Η Πόλη του Μεξικού—Ένα Αναπτυσσόμενο Τέρας;

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στο Μεξικό

«Η ΠΟΛΗ του Μεξικού είναι ένα τέρας . . . που κατά παράδοξο τρόπο εξακολουθεί ακόμα να επιζεί», δήλωσε ο Μεξικανός αρχιτέκτονας Τεοντόρο Γκονσάλες ντε Λεόν. Το περιοδικό Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (National Geographic) την αποκάλεσε «Ανησυχητικό Γίγαντα». Για την Κάρμεν, που γεννήθηκε εκεί πριν από 30 περίπου χρόνια, «είναι μια θορυβώδης πόλη που αποτελείται από ταπεινούς ανθρώπους, οι οποίοι ξέρουν πώς να είναι ευτυχισμένοι και να απολαμβάνουν τα απλά πράγματα στη ζωή—συμπεριλαμβανομένων και των αγαπημένων τους μεξικανικών φαγητών όπως τα εντσιλάδας, τα ταμάλ, οι τορτίγιες και το μόλε».

Η Πόλη του Μεξικού, με πληθυσμό γύρω στα 15 εκατομμύρια, είναι στις μέρες μας μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο, αλλά υπήρξε ακμάζουσα μητρόπολη επί αιώνες.a Ιδρύθηκε αρχικά περίπου το 1325 ως Τενοτστιτλάν και έγινε η πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων. Οι Αζτέκοι άρχισαν να χτίζουν την πόλη όταν εγκαταστάθηκαν σ’ ένα νησί της Λίμνης Τεσκόκο. Με το πέρασμα του χρόνου γέμισαν τη λίμνη με χώμα ώστε να μπορούν να επεκτείνουν την πόλη, η οποία όμως αποτελούνταν από κανάλια και περιβαλλόταν πάντα από νερό. Όταν κατέφτασαν οι Ισπανοί το 1519, έμειναν έκπληκτοι από το μεγαλείο, την ομορφιά και την οργάνωση της πόλης που είχε 200.000 έως 300.000 κατοίκους.

Πόλη Αντιθέσεων

Η Πόλη του Μεξικού, όπως και οι περισσότερες μεγάλες πόλεις, έχει μια σκοτεινή πλευρά φτώχειας και εγκλήματος, αλλά από πολλές άλλες απόψεις είναι πολύ ελκυστική. Η τεράστια ανάπτυξή της είχε ως αποτέλεσμα να της αποδοθεί το επίθετο «χαώδης»· ωστόσο, σε αντίθεση μ’ αυτό, μέσα στο κέντρο της πόλης, βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα πάρκα στον κόσμο, το Πάρκο Τσαπουλτεπέκ, με έκταση 6.475 στρέμματα. Αυτό περιέχει δάση, αρκετές λίμνες, εστιατόρια και μουσεία· μεγάλη ποικιλία από πολιτιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται εκεί. Μια όμορφη παράδοση είναι η ετήσια παρουσίαση του μπαλέτου του Τσαϊκόφσκι «Η Λίμνη των Κύκνων» σε φυσικό σκηνικό, στις ακτές μιας λίμνης. Για εκείνους που δεν είναι σε θέση να φύγουν από την πόλη το σαββατοκύριακο, το πάρκο γίνεται η διέξοδός τους για αναψυχή και διασκέδαση.

Αν και δεν μπορεί να συναγωνιστεί τη Νέα Υόρκη ή το Σικάγο, η Πόλη του Μεξικού έχει τους δικούς της ρασκαθιέλος ή ουρανοξύστες. Το Λάτιν Αμέρικαν Τάουερ, ένα 44ώροφο κτίριο που ολοκληρώθηκε το 1956, είναι υπόδειγμα αντισεισμικής κατασκευής. Έχει χτιστεί πάνω σε 361 κολόνες άμεσης στήριξης που έχουν σκοπό να προφυλάγουν το κτίριο από σεισμικές δονήσεις. Από το εστιατόριό του, που βρίσκεται στον 40ό και 41ο όροφο, μπορεί κανείς να θαυμάσει την πόλη, ιδιαίτερα τη νύχτα όταν τα πολυάριθμα φώτα της λαμπυρίζουν με φόντο που μοιάζει σαν μαύρο βελούδο. Ο ψηλότερος ουρανοξύστης της πόλης, το Διεθνές Εμπορικό Κέντρο του Μεξικού, δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Έχει 54 ορόφους και θα στεγάσει διεθνή γραφεία για το παγκόσμιο εμπόριο καθώς και άλλες εγκαταστάσεις.

Η Πόλη του Μεξικού έχει μεγαλώσει και επεκταθεί σε τέτοιο βαθμό που το Διεθνές Αεροδρόμιο Μπενίτο Χουάρες, το οποίο βρισκόταν κάποτε έξω από την πόλη, σήμερα ουσιαστικά βρίσκεται στο κέντρο της. Είναι ένα από τα αεροδρόμια με τη μεγαλύτερη κίνηση στον κόσμο, καθώς εξυπηρετεί περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπους κάθε μήνα.

Στην Πόλη του Μεξικού οι αντιθέσεις είναι οξείες. Τεράστια και πολυτελή μέγαρα, αποκλειστικά και ακριβά ξενοδοχεία, ελκυστικά συγκροτήματα ιδιόκτητων διαμερισμάτων και εμπορικά κέντρα συνυπάρχουν με τη μιζέρια που επικρατεί στις σκοτεινές και μελαγχολικές φτωχογειτονιές. Ωστόσο, ανόμοια με πολλές άλλες μεγαλουπόλεις στον κόσμο, οι δρόμοι είναι γεμάτοι ζωή αργά τη νύχτα.

Τα Προβλήματα της Μεγαλούπολης

Η Πόλη του Μεξικού, σαν ένα χταπόδι που απλώνεται συνέχεια, τώρα καλύπτει πάνω από 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και καταλαμβάνει όλο το διαμέρισμα που ονομάζεται Ομοσπονδιακή Περιοχή, καθώς και ένα τμήμα της Πολιτείας του Μεξικού. Πολλά χωριά και προάστια, που προηγουμένως ήταν ανεξάρτητα, έχουν τώρα πιαστεί στα πλοκάμια της πόλης.

Όπως είναι φυσικό, μια πόλη με τέτοιες διαστάσεις αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα. Το κυριότερο είναι ο υπερπληθυσμός μαζί με τα επακόλουθα προβλήματα που είναι η μόλυνση, η ανεπαρκής στέγαση και οι σοβαρές ελλείψεις των αναγκαίων για τη ζωή, καθώς και το πρόβλημα της συνεχώς αυξανόμενης εγκληματικότητας. Εκπαιδευτικά προγράμματα σε τακτική βάση έχουν χρησιμοποιηθεί σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο ρυθμός γεννήσεων της χώρας, αλλά οι μεγάλες οικογένειες είναι πολιτιστική κληρονομιά στο Μεξικό και θεωρούνται απόδειξη ανδρικής αρρενωπότητας και γυναικείας γονιμότητας. Επιπρόσθετα, πολλοί άνθρωποι από τις αγροτικές περιοχές μετακινούνται στην πόλη, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Αν και ο σεισμός του 1985 ανάγκασε χιλιάδες να εγκαταλείψουν την πόλη, ο πληθυσμός αυξάνεται. Οι άνθρωποι μετακινούνται εκεί όπου υπάρχει εργασία και μεγαλύτερη ελπίδα να επιβιώσουν.

Μπορεί το «Τέρας» να Αναπνεύσει;

Η ρύπανση του αέρα στην Πόλη του Μεξικού έχει γίνει επικίνδυνη σ’ αυτά τα τελευταία δέκα χρόνια. Στη δεκαετία του 1960, υπήρχε μια ζώνη στην πόλη που λεγόταν «η πιο διαυγής περιοχή». Τώρα καμιά περιοχή στην Πόλη του Μεξικού δεν είναι διαυγής. Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ηχούν προειδοποιήσεις. «Η ρύπανση του αέρα στην κοιλάδα του Μεξικού έχει φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα», δήλωσε ένα επιστημονικό περιοδικό. Το περιοδικό Τάιμ (Time) είπε: «Τρία εκατομμύρια αυτοκίνητα και 7.000 πετρελαιοκίνητα λεωφορεία, πολλά από τα οποία είναι παλιά και χρειάζονται επισκευή, ρυπαίνουν τον αέρα. Το ίδιο και τα περίπου 130.000 εργοστάσια που βρίσκονται εκεί κοντά και που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% όλης της μεξικανικής βιομηχανίας. Καθημερινά, το σύνολο της χημικής ρύπανσης του αέρα ανέρχεται σε 11.000 τόνους. Και μόνο το να αναπνέει κανείς υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί με το να καπνίζει δυο πακέτα τσιγάρα την ημέρα».

Η κατάσταση χειροτερεύει. Η εφημερίδα Ελ Ουνιβερσάλ (El Universal) της 12ης Οκτωβρίου 1989 παρέθεσε τα λόγια του διευθυντή του Αυτόνομου Ινστιτούτου Οικολογικής Έρευνας: «Το ποσοστό ρύπανσης στην Πόλη του Μεξικού είναι ανησυχητικό, αφού κάθε άτομο στη ζώνη της μητρόπολης δέχεται καθημερινά 580 γραμμάρια επιβλαβείς ουσίες κατά μέσο όρο». Κάθε χρόνο, πάνω από τέσσερα εκατομμύρια τόνοι ρύπων απελευθερώνονται μέσα στην πόλη.

Πρόσφατα λήφθηκαν κάποια έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Καταρτίστηκε ένα πρόγραμμα, το οποίο απαγορεύει καθημερινά την κυκλοφορία ενός μεγάλου αριθμού αυτοκινήτων μέσα στην πόλη επειδή, σύμφωνα με μια κυβερνητική έκθεση, «τα μεταφορικά μέσα παράγουν 9.778,3 τόνους ρύπων κάθε μέρα», από τους οποίους 7.430 τόνοι προέρχονται από ιδιωτικά αυτοκίνητα. Οι άνθρωποι έχουν ήδη κληθεί να περιορίσουν εθελοντικά τη χρήση των αυτοκινήτων τους με το να χρησιμοποιούν, εκ περιτροπής, πολλοί μαζί ένα αυτοκίνητο όταν πηγαίνουν στη δουλειά ή κάπου αλλού, αλλά αυτό ήταν ανεπιτυχές. Τι έκαναν οι κυβερνητικές αρχές της πόλης;

Τώρα, μέσω του προγράμματος «μια μέρα χωρίς αυτοκίνητο», απαγορεύεται σε όλα τα ιδιωτικά αυτοκίνητα, εκ περιτροπής, η κυκλοφορία μια μέρα την εβδομάδα ανάλογα με το τελευταίο νούμερο της πινακίδας τους ή το χρώμα της. Αυτό σημαίνει ότι, καθημερινά, 20 τοις εκατό από τα τρία εκατομμύρια ιδιωτικά αυτοκίνητα στην πόλη δεν χρησιμοποιούνται. Το πρόγραμμα αυτό αρχικά επρόκειτο να εφαρμοστεί μόνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ως μια προσπάθεια να αποφευχθεί η αναστροφή θερμοκρασίας, αλλά τώρα οι αρχές προσπαθούν να το υιοθετήσουν σε μόνιμη βάση. Για εκείνους που δεν υπακούνε, προβλέπονται βαριά πρόστιμα καθώς και μεγάλες διαδικασίες οι οποίες είναι απαραίτητες για να πάρουν πίσω το κατασχεμένο αυτοκίνητο. Αυτά τα δρακόντεια μέτρα έχουν πείσει τους περισσότερους οδηγούς να υποστηρίζουν το πρόγραμμα.

Ένα άλλο μέτρο το οποίο λήφθηκε είναι η βελτίωση της ποιότητας της βενζίνης, με τη μείωση του ποσοστού του μολύβδου. Επίσης, τώρα απαιτείται να ελέγχονται όλα τα αυτοκίνητα, σε τακτά χρονικά διαστήματα, για την εκπομπή καυσαερίων. Επιπρόσθετα, νέοι νόμοι επιβάλλουν στα εργοστάσια να έχουν συστήματα αντιρρύπανσης. Μερικά εργοστάσια τα έκλεισαν επειδή δεν συμμορφώθηκαν με αυτή την απαίτηση. Αυτά τα μέτρα περιόρισαν κάπως τη ρύπανση, ωστόσο το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ακόμη. Όπως και ο υπόλοιπος κόσμος, το Μεξικό χρειάζεται μια παγκόσμια λύση στα προβλήματά του.

Σύντομα κάποια μέρα, κάτω από την εξουσία της ουράνιας κυβέρνησης του Θεού, το ανθρώπινο γένος θα χρησιμοποιεί τους πόρους του σοφά και όλοι οι άνθρωποι θα είναι σε θέση να απολαμβάνουν, όχι συνωστισμένες πόλεις, αλλά την ύπαιθρο καθώς και όλα όσα είναι απαραίτητα για μια ευτυχισμένη ζωή. Στο μεταξύ, δεν υπάρχει άλλη εκλογή από το να ανέχεται κανείς τα πλήθη και τις δυσκολίες στην Πόλη του Μεξικού, ενώ απολαμβάνει τα πολλά καλά πράγματα που αυτή προσφέρει—περιλαμβανομένου και του πλούσιου μωσαϊκού του φιλόξενου μεξικανικού λαού.—Αποκάλυψις 11:18· 21:1-4.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνες στη σελίδα 26]

Ουρανοξύστες και κίνηση στην Πόλη του Μεξικού