Η Γενετική Επανάσταση—Μεγάλες Υποσχέσεις Μαζί με Αυξανόμενη Ανησυχία

Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ επανάσταση βγαίνει από το εργαστήριο και μπαίνει στην καθημερινή ζωή. Σας έχει ήδη επηρεάσει; Αναλογιστείτε τα ακόλουθα:

▲ Βακτηρίδια που έχουν υποστεί γενετικές μεταβολές μπορούν τώρα να παράγουν με αφθονία πολύτιμα φάρμακα, όπως η ινσουλίνη, η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη κι ένα εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β.

▲ Στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν αρχίσει κλινικές δοκιμές δύο πιθανών εμβολίων κατά του AIDS, που κατασκευάστηκαν και τα δυο μέσω της γενετικής.

▲ Οι προγεννητικές εξετάσεις για πολυάριθμες κληρονομικές ασθένειες γίνονται δυνατές, εφόσον «δείκτες» αυτών των ασθενειών βρίσκονται στο ανθρώπινο DNA. Έχει αρχίσει να γίνεται μια εξαιρετικά ευαίσθητη και πολύ ταχεία προγεννητική εξέταση για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία.

▲ Αυτά καθαυτά τα γονίδια που προκαλούν ορισμένες κληρονομικές ασθένειες έχουν επισημανθεί και, σε μερικές περιπτώσεις, έχουν αναπαραχθεί με κλωνοποίηση, μέσω της γενετικής μηχανικής.

▲ Συνεπαρμένοι από την επιτυχία της ανεύρεσης γονιδίων, μερικοί επιστήμονες προωθούν την ιδέα ενός γενετικού «Σχεδίου Μανχάταν», προκειμένου να καθοριστεί ο ακριβής κώδικας όλων των 100.000 περίπου γονιδίων, που βρίσκονται στα 23 ζεύγη χρωματοσωμάτων τα οποία απαρτίζουν το ανθρώπινο DNA. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Η.Π.Α. συμφώνησε να υποστηρίξει το σχέδιο αυτό. Αν εξασφαλιστεί η έγκριση του Κογκρέσου, αναμένεται ότι το σχέδιο θα απαιτήσει 15 χρόνια και θα κοστίσει αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια.

▲ Το 1987, το αμερικανικό γραφείο κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών δήλωσε ότι ήταν έτοιμο να εξετάσει αιτήσεις κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών για ζώα που είχαν υποστεί μεταβολές με την τεχνολογία της γενετικής μηχανικής, δίνοντας έτσι το έναυσμα για μια έντονη διένεξη μεταξύ επιστημόνων κι εκείνων που ασχολούνται με ζητήματα δεοντολογίας. Τον Απρίλιο του 1988, κατοχυρώθηκε μια τέτοια ευρεσιτεχνία για ένα ποντίκι.

Παραγωγή Φαρμάκων σε Μεγάλη Κλίμακα

Ίσως η πιο άμεση ανταμοιβή που προέκυψε από τη σύνθεση γονιδίων έχει να κάνει με τον τομέα της παραγωγής φαρμάκων. Αναμένεται ότι, στο κοντινό μέλλον, οι πωλήσεις φαρμάκων που παράγονται με τη γενετική μηχανική θα ξεπεράσουν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια το χρόνο (περ. 150 δισ. δρχ.). Αλλά αυτή η επιτυχία δεν ήρθε μέσα σε μια νύχτα.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την ινσουλίνη. Ένα από τα πρώτα πρακτικά αποτελέσματα της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA ήταν η ανίχνευση του γονιδίου (που βρίσκεται στο χρωματόσωμα 11) της ανθρώπινης ινσουλίνης κι έπειτα η σύνθεση αντιγράφων του σε κοινά βακτήρια E. coli. Αυτά τα βακτήρια που έχουν υποστεί μεταβολές μπορούν να παράγουν μεγάλες ποσότητες ινσουλίνης, που έχουν την ίδια ακριβώς κατασκευή με το μόριο της ανθρώπινης ινσουλίνης. Αυτό είναι καταπληκτικό!

Ωστόσο, πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να βγει αυτή η τεχνολογία από το εργαστήριο, να περάσει από κλινικές δοκιμές, να εγκριθεί από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), να μπει τελικά στη μαζική παραγωγή και να γίνει ευρέως διαθέσιμη. Το γεγονός ότι αυτή η ινσουλίνη είναι διαθέσιμη δεν σημαίνει ότι βρέθηκε θεραπεία για το διαβήτη, πράγμα το οποίο μπορεί να σας πει ο κάθε διαβητικός. Στην πραγματικότητα, μολονότι αυτό το προϊόν «μπορεί να έχει ορισμένα πλεονεκτήματα για άτομα που άρχισαν πρόσφατα τη θεραπεία με ινσουλίνη ή για εκείνους που είναι αλλεργικοί στη συνήθη ινσουλίνη του μοσχαριού και του χοίρου, δεν είναι απαραίτητο για την πλειονότητα εκείνων που παίρνουν τα συμβατικά φάρμακα», σύμφωνα με τον Δρ Κρίστοφερ Ντ. Σόντεκ, διευθυντή του Κέντρου Διαβητικών Τζονς Χόπκινς.

Άλλες ελπιδοφόρες προοπτικές για φάρμακα που παράγονται με τη γενετική μηχανική σχετίζονται με το TPA (tissue plasminogen activator [ενεργοποιητή του πλασμινογόνου των ιστών]) και την IL-2 (interleukin-2 [ιντερλευκίνη-2]). Το TPA συμβάλλει στη διάλυση των θρόμβων του αίματος. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) το έχει εγκρίνει για την επείγουσα νοσηλεία ατόμων που παθαίνουν καρδιακή προσβολή. Η IL-2 ανήκει σε μια οικογένεια παραγόντων που δρουν κυρίως στα λευκά αιμοσφαίρια. Προωθεί την αύξηση και την ανάπτυξη των Τ-κυττάρων, τα οποία με τη σειρά τους συμβάλλουν στην καταπολέμηση της ασθένειας. Ο χρόνος θα δείξει αν αυτά τα καινούρια φάρμακα θα ανταποκριθούν στις υποσχέσεις τους.

Γενετικές Εξετάσεις για Ασθένειες

Το 1986, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στη γενετική και τον καρκίνο. Απομόνωσαν (στο χρωματόσωμα 13) και κλωνοποίησαν κάποιο γονίδιο που πιστεύουν ότι εμποδίζει έναν κληρονομικό καρκίνο του ματιού, ο οποίος ονομάζεται ρετινοβλάστωμα. Γίνονται επίσης έρευνες σε ύποπτα γονίδια, για να διαπιστωθεί αν συνδέονται με τον καρκίνο των οστών και τη χρόνια μυελοειδή λευχαιμία.

Αυξάνουν οι αποδείξεις ότι τα γονίδια μπορούν να προωθήσουν τον καρκίνο, καθώς και να τον καταστείλουν. Ορισμένοι γιατροί στο UCLA (Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Λος Άντζελες) έχουν ανακαλύψει ότι ένα φυσιολογικό κύτταρο μπορεί να έχει ένα ή δύο τέτοια ογκογονίδια (που σχηματίζουν όγκους), αλλά ένα καρκινογόνο κύτταρο μπορεί να έχει δεκαπλάσια. Φαίνεται ότι η παρουσία περισσότερων ογκογονιδίων σημαίνει περισσότερους επικίνδυνους όγκους· έτσι, αυτοί οι ερευνητές μετράνε τώρα τα ογκογονίδια που έχουν οι ασθενείς τους, προκειμένου να καθορίσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να τους νοσηλεύσουν.

Φαίνεται ότι όλα αυτά παρέχουν μεγάλες υποσχέσεις, αλλά ο καρκίνος δεν είναι η μοναδική ασθένεια που σχετίζεται με τη γενετική. Ένα δημοσίευμα στο περιοδικό Science ανέφερε 21 νευρολογικές παθήσεις, καθώς και τα γονίδια ή τα χρωματοσώματα που φαίνεται ότι σχετίζονται μ’ αυτές τις ασθένειες. Ο κατάλογος αυτός συμπεριλαμβάνει φονικές ασθένειες, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, η νόσος του Χάντινγκτον και η μυϊκή δυστροφία του Ντουκέν, αλλά δεν περιορίζεται στα νευρολογικά προβλήματα. Έχουν βρεθεί επίσης γενετικοί δείκτες για την κυστική ίνωση, την πολυκυστική νόσο των νεφρών και πολλές άλλες ασθένειες.

Όλα αυτά προσφέρουν την ενδιαφέρουσα προοπτική των γενετικών εξετάσεων που θα μπορούσαν να μας πουν αν εμείς, ή τα παιδιά μας, αντιμετωπίζουμε υψηλό κίνδυνο να παρουσιάσουμε μια από τις 3.000 και πλέον γνωστές κληρονομικές ασθένειες. Αλλά αυτό δεν είναι τόσο απλό. Δεν προκαλούνται όλες αυτές οι ασθένειες από ένα και μόνο γονίδιο. Στις περιπτώσεις όπου περιλαμβάνονται περισσότερα από ένα γονίδια καθώς και άλλοι παράγοντες—όπως φαίνεται ότι συμβαίνει με τη νόσο του Αλτσχάιμερ—οι εξετάσεις θα ήταν δύσκολες. Σε άλλες περιπτώσεις, αυτά καθαυτά τα γονίδια που προκαλούν την ασθένεια έχουν βρεθεί κι έχουν κλωνοποιηθεί, αλλά, πολύ πιο συχνά, είναι γνωστή μόνο η γενική περιοχή στην οποία βρίσκονται. Αυτό που έχει επισημανθεί δεν είναι το ίδιο το γονίδιο, αλλά το κοντινό τμήμα του DNA, που ονομάζεται γενετικός δείκτης.

«Ο χάρτης του ανθρώπινου γενώματος, όπως υπάρχει σήμερα, είναι πολύ ελλιπής», αναφέρει ο Τζαν Χιούντις, Συντάκτης Επιστημονικής Πληροφόρησης ενός ιδρύματος για τα εκ γενετής ελαττώματα. Ο ίδιος προσθέτει ότι αυτός ο χάρτης «θα μπορούσε να συγκριθεί με μια δορυφορική φωτογραφία, η οποία έχει παρθεί τη στιγμή που ένα χαμηλό σύννεφο έκρυβε τα πάντα, εκτός από τις ψηλότερες οροσειρές».

Το Δίλημμα των Γενετικών Εξετάσεων

Η υπόσχεση για ευρέως διαδεδομένες γενετικές εξετάσεις είναι μεγαλειώδης. «Σε μερικές περιπτώσεις», σημειώνει η εφημερίδα The New York Times, «οι ανακαλύψεις έχουν δώσει τη δυνατότητα να εντοπίζονται οι υγιείς φορείς του στίγματος μιας ασθένειας, οι οποίοι θα μπορούσαν να το μεταδώσουν στα παιδιά τους, ή να γίνεται προγεννητική διάγνωση αυτής της κατάστασης». Αυτές είναι σαφώς πολύτιμες πληροφορίες, αλλά, όπως τονίζει στη συνέχεια η ίδια εφημερίδα: «Αυτοί είναι θρίαμβοι της επιστήμης, αλλά δεν προϋποθέτουν ταχεία νίκη επί των ασθενειών». Άλλο πράγμα είναι ο εντοπισμός μιας γενετικά προκαλούμενης ασθένειας και εντελώς διαφορετικό ζήτημα είναι η θεραπεία της.

Εξακολουθεί να υπάρχει ελπίδα ότι, με τον καιρό, θα βρεθούν τα ίδια τα γονίδια που προκαλούν περισσότερες κληρονομικές ασθένειες. Η κατανόηση του τι πρέπει να επιτελούν τα γονίδια και του τι πάει στραβά μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε θεραπείες που δεν μπορούμε τώρα ούτε να τις φανταστούμε.

Στο μεταξύ, οι γονείς που κάνουν γενετικές εξετάσεις αντιμετωπίζουν δύσκολες αποφάσεις, περιλαμβανομένης ίσως και της πίεσης να κάνουν έκτρωση και να αποβάλουν έτσι το αγέννητο παιδί τους. Για μερικούς απ’ αυτούς η έκτρωση είναι απαράδεκτη, αλλά για άλλους η επιλογή είναι περίπλοκη, όταν γίνονται εξετάσεις για τους δείκτες και όχι για τα ίδια τα γονίδια. Η παρουσία του δείκτη δεν σημαίνει πάντοτε ότι είναι παρόν και το γονίδιο.

«Κάθε χρόνο, εντοπίζουμε ολοένα και περισσότερους γενετικούς δείκτες για ασθένειες που προκαλούνται από ένα γονίδιο», παρατηρεί ο Τζέρεμι Ρίφκιν, σκληρός επικριτής της βιοτεχνολογίας. «Πού μπαίνει το όριο; Υπάρχουν αρκετές χιλιάδες υπολανθάνοντα στίγματα. Η λευχαιμία μπορεί να σκοτώσει το παιδί σας σε ηλικία τριών ετών, η καρδιοπάθεια στην ηλικία των τριάντα και η νόσος του Αλτσχάιμερ στην ηλικία των πενήντα. Σε ποιο σημείο θα πείτε όχι; Η κοινωνία θα μπορούσε ακόμη και να φτιάξει νόμους ή να αναγκάσει τους γονείς να μη μεταδίδουν ορισμένα στίγματα, εξαιτίας του τιμήματος που θα σήμαινε αυτό για την υγεία». Θα αποτελούσε στ’ αλήθεια θλιβερό παράδοξο, αν η τεχνολογία που σκόπευε να σώζει ζωές και να απαλύνει τα παθήματα προξενούσε χωρίς λόγο το θάνατο αγέννητων παιδιών, επειδή κάποιος θα πίστευε ότι τα γενετικά τους στίγματα είναι «ανεπιθύμητα».

Αφήστε το Ζήτημα στους Δικηγόρους

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή καθαυτή η επιτυχία της νέας βιοτεχνολογίας έχει δημιουργήσει ένα εντελώς καινούριο σύνολο προβλημάτων—διαμάχες σχετικά με τα χρήματα που πρόκειται να κερδηθούν. «Μήπως οι δικαστικές αγωγές γίνονται το κύριο προϊόν της επανάστασης της βιοτεχνολογίας;» ρώτησε το περιοδικό Science News, σημειώνοντας ότι οι μεγάλες εταιρίες φαρμάκων έχουν αρχίσει ήδη τις αγωγές—η μια κατά της άλλης, καθώς και κατά των μικρότερων εταιριών που ασχολούνται με τη σύνθεση γονιδίων—για τα δικαιώματα που αφορούν την IL-2, μια ανθρώπινη αυξητική ορμόνη που παράγεται με τη γενετική μηχανική, καθώς και άλλα διαθέσιμα στην αγορά φάρμακα.

Οι διενέξεις σχετικά με την κατοχύρωση των ευρεσιτεχνιών που αφορούν φάρμακα είναι αρκετά περίπλοκες, αλλά τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι αρχίζουν τις προσπάθειες να κατοχυρώσουν τις ευρεσιτεχνίες που αφορούν ζώα τα οποία έχουν υποστεί γενετικές μεταβολές, πράγμα που επιτράπηκε πέρυσι με απόφαση του αμερικανικού γραφείου κατοχύρωσης ευρεσιτεχνιών; Ορισμένοι ερευνητές στο Σαν Ντιέγκο, έχουν επιτύχει να συνθέσουν γονίδια πυγολαμπίδας σε φυτά καπνού, δημιουργώντας έτσι φυτά που φωτοβολούν στο σκοτάδι! Σε άλλα φυτά καπνού έχει τοποθετηθεί ένα γονίδιο από κάποιο βακτηρίδιο, προκειμένου να παρασκευάζεται μια πρωτεΐνη που είναι τοξική για τις φυτοφάγες κάμπιες. Ορισμένοι επιστήμονες από το Μέριλαντ έχουν παρουσιάσει ένα διαγονιδιακό γουρούνι—που έχει γονίδιο αυξητικής ορμόνης από αγελάδα.

Ανησυχία για τις Τάσεις που Επικρατούν

Αυτή η τάση για ανάμειξη γονιδίων από είδη που είναι άσχετα μεταξύ τους έχει προκαλέσει ανησυχία σε αρκετούς ανθρώπους. Μερικές ομάδες αγροτών «βλέπουν τη γενετική μηχανική σαν άλλη μια από τις πολυάριθμες τεχνολογίες που ευνοούν τα αγροκτήματα των μεγάλων εταιριών, σε βάρος των μικρών αγροκτημάτων». Οι ομάδες που υποστηρίζουν τα δικαιώματα των ζώων «τη βλέπουν ως τη χείριστη προσβολή της ακεραιότητας των ζώων», δηλώνει η εφημερίδα The New York Times.

«Δεν ξέρουμε τι είναι η ζωή», γράφει ο Δρ Έργουιν Τσάργκαφ, ομότιμος καθηγητής βιοχημείας στην ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Κολούμπια, «κι ωστόσο, επεμβαίνουμε σ’ αυτή λες και πρόκειται για ανόργανο αλατούχο διάλυμα». Ο Δρ Τσάργκαφ συνεχίζει: «Αυτό που βλέπω να έρχεται είναι ένα γιγαντιαίο σφαγείο, ένα μοριακό Άουσβιτς, στο οποίο, αντί για χρυσά δόντια, θα βγάζουν πολύτιμα ένζυμα, ορμόνες και τα λοιπά».

Άλλοι φοβούνται για τους θεωρούμενους άγνωστους κινδύνους, που θα προκύψουν όταν αφεθούν ελεύθεροι μέσα στο περιβάλλον οι οργανισμοί που έχουν υποστεί γενετικές μεταβολές. Το 1985, επιβλήθηκε πρόστιμο 13.000 δολαρίων (περ. 2 εκατ. δρχ.) σε μια εταιρία στην Καλιφόρνια, όταν απελευθέρωσε χωρίς άδεια βακτηρίδια που είχαν υποστεί μεταβολές. Όταν τα δικαστήρια της Καλιφόρνιας ενέκριναν τελικά να γίνουν παρόμοιες απελευθερώσεις σε δυο δοκιμαστικούς χώρους το 1987, κάποιοι βάνδαλοι ξερίζωσαν αμέσως τα φυτά. Η ανησυχία του κοινού ήρθε και πάλι στο προσκήνιο το 1987, όταν ένας φυτοπαθολόγος από τη Μοντάνα εμβολίασε μερικές φτελιές με βακτηρίδια που είχαν υποστεί γενετικές μεταβολές. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο επιστήμονας υπέστη πειθαρχική επίπληξη επειδή δεν καθυστέρησε το πείραμά του, προκειμένου να εξεταστεί η περίπτωση από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος.

Η ‘Χρυσή Ανακάλυψη’;

Στο μεταξύ οι γενετικές έρευνες επιταχύνονται. Το Υπουργείο Ενέργειας των Η.Π.Α. έχει ήδη αρχίσει προκαταρκτικές έρευνες, με σκοπό τον καθορισμό της ακριβούς διαδοχής όλων των τριών δισεκατομμυρίων χημικών βάσεων του ανθρώπινου DNA. Αυτό είναι ένα σχέδιο τεραστίων διαστάσεων. Αν εκτυπώνονταν οι πληροφορίες του ανθρώπινου DNA, θα γέμιζαν 200 μεγάλους τηλεφωνικούς καταλόγους. Με το σημερινό ρυθμό, αυτό το σχέδιο θα κόστιζε αμέτρητα δισεκατομμύρια δολάρια και θα απαιτούσε αιώνες για να ολοκληρωθεί· αναμένεται όμως ότι η ταχεία πρόοδος της τεχνολογίας που ασχολείται με τον προσδιορισμό της διαδοχής θα επιταχύνει τα πράγματα, μειώνοντας την περίοδο σε 15 χρόνια, σύμφωνα με τον τελευταίο υπολογισμό. Το Υπουργείο Ενέργειας ζήτησε 40 εκατομμύρια δολάρια (περ. 6 δισ. δρχ.) γι’ αυτό το σχέδιο και ελπίζει να αυξήσει τη χρηματοδότηση σε 200 εκατομμύρια δολάρια (περ. 30 δισ. δρχ.) το χρόνο. Πρέπει επίσης να δοθεί έγκριση από το Κογκρέσο.

Τι θα επιτευχθεί με όλα αυτά τα χρήματα; Μερικοί επιστήμονες λένε ότι η λεπτομερής γνώση του ανθρώπινου DNA θα αποτελέσει τη ‘χρυσή ανακάλυψη’ της ανθρώπινης γενετικής. Είναι πεπεισμένοι ότι θα αποτελέσει ανεκτίμητο εργαλείο για την κατανόηση κάθε ανθρώπινης λειτουργίας. Άλλοι όμως δεν είναι και τόσο σίγουροι.

«Μολονότι είναι λίγοι οι ερευνητές που αμφισβητούν το πλεονέκτημα του προσδιορισμού της διαδοχής μέσα σε κάποιο γονίδιο που είναι γνωστό ότι παρουσιάζει ενδιαφέρον, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με το αν έχει άμεση αξία η γνώση της ακριβούς διαδοχής των νουκλεοτιδίων ολόκληρου του γενώματος», παρατηρεί ο Τζαν Χιούντις, ο οποίος προσθέτει ότι τώρα «μονάχα ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνολικού γενώματος αναμένεται να παράσχει πληροφορίες άμεσης ιατρικής αξίας».

Θα ήταν πράγματι θλιβερή ειρωνεία να αποσπαστούν, για ένα επιστημονικό υπερπείραμα αμφίβολης αξίας, κεφάλαια που απαιτούνται επειγόντως για ιατρικές έρευνες.

«Θέλουμε Τέλεια Μωρά»

Προς τα πού κατευθύνεται η γενετική επανάσταση; Χωρίς αμφιβολία, παρέχει μεγάλες δυνατότητες προς το καλό με τη μορφή καλύτερων φαρμάκων, καλύτερης ιατρικής περίθαλψης και βελτιωμένης κατανόησης του πώς λειτουργούν τα ζωντανά πλάσματα. Αλλά αυτή η επανάσταση έχει κι άλλη μια πλευρά.

«Θέλουμε τέλεια μωρά», λέει ο Τζέρεμι Ρίφκιν. «Θέλουμε τέλεια φυτά και ζώα. Θέλουμε μια καλύτερη οικονομία. Δεν υπάρχει κακή πρόθεση σ’ αυτό. Ο δρόμος προς τον Περίφημο Νέο Κόσμο είναι στρωμένος με καλές προθέσεις.

»Βήμα προς βήμα, αποφασίζουμε να επέμβουμε με τη μηχανική σε διάφορα μέρη του γενετικού κώδικα των ζωντανών πλασμάτων. Ανακύπτουν όμως δύο σπουδαία ερωτήματα: Αν πρόκειται να επέμβουμε με τη μηχανική στο γενετικό κώδικα, τι κριτήρια θέτει αυτή η κοινωνία για τον καθορισμό των καλών και των κακών, των χρήσιμων και δυσλειτουργικών γονιδίων; Και θα ήθελα να ξέρω, υπάρχει άραγε κανένα ίδρυμα, που θα το εμπιστευόταν κάποιος, και το οποίο να έχει την υπέρτατη εξουσία να καθορίζει τα γενετικά σχέδια για κάποιο ζωντανό πλάσμα;»

Αυτά είναι ερωτήματα που αξίζει να απαντηθούν. Ποιος είναι καλύτερα εξαρτισμένος για να καθορίζει ποιο είναι καλό και ποιο κακό γονίδιο, παρά ο Δημιουργός του DNA; Αυτός είναι εκείνος που ξέρει τις εσώτατες διεργασίες του γενετικού κώδικα, όπως το κατέδειξε ο Δαβίδ στα εδάφια Ψαλμός 139:13-16: «Με περιετύλιξας εν τη κοιλία της μητρός μου. Θέλω σε υμνεί, διότι φοβερώς και θαυμασίως επλάσθην· θαυμάσια είναι τα έργα σου· και η ψυχή μου κάλλιστα γνωρίζει τούτο. Δεν εκρύφθησαν τα οστά μου από σου, ενώ επλαττόμην εν τω κρυπτώ και διεμορφονόμην εν τοις κατωτάτοις της γης· το αδιαμόρφωτον του σώματός μου [το έμβρυό μου, ΜΝΚ] είδον οι οφθαλμοί σου· και εν τω βιβλίω σου πάντα ταύτα ήσαν γεγραμμένα, ως και αι ημέραι καθ’ ας εσχηματίζοντο, και ενώ ουδέν εκ τούτων υπήρχε». Δεν θα προτιμούσατε να εμπιστευτείτε Εκείνον που έχει την υπέρτατη εξουσία να καθορίζει τα γενετικά σχέδια για όλα τα ζωντανά πλάσματα;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]

Ποιος πρέπει να αποφασίζει ποια γονίδια είναι καλά και ποια είναι κακά;