Η Όμορφη Γη Μας—Πόση θα Αφήσουμε στα Παιδιά Μας;

ΣΥΜΦΩΝΑ με εκθέσεις που έχουν δημοσιευθεί, από το 1970 έχουν γεννηθεί 1,7 δισεκατομμύρια παιδιά στον κόσμο. Αν αυτός ήταν ο πληθυσμός ενός έθνους, τότε αυτό το έθνος θα ήταν το μεγαλύτερο του κόσμου. Δεν είναι, λοιπόν, δίκαιο να ρωτήσουμε, Τι κόσμο αφήνουμε στα παιδιά μας;

Πριν από 25 χρόνια και πλέον, ένας διακεκριμένος γιατρός της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας των Η.Π.Α., παρατήρησε: «Ζούμε κάτω από το βασανιστικό φόβο ότι κάτι μπορεί να φθείρει το περιβάλλον σε τέτοιο σημείο που ο άνθρωπος θα έχει τη μοίρα του δεινόσαυρου—την εξαφάνιση».

Στα χρόνια που μεσολάβησαν, αυτός ο φόβος έχει ενταθεί. Πέρσι, σ’ ένα διεθνές συνέδριο, στο οποίο μίλησαν σχεδόν εκατό βιολόγοι, διατυπώθηκε η προειδοποίηση ότι πλησιάζει ένα κύμα μαζικής εξαφάνισης, όμοιας μ’ εκείνη που σάρωσε τους δεινόσαυρους, μόνο που αυτή τη φορά δεν θα προκληθεί από φυσικές διεργασίες αλλά «από τις ανθρώπινες ενέργειες».

Φέτος, το Worldwatch Institute (Ινστιτούτο Παγκόσμιας Επιφυλακής) παρουσίασε την έκθεσή του με τίτλο State of the World 1987 (Η Κατάσταση του Κόσμου το 1987). Εκεί ανάφερε: «Μια βιώσιμη κοινωνία ικανοποιεί τις ανάγκες της χωρίς να περιορίζει τις προοπτικές της επόμενης γενιάς. Από πολλές απόψεις, η σύγχρονη κοινωνία δεν ανταποκρίνεται σε αυτό το κριτήριο. Σε κάθε ήπειρο εγείρονται ερωτηματικά για την οικολογική βιωσιμότητα. Το μέγεθος των ανθρώπινων δραστηριοτήτων έχει αρχίσει να απειλεί την ικανότητα της γης να κατοικείται».

Η έκθεση του Ινστιτούτου ανάφερε ότι οι ανάγκες των πάνω από 5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων—αριθμός που αυξάνει κατά 83 εκατομμύρια το χρόνο—ξεπερνούν κατά πολύ την ικανότητα της γης να ανανεώνει τα οικολογικά της συστήματα.

Η χημική μόλυνση αδυνατίζει το όζον της ατμόσφαιρας και μπορεί να οδηγήσει «στην πρόκληση περισσότερων καρκίνων του δέρματος, στην εξασθένιση του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος και στην επιβράδυνση της ανάπτυξης των σοδειών».

Αν συνεχιστεί η όξινη βροχή, όχι μόνο περισσότερες λίμνες και δάση θα πεθάνουν, αλλά και το έδαφος θα οξειδωθεί περισσότερο και «μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες, αν όχι αιώνες, για να αποκατασταθεί».

Εξαιτίας των εντατικών μεθόδων καλλιέργειας «ο ρυθμός της απώλειας του εύφορου εδάφους είναι μεγαλύτερος από το ρυθμό σχηματισμού καινούριου εδάφους».

Η αποψίλωση των δασών μειώνει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα που χρησιμοποιείται από την ατμόσφαιρα και η καύση ορυκτών καυσίμων απελευθερώνει περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα απ’ όσο μπορούν να απορροφήσουν τα απομένοντα φυτά και οι ωκεανοί. Το αποτέλεσμα είναι η επιδείνωση του φαινομένου θερμοκηπίου που μπορεί τελικά να κάνει τους παγετώνες να λιώσουν και τις παράκτιες πόλεις να πλημμυρίσουν.

Η απώλεια των τροπικών δασών σημαίνει μικρότερη ανακύκλωση του νερού της βροχόπτωσης και μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ερήμων.

Τοξικά χημικά συστατικά, απόβλητα που μολύνουν, ακατέργαστο πετρέλαιο, πυρηνικά ατυχήματα, ραδιενεργά αέρια, μικροκύματα, αμίαντος—ατέλειωτος θα ήταν ο κατάλογος των εγκλημάτων που έχει κάνει ο άνθρωπος ενάντια στο περιβάλλον.

Το State of the World 1987 προειδοποιεί: «Ποτέ άλλοτε δεν έχουν ξεφύγει ταυτόχρονα από την ισορροπία τους τόσα πολλά συστήματα ζωτικά για την ικανότητα της γης να κατοικείται. Επίσης καινούρια περιβαλλοντολογικά προβλήματα επεκτείνονται σε χρονικές περιόδους και γεωγραφικές περιοχές που ξεπερνούν την εξουσία των υφιστάμενων πολιτικών και κοινωνικών θεσμών. Κανένα έθνος δεν μπορεί να σταθεροποιήσει το κλίμα της γης, να προστατέψει το στρώμα του όζοντος, να διασώσει τα δάση και το έδαφος του πλανήτη μας ή να αντιστρέψει την οξείδωση των λιμνών και των ποταμιών. Απαιτείται μια αποφασιστική διεθνής προσπάθεια».

Η προσπάθεια βαδίζει με ταχύτητα χελώνας και ο χρόνος τελειώνει. Τρισεκατομμύρια δαπανιούνται για τον αγώνα των εξοπλισμών· μόνο ψίχουλα δίνονται για τη διάσωση του περιβάλλοντος που μας συντηρεί και που αν το αμελήσουμε μπορεί να απαιτήσει τη ζωή μας. Από το 1983 οι Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, έχουν αφιερώσει περίπου 9 δις δολάρια (περίπου 1,2 τρις δρχ.) για τον Πόλεμο των Άστρων και σκοπεύουν να δαπανήσουν άλλα 33 δις δολάρια (περίπου 4,5 τρις δρχ.) από το 1986 μέχρι το 1991 γι’ αυτό το σκοπό, ενώ δαπανούν πολύ λίγα για το περιβάλλον. Το ίδιο κάνουν και τα άλλα βιομηχανικά έθνη. Το State of the World 1987 το διατυπώνει με λίγα λόγια: «Έφτασε η ώρα που για να μπορέσουμε να κάνουμε ειρήνη με τη γη πρέπει πρώτα να ειρηνέψουμε μεταξύ μας».

Η έκθεση αναφέρει ότι «για να είναι το μέλλον μας βιώσιμο απαιτείται ταυτόχρονα να εξουδετερώσουμε τη συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα, να προστατέψουμε το στρώμα του όζοντος, να αποκαταστήσουμε τα δάση και το έδαφος, να σταματήσουμε την πληθυσμιακή ανάπτυξη, να αυξήσουμε την αποδοτικότητα της χρησιμοποιούμενης ενέργειας και να αναπτύξουμε πηγές ενέργειας που να μπορούν να ανανεώνονται. Καμιά άλλη γενιά δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ ένα τόσο πολύπλοκο σύμπλεγμα ζητημάτων που να απαιτεί άμεση προσοχή. Οι προηγούμενες γενιές πάντα ενδιαφέρονταν για το μέλλον, αλλά εμείς είμαστε οι πρώτοι που αντιμετωπίζουμε αποφάσεις καθοριστικές για το αν η γη που θα κληρονομήσουν τα παιδιά μας θα είναι κατάλληλη για κατοίκηση».

Το ακόλουθο άρθρο δείχνει την αυξανόμενη κρίση που σχετίζεται με τις τοξικές ουσίες.