυρίων πολιτών που πέθαναν, αμαύρωναν το όμορφο τοπίο. Και σαν να μην ήταν αρκετή η ερήμωση του πολέμου, σύντομα εξαπλώθηκε σ’ όλη την Ευρώπη μια θανατηφόρα πληγή—η Ισπανική γρίπη—που σκόρπισε το θάνατο σε 21.000.000 τουλάχιστον άτομα.
Οι σπουδαστές της Γραφής θαύμασαν την προφητεία της Αποκάλυψης ότι μετά τον πόλεμο θα ακολουθούσε ‘θανατηφόρα πληγή.’ (Αποκάλυψις 6:4, 8) Άλλοι, όμως, θαύμασαν την προοπτική ενός κόσμου ελεύθερου από πόλεμο. Αλλά η Πολιτική και Μορφωτική Ιστορία της Σύγχρονης Ευρώπης, λέει σχετικά με την ανακωχή: «Έγινε τυπική ειρήνη· αυτό, όμως, δεν οδήγησε σε καμιά χιλιετία . . . Καθώς τώρα κοιτάζουμε πίσω στις δύο πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, αντιλαμβανόμαστε ότι ο Παγκόσμιος Πόλεμος—οι αιτίες του, η πορεία του, οι άμεσες συνέπειές του—χαρακτήρισαν το τέλος μιας ιστορικής εποχής και την αρχή μιας άλλης. Δημιούργησαν μια διαφορετική Ευρώπη, κι έναν διαφορετικό κόσμο, πολιτικά, οικονομικά και στον τρόπο σκέψης.»
Αλλά με τι θα έμοιαζε αυτός ο «διαφορετικός κόσμος»;
Προσπάθειες για Ειρήνη
Στις 8 Ιανουαρίου 1918, μήνες πριν τελειώσει ο πόλεμος, ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Γούντροου Ουίλσον, εξήγγειλε τα διάσημα «Δεκατέσσερα Σημεία» του, περιγράφοντας τις προτάσεις του για την παγκόσμια ειρήνη. Ο Ουίλσον έλπιζε να τερματίσει τον αιώνα του ιμπεριαλισμού και να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία και το απαραβίαστο όλων των εθνών μέσω μιας Κοινωνίας Εθνών. Η εξαγγελία του έγινε η βάση για τη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Βερσαλλιών στις 18 Ιανουαρίου 1919. Τα νικηφόρα έθνη, όμως, είχαν τις δικές τους ιδέες για την ειρήνη.
Βάλθηκαν να τιμωρήσουν όσο γινόταν περισσότερο τη Γερμανία. Γιαυτό, οι κατακτητές επιβάρυναν την Γερμανία με πανύψηλες τιμές αποζημίωσης και σοβαρούς περιορισμούς—μια άκαρπη προσπάθεια που είχε σκοπό να καταστρέψει την επιρροή της Γερμανίας πάνω στην παγκόσμια σκηνή μια για πάντα. Ο λαός της Γερμανίας προσβλήθηκε απ’ αυτούς τους όρους ειρήνης. Περίμεναν την ευκαιρία για να κάνουν την Ευρώπη να χαθεί μέσα σ’ αυτές τις απαιτήσεις.
Η ιδέα του Γουίλσον για μια Κοινωνία Εθνών, όμως, τελικά έγινε δεκτή. Ωστόσο, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε η Γερμανία ήταν ανάμεσα στα αρχικά 42 μέλη της. Σύμφωνα με τον ιστορικό Γκέραρντ Σουλτς, η Κοινωνία των Εθνών «πήρε μια διαφορετική όψη απ’ αυτή που σχεδίαζαν, και άφησε πίσω ένα φαινομενικά αδιαπέραστο χάσμα μεταξύ των εθνών τα οποία είχαν αναμιχθεί μεταξύ τους στον παγκόσμιο πόλεμο. Από εκεί δεν προέκυψε καμιά άμεση ειρήνη, αλλά αντίθετα μια καινούργια εχθρότητα που συνέχισε τους ανταγωνισμούς του Πολέμου.»
Η απόδειξη της μη αποτελεσματικότητας αυτού του οργάνου ειρήνης ήρθε πολύ σύντομα. Τον Οκτώβριο του 1935 η Ιταλία επιτέθηκε στην Αιθιοπία και ολοκλήρωσε την κατάκτηση τον Μάιο του 1936. Η Κοινωνία των Εθνών δεν μπόρεσε να εμποδίσει αυτή την επίθεση. Ούτε μπόρεσε να σταματήσει τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε. Το 1939 ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Από τις στάχτες αυτού του πολέμου αναζωογονήθηκε ο οργανισμός «ειρήνης». Το όνομά του ήταν μια ψεύτικη παρουσίαση της αληθινής κατάστασης των παγκόσμιων υποθέσεων: Ηνωμένα Έθνη. Και πάλι αποδείχτηκε θλιβερά ανεπαρκής ο οργανισμός αυτός.
Γιατί οι Άνθρωποι δεν Μπορούν να Φέρουν Ειρήνη
Ο άνθρωπος λίγα πολύτιμα πράγματα έμαθε από την πρώτη παγγήινη διαμάχη. Οι σημερινοί αντίπαλοι για την παγκόσμια εξουσία υποκινούνται από τις ίδιες φιλοδοξίες που έφεραν τον κόσμο σε έξαψη το 1914. Όπως και οι προηγούμενοί τους, οι σημερινοί ηγέτες χρησιμοποιούν τα αποθέματα των εθνών τους για στρατιωτικούς τεχνικομηχανικούς εξοπλισμούς, για καλά καταστρωμένες στρατηγικές πυρηνικού πολέμου και μάλιστα μελετούν πάρα πολύ τα ανατριχιαστικά πλεονεκτήματα που υπάρχουν στο να χτυπήσει κάποιος πρώτος. Δεν συγκρατούνται από το γεγονός ότι μολονότι ένας μήνας διαπραγματεύσεων δεν κατάφερε να σταματήσει το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι μοιραίες αποφάσεις για έναν πυρηνικό πόλεμο θα μπορούσαν να παρθούν μέσα σε λίγα λεπτά!
Έτσι, οι κραυγές για αφοπλισμό, ή ακόμη και για ένα πυρηνικό πάγωμα, δεν έχουν φέρει κανένα αποτέλεσμα. Οι κληρονόμοι του πυρηνικού αιώνα μπορούν απλώς να συλλάβουν την αμυδρή ελπίδα ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες ξαφνικά θα δείξουν υπευθυνότητα—μια ελπίδα που δεν ενθαρρύνεται καθόλου από το υπόμνημα της ιστορίας. Ο καθηγητής Γκέραρντ Σουλτς για παράδειγμα, λέει: «Η γνήσια ειρήνη προϋποθέτει ότι θα υπάρξει πλήρης συμφωνία για τις αιτίες του πολέμου· απαιτεί να εξαλειφθούν τελείως· οι παλιές πολιτικές και οικονομικές δομές πρέπει να αντικατασταθούν με νέες που να είναι απαλλαγμένες από τις φανερές αιτίες του πολέμου. Ξέρουμε, όμως, ότι αυτό είναι μια ουτοπία, γιατί εκφράζει μια αλήθεια που προς το παρόν δεν είναι καθόλου πραγματικότητα.»
Το απίθανο μιας ανθρωποποίητης ειρήνης τονίζεται ακόμη περισσότερο απ’ αυτά που λέει η Βίβλος στον Ιάκωβο 4:1, 2: «Πόθεν προέρχονται πόλεμοι και μάχαι μεταξύ σας; ουχί εντεύθεν, εκ των ηδονών σας, αίτινες στρατεύονται εντός των μελών σας; Επιθυμείτε και δεν έχετε· φονεύετε και φθονείτε, και δεν δύνασθε να επιτύχετε· μάχεσθε και πολεμείτε.» Όσο καιρό ο άνθρωπος οδηγείται απ’ αυτές τις ιδιοτελείς επιθυμίες, ποτέ δεν θα μπορέσει να απολαύσει ειρήνη.
Η Τελευταία Εποχή του Ανθρώπου;
Μήπως ο άνθρωπος κατευθύνεται τελικά σε μια θερμοπυρηνική καταστροφή; Ακόμη και οι ιδεαλιστές αισιόδοξοι, βρίσκουν τον εαυτό τους να διερωτάται σχετικά μ’ αυτό. Παρ’ όλα αυτά, οι σπουδαστές της Βίβλου μπορούν με εμπιστοσύνη να πουν ότι ο άνθρωπος δεν έχει φτάσει στην τελική του εποχή. Οι σπουδαστές αυτοί δεν ένιωσαν έκπληξη από τα γεγονότα που κορυφώθηκαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήξεραν τις Βιβλικές Προφητείες που προέλεγαν συγκεκριμένα έναν καιρό παγκόσμιας διαμάχης.—Βλέπε Ματθαίος 24:6-8· Αποκάλυψις 6:1-4.
Ακόμη ήξεραν ότι δεν ήταν ποτέ πρόθεση του Θεού να αυτοκυβερνιέται ο άνθρωπος. Κανένας Θεός αγάπης δεν θα επιδοκίμαζε τις φριχτές συνέπειες που έχει φέρει η διακυβέρνηση του ανθρώπου. Γιαυτό, ο προφήτης Ιερεμίας διακήρυξε: «Κύριε, γνωρίζω ότι η οδός του ανθρώπου δεν εξαρτάται απ’ αυτού· του περιπατούντος ανθρώπου δεν είναι το να κατευθύνει τα διαβήματα αυτού.»—Ιερεμίας 10:23
Παρ’ όλα αυτά, ο Θεός έχει επιτρέψει στον άνθρωπο, μέσα σε μια χρονική περίοδο αυτοκυβέρνησης, να δείξει πόσο χρειάζεται μια ουράνια κυβέρνηση. Αυτοί που έχουν χωρίς προκαταλήψεις μελετήσει τις παρελθούσες αποτυχίες του ανθρώπου και την κατάσταση που υπάρχει σήμερα στις παγκόσμιες υποθέσεις, λίγο αμφιβάλλουν σχετικά με το πόσο αναγκαία είναι σήμερα η διακυβέρνηση του Θεού. Σύντομα η κυβέρνηση του Θεού θα ‘συντρίψει και θα συντελέσει’ όλες τις επίγειες κυβερνήσεις και τους υποστηρικτές τους. (Δανιήλ 2:44) Ένα «μεγάλο πλήθος» επιζώντων θα απολαύσει ζωή κάτω απ’ αυτή τη κυβέρνηση σε μια Παραδεισένια γη απαλλαγμένη από πόλεμο. (Αποκάλυψις 7:14-17· Ησαΐας 2:4) Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά προετοιμάζονται τώρα για ζωή κάτω απ’ αυτή την κυβέρνηση.
Αλλά τι θα κάνετε σεις; Μελετώντας τη Βίβλο μπορείτε να κατανοήσετε τις υποσχέσεις του Θεού καλύτερα και να μάθετε πώς μπορείτε να πάρετε μια στάση υπέρ της κυριαρχίας του Θεού. Ή, αν ελπίζετε ότι ο άνθρωπος θα βρει με κάποιο τρόπο μια διαφυγή από το δίλημμα που αντιμετωπίζει σήμερα, βάζετε σε κίνδυνο τη ζωή σας—και το μέλλον σας—εμπιστευόμενοι στην ανθρώπινη διακυβέρνηση και αγνοώντας τα μαθήματα της ιστορίας.
[Εικόνες στη σελίδα 13]
Ούτε η Κοινωνία των Εθνών ούτε τα Ηνωμένα Έθνη μπόρεσαν να εμποδίσουν τους πολέμους και τις ατέλειωτες σειρές από τάφους
Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ
ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ