Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Απαλλαγώ από τη Ζήλια Μου;
‘Η Κάρολ απολάμβανε τον καφέ της στο διάλειμμα της εργασίας όταν της αποκάλυψαν την ευχάριστη είδηση ότι είχε προαχθεί σε μια καινούργια εργασία με μια εξαιρετική αύξηση του μισθού της. Η φίλη της που καθόταν κοντά της, σχεδόν στραβοκατάπιε την τυρόπιτα που έτρωγε όταν άκουσε την είδηση. Αλλά κατάφερε να συγκρατηθεί και υποκρίθηκε ότι ήταν χαρούμενη για την Κάρολ. Ωστόσο, βαθιά μέσα της αισθανόταν μεγάλη αναστάτωση. Βλέπεις, είχε προσπαθήσει κι αυτή να αποκτήσει την ίδια εργασία και την είχαν απορρίψει. Νόμιζε ότι η Κάρολ δεν είχε καν τα απαιτούμενα προσόντα που είχε η ίδια—κι όμως η Κάρολ πήρε την προαγωγή! Αυτό δεν ήταν δίκαιο. Η φίλη της έτσι άρχισε να υποβλέπει την Κάρολ σαν ανταγωνίστρια. Την κατέλαβαν αισθήματα ζήλιας. Τι θα έκανε; Πώς θα ξεπερνούσε τη ζήλια της;’
ΣΚΗΝΕΣ όπως η παραπάνω, όπως τις αφηγείται η συγγραφέας Μαίρη Λονγκ στο Φάμιλυ Γουίκλυ, είναι πολύ κοινές. Λίγοι από μας μπορούμε να καταστέλλουμε έναν κρυφό φθόνο που αισθανόμαστε κάπου-κάπου επειδή συμβαίνει κάτι καλό σ’ ένα φίλο μας. Αλλά όταν κανείς υποφέρει συνεχώς από ζήλια, τότε το πράγμα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή στιγμιαία δυσφορία. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η ζήλια μπορεί να περιορίσει, να διαστρέψει, ακόμη και να θολώσει τις σκέψεις ή τα αισθήματα μας. Όπως τοποθετεί το θέμα ένας συγγραφέας: «Η ζήλια προξενεί βλάβη: Φαίνεται να μας καταλαμβάνει τελείως, σωματικά και ψυχικά. Λίγα συναισθήματα είναι τόσο πολύ δυνατά—εκτός, ίσως, από την αγάπη». Μέχρι τώρα η ζήλια έχει αναφερθεί σαν ένα θανάσιμο αμάρτημα. Το βιβλίο των Παροιμιών τής Αγίας Γραφής ρωτάει: «Τις δύναται να σταθή έμπροσθεν της ζηλοτυπίας;»—Παροιμίαι 27:4.
Επειδή όλοι μας είμαστε ατελείς, ίσως υπάρχουν ίχνη μιας τέτοιας ζηλοτυπίας στον καθένα μας. Έχει τον τρόπο της να εκδηλώνεται με πλάγιους τρόπους ή κάτω από ιδιόρρυθμες περιστάσεις. Η δική μας ευθύνη δεν είναι να αγνοήσουμε την επιβλαβή ζήλια, αλλά να μάθουμε να την καταστέλλουμε και να την φέρνουμε κάτω από έλεγχο με τη δύναμη του πνεύματος του Θεού. (Γαλάτας 5:25, 26) Το να το κάνεις αυτό είναι μια απόδειξη ότι, παρ’ ότι είσαι νεαρός, είσαι ώριμος Χριστιανός.
Ζηλοτυπία—Καλή και Κακή
Από το ένα μέρος, η ζηλοτυπία μπορεί να σημαίνει τον πρέποντα ζήλο για αυτό που είναι σωστό. Ακόμη κι ο Ιεχωβά αναφέρεται ότι είναι «ζηλότυπος Θεός», πράγμα που σημαίνει ότι έχει ζήλο για το καλό του όνομα, για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Οι αφοσιωμένοι δούλοι του επίσης κατά καιρούς περιγράφτηκαν σαν ζηλότυποι.—Έξοδος 34:14· 2 Κορινθίους 11:2.
Από το άλλο μέρος, πάρα πολύ συχνά η ζήλια έχει κακά κίνητρα ή διοχετεύεται άσχημα. Το άτομο που ζηλεύει μπορεί να υποπτεύεται τους άλλους χωρίς λόγο ή να μνησικακεί με την προσοχή που δείχνουν στους άλλους, νομίζοντας ότι ο ίδιος μόνο έχει δικαίωμα της προσοχής των άλλων. Η Ελίζαμπεθ, για παράδειγμα, διαπιστώνει ότι ζηλεύει με την προσοχή που δίνουν στην αδελφή της. Λέει: «Το γεγονός ότι [η αδελφή μου] είναι τόσο ταιριαστή για την ηλικία της και μπορεί να κάνει πολλά πράγματα τα οποία εγώ ίσως ποτέ δεν μπορέσω να κάνω, με κάνει να ζηλεύω . . . θυμώνω πολύ με τον εαυτό μου που θυμώνω γι’ αυτό, γιατί ξέρω ότι δε θα έπρεπε να αισθάνομαι έτσι».
Οποιαδήποτε κι αν είναι η αιτία της, η ζήλια έχει καταστροφική δύναμη. Μπορεί να αποστερήσει ένα άτομο από τον ύπνο, να προκαλέσει ανησυχία, να είναι υπεύθυνη για στομαχικές και διανοητικές διαταραχές. Επίσης μπορεί να εκθρέψει το θυμό και το μίσος και ακόμη να οδηγήσει σε κάποιο σοβαρό έγκλημα. Ο Κάιν επέτρεψε στη ζήλια του να τον οδηγήσει στο φόνο τού αδελφού του Άβελ!
Η ζήλια μπορεί να καταστρέψει την καλύτερη σχέση. Φυσιολογικά, δε μας αρέσουν οι άνθρωποι που δείχνουν ότι είναι ζηλιάρηδες. Η Βίβλος λέει πως η Ραχήλ ζήλεψε την αδελφή της Λεία. Αυτό διατάραξε την αδελφική τους σχέση. (Γένεσις 30:1) Οι αδελφοί τού Ιωσήφ παρόμοια ζήλευαν για τη σχέση που είχε ο Ιωσήφ με τον πατέρα του. Μόνο μετά από πολλά χρόνια και αρκετή διεύρυνση της καρδιάς λύθηκαν οι διαφορές τους. (Γένεσις 37:4· Πράξεις 7:9) Ο Βασιλιάς Σαούλ του Ισραήλ επέτρεψε στη ζήλια να τον καταλάβει όταν οι γυναίκες τού Ισραήλ επευφημούσαν τον Δαβίδ σαν καλύτερο. «Ο Σαούλ επάταξε τας χιλιάδας αυτού, και ο Δαβίδ τας μυριάδας αυτού», τραγουδούσαν. (1 Σαμουήλ 18:7) Η ζήλια τού Σαούλ τον γέμισε με οργή, υποψία και μίσος. Τελικά έχασε κάθε λογική στην καταδίωξη του Δαβίδ. Το λυπηρό γεγονός ήταν ότι δεν υπήρχε καμιά αιτία γι’ αυτή τη συμπεριφορά. Ο Δαβίδ δεν ήταν διόλου απειλή για τη βασιλεία τού Σαούλ.
Καταπολέμηση της Ζήλιας
Πώς, λοιπόν, μπορείς να φέρεις τη ζήλια κάτω από έλεγχο; Όταν ο Κάιν ζήλεψε για την επιτυχία τού αδελφού του Άβελ, ο Θεός είπε στον Κάιν: «Στρέψου στο να κάνεις το καλό . . . αλλά αν δε στραφείς στο να κάνεις το καλό, να που η αμαρτία σέρνεται στην είσοδο, και έχει άπληστη επιθυμία για σένα· και όσο για σένα θα μπορέσεις να την εξουσιάσεις;» (Γένεσις 4:7, ΜΝΚ) Η ζήλια δεν μπορεί να κατανικηθεί αν δεν κάνουμε το καλό. Ο Κάιν αρνήθηκε να κάνει το καλό. Δεν υπάκουσε στη συμβουλή τού Θεού. Δολοφόνησε τον αδελφό του. Όταν σε καταλάβει η ζήλια, εσύ θα ακούσεις στην υγιή συμβουλή τού Θεού: «Στρέψου στο να κάνεις το καλό»;
Η Βίβλος περαιτέρω δείχνει ότι η έντονη αγάπη είναι απαραίτητη για να κατανικηθεί η ζήλια. Διαβάζουμε: «Η αγάπη δεν ζηλεύει». (1 Κορινθίους 13:4, ΜΝΚ) Στη ζήλια υπάρχει μεγαλύτερη αγάπη για τον εαυτό μας απ’ όσο υπάρχει αγάπη για τους άλλους. Αλλά το να εξαναγκάσουμε τον εαυτό μας να σκεφτεί καλά—ακόμη και να προσευχηθεί—για εκείνους που ξεσηκώνουν ζήλια μέσα μας, έχει ένα κατευναστικό αποτέλεσμα για τη ζήλια. Τείνει να τη φέρνει κάτω από έλεγχο.
Ένας άλλος τρόπος για τον έλεγχο της ζήλιας είναι να διαβεβαιώνουν οι άλλοι κάποιον για τα αισθήματα τους απέναντι του. Αν οι γονείς βλέπουν να υπάρχει ζήλια στο παιδί τους, συχνά προσπαθούν να το διαβεβαιώσουν για την αγάπη τους. Υπενθυμίζουν στο παιδί ότι έχει πάνω του χαρίσματα που οι άλλοι δεν έχουν, και ότι τελικά όλα τα πράγματα έχουν κάποιο τρόπο εξισορρόπησης. Κι αν η κόρη στενοχωριέται, επειδή η αδελφή της φαίνεται να τραβάει την προσοχή όλων, η μητέρα μπορεί να τη βοηθήσει να αποκτήσει μια ισορροπημένη και σωστή άποψη για τον εαυτό της. Μπορεί να την αγκαλιάσει και να της πει λίγα ενθαρρυντικά λόγια όπως: «Η αδελφή σου αρέσει στους άλλους, αλλά ο Θεός έχει δώσει και σε σένα χαρίσματα. Σου έχει χαρίσει μια υπέροχη προσωπικότητα, πράγμα που είναι μια σπάνια ομορφιά από μόνη της. Είναι μια ομορφιά που αρέσει πολύ στους συζύγους».
Αν τα αισθήματα της ζήλιας σε καταδιώκουν, νομίζεις άραγε ότι είσαι αρκετά μεγάλος ώστε να μη δεχτείς τη διαβεβαίωση των γονέων σου; Αναμφίβολα έχουν πολλά να πουν που μπορούν να σε βοηθήσουν να χαρείς με την επιτυχία των άλλων. Μπορούν να σε βοηθήσουν να δείξεις αισθήματα αγάπης και στοργής απέναντι στους ανθρώπους οι οποίοι διεγείρουν το φθόνο μέσα σου.
Μερικές φορές οι πιο ευαίσθητοι άνθρωποι μελαγχολούν όταν τους χτυπάει η ζήλια. Αυτοί χρειάζεται να συζητήσουν τα αισθήματα τους. Να φέρουν τη ζήλια στην επιφάνεια. Να τη βγάλουν στο προσκήνιο. Να δουν τι είναι εκείνο που τους δαγκώνει ή τους ερεθίζει. Κάνει περισσότερη βλάβη στο πνεύμα αν καταστέλλεις τη ζήλια απ’ ό,τι αν κάνεις γνωστά στους άλλους αυτά που αισθάνεσαι.
Βοηθώντας Άλλους
Οι φίλοι σου, επίσης, συχνά χρειάζονται διαβεβαίωση των αισθημάτων σου. Αν, για παράδειγμα, κάνεις μια καινούργια γνωριμία, μπορείς να βεβαιώσεις την πιο στενή σου φίλη, «Μη στενοχωριέσαι για τη σχέση που άρχισα με την Ανν, γιατί τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη δική μας φιλία». Μερικές λέξεις σαν κι αυτές είναι ίσως το μόνο που χρειάζεται για να εμποδίσει τη ζήλια να ριζώσει. Όταν ο Ελδάδ και ο Μηδάδ έλαβαν το πνεύμα τού Θεού χωρίς την παρουσία τού Μωυσή, ο Ιησούς του Ναυή ζηλοτύπησε για τον κύριο του Μωυσή. Ο Μωυσής διόρθωσε τον Ιησού με την εξής διαβεβαίωση: «Είθε όλος ο λαός τού Ιεχωβά να ήταν προφήτες, γιατί τότε ο Ιεχωβά θα έθετε το πνεύμα Του πάνω τους!» (Αριθμοί 11:10-29, ΜΝΚ) Ο Ιησούς του Ναυή ικανοποιήθηκε με αυτό.
Έτσι να βοηθάς τους άλλους. Να προσπαθείς να αποφεύγεις να ξεσηκώνεις τη ζηλοτυπία σε άλλους. Τα κορίτσια συχνά καμαρώνουν για το ντύσιμο τους, οι γυναίκες για τα δαχτυλίδια τού αρραβώνα τους. Οι άνθρωποι καυχιούνται για τις προαγωγές τους. Οι γυναίκες ζητωκραύγασαν σ’ ένα τραγούδι για τα κατορθώματα του Δαβίδ, δίνοντας μεγαλύτερη τιμή στο Δαβίδ απ’ ό,τι στο Βασιλιά Σαούλ. Να συλλογίζεσαι το αποτέλεσμα που έχουν τα λόγια σου και οι πράξεις σου πάνω στους άλλους. Αυτό θα σε βοηθήσει να ελέγχεις τη ζήλια και να διατηρείς καλές σχέσεις.
[Εικόνα στη σελίδα 18]
Μερικοί αισθάνονται ζήλια όταν βλέπουν ένα στενό φίλο να αρχίσει να δείχνει προσοχή σε κάποιον άλλον.
[Εικόνα στη σελίδα 19]
Κατά καιρούς μπορούμε να βοηθηθούμε μια φίλη να ξεπεράσει τη ζήλια με τη διαβεβαίωση για την πιστή φιλία μας.