Το Γυναικείο Κίνημα Φέρνει Αλλαγές

ΑΠΟ τότε που το Κίνημα για την Απελευθέρωση των Γυναικών έκανε το δειλό του ξεκίνημα πριν από 25 χρόνια, έχουν παρουσιαστεί άφθονες ευκαιρίες στις γυναίκες σε πολλές χώρες του κόσμου· ευκαιρίες στο χώρο εργασίας, στην κυβέρνηση και στην κοινωνική ζωή.

Τα Πρώτα Βήματα της Αλλαγής

«Το πρόβλημα που δεν έχει όνομα»· έτσι το περιέγραψε η Αμερικανίδα συγγραφέας Μπέτι Φρίνταν στο βιβλίο της The Feminine Mystique (Το Γυναικείο Μυστήριο), που εκδόθηκε το 1963. Αυτή, διέκρινε τότε τη δυσφορία των γυναικών της μεσαίας τάξης, οι οποίες αισθάνονταν παγιδευμένες σε μια ζωή που εξαρτιόταν άμεσα από το σύζυγό τους και την οικογένειά τους. Σε πολλές γυναίκες, που ένιωθαν τρομερή απογοήτευση και απερίγραπτη αγανάκτηση, αυτό το βιβλίο άγγιξε μια ευαίσθητη χορδή η οποία πάλλεται μέχρι και σήμερα.

«Ένιωθα ότι χαράμιζα το μυαλό μου», είπε η Λιν, μια γυναίκα από τον Καναδά, μιλώντας για το γάμο της που έγινε στη δεκαετία του 1970. Η ίδια είπε στο Ξύπνα!: «Είχα δυο παιδιά κι ένα σύζυγο· κι όμως, δεν ένιωθα ικανοποιημένη. Ήθελα να . . . γίνω κάτι στ’ αλήθεια».

Η ατομική δυσαρέσκεια υπήρξε η αιτία για τη δημιουργία ενός σαρωτικού κοινωνικού κινήματος που επεδίωκε να απελευθερώσει τις γυναίκες από την «αντροκρατία». Η δυσφορία υπήρχε κυρίως στην οικογένεια, την οποία οι φεμινίστριες παρομοίαζαν με οικιακή δουλεία, και στο χώρο εργασίας, όπου οι γυναίκες είχαν περιορισμένες ευκαιρίες και συχνά πληρώνονταν λιγότερο απ’ όσο οι άντρες.

Οι Αλλαγές που Σημειώθηκαν

Οι πιο σημαντικές αλλαγές που επιτεύχθηκαν από το κίνημα αφορούσαν το συλλογικό τρόπο σκέψης της κοινωνίας σε πολλές χώρες—οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν καλύτερα τα ζητήματα που επηρεάζουν τις γυναίκες, άρχισαν να δίνουν προσοχή με αμεροληψία στις ανησυχίες τους και αναγνώρισαν περισσότερο τη συμβολή τους και τις δυνατότητές τους σε πολλούς τομείς.

Οι αλλαγές στον τρόπο σκέψης έφεραν χειροπιαστές μεταρρυθμίσεις. Οι εργαζόμενες στέκουν τώρα δίπλα-δίπλα με τους άντρες σε βιομηχανικά επαγγέλματα που πριν ήταν αδιανόητα γι’ αυτές. Οι γυναίκες διεισδύουν—μολονότι σε μικρότερη αναλογία—και στις αίθουσες συνεδριάσεων των διοικητικών συμβουλίων, οι οποίες θεωρούνταν κατά παράδοση προπύργιο των αντρών. «Τώρα υπάρχουν περισσότερες πραγματικές επιλογές», είπε μια φεμινίστρια στο Ξύπνα!

Σε πολλές χώρες, οι γυναίκες μπορούν τώρα να βρεθούν στα υψηλότερα πολιτικά αξιώματα. Μερικά από τα κυριότερα έθνη του κόσμου—για παράδειγμα, η Ινδία, το Ισραήλ και η Μεγάλη Βρετανία—βρίσκονταν πρόσφατα ή βρίσκονται τώρα κάτω από την ηγεσία γυναικών. Η πρόεδρος των Φιλιππίνων, Κορασόν Ακίνο είπε σχετικά με την «αναίμακτη» επανάσταση του 1986 που την έφερε στην εξουσία: «Οι γυναίκες ήταν εκείνες που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή της δράσης».

Πολλές από τις αλλαγές που σημειώθηκαν έχουν αποδειχτεί ωφέλιμες τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες. Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, έχουν γίνει αδικίες και έχει επιδειχτεί μεροληψία σ’ ό,τι αφορά τη μεταχείριση των γυναικών. Οπωσδήποτε είναι καλό να μη γίνονται διακρίσεις σε βάρος των γυναικών στο χώρο εργασίας, ή οπουδήποτε αλλού, εξαιτίας αυτού του ζητήματος. Οι άνθρωποι άργησαν πολύ να συνειδητοποιήσουν τις ανάγκες, τις ανησυχίες και τις ικανότητες των γυναικών. Οι γυναίκες σίγουρα δεν είναι λιγότερο άνθρωποι από τους άντρες, σ’ ό,τι αφορά τις φιλοδοξίες τους και την ανάγκη να τυγχάνουν αναγνώρισης και εκτίμησης γι’ αυτό που είναι.

Όμως έχει μόνο πλεονεκτήματα το γυναικείο κίνημα; Υπάρχουν άνθρωποι που αναρωτιούνται αν, σε μερικές περιπτώσεις, οι προσπάθειες είναι πολύ ακραίες ή έχουν προχωρήσει πολύ. Οι ίδιες οι γυναίκες αναρωτιούνται: Ποιο ήταν το τίμημα που καταβλήθηκε για την απελευθέρωση; Είναι το κίνημα τόσο ζωτικής σημασίας όσο ήταν κάποτε; Και τι μέλλον έχει; Το άρθρο που ακολουθεί θα εξετάσει αυτά τα ερωτήματα.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 4]

Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, έχουν γίνει αδικίες και έχει επιδειχτεί μεροληψία σ’ ό,τι αφορά τη μεταχείριση των γυναικών. Οπωσδήποτε είναι καλό να μη γίνονται διακρίσεις σε βάρος των γυναικών. Όμως έχει μόνο πλεονεκτήματα το γυναικείο κίνημα;