Το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών—Πού Κατευθύνεται;
«ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ!» «Συνεχής επιδέξιος χειρισμός, η σκόπιμη κατάπνιξη των απόψεων που είναι αντίθετες στην παραδεκτή κομματική γραμμή». Μήπως πρόκειται για περιγραφή κάποιου απολυταρχικού καθεστώτος; Όχι! Είναι η γνώμη ενός κληρικού εκπρόσωπου σε μια συνέλευση του Παγκόσμιου Συμβουλίου των Εκκλησιών. Αλλά είναι επίσης πεπεισμένος ότι το Παγκόσμιο Συμβούλιο βρίσκεται στο σωστό δρόμο. Τι συνέβη σ’ αυτή τη συνέλευση με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τέτοιες αντιφατικές αντιδράσεις; Ποιος είναι ο σωστός δρόμος;
Η έκτη παγκόσμια συνέλευση του Συμβουλίου έγινε πέρυσι για 18 μέρες στο Βανκούβερ του Καναδά. Ανάμεσα στους παραβρισκόμενους, μαζί με τους χιλιάδες επισκέπτες, ήταν 838 εκπρόσωποι 253 εκκλησιών, οι οποίοι αντιπροσώπευαν πολλές και διάφορες θρησκείες 90 και πλέον χωρών. Συναντήθηκαν για να εξετάσουν το θέμα, «Ιησούς Χριστός, η Ζωή του Κόσμου», και να ψάξουν να βρουν δρόμους που οδηγούν στην ενότητα.
Ο οικουμενικός δρόμος του Παγκόσμιου Συμβουλίου άρχισε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο όταν λίγοι θρησκευτικοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν για να δουν τι μπορούσαν να κάνουν για να γεφυρώσουν τα χάσματα στον Χριστιανικό κόσμο. Μια σειρά συνδιασκέψεων για τον οικουμενισμό οδήγησε στο σχηματισμό του Παγκόσμιου Συμβουλίου στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας, το 1948. Πρόκειται για μια κοινωνία εκκλησιών, όχι για μια υπερεκκλησία· ένας χώρος δηλαδή που μπορούσαν να ανταλλάξουν τις απόψεις τους, με προορισμό την ενότητα. Το σήμα της είναι μια βάρκα μ’ ένα σταυρό για ιστό· το σλόγκαν της: οικουμένη, δηλαδή, «όλη η κατοικημένη γη». Απ’ αυτή τη λέξη προέρχεται η λέξη «οικουμενικός», που όπως δίνει σαν ορισμό ένα λεξικό είναι «επιδίωξη παγκόσμιας Χριστιανικής ενότητας».
Μολονότι όλες οι εκκλησίες που πιστεύουν στο δόγμα της Τριάδας μπορούν να γίνουν μέλη του, η μεγαλύτερη θρησκεία του λεγόμενου Χριστιανικού κόσμου—η Καθολική Εκκλησία—δεν έχει γίνει. Παρ’ όλ’ αυτά τελευταία έστειλε παρατηρητές στις συνελεύσεις του Συμβουλίου.
Αρχικά η πλειονότητα των μελών του Συμβουλίου ήταν από το Δυτικό κόσμο. Αλλά βαθμηδόν άλλαξε η ισορροπία λόγω του ότι προστέθηκαν κι άλλα μέλη από χώρες κομμουνιστικές και του Τρίτου Κόσμου. Τώρα «φαίνεται να είναι ένας εκκλησιαστικός κλώνος των Ηνωμένων Εθνών», σύμφωνα με το περιοδικό Τάιμ. Το 1968 το Συμβούλιο είχε κάνει λίγη πρόοδο σχετικά με την «ορατή ενότητα» που επιδιώκει. Η λατρεία και το κήρυγμα του ευαγγελίου ήταν ενοχλητικά θέματα που το μόνο που τόνιζαν ήταν η έλλειψη αυτής της ενότητας. Έτσι το κοινωνικό ευαγγέλιο κέρδισε την κύρια προσοχή. Πρόκειται για μια αιτία που σίγουρα θα κέρδιζε πλατιά υποστήριξη. Κηρύξτε δικαιοσύνη και ελευθερία γι’ αυτούς που τους εκμεταλλεύονται.
Η εφημερίδα του Λονδίνου Ντέηλυ Τέλεγκραφ σ’ ένα χαρακτηριστικό της άρθρο με τίτλο: «Οι κληρικοί κηρύττουν άλλα ευαγγέλια», έλεγε: «Μερικές δραστηριότητες των Εκκλησιών θα μπορούσαν να θεωρηθούν από τους πιστούς ότι δεν ανήκουν μέσα στον νόμιμο τομέα της θρησκευτικής δράσης, ο οποίος είναι να δίνουν μαρτυρία για το Ευαγγέλιο. . . . Πασίγνωστο είναι το Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών, το οποίο έχει αναγγείλει περαιτέρω επιχορήγηση 480.000 δολαρίων [ΗΠΑ] σε 47 ‘απελευθερωτικά κινήματα’». Ο Στρατός της Σωτηρίας εξαγριώθηκε τόσο πολύ γι’ αυτό που αποσύρθηκε από το Συμβούλιο και είναι τώρα έκτακτο μέλος.
Πολλοί από το Παγκόσμιο Συμβούλιο πιστεύουν ότι η βία είναι δικαιολογημένη όταν η απελευθέρωση δεν έρχεται με ειρηνικό τρόπο. Ο Άλλαν Μπόσακ, πρόεδρος της Παγκόσμιας Συμμαχίας των Μεταρρυθμιστικών Εκκλησιών, πρόβαλε την εξής λογίκευση στη συνέλευση του Παγκόσμιου Συμβουλίου στο Βανκούβερ: «Όταν οι καταπιεσμένοι βρεθούν σε κατάσταση στην οποία, μετά από χρόνια μη βίαιου αγώνα δεν ήρθε κανένα αποτέλεσμα και πιάσουν τα όπλα, τότε η Εκκλησία πρέπει να υποστηρίξει τους καταπιεσμένους». Όλο σχεδόν το ακροατήριο των 3.000 σηκώθηκε όρθιο και τον χειροκρότησε.
Είναι ο δρόμος που ακολουθεί το Συμβούλιο ο ίδιος μ’ εκείνον που ακολούθησε ο Ιησούς Χριστός, στου οποίου το όνομα έγινε η συνέλευση; Ο Ιησούς, ο οποίος γνώριζε καλά την ανθρώπινη εκμετάλλευση και μιζέρια, δίδαξε τους ακροατές του να επιζητούν, όχι μια προσωρινή πολιτική λύση, αλλά μια πλήρη λύση μέσω της Βασιλείας του Θεού. Στην επί του Όρους Ομιλία του είπε: «Εγώ όμως σας λέγω να μη αντισταθήτε προς τον πονηρόν». (Ματθαίος 5:39) Συμβούλεψε επίσης: «Αλλά ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα θέλουσι σας προστεθή». (Ματθαίος 6:33) Ο Ιησούς δεν προσπάθησε να αναμορφώσει την κυβέρνηση. Δίδαξε τους ακολούθους του να περιμένουν υπομονετικά τη Βασιλεία του Θεού. Μόνο αυτή, με την επιβλητική της παρέμβαση στον κατάλληλο καιρό, θα έφερνε ειρήνη, δικαιοσύνη και ισότητα στην ανθρώπινη οικογένεια. Ποτέ δεν υποστήριξε την πολιτική δράση. Ποτέ δεν υποστήριξε τα Ιουδαϊκά κινήματα για απελευθέρωση από τη Ρώμη, μολονότι προσκλήθηκε να το κάνει αυτό.—Ιωάννης 6:15.
Πρέπει Οι Χριστιανοί να Προσηλυτίζουν;
Στο Βανκούβερ, ένα από τα διακριτικά σημάδια που έβαλε για το μέλλον το Συμβούλιο ήταν η προώθηση του ευαγγελισμού. Για μερικά χρόνια, εξαιτίας της έμφασης που δινόταν στο κοινωνικό ευαγγέλιο είχε παραγκωνιστεί ο παραδοσιακός ευαγγελισμός. Η πρόθεση τώρα είναι να αναζωογονηθεί. Ενδιαφέροντα ερωτήματα εγείρονται. Πώς θα δεχτούν το ευαγγέλιο μεγάλα τμήματα της ανθρώπινης οικογένειας που δε δέχονται την αλήθεια του θέματος της συνέλευσης—«Ιησούς Χριστός, η Ζωή του Κόσμου»; Τι θα πούμε για παράδειγμα, για τους Μουσουλμάνους, τους Ινδουιστές και τους Βουδιστές; Τι προτείνουν οι εκκλησίες του Παγκόσμιου Συμβουλίου σχετικά με το κήρυγμα των βαθιών και μοναδικών αληθειών της Βίβλου για όλο το ανθρώπινο γένος;
Σύμφωνα με το λεξικό, η λέξη «προσηλυτίζω» δεν είναι δυσφημιστική. Σημαίνει απλώς «να μεταστρέψω (κάποιον) από μια θρησκευτική πίστη σε μια άλλη». Δε δίδαξε αυτό ακριβώς ο Ιησούς τους ακολούθους του να κάνουν; «Μαθητεύσατε πάντα τα έθνη», διέταξε. (Ματθαίος 28:19) Ο απόστολος Πέτρος που ήταν στενός σύντροφος του Ιησού, είπε εμφατικά και ρητά για τον Κύριο του: «Δεν υπάρχει δι’ ουδενός άλλου η σωτηρία, διότι ούτε όνομα άλλο είναι υπό τον ουρανόν δεδομένον μεταξύ των ανθρώπων, δια του οποίου πρέπει να σωθώμεν».—Πράξεις 4:12.
Ωστόσο, ο κόσμος γενικά δυσανασχετεί με τις θρησκείες που προσηλυτίζουν. Και το Παγκόσμιο Συμβούλιο έχει τους δικούς του ορισμούς για τον προσηλυτισμό, λέγοντας ότι είναι «ανάξιο είδος μαρτυρίας». Για τις επαφές του με μη Χριστιανικές θρησκείες το Συμβούλιο προτιμάει τη λέξη «διάλογος», την οποία καθορίζει σαν «συνάντηση όπου οι άνθρωποι που έχουν διαφορετικές απόψεις για την απόλυτη πραγματικότητα μπορούν να συναντηθούν και να εξετάσουν αυτούς τους ισχυρισμούς σ’ ένα γενικό πλαίσιο αμοιβαίου σεβασμού».
Στα λόγια αυτά δεν υπάρχει ίχνος ευαγγελιστικής πεποίθησης και ζήλου. Τίποτα σχετικά με τη μαθήτευση. Αν αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο προτίθενται οι εκκλησίες που είναι μέλη του Παγκόσμιου Συμβουλίου να διεξάγουν τον ευαγγελισμό τους, πώς θα γίνουν ποτέ μαθητές οι άνθρωποι του «Ιησού Χριστού, της Ζωής του Κόσμου», και θα προχωρήσουν στο δρόμο που οδηγεί στη σωτηρία;
Ο Τζων Γουέηλ έγραψε στο Σάντεη Τάιμς του Λονδίνου: «Όλο και περισσότεροι Δυτικοί Χριστιανοί βρίσκουν την ιδέα της επέκτασης του λόγου ακατάλληλη, επειδή μπορεί να δημιουργήσει την εντύπωση ότι η Χριστιανοσύνη είναι η ορθή και οι άλλες θρησκείες είναι εσφαλμένες, ίσως καταδικαστικά εσφαλμένες. Αλλά δεν τους αρέσει να το λένε αυτό».
Μήπως ο στόχος του Παγκόσμιου Συμβουλίου είναι να οδηγηθεί «όλη η κατοικημένη γη»—η οικουμένη τους—στον φαρδύ οικουμενικό δρόμο προς την ενότητα, άσχετα με το τι πιστεύουν; Μήπως αυτή η δειλή προσέγγιση δημιουργήθηκε από μια έντονη επιθυμία για ευαγγελισμό, ή είναι σύμπτωμα έλλειψης πεποίθησης; Ο Καθολικός ιερέας Τίσσα Μπαλασουρίγια έγραψε στο επίσημο περιοδικό τού Παγκόσμιου Συμβουλίου Ένας Κόσμος: «Ο Θεός των Χριστιανών δεν είναι μια θεότητα μιας μερίδας, ένα μονοπώλιο των Χριστιανών και των εκκλησιών τους. Απελευθερωμένος από την αιχμαλωσία στους Χριστιανούς, ο Χριστός θα θεωρούνταν σαν ο Θεός τον οποίον δέχονται όλοι οι θεϊστές».
Ωστόσο, ο απόστολος Παύλος σκεφτόταν διαφορετικά. Έγραψε: «Των οποίων απίστων όντων ο θεός του κόσμου τούτου ετύφλωσε τον νουν, δια να μη επιλάμψη εις αυτούς ο φωτισμός του ευαγγελίου της δόξης του Χριστού, όστις είναι εικών του Θεού». Και αργότερα στην ίδια επιστολή έγραψε: «Μη ομοζυγείτε με τους απίστους· διότι τίνα μετοχήν έχει η δικαιοσύνη με την ανομίαν; Τίνα δε κοινωνίαν το φως προς το σκότος; Τίνα δε συμφωνία ο Χριστός με τον Βελίαλ;»—2 Κορινθίους 4:4· 6:14, 15.
Πού Οδηγεί ο Δρόμος;
Παρ’ όλες τις αντιλογίες, το Παγκόσμιο Συμβούλιο είναι πεπεισμένο ότι μπορεί να σημειώσει λογική επιτυχία στο ταξίδι του στον οικουμενικό δρόμο. Το ερώτημα είναι: Είναι αυτός ο σωστός δρόμος για τους Χριστιανούς; Είναι αυτός ο στενός δρόμος που οδηγεί στη ζωή; Ή μήπως είναι ο πλατύς δρόμος που βολεύει σχεδόν τον καθένα και που ο Ιησούς προειδοποίησε τους ακροατές τους να αποφύγουν;—Ματθαίος 7:13.
Ο Ιησούς είπε για τους ακολούθους του: «Ο κόσμος εμίσησεν αυτούς, διότι δεν είναι εκ του κόσμου, καθώς εγώ δεν είμαι εκ του κόσμου». Και στον Πιλάτο είπε, «Η βασιλεία η εμή δεν είναι εκ του κόσμου τούτου». (Ιωάννης 17:14· 18:36) Το Παγκόσμιο Συμβούλιο θεωρεί Χριστιανικό καθήκον του να επηρεάζει όσο μπορεί πιο δυνατά τις παγκόσμιες υποθέσεις. Έτσι κάνει τον εαυτό του μέρος τού κόσμου και αγνοεί τη Βιβλική αλήθεια και τις οδηγίες του Ιησού.