Μαλακά Κοράλλια—Ανθόζωα της Θάλασσας

ΤΙ ΣΚΕΦΤΕΣΤΕ όταν ακούτε κάποιον να μιλάει για κοράλλια;

Ίσως να σκέφτεστε ότι πρόκειται για το βασικό οικοδομικό υλικό από το οποίο έχουν σχηματιστεί πολλά τροπικά νησιά και πολλές αμμώδεις ακρογιαλιές. Αν ζείτε στην Καραϊβική, μπορεί το σπίτι σας να είναι χτισμένο από κοραλλένια τούβλα που έχουν κοπεί από το έδαφος. Ή, μπορεί να έρθει στο νου σας κάποιο αγαπημένο κόσμημα, που έχει φτιαχτεί από κοράλλια πολύ καλής ποιότητας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο συγγραφέας των Παροιμιών αναφερόταν σ’ αυτόν τον τύπο κοραλλιών, όταν περιέγραφε πόσο πολύτιμη είναι για τον άντρα της μια καλή σύζυγος.—Παροιμίαι 31:10, ΜΝΚ.

Το κοράλλι σαν μονάδα, δηλαδή ο πολύποδας, έρχεται στη ζωή ως μικροσκοπική μάζα κυττάρων, η οποία αποβάλλεται από το σώμα του γονέα και παρασύρεται από τα ρεύματα του ωκεανού μέχρις ότου φτάσει σ’ ένα βολικό μέρος όπου μπορεί να ‘αγκυροβολήσει’ μόνιμα. Στα λιθοκοράλλια, ο σκελετός αρχίζει να σχηματίζεται λίγο μετά από τότε που η προνύμφη κολλάει σ’ ένα σταθερό μέρος του βυθού και αρχίζει να εκκρίνει ανθρακικό ασβέστιο, σχηματίζοντας έτσι ένα σκληρό, λιθώδη εξωτερικό σκελετό. Αυτά τα κοράλλια μεγαλώνουν μέχρι και δέκα εκατοστά το χρόνο.

Αλλά έχετε ποτέ σκεφτεί ότι το κοράλλι μπορεί να είναι σαν ένα μαλακό, λεπτεπίλεπτο λουλούδι; Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες μαλακών κοραλλιών, τα οποία, λόγω των ποικίλων σχημάτων και χρωμάτων τους, ονομάζονται ανθόζωα. Τα μαλακά κοράλλια έρχονται κι αυτά στη ζωή ως προνύμφες που κολυμπάνε, σπάνια όμως εκκρίνουν πολύ ανθρακικό ασβέστιο για να σχηματίσουν έτσι σκελετό. Αυτά λοιπόν τα σαρκώδη και δενδροειδή κοράλλια μπορούν να μεγαλώνουν πιο γρήγορα απ’ ό,τι τα λιθοκοράλλια και διακρίνονται από πολύ μικρότερη μονιμότητα.

Ένα τέτοιο μαλακό κοράλλι έχει μεγάλο, ελαστικό και δενδροειδές σώμα, και ονομάζεται ανθόζωο επειδή μοιάζει με όμορφο λουλούδι, παρ’ όλο που το κοράλι είναι ζώο κι όχι φυτό. Το δενδροειδές κοράλλι στηρίζεται μονάχα με μικρές βελόνες ασβεστίτη (που μοιάζουν με αμύγδαλα κομμένα φέτες) και με υδραυλική πίεση μέσα στο σάρκινο ιστό του σώματός του. Αυτά τα κοράλλια απορροφούν νερό της θάλασσας για να δώσουν σχήμα στη σάρκα τους—πράγμα που μοιάζει κάπως με τα αερόστατα που γεμίζουν ζεστό αέρα—αλλά η πίεση του νερού δεν είναι μεγάλη ούτε το νερό είναι ζεστό. Ωστόσο, η πίεση είναι αρκετή έτσι ώστε, σε συνδυασμό με την επίδραση του εξωτερικού νερού, να στηρίζεται το σώμα και οι κλάδοι του. Λόγω της κατασκευής του, αυτή η ποικιλία κοραλλιού σπάνια ψηλώνει πάνω από ένα μέτρο και προτιμάει τις λιμνοθάλασσες και τα ήρεμα μέρη του ωκεανού.

Όταν ‘φουσκώσουν’ και πάρουν το δενδροειδές σχήμα τους, αυτά τα δενδροειδή κοράλλια είναι πολύ όμορφα και θυμίζουν στον παρατηρητή ένα θαυμάσιο πολύχρωμο ανθόκηπο γεμάτο λεπτεπίλεπτα λουλούδια. Τα ημιδιαφανή ή διαφανή σώματά τους που αιχμαλωτίζουν το φως του περιβάλλοντος και το χρωματισμό του νερού δίνουν μεγάλη ευχαρίστηση στο μάτι, ενώ οι κλάδοι που τα στηρίζουν έχουν λευκούς, κίτρινους, χρυσαφί, ροζ ή μωβ πολύποδες.

Ένα άλλο είδος μαλακού κοραλλιού είναι το κοράλλι-μαργαρίτα (daisy coral). Το κοράλλι-μαργαρίτα έχει πάρει αυτό το όνομα επειδή μοιάζει πάρα πολύ με τη συνονόματή του, τη μαργαρίτα. Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες αυτού του είδους και ξεχωρίζουν η μια από την άλλη, από το πόσα «πέταλα» (πλοκάμια) έχουν γύρω από το στόμα του πολύποδα.

Αυτά τα λεπτεπίλεπτα λευκά ή καφέ-λευκά κοράλλια δεν έχουν τόσα χρώματα όσα τα δενδροκοράλλια, αλλά είναι θαυμάσιο να παρατηρεί κανείς το μέγεθός τους, το μακρύ τους στέλεχος και το σχήμα τους, πάνω στον ύφαλο. Μια αποικία τέτοιων κοραλλιών μπορεί να μεγαλώσει και να αποκτήσει πλάτος 4 ως 6 μέτρα, και ο δύτης έχει το αίσθημα ότι παρατηρεί κυματιστούς λοφίσκους καλυμμένους με μαργαρίτες. Τα ρεύματα κινούν τους πολύποδες, δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι το αεράκι κινεί τις μαργαρίτες, και τους κάνουν να ταλαντεύονται απαλά, ακριβώς όπως κινείται το νερό.

Ένα από τα είδη κοραλλιών που αρέσουν πολύ στους δύτες είναι η βεντάλια της θάλασσας (sea fan). Μια ώριμη βεντάλια της θάλασσας είναι μια εξαίσια αποικία κοραλλιών, με εκθαμβωτική ομορφιά. Η βεντάλια συγγενεύει στενά με τα μαλακά κοράλλια, αλλά λόγω της κατασκευής της, χαρακτηρίζεται ως «κερατοειδές κοράλλι». Αυτό το είδος κοραλλιού έχει πολύποδες ενσωματωμένους πάνω σ’ ένα μαλακό στρώμα ιστού το οποίο περιβάλλει ένα εσωτερικό ξυλοειδές στέλεχος. Αυτό το στέλεχος περιέχει γοργονίνη (ένα άλλο κοινό όνομα για τη βεντάλια της θάλασσας είναι γοργόνιο), μια πρωτεΐνη που μοιάζει με την κερατίνη, η οποία χρησιμοποιείται στη βιολογική παραγωγή νυχιών και τριχών.

Ο κορμός αυτών των βενταλιών είναι συχνά πολύ συμπαγής, δυνατός και άκαμπτος. Τα κλαδιά, καθώς εκτείνουν τα άκρα τους (συχνά έχουν μήκος αρκετά πόδια), γίνονται πιο εύκαμπτα, και τα ισχυρά ρεύματα τα κινούν απαλά ενώ παράλληλα τους φέρνουν τους μικροοργανισμούς με τους οποίους τρέφονται.

Η βεντάλια της θάλασσας μπορεί να έχει διάφορα χρώματα, από καφέ, χρυσαφί και πορτοκαλί ως μωβ και χτυπητό κόκκινο. Είναι ιδιαίτερα όμορφη όταν οι πολύποδες με τη λεπτεπίλεπτη εμφάνισή τους ξεπροβάλλουν για να φάνε και καλύπτουν εντελώς τα κλαδιά με τα χαριτωμένα, όμοια με φύλλα πλοκάμια τους.

Όταν λοιπόν συλλογίζεται κανείς τα κοράλλια, θα πρέπει να λαβαίνει υπόψη του ότι δεν είναι όλα τα κοράλλια πολύτιμα ούτε χρησιμεύουν όλα τους για οικοδομικά υλικά, αλλά όλα τα κοράλλια είναι όμορφα. Μας δίνουν άλλη μια φορά την ευκαιρία να συλλογιστούμε τη μεγάλη ποικιλία ζωής που υπάρχει στη δημιουργία, καθώς και τις πολλές παραλλαγές που υπάρχουν σε κάθε μορφή ζωής. Όταν το συλλογιζόμαστε αυτό, στεκόμαστε με δέος μπροστά στη δημιουργική ικανότητα, τη φαντασία και την εφευρετικότητα του Δημιουργού. (Ψαλμός 104:24) Ποιος από τους ανθρώπους μπορεί να κατανοήσει, έστω και λίγο, τη σοφία και τη γνώση του Ιεχωβά!—Ρωμαίους 11:33.

Κι όταν συλλογιζόμαστε τη ζωή στους ωκεανούς, που καλύπτουν πάνω από το 70 τοις εκατό της γήινης επιφάνειας, θαυμάζουμε τα λόγια του ψαλμωδού, ο οποίος δήλωσε στο εδάφιο Ψαλμός 104:25: «Αύτη η θάλασσα η μεγάλη και ευρύχωρος· εκεί είναι ερπετά αναρίθμητα, ζώα μικρά μετά μεγάλων».

[Εικόνες στις σελίδες 24, 25]

Πάνω: Δερμάτινη μαργαρίτα (Leather Daisy)

Κάτω: Δενδροειδή μαλακά κοράλλια

Στην απέναντι σελίδα: Πάνω: Κορμός μαλακού κοραλλιού

Κάτω: Μαλακό κοράλλι και μικρός ροφός

[Εικόνες στη σελίδα 26]

Πάνω: Κατακόκκινη βεντάλια της θάλασσας

Κάτω: Χρυσαφιά βεντάλια της θάλασσας