Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς να Συμπεριφερθώ στο Γονέα μου που Έφυγε από το Σπίτι;

«Τις μέρες που ο μπαμπάς είχε υποσχεθεί να έρχεται από το σπίτι και να μας παίρνει για να τον βλέπουμε, η μαμά έντυνε την αδελφή μου κι εμένα με τα καλά μας. Κι έπειτα, καθόμασταν και τον περιμέναμε. Και περιμέναμε. Περνούσαν ώρες ολόκληρες. Τελικά, η μαμά έλεγε: ‘Είναι ώρα για ύπνο’. Εμείς βάζαμε τα κλάματα και λέγαμε: ‘Θα ’ρθει, θα ’ρθει!’ Ακόμα και το επόμενο πρωί, εμείς τον περιμέναμε, αλλά ο μπαμπάς δεν ερχόταν. Μερικές φορές φαινόταν ότι η ζωή μας θα συνέχιζε να κυλάει στο ίδιο μοτίβο».—Άνι.a

ΑΝ ΕΧΕΙΣ δει κι εσύ, όπως η Άνι, τους γονείς σου να χωρίζουν, μπορεί πιθανώς να καταλαβαίνεις γιατί ο Ιεχωβά, ο Σχεδιαστής του γάμου, αποθαρρύνει τόσο έντονα το διαζύγιο. (Παράβαλε Μαλαχίας 2:16, ΜΝΚ.) Το διαζύγιο πληγώνει όλους όσους αγγίζει—ακόμα κι όταν ο αδικημένος γονέας έχει το Γραφικό δικαίωμα να διαζευχθεί τον άλλον.b

Αλλά όταν τελικά χωρίσουν οι γονείς, ίσως με νόμιμο διαζύγιο, αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι θα τελειώσουν όλα τα προβλήματα που μπορεί να φέρνει σ’ εσένα η ασυμφωνία τους. Μάλιστα, τώρα μπορεί να έχεις να αντιμετωπίσεις μια σκληρή πρόκληση: να αποφασίσεις αν θα διατηρήσεις κάποιες σχέσεις με το γονέα που έφυγε από το σπίτι. Η Μεγκ θυμάται πόσο δύσκολο μπορεί να είναι αυτό: «Ήμουν τόσο αποθαρρημένη, ώστε τα συναισθήματά μου νεκρώθηκαν. Έτσι, για λίγο, δεν ένιωθα απολύτως τίποτα. Ήταν λες κι ο πατέρας μου είχε πεθάνει». Και ο Μάικ θυμάται: «Άρχισα να μισώ τον πατέρα μου, κι αυτό το συναίσθημα κράτησε πολύ καιρό. Όσο σκεφτόμουν πώς άφησε μια γυναίκα με τέσσερα παιδιά, δίνοντάς της την πιο μικρή διατροφή που μπορούσε να δώσει, γινόμουν θηρίο».

Να Χτίζεις, Όχι να Γκρεμίζεις

Μέσα στο χάος και στην αναταραχή που επικρατούν σ’ αυτή την περίοδο της ζωής σου, είναι πάρα πολύ εύκολο να κλείσεις ερμητικά την πόρτα των συναισθημάτων σου στον έναν από τους γονείς σου και να αφήσεις το θυμό και την πίκρα να σε κυριέψουν. Αλλά αν υποθάλψεις αυτού του είδους τη μνησικακία, αυτό μπορεί να δηλητηριάσει την άποψή σου για τη ζωή. Αυτός ο θυμός μπορεί να σε κάνει να διακόψεις την επικοινωνία, καταστρέφοντας τους δεσμούς σου με τον ένα γονέα, ώσπου να είναι σχεδόν αδύνατο να τους αποκαταστήσεις.

Η Αγία Γραφή δεν μας δίνει το ελεύθερο να μην τιμούμε τους γονείς μας. (Παράβαλε Λουκάς 18:20.) Οι ειδήμονες συμφωνούν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις πρέπει να προσπαθείς να διατηρείς κάποια σχέση και με τους δυο γονείς μετά το χωρισμό τους. Ο καθηγητής της ψυχιατρικής Δρ Ρόμπερτ Ε. Γκουλντ έγραψε στο περιοδικό Σεβεντίν (Seventeen) ότι το να βλέπεις και τους δυο γονείς τακτικά μπορεί ακόμα και να σε διευκολύνει να συνηθίσεις το διαζύγιο. Παρόμοια, οι ερευνητές Γουόλερσταϊν και Κέλι διαπίστωσαν ότι, σε γενικές γραμμές, οι νεαροί που ξεπέρασαν το διαζύγιο των γονέων τους με επιτυχία ήταν εκείνοι που είχαν στενή σχέση και με τους δυο γονείς. Αλλά πώς μπορείς να έχεις στενή σχέση με ένα γονέα που εγκατέλειψε το σπίτι σας ή με ένα γονέα που έχει προδώσει την εμπιστοσύνη σου;c

Ενόραση—Το Κλειδί για την Ειρήνη

Ο θυμός που είναι φυσικό να νιώσεις μπορεί στην αρχή να γίνει εμπόδιο. Αλλά αν βάλεις στόχο σου να καταλάβεις το γονέα σου καλύτερα, η ενόραση που θα προκύψει μπορεί να βοηθήσει στο να απομακρυνθεί ο θυμός σου. Όπως λέει το εδάφιο Παροιμίαι 19:11, ΜΝΚ: ‘Η ενόραση του ανθρώπου σίγουρα επιβραδύνει το θυμό του, και είναι ωραιότητα από μέρους του να παραβλέπει την παράβαση’. Αυτό είναι σίγουρα πιο εύκολο όταν το ένοχο μέλος δείχνει κάποια λύπη ή μεταμέλεια. Να θυμάσαι ότι το να δείχνεις ενόραση για την άποψη, την προσωπικότητα και τις ανθρώπινες αδυναμίες του αποξενωμένου γονέα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι δικαιολογείς τον ένοχο γονέα ή ότι παίρνεις το μέρος του στην αντιδικία για το διαζύγιο· ούτε σημαίνει ότι προδίδεις το γονέα με τον οποίο ζεις. Απλούστατα σημαίνει ότι καλλιεργείς μια πιο ρεαλιστική άποψη για το γονέα σου.

Για παράδειγμα, πολλοί νεαροί συμπεραίνουν ότι ο γονέας που έφυγε από το σπίτι πρέπει να τους μισεί—αλλιώς γιατί να φύγει; Αλλά στην πραγματικότητα, η αιτία για το χωρισμό ήταν τα προβλήματα του γάμου, και όχι εσύ. Το πιθανό είναι ότι ο γονέας που έφυγε δεν είχε σκοπό με τη φυγή του να απορρίψει εσένα—παρ’ όλο που εσύ μπορεί να νιώθεις έτσι. Όπως το έθεσε ο Δρ Γκουλντ: «Κατά πάσα πιθανότητα, αν σε αγαπούσαν οι γονείς σου πριν από το διαζύγιο, θα σε αγαπούν το ίδιο και μετά».

‘Τότε πώς γίνεται και δεν μας επισκέπτεται σχεδόν καθόλου;’ μπορεί να ρωτήσεις. Όταν ένας γονέας επανειλημμένα δεν εμφανίζεται για τις προγραμματισμένες επισκέψεις του ή έρχεται σε επαφή μαζί σου μόνο σποραδικά, μπορεί πραγματικά να δίνει την εντύπωση ότι δεν θέλει να σε δει. Αλλά μπορεί να μην έχουν καθόλου έτσι τα πράγματα. Μερικές φορές ο γονέας ξέρει ότι η συμπεριφορά του πριν από το χωρισμό έχει προσβάλει βαθιά την οικογένεια. Αν έχεις πληγώσει ποτέ κάποιο φιλικό σου πρόσωπο, ξέρεις πόσο δύσκολο είναι να τον αντικρίσεις μετά! Όπως λέει το εδάφιο Παροιμίαι 18:19: «Ο πληγωμένος αδελφός είναι χειρότερος από οχυρωμένη πόλη».—Η Διάστιχη Παλαιά Διαθήκη στην Εβραϊκή-Αραμαϊκή (The Interlinear Hebrew-Aramaic Old Testament).

Λόγω αισθημάτων ενοχής, ο γονέας σου μπορεί κατά παρόμοιο τρόπο να μην τολμάει να αντικρίσει την οικογένεια. Η περηφάνια μπορεί επίσης να είναι ένας παράγοντας. Επίσης, μπορεί ο αποξενωμένος γονέας απλούστατα να μην είναι σε θέση να αντικρίσει τον/την πρώην σύζυγο, ιδιαίτερα αν έχει μεσολαβήσει ένας καινούριος γάμος· αυτό που κάποτε ήταν «σπίτι του» μπορεί τώρα να του φαίνεται ξένο μέρος. Αυτοί και άλλοι παράγοντες μπορεί να δυσκολεύουν το γονέα σου να σε επισκέπτεται. Τι μπορείς να κάνεις για να διευκολύνεις τα πράγματα; Στο εδάφιο Ρωμαίους 12:18, ΚΔΤΚ, διαβάζουμε: «Εάν είναι δυνατόν, όσον εξαρτάται από σας, να έχετε ειρήνην με όλους τους ανθρώπους». Πώς μπορείς να το καταφέρεις αυτό;

Πρώτον, ίσως χρειαστεί να περιορίσεις κάπως τις προσδοκίες σου. Αν αναμένεις να λάβεις περισσότερο από το χρόνο και την προσοχή του γονέα σου απ’ όσα παίρνεις αυτή τη στιγμή, το μόνο που θα κερδίσεις είναι αναστάτωση και απογοήτευση. Αντί γι’ αυτό, προσπάθησε να απολαύσεις τον περιορισμένο χρόνο που περνάτε μαζί.

‘Αλλά τι θα λέμε;’ μπορεί να αναρωτηθείς. Είναι αλήθεια ότι αυτές οι επισκέψεις μπορεί στην αρχή να είναι γεμάτες αμηχανία. Αλλά υπάρχουν πιθανώς πολλά πράγματα που θέλει να ξέρει ο γονέας σου—σχετικά με τους φίλους σου, την πρόοδό σου στο σχολείο και τα ενδιαφέροντά σου εκτός σχολείου. Και υπάρχουν πολλά που θα μπορούσες να ρωτήσεις κι εσύ. Το διαζύγιο άφησε αναμφίβολα ένα μεγάλο κενό στη ζωή του γονέα σου, όπως και στη δική σου. Γι’ αυτό, να είσαι σαν το ‘συνετό άνθρωπο’, για τον οποίο μιλάει το εδάφιο Παροιμίαι 20:5, ο οποίος ‘ανασύρει τα βαθιά νερά’ των προθέσεων του άλλου. Κάνε ερωτήσεις. Μάθε για το καινούριο σπίτι ή την καινούρια δουλειά του γονέα σου, ή για τα ενδιαφέροντά του ως προς τα χόμπι, τα σπορ και τους φίλους. Και αν δεν σου περνάει ο πόνος που σου προξένησε ο γονέας σου, μπορεί με τον καιρό να βρεις τρόπο να το συζητήσετε ειρηνικά.

Κράτα την Ισορροπία σου

Υπάρχει, όμως, ο κίνδυνος να εξιδανικεύσεις τον αποξενωμένο γονέα. Ο πατέρας της Ράντι, που ήταν αλκοολικός και κοίταζε άλλες γυναίκες, έφευγε από το σπίτι επανειλημμένα και τελικά πήρε διαζύγιο από τη μητέρα της. Κι όμως, η Ράντι θυμάται: «Για κάποιο λόγο, μπορώ να πω ότι σχεδόν τον λάτρευα».

Τέτοια παραπλανημένη, υπερβολική αγάπη δεν είναι ασυνήθιστη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου το 90 τοις εκατό των παιδιών διαζευγμένων γονέων ζουν με τη μητέρα τους και επισκέπτονται τον πατέρα τους. Έτσι, η μητέρα είναι συχνά υπεύθυνη για την καθημερινή φροντίδα των παιδιών της—περιλαμβανομένης και της διαπαιδαγώγησης. Και παρά το γεγονός ότι η μητέρα παίρνει διατροφή, η οικονομική της κατάσταση συνήθως παρουσιάζει αρκετή κάμψη μετά το διαζύγιο· η οικονομική κατάσταση του πατέρα μπορεί ακόμα και να σημειώσει άνοδο. Το αποτέλεσμα: Η επίσκεψη στον μπαμπά σημαίνει ότι θα παίρνεις δώρα και θα περνάς καλά! Η ζωή με τη μαμά σημαίνει ότι θα πρέπει να μετράς μέχρι και την τελευταία δραχμή και ότι θα έχεις κάποιον να σου λέει τι να κάνεις και τι να μην κάνεις. Δυστυχώς, μερικοί νεαροί έχουν φτάσει στο σημείο να εγκαταλείψουν ένα Χριστιανό γονέα προκειμένου να ζήσουν με έναν πιο πλούσιο και πιο ανεκτικό γονέα που δεν είναι στην αλήθεια.—Παράβαλε Παροιμίαι 19:4.

Αν μπεις στον πειρασμό να κάνεις μια τέτοια εκλογή, εξέτασε τι θεωρείς πολύτιμο. Να θυμάσαι ότι ο Δημιουργός σου θεωρεί περισσότερο πολύτιμο αυτό που έχεις πραγματικά ανάγκη—την ηθική καθοδήγηση και τη διαπαιδαγώγηση. Τίποτα άλλο απ’ όσα μπορεί να προσφέρει ένας γονέας δεν θα επηρεάσει τόσο βαθιά το χαρακτήρα σου και την ποιότητα της ζωής σου. Η διαπαιδαγώγηση είναι ένδειξη αληθινής αγάπης.—Βλέπε Παροιμίαι 4:13· 13:24.

Να θυμάσαι, επίσης, ότι ο Δημιουργός σου έχει μόνο έναν κανόνα για το σωστό και το λάθος, άσχετα από το τι σου επιτρέπει να κάνεις ο γονέας σου. Ο Τομ λέει: «Η μαμά μου δεν μας αποθάρρυνε ποτέ από το να βλέπουμε τον μπαμπά μου. Αλλά κάθε Παρασκευή όταν πηγαίναμε να τον επισκεφτούμε, μας έλεγε: ‘Μόνο να θυμάσαι ότι είσαι Χριστιανός και ότι ο Ιεχωβά βλέπει τι κάνεις’. Αυτό με βοήθησε να μείνω σταθερός στις πεποιθήσεις μου όταν επισκεπτόμουν τον μπαμπά μου».

Όμως, όσο κι αν προσπαθήσεις, δεν είναι πάντα δυνατόν να κερδίσεις την επιδοκιμασία του γονέα σου. Οι υποδείξεις που αναφέρονται σ’ αυτό το άρθρο μπορεί να σε βοηθήσουν να γεφυρώσεις το χάσμα ανάμεσα σ’ εσένα και στο γονέα σου. Αλλά ακόμα κι αν αποτύχουν όλες σου οι προσπάθειες, μη χάνεις τις ελπίδες σου. Οι άνθρωποι αλλάζουν. Και τουλάχιστον εσύ θα νιώθεις ικανοποίηση επειδή θα ξέρεις ότι ‘όσο εξαρτάται από εσένα’ η ειρήνη έχει διατηρηθεί. Κι ακόμα καλύτερα, θα εξακολουθείς να απολαμβάνεις τη ζεστασιά του χαμόγελου επιδοκιμασίας ενός γονέα. Όπως λέει ο Ιεχωβά στο εδάφιο Παροιμίαι 27:11: ‘Γιε μου, να είσαι σοφός και να ευφραίνεις την καρδιά μου, για να έχω τι να αποκρίνομαι σ’ αυτόν που με ονειδίζει’. Όταν εμμένεις με υπακοή στους κανόνες του Θεού και κάνεις προσπάθειες να δείχνεις ενόραση με φιλευσπλαχνία στις σχέσεις σου με τους γονείς σου, εκείνος ευχαριστιέται. Κι εκείνος είναι ένας Φίλος και Γονέας από τον οποίο δεν χρειάζεται να αποξενωθείς ποτέ.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Μερικές φορές είναι δύσκολο να φεύγεις από τον ένα γονέα για να μείνεις ένα διάστημα με τον άλλον