Η Επικοινωνία Γιατρού-Ασθενούς—Το Κλειδί της Επιτυχίας
ΚΑΘΩΣ μπήκε η δεκαετία του 1980, έγινε φανερό ότι έπρεπε να αναληφθούν θαρραλέες πρωτοβουλίες για να εδραιωθεί καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των Μαρτύρων του Ιεχωβά και των γιατρών. Έτσι το Κυβερνών Σώμα των Μαρτύρων του Ιεχωβά ενέκρινε τη δημιουργία ενός προγράμματος, το οποίο θα είχε ως στόχο την ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με τους γιατρούς και τα νοσοκομεία.
Αντιπρόσωποι από τα παγκόσμια κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων στην Πόλη της Νέας Υόρκης επισκέφτηκαν πολλά μεγάλα νοσοκομεία σ’ εκείνη την πόλη. Αυτό εκτιμήθηκε πολύ από το προσωπικό των νοσοκομείων, και αποτέλεσε τη βάση για συνεργασία αντί για διαμάχη. Κατόπιν, εκείνοι οι αντιπρόσωποι διεξήγαν σεμινάρια σε μεγάλες πόλεις σε όλη τη χώρα. Ένα χαρακτηριστικό αυτών των σεμιναρίων ήταν ότι οι αντιπρόσωποι έπαιρναν μαζί τους τοπικούς διακόνους των Μαρτύρων του Ιεχωβά για τις συναντήσεις στα ιατρικά κέντρα της κάθε περιοχής, εκπαιδεύοντας έτσι αυτούς τους διακόνους για να συνεχίσουν το πρόγραμμα. Όταν πήγαν στο Σικάγο του Ιλινόις, στις Η.Π.Α., συναντήθηκαν με τον εκδότη του Περιοδικού του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (Journal of the American Medical Association). Αυτό κατέληξε σε μια πρόταση για τη συγγραφή ενός άρθρου σχετικά με το πώς οι γιατροί μπορούν να συνεργάζονται με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.a
Με τον καιρό, παρασχέθηκε εκπαίδευση καθώς και γραπτές οδηγίες, σε εκτεταμένη βάση, ώστε να μπορούν οι Μάρτυρες σε άλλες χώρες να αρχίσουν να εφαρμόζουν παρόμοια προγράμματα.b Για παράδειγμα, μετά τη διεξαγωγή ενός σεμιναρίου στον Καναδά, σχηματίστηκαν και εκπαιδεύτηκαν Επιτροπές Νοσοκομείων (εκεί ονομάστηκαν αργότερα Ιατρικές Επιτροπές). Κάθε επιτροπή αποτελούνταν από Χριστιανούς πρεσβυτέρους οι οποίοι ήταν πρόθυμοι και ικανοί να έχουν συνομιλίες με γιατρούς, με κοινωνικούς λειτουργούς και με το προσωπικό των νοσοκομείων.
Διευθετήθηκαν συναντήσεις με ορισμένους υπουργούς υγείας των επαρχιών, με διευθυντές ιατρικών και νοσοκομειακών συλλόγων, και με άλλα σημαίνοντα πρόσωπα στον τομέα της ιατρικής περίθαλψης. Αυτές οι συναντήσεις βοήθησαν στο να γίνουν γενικά οι γιατροί πιο ευαίσθητοι στα θέματα που απασχολούν τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Έτσι τέθηκε ένα γερό θεμέλιο για μελλοντικό διάλογο.
Πηγή Άμεσης Βοήθειας
Από καιρό είχε γίνει αντιληπτό ότι οι ακριβείς πληροφορίες αποτελούν μεγάλη βοήθεια σε ό,τι αφορά την πρόληψη ενδεχόμενων συγκρούσεων μεταξύ ειλικρινών Χριστιανών και γιατρών οι οποίοι βασίζονται στη θεραπεία με αίμα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, στα κεντρικά γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, άρχισε να καταρτίζεται ένας κατάλογος με γιατρούς που ήταν συνεργατικοί. Αυτοί ήταν γιατροί που είχαν εξοικειωθεί με τις ιατρικές λύσεις που προσφέρονται εναλλακτικά αντί της μετάγγισης αίματος. Αργότερα, αν κάποιος γιατρός ή νοσοκομείο σ’ εκείνη την περιοχή δεν ήταν διατεθειμένοι να χειριστούν μια περίπτωση, τότε η επιτροπή είχε τη δυνατότητα να ζητήσει και να πάρει τα ονόματα άλλων γιατρών. Ο ασθενής μπορούσε τότε να μεταφερθεί σε άλλη ιατρική ομάδα.
Μια άλλη λύση ήταν να διευθετήσουν οι Επιτροπές Νοσοκομείων ένα τηλεφωνικό συμβούλιο μεταξύ του χειρουργού της περιοχής εκείνης και των έμπειρων συναδέλφων του. Μερικές φορές, αυτού του είδους η άμεση επικοινωνία έδωσε στους γιατρούς τη δυνατότητα να αλλάξουν τη θεραπευτική τους αγωγή, χωρίς να υποβληθεί σε άσκοπο κίνδυνο ο ασθενής. Έτσι, με το να ενεργούν ως σύνδεσμοι μεταξύ ασθενούς και γιατρού, οι επιτροπές απέκτησαν ειδικότητα στο να ανακουφίζουν από την ανησυχία τόσο τον ασθενή όσο και το γιατρό, όταν φαινόταν να απαιτείται αίμα.
Απόδειξη για το ότι Φέρνει Αποτελέσματα
Η Σόνια ήταν ένα έξυπνο κορίτσι 13 χρονών όταν, στις αρχές του 1989, έμαθε πως είχε κακοήθη όγκο κάτω από το ένα μάτι. Μια χειρουργός έδωσε στη Σόνια και στους γονείς της να καταλάβουν τη σοβαρότητα της εγχείρησης η οποία έπρεπε να γίνει. Ο όγκος μεγάλωνε με γοργό ρυθμό, γι’ αυτό και η επέμβαση δεν έπρεπε να αναβληθεί. Κατόπιν ήταν πιθανό ότι θα χρειαζόταν χημειοθεραπεία, και η γιατρός είπε ότι οι γονείς της θα έπρεπε να επιτρέψουν να της γίνουν μεταγγίσεις αίματος. Όμως η οικογένεια, λόγω των θρησκευτικών της πεποιθήσεων, δεν μπορούσε να δεχτεί κάτι τέτοιο. Η ικανή χειρουργός, που είχε αναλάβει τη Σόνια, ήταν πρόθυμη να αφαιρέσει τον κακοήθη όγκο, πεπεισμένη ότι θα μπορούσε να τα καταφέρει χωρίς μετάγγιση αίματος. Εντούτοις, εξαιτίας της πολιτικής που ακολουθούσε το νοσοκομείο, η χειρουργός δεν μπορούσε να βρει κάποιον αναισθησιολόγο για την επέμβαση.
Ο Τζόναθαν είναι ο μεγαλύτερος γιος του Μάικλ και της Βάλερι. Στα τέλη του 1989, όταν ο Τζόναθαν ήταν 16 χρονών, οι γιατροί τούς πληροφόρησαν ότι ο γιος τους είχε έναν πολύ μεγάλο όγκο στη σπλήνα. Οι γιατροί είχαν κάποιες ανησυχίες σχετικά με την εγχείρηση χωρίς τη χρήση αίματος, αλλά την έκαναν με θάρρος, σεβόμενοι τη θρησκευτική θέση της οικογένειας. Στη διάρκεια της ανάρρωσης, παρουσιάστηκαν σοβαρές επιπλοκές. Η πίεση του Τζόναθαν έπεσε τρομερά και το αιμοδιάγραμμά του κατέβηκε σε χαμηλά επίπεδα. Σε μια δεύτερη εγχείρηση, ο Τζόναθαν έχασε πολύ αίμα και η αιμοσφαιρίνη του έπεσε στο 5,5—δηλαδή στο ένα τρίτο περίπου του κανονικού επιπέδου. Ο παθολόγος δήλωσε: «Η κατάσταση του γιου σας χειροτερεύει. Αντιμετωπίζουμε ένα αξεπέραστο εμπόδιο. Αν δεν δεχτεί αίμα, μπορεί να πεθάνει!» Τι μπορούσε να γίνει;
Οι Επιτροπές Νοσοκομείων πρόσφεραν ζωτική βοήθεια και στις δυο αυτές περιπτώσεις στον Καναδά. Μια επιτροπή διαβεβαίωσε την οικογένεια της Σόνιας ότι, αν ήταν απαραίτητο, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στο να γίνουν διευθετήσεις για τη μεταφορά της Σόνιας σε κάποιο ιατρικό κέντρο σε άλλη χώρα. Αλλά μπορούσε να γίνει κάτι, ώστε να εξακολουθήσει να την παρακολουθεί η χειρουργός που γνώριζε ήδη την περίπτωση της Σόνιας; Μάλιστα, αυτή η χειρουργός είχε δεθεί τόσο πολύ με τη Σόνια, ώστε προσφέρθηκε να πάρει μέρος στη χειρουργική ομάδα, οπουδήποτε κι αν επρόκειτο να γίνει η επέμβαση. Τελικά, όμως, δεν χρειάστηκε να γίνει μεταφορά. Μέλη της επιτροπής κατάφεραν να πείσουν άτομα από το προσωπικό εκείνου του νοσοκομείου να συνεργαστούν με τη χειρουργό. Όπως είπε εκείνη η γιατρός, ύστερα από την εγχείρηση, που κράτησε οχτώμισι ώρες, το πρώτο πράγμα που έκανε η Σόνια ήταν να ρωτήσει αν της έβαλαν αίμα δια της βίας. Πόσο χάρηκε όταν άκουσε την απάντηση, που ήταν όχι!
Στην περίπτωση του Τζόναθαν, όταν το αιμοδιάγραμμά του έπεσε στο 5,5 έπειτα από δυο εγχειρήσεις, οι γιατροί πείστηκαν ότι ήταν απαραίτητο να γίνει μετάγγιση αίματος για να ζήσει, και ετοιμάζονταν να ζητήσουν δικαστική εντολή προκειμένου να του επιβάλουν τη μετάγγιση αίματος. Αλλά η σταθερή πίστη του Τζόναθαν και η αντίσταση που πρόβαλε ο ίδιος στη χρήση αίματος καθυστέρησαν τα πράγματα. Ο Τζόναθαν αναφέρει: «Άρπαξα το Δρ—από το γιακά, τον κοίταξα κατάματα και του είπα: ‘Όχι αίμα ούτε παράγωγα αίματος, ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ!’» Η επιτροπή των εκπαιδευμένων αδελφών κανόνισε να μεταφερθεί ο Τζόναθαν αεροπορικώς σε μια μεγαλύτερη ιατρική μονάδα. Όταν έφτασε εκεί, ένα μέλος της επιτροπής βρισκόταν στο νοσοκομείο και είχε ήδη μιλήσει με τους γιατρούς που θα τον παρακολουθούσαν. Την επόμενη μέρα, η αιμοσφαιρίνη του Τζόναθαν σταθεροποιήθηκε. Το αιμοδιάγραμμά του παρουσίασε σταθερή βελτίωση, και τον άφησαν να βγει από το νοσοκομείο 15 μέρες έπειτα από την αρχική εγχείρηση στην οποία είχε υποβληθεί.
Είναι φανερό ότι, καθώς αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός του ιατρικού προσωπικού και των κοινωνικών λειτουργών που είναι πρόθυμοι να συνεργαστούν με τις Επιτροπές Νοσοκομείων των Μαρτύρων του Ιεχωβά, μπορούμε να αναμένουμε πως θα εξακολουθήσει να σημειώνεται επιτυχία.
[Υποσημειώσεις]
a Το άρθρο αυτό ανατυπώθηκε στις σελίδες 27-29 του ειδικού βιβλιαρίου Πώς Μπορεί το Αίμα να Σώσει τη Ζωή σας;, που εκδόθηκε από τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά.
b Τώρα υπάρχουν 100 Επιτροπές Νοσοκομείων στις Ηνωμένες Πολιτείες, 31 στον Καναδά, 67 στη Γαλλία και αρκετές άλλες σε διάφορες χώρες της γης.