Ματιές στον Κόσμο

‘ΚΟΝΤΙΝΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ’ ΣΤΗ ΓΗ

Στις 23 του περασμένου Μαρτίου, ένας αστεροειδής με διάμετρο 0,8 χιλιόμετρα ή και περισσότερο παραλίγο να συγκρουστεί με τη Γη. Κανείς δεν τον παρατήρησε, ώσπου ένας αστρονόμος ανακάλυψε αυτό το αντικείμενο σε φωτογραφίες που είχαν παρθεί με τηλεσκόπιο ύστερα από οχτώ μέρες. Αν αυτός ο μεγάλος αστεροειδής είχε χτυπήσει τη Γη, η σύγκρουση θα ήταν ισοδύναμη με την έκρηξη 20.000 πυρηνικών βομβών του ενός μεγατόνου. Αν είχε πέσει στον ωκεανό, θα είχαν δημιουργηθεί γιγάντια κύματα ύψους δεκάδων μέτρων, που θα σάρωναν τις παράκτιες περιοχές σκορπίζοντας την καταστροφή. Ο αστεροειδής, που ταξίδευε με ταχύτητα 74.000 χιλιομέτρων την ώρα, πέρασε σε απόσταση 800.000 χιλιομέτρων από τη Γη—πράγμα που θεωρείται ‘κοντινή επίσκεψη’ σύμφωνα με τις αστρονομικές μετρήσεις!

Η ΕΛΟΝΟΣΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΙΟ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Ύστερα από δεκαετίες ερευνών προκειμένου να βρεθούν τρόποι για να θεραπευτεί ή να τεθεί υπό έλεγχο η ελονοσία, φαίνεται ότι αυτή η ασθένεια παρουσιάζει αύξηση στη νότια Αφρική. Κι εκτός απ’ αυτό, γίνεται όλο και πιο ανθεκτική στα φάρμακα. «Το παράσιτο της ελονοσίας ξέρει όλα τα κόλπα για να μπερδεύει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος», είπε ο Δρ Φίλιπ φαν Χίερντεν, πρόεδρος του Συμβουλίου Ιατρικών Ερευνών στη Νότια Αφρική. Ακόμη κι αν αποδεικνυόταν αποτελεσματικό ένα εμβόλιο που αναπτύσσεται τώρα, «θα ήταν τόσο ακριβό που δεν θα μπορούσε να βοηθήσει τον Τρίτο Κόσμο», είπε ο ίδιος. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η ελονοσία σκοτώνει κάθε χρόνο στην Αφρική ένα εκατομμύριο και πλέον παιδιά.

Ο ‘ΒΡΩΜΙΚΟΣ’ ΒΟΡΡΑΣ

Φαίνεται ότι η μόλυνση που προκαλεί ο άνθρωπος δεν έχει αφήσει άθικτη ούτε και την πιο απομακρυσμένη γωνιά του πλανήτη μας. Στο βόρειο Καναδά, οι Εσκιμώες που θηλάζουν τα μωρά τους τούς δίνουν μητρικό γάλα, το οποίο περιέχει τη μεγαλύτερη ποσότητα PCB από οποιοδήποτε άλλο μητρικό γάλα στον κόσμο. Τα PCB—πολυχλωριωμένα διφαινύλια—συνδέονται με διάφορες ασθένειες, περιλαμβανομένου και του καρκίνου. Οι Εσκιμώοι τρώνε πολλά ψάρια και ζωικά λίπη, τα οποία απορροφούν τις χημικές ουσίες που ρίχνει ο άνθρωπος στα ποτάμια και σε άλλους υδάτινους όγκους. Ακόμη και βορειότερα, οι επιστήμονες έχουν βρει εκπληκτικά υψηλές συγκεντρώσεις ανθρωποποίητων χημικών ουσιών στο χιόνι της απομακρυσμένης Βόρειας Αμερικανικής Αρκτικής περιοχής. Πιστεύεται ότι οι χημικές ουσίες—περιλαμβανομένων και πάλι των PCB—μεταφέρονται στο βορρά με τη μορφή λεπτής σκόνης ή ατμών.

ΚΛΕΦΤΕΣ ΣΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ

Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας πλήττεται από αύξηση των κλοπών στους χώρους εργασίας. Μέσα σ’ ένα χρόνο, αναφέρθηκαν στην αστυνομία πάνω από 130.000 κλοπές σε γραφεία και σε άλλους χώρους εργασίας. Το κύριο πρόβλημα είναι το εξής: Ξένα άτομα έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε πολλά κυβερνητικά γραφεία και σε εταιρίες, όπου τα ξεκλείδωτα γραφεία και ντουλάπια αποτελούν πρόκληση για όλους τους κλέφτες. Ποια είναι η λύση; Η αστυνομία συμβουλεύει να κρατάτε κλειδωμένα τα χρήματα και τα πολύτιμα αντικείμενά σας στο χώρο εργασίας.

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΙΗΣΟΥΙΤΕΣ

«Όταν ο Πάπας κάνει πράγματα που δεν περιλαμβάνονται στη δικαιοδοσία του, τότε δεν μπορεί να απαιτεί υπακοή εν ονόματι του Καθολικισμού», έλεγε η θαρραλέα διακήρυξη που εξέδωσαν 170 Ρωμαιοκαθολικοί καθηγητές θεολογίας τον περασμένο Ιανουάριο. «Αυτός πρέπει να αναμένει το διχασμό». Αρκετοί εξέχοντες Ιησουίτες έβαλαν κι αυτοί την υπογραφή τους σ’ εκείνη την ομαδική δήλωση, η οποία επέκρινε την εκλογή νέων επισκόπων που έκανε ο πάπας και την αδιάλλακτη θέση του σε ορισμένα θεολογικά ζητήματα. Προφανώς, αυτό έκανε τον γενικό υπεύθυνο των Ιησουιτών να προειδοποιήσει τα μέλη αυτού του ισχυρού θρησκευτικού τάγματος να μην υιοθετούν αμφιλεγόμενες δημόσιες δηλώσεις. Από τότε που έγινε πάπας, ο Ιωάννης Παύλος Β΄ τείνει να μειώνει την ανεξαρτησία των Ιησουιτών. Αναμφίβολα, ο Ιησουίτης ηγέτης δεν θέλει να ξαναφουντώσει η ένταση μεταξύ του πάπα και του τάγματος.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ

Λόγω της ανησυχίας για το προστατευτικό στρώμα του όζοντος που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα, 80 κράτη υποστήριξαν την απαγόρευση της παραγωγής ορισμένων βλαβερών χημικών ουσιών πριν από το έτος 2000. Σε μια συνάντηση που έλαβε χώρα στο Ελσίνκι της Φινλανδίας τον περασμένο Μάιο, υιοθέτησαν μια διακήρυξη, προκειμένου να τερματιστεί η χρήση χλωροφθορανθράκων πριν από το τέλος του αιώνα. Οι χλωροφθοράνθρακες είναι χημικές ουσίες που έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και χρησιμοποιούνται σε ψυγεία και σε κλιματιστές, καθώς και σε αφρώδη μονωτικά υλικά. Στα ανώτερα μέρη της ατμόσφαιρας, αυτές οι ουσίες καταστρέφουν το όζον, ένα αέριο που είναι ωφέλιμο επειδή απορροφά την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία, η οποία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος.

Ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ

Ως τις 14 Απριλίου 1989, ο πληθυσμός της Κίνας είχε φτάσει τα 1.100 εκατομμύρια, σύμφωνα με επίσημες μετρήσεις. Οι ειδικοί αναγνωρίζουν όμως ότι δεν είναι δυνατό να εξακριβωθεί ο ακριβής αριθμός του πληθυσμού μέχρι και το τελευταίο εκατομμύριο. Παρ’ όλα αυτά, η αύξηση αυτή ανησυχεί τις κινεζικές αρχές για δύο λόγους. Πρώτον, η πολιτική του ενός παιδιού για κάθε οικογένεια έχει αποτύχει μέχρι τώρα στις αγροτικές περιοχές. Δεύτερον, η γεωργική παραγωγή «έχει παραμείνει στάσιμη περίπου στους 400 εκατομμύρια τόνους» δημητριακά το χρόνο, στη διάρκεια των περασμένων τεσσάρων ετών. Αυτή η ποσότητα είναι ανεπαρκής για τη διατροφή του αυξανόμενου πληθυσμού.

ΕΥΛΟΓΙΑ ΣΕ ΑΕΡΙΩΘΟΥΜΕΝΟ ΤΖΑΜΠΟ

Μέσα στο βουητό και τη φασαρία του Αεροδρομίου Ναρίτα του Τόκιο, στεκόταν ένας Σιντοϊστής ιερέας κι έψελνε μπροστά σ’ έναν πρόχειρο βωμό. Φορώντας τα άσπρα άμφιά του και κουνώντας ένα «ιερό» αειθαλές κλαδί πάνω από λαχανικά, φύκια και ξεραμένα καλαμάρια, ευλογούσε το παρθενικό ταξίδι ενός αεροσκάφους της νέας γενιάς. Η εφημερίδα Mainichi Daily News εξήγησε ότι αυτή η τελετή έγινε για «την ασφάλεια του πρώτου αεριωθούμενου τζάμπο Μπόινγκ 747-400 υψηλής τεχνολογίας που μπήκε στην κυκλοφορία» και για «την ευημερία του ιδιοκτήτη του», μιας αμερικανικής αεροπορικής εταιρίας.

ΒΙΟΝΙΚΗ—ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΡΧΑΡΙΕΣ

Ορισμένοι επιστήμονες στην Αγγλία προσπαθούν να μιμηθούν ένα ακόμη ευφυές σχέδιο που βρίσκεται στη δημιουργία: το δέρμα του καρχαρία. Αυτό έχει μικροσκοπικές παράλληλες ραβδώσεις που καλύπτουν κατά μήκος ολόκληρο το σώμα του. Αυτές οι ραβδώσεις μειώνουν την αντίσταση που συναντάει ο καρχαρίας καθώς κολυμπάει, κι έτσι αυτός εξοικονομεί ενέργεια. Οι αρχικές δοκιμές της χρήσης τέτοιων ραβδώσεων, σχεδιασμένων με κομπιούτερ, σ’ ένα πειραματικό όχημα έδειξαν ότι είναι δυνατό να μειωθεί η αντίσταση κατά 3 τοις εκατό. Παρόμοια εφαρμογή στα αεροσκάφη θα έδινε τη δυνατότητα για αξιοσημείωτη οικονομία, αφού στον τομέα της αεροπλοΐας θεωρείται ζωτική η βελτίωση της απόδοσης ακόμη και κατά 0,5 τοις εκατό. Η Βρετανική Ναυτιλιακή Τεχνολογία αναζητεί τώρα τρόπους για να εφαρμόσει αυτές τις ανακαλύψεις σε προπέλες, σε πτερύγια στροβίλων, σε υποβρύχια και σε αεροσκάφη, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα Daily Telegraph.

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Στη διάρκεια του 1989, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινής Αγοράς ελπίζουν να καταπολεμήσουν την εξάπλωση του καρκίνου, διεξάγοντας μια ευρεία εκστρατεία πληροφόρησης. «Κάθε χρόνο, πεθαίνουν στην Ευρώπη 750.000 άνθρωποι από καρκίνο», λέει ο επικεφαλής του γραφείου της Επιτροπής της Κοινής Αγοράς στη Βόννη της Δυτικής Γερμανίας. «Αν δεν σταματήσει η αύξηση του καρκίνου, το έτος 2000 ο ένας στους τρεις Ευρωπαίους θα παθαίνει καρκίνο, σε κάποια περίοδο της ζωής του». Αυτή η εκστρατεία δημοσιότητας θα βασιστεί στις «αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος, της κατανάλωσης αλκοόλ, της εσφαλμένης διατροφής και της μόλυνσης του περιβάλλοντος», αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Main Post.

ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΑ ΘΑΥΜΑΤΑ

Ενώ ερευνούσαν το πεπτικό σύστημα του λευκού ρινόκερου, οι ερευνητές ανακάλυψαν μια ομάδα πρωτοζώων, που προηγουμένως ήταν άγνωστα στην επιστήμη. Αντίθετα με τα περισσότερα πρωτόζωα, που είναι μονοκύτταροι οργανισμοί κι έχουν σχετικά απλή δομή, αυτός ο τύπος πρωτοζώων που ανακαλύφθηκε πρόσφατα έχει εξαρτήματα. Το περιοδικό South African Panorama το αποκάλεσε αυτό εξαιρετική ανακάλυψη. Αυτά τα πρωτόζωα είναι «ιδιαίτερα πολύπλοκα» και χρησιμοποιούν πολύ καλά τα πλοκάμια και τις δακτυλοειδείς προεξοχές τους.