Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί Τόση Αυστηρότητα στο να Γυρίζω Σπίτι Νωρίς;

ΣΤΟΝ Λεν άρεσε να μένει έξω με τους φίλους του ως αργά. Αλλά γρήγορα ο πατέρας του ανακάλυψε ότι τα «νυχτοπερπατήματα» του Λεν ήταν κάθε άλλο παρά αθώα διασκέδαση. «Μια φορά, μπλέχτηκα τόσο άσχημα», θυμάται ο Λεν, «που επί δυο εβδομάδες δεν μου επέτρεπαν να βγω από το δωμάτιό μου παρά μόνο για φαγητό και για να πάω σχολείο. Δεν έπρεπε να με πιάσουν ούτε καν να κοιτάζω έξω από το παράθυρο! Όταν τέλειωσε η τιμωρία μου, βγήκα με μερικούς φίλους κι έμεινα έξω μέχρι τα μεσάνυχτα. Καθώς πλησιάζαμε με το αυτοκίνητο, είδα τον πατέρα μου να κάθεται στη βεράντα και να με περιμένει . . .».

Πολλά νεαρά άτομα αγανακτούν όταν οι γονείς τους ελέγχουν το πότε γυρίζουν και το πότε φεύγουν. Μια νεαρή λέει: «Όταν έγινα έφηβη, οι γονείς μου άρχισαν να μου θέτουν κάθε είδους περιορισμό, όπως, για παράδειγμα, να γυρίζω στο σπίτι πριν από τα μεσάνυχτα. Πραγματικά αγανακτούσα με όλα αυτά». Όταν αυτά τα νεαρά άτομα εξωτερικεύουν την αγανάκτησή τους δείχνοντας απείθεια, το αποτέλεσμα συνήθως δεν είναι περισσότερη ελευθερία, αλλά περισσότεροι και αυστηρότεροι περιορισμοί.

Όταν πρόκειται για κάποιο παράπτωμα, η ποινή μπορεί απλώς να είναι ότι το νεαρό άτομο θα επιστρέφει πιο νωρίς στο σπίτι. Για πιο σοβαρές παραβάσεις όμως, ένα νεαρό άτομο μπορεί να στερηθεί ορισμένα προνόμια ή μπορεί, προσωρινά, να του απαγορεύσουν τις εξόδους. «Αν αργήσεις να γυρίσεις το σαββατόβραδο», λέει μια έφηβη, «ίσως να μη σε αφήσουν να βγεις καθόλου το επόμενο Σάββατο». Και βέβαια υπάρχει και η «απομόνωση»: ούτε επισκέπτες ούτε τηλεφωνήματα ούτε τηλεόραση. Αλλά για μερικά νεαρά άτομα, η πιο τρομερή τιμωρία είναι το «κήρυγμα». «Η ώρα των ενοχών!» αναφωνεί ένας έφηβος. «Αρχίζουν να σου λένε πόσο ανησύχησαν για εσένα. Τα αισθήματα ενοχής που νιώθεις είναι φριχτά».

Δεν είναι, όμως, αλήθεια ότι οι γονείς σου σε αγαπούν και έχουν το δικαίωμα να απαιτήσουν να είσαι στο σπίτι κάποια λογική ώρα; Και όταν εσύ αργείς, εκείνοι είναι επόμενο να δυσανασχετούν, να ανησυχούν, ίσως μάλιστα και να μην μπορούν να κοιμηθούν. Ένα νεαρό άτομο που αγαπάει τους γονείς του και ενδιαφέρεται πραγματικά γι’ αυτούς ασφαλώς δεν θα ήθελε να είναι πρόξενος τέτοιου είδους περιττής ανησυχίας. Δεν θα έδειχνε αυτό υπερβολική ιδιοτέλεια;

Πολλά νεαρά άτομα, ωστόσο, πιστεύουν ότι οι γονείς τους τούς έχουν επιβάλει άδικους ή παράλογους περιορισμούς. «Έχουν τρελαθεί τελείως και μου φέρονται λες και είμαι δεκαπέντε χρονών», διαμαρτύρεται ο 18χρονος Φρεντ. «Απλώς αρνούμαι να κάνω αυτό που λέει ο πατέρας μου κι έτσι γίνονται πραγματικές μάχες γι’ αυτό το θέμα». Όμως, υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να αντιμετωπίσεις τους γονείς σου από το να καταφεύγεις στην απείθεια.

Δίκαιοι ή Άδικοι;

Πρώτα απ’ όλα, πόσο άδικοι είναι αυτοί οι περιορισμοί; Όπως έδειξε ένα προηγούμενο άρθρο, οι γονείς σου πιθανότατα έχουν βάσιμους λόγους να φοβούνται για την ασφάλεια και την ευημερία σου.a Τα άλλα νεαρά άτομα της ηλικίας σου που είναι Χριστιανοί δεν έχουν κι αυτά τους ίδιους περιορισμούς; Οπότε, τι βάσιμους λόγους έχεις να αμφισβητείς την κρίση των γονέων σου;

Ο νεαρός Λεν, που αναφέραμε στην αρχή, δεν αντιλήφθηκε ότι ο πατέρας του ενδιαφερόταν βαθιά για τα καλύτερα συμφέροντα του γιου του. Θα θυμάστε ότι δεν σεβάστηκε το χρονικό περιορισμό που του είχε τεθεί και βρήκε τον πατέρα του να τον περιμένει στη βεράντα. Η λύση που διάλεξε ο Λεν; Μεγαλύτερη ανυπακοή. «Καθώς το αυτοκίνητο πλησίαζε στην άκρη του δρόμου, έπεσα στο κάθισμα του αυτοκινήτου για να μη με δει ο πατέρας μου και είπα στο φίλο μου να μη σταματήσει. Πήρα την απόφαση να φύγω από το σπίτι». Ο Λεν έφυγε πράγματι από το σπίτι και άρχισε να κάνει παρέα μ’ ένα σωρό απείθαρχα άτομα που τον μύησαν στη σεξουαλική ανηθικότητα, στην κλοπή αυτοκινήτων και στη χρήση ναρκωτικών. Τελικά, αυτά έστειλαν τον Λεν στη φυλακή. Ακραία περίπτωση; Ίσως. Αλλά δείχνει παραστατικά πόσο αληθινά είναι τα λόγια του εδαφίου Παροιμίαι 1:32, ΜΝΚ: ‘Επειδή η στασιαστική πορεία εκείνων που είναι άπειροι είναι αυτό που θα τους σκοτώσει’.

Ορισμένα νεαρά άτομα μπορεί κατά κανόνα να μην αντιδρούν στην ιδέα ενός χρονικού περιορισμού στις εξόδους τους, αλλά αγανακτούν επειδή τα αδέλφια τους φαίνεται να έχουν περισσότερη ελευθερία. «Ο Μαρκ, ο μεγαλύτερος αδελφός μου, έμενε έξω όσο αργά ήθελε», παραπονιέται η νεαρή Πάτι, «αλλά ποτέ δεν του απαγόρευσαν να βγαίνει. Εγώ, έστω και λίγα λεπτά να αργήσω—τέρμα! Είναι αδικία». Είναι εύκολο να διακρίνεις γιατί μπορεί να σε αναστατώσει αυτή η κατάσταση. Όμως, προτού φωνάξεις «αδικία!» σκέψου τις Γραφικές αρχές που εκφράζονται στα εδάφια Γαλάτας 6:4, 5, ΜΝΚ: ‘Ο καθένας ας αποδεικνύει ποιο είναι το δικό του έργο, και τότε θα έχει αιτία για αγαλλίαση σε σχέση με τον εαυτό του μόνο, κι όχι σε σύγκριση με τον άλλον. Διότι ο καθένας θα κουβαλήσει το δικό του φορτίο’.

Είσαι μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Και το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα αδέλφια σου απολαμβάνουν ορισμένα προνόμια δεν σου δίνει απαραίτητα το δικαίωμα να έχεις και εσύ τα ίδια. Το πιθανότερο είναι ότι τα μεγαλύτερα αδέλφια σου χρειάστηκε να αποδείξουν την αξιοπιστία τους για κάποια περίοδο χρόνου. Κι εσύ θα χρειαστεί να κάνεις το ίδιο. Εκτός αυτού, δεν εξοργίζεσαι όταν οι γονείς σου σε συγκρίνουν με τα μεγαλύτερα αδέλφια σου; Γιατί κάνεις κι εσύ το ίδιο συγκρίνοντας τα διαφορετικά προνόμια που έχετε; Ο Δρ Λούις Φάιν, στο βιβλίο του «Έπειτα απ’ Όλα Όσα Κάναμε γι’ Αυτούς» (“After All We’ve Done for Them”), σημειώνει: «Πολλές φορές, οι γονείς πράγματι μεταχειρίζονται και διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους διαφορετικά το ένα από το άλλο. Αυτό ίσως συμβαίνει επειδή αναγνωρίζουν ότι τα παιδιά τους είναι ξεχωριστές προσωπικότητες με ιδιαίτερες ανάγκες και δυνατότητες και, επομένως, ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως διαφορετικά άτομα».

Μερικές φορές, όμως, τα νεαρά άτομα πιστεύουν ότι πληρώνουν τα λάθη των μεγαλύτερων αδελφών τους. «Επειδή η αδελφή μου πήρε το αυτοκίνητο και γύρισε πάρα πολύ αργά, αυτομάτως απαγόρευσαν και σ’ εμένα να γυρίζω αργά. Δεν μου έδωσαν καν την ευκαιρία να αποδείξω τι άτομο είμαι!» Ωστόσο, αυτή η κατάσταση μπορεί να μην είναι τόσο άδικη όσο φαίνεται. Τώρα οι γονείς σου είναι μεγαλύτεροι και έχουν περισσότερη σοφία απ’ όση είχαν τότε που μεγάλωναν τον αδελφό σου ή την αδελφή σου. Επειδή δεν θέλουν να επαναλάβουν τα ίδια λάθη, ίσως είναι λίγο πιο αυστηροί μ’ εσένα.

Αλλά, γιατί να τιμωρηθείς επειδή άργησες λίγο να γυρίσεις; Δεν χωράει αμφιβολία ότι το να σου στερήσουν τις εξόδους σου δεν είναι καθόλου αστεία υπόθεση. Έτσι, τις περισσότερες φορές το σκέφτεσαι καλά πριν ξαναγυρίσεις αργά στο σπίτι. Ο νεαρός Μάρκους τοποθετεί το ζήτημα ως εξής: «Έχω τιμωρηθεί πολλές φορές. . . . Αν δεν τιμωρηθείς, δεν μαθαίνεις ποτέ σου τίποτα». Όπως λέει η Αγία Γραφή: ‘Αυτός που προσκολλάται στη διαπαιδαγώγηση είναι μονοπάτι προς τη ζωή’.—Παροιμίαι 10:17, ΜΝΚ.

Υπερπροστατευτικοί Γονείς

Ομολογουμένως, μερικές φορές φαίνεται πως η τιμωρία είναι πολύ μεγαλύτερη από το ίδιο το «αδίκημα». Οι γονείς μπορεί να είναι λίγο υπερπροστατευτικοί και ίσως παράλογοι στις απαιτήσεις τους. Πολλές φορές, ωστόσο, η καλή επικοινωνία καταπνίγει τα προβλήματα προτού αυτά εγερθούν. Αν ενημερώσεις τους γονείς σου για το πού θα πας, τι θα κάνεις, με ποιους θα είσαι και πότε θα επιστρέψεις, το πιθανότερο είναι ότι θα φανούν πιο πρόθυμοι να σου παραχωρήσουν κάποια ελευθερία κινήσεων. Αν φαίνεται ότι είναι παράλογοι, προσπάθησε να τους πλησιάσεις ‘στην κατάλληλη στιγμή’—ίσως όταν θα είναι ήρεμοι και ξεκούραστοι. (Παροιμίαι 25:11, ΜΝΚ) Λάβε υπόψη σου τους φόβους και τις έγνοιες τους. Διαβεβαίωσέ τους για την αγάπη σου και για την επιθυμία σου να συνεργαστείτε. Βοήθησέ τους να καταλάβουν ότι η απόκτηση περισσότερης ελευθερίας αποτελεί μέρος της πορείας σου προς την ενηλικίωση.

«Επίσης, πρέπει να τους ενημερώνεις για το ποια είναι ακριβώς η κατάσταση», λέει μια έφηβη. «Όταν εξηγείς το γιατί δεν μπορείς να γυρίσεις στο σπίτι νωρίς σε κάποια συγκεκριμένη περίπτωση, αυτοί συνήθως καταλαβαίνουν». Συζητώντας το θέμα με ωριμότητα, εντυπώνεις στους γονείς σου το γεγονός ότι είσαι υπεύθυνο άτομο—άτομο που μπορούν να εμπιστευτούν. Αν οι γονείς σου εξακολουθούν να έχουν τις επιφυλάξεις τους, θα μπορούσες ίσως να προτείνεις κάποιο λογικό συμβιβασμό.

Τι θα γίνει όμως αν σου δώσουν την άδεια; Τότε, ‘το Ναι σου να σημαίνει Ναι’ και να γυρίσεις στο σπίτι έγκαιρα! (Ματθαίος 5:37, ΜΝΚ) Είναι αλήθεια πως, ακόμα κι αν έχεις προγραμματίσει λεπτομερώς τα σχέδιά σου, κάτι μπορεί να πάει στραβά. (Παράβαλε Ιακώβου 4:13, 14). Μπορεί να προκύψει κάτι επείγον ή κάποια αλλαγή στα σχέδια. Αν συμβεί αυτό, να τηλεφωνήσεις στο σπίτι, αν είναι δυνατόν, και να πεις στους γονείς σου τι συμβαίνει. «Από τη στιγμή που η μητέρα μου ξέρει πού είμαι και ότι όπου να ’ναι έρχομαι, δεν έχει πρόβλημα», λέει μια έφηβη.

Το να δημιουργήσεις καλό υπόμνημα είναι ένα επιπλέον σπουδαίο βήμα. Το εδάφιο Παροιμίαι 20:11 αναφέρει: ‘Γνωρίζεται ακόμα και το παιδί από τις πράξεις του, αν τα έργα του είναι καθαρά και ευθέα’. Αν δείχνεις υπακοή και η διαγωγή σου χαρακτηρίζεται από ευθύτητα, οι γονείς σου θα παραμείνουν ήρεμοι σε περίπτωση που κάποια φορά αργήσεις λίγο. Φυσικά, παρότι ο Ιησούς είχε υπόμνημα τέλειας διαγωγής, οι γονείς του αναστατώθηκαν όταν αυτός χάθηκε. (Λουκάς 2:48, ΜΝΚ) Γι’ αυτό μην εκπλήσσεσαι αν οι γονείς σου αναστατώνονται—και φτάνουν μάλιστα μέχρι το σημείο να μην σου επιτρέπουν αρχικά να εξηγήσεις γιατί άργησες!

Το εδάφιο Παροιμίαι 29:11, ΜΝΚ, λέει: ‘Το ανόητο άτομο αφήνει να εκδηλωθεί όλο το πνεύμα του, αλλά αυτός που είναι σοφός το διατηρεί ήρεμο ως το τέλος’. Άφησε τη θύελλα του θυμού τους να κοπάσει. Όταν θα έχουν ησυχάσει λίγο τα πράγματα, εξήγησέ τους. Αλλά ‘να λες την αλήθεια’. (Εφεσίους 4:25, ΝΔΜ) Μην επινοήσεις παρατραβηγμένες δικαιολογίες· αυτό θα αποδείκνυε απλώς ότι δεν είσαι άτομο που μπορούν να εμπιστευτούν. Αν δεν πρόσεξες ή αν ξεχάστηκες, ζήτησε ειλικρινά συγνώμη και δέξου αδιαμαρτύρητα την τιμωρία. Ίσως οι δικοί σου δουν ότι δεν υπάρχει λόγος να πάρει το θέμα μεγαλύτερες διαστάσεις. Αλλά, και πάλι, ίσως κρίνουν ότι μερικοί ακόμα περιορισμοί δεν βλάπτουν, οπότε εσύ θα πρέπει απλώς να κερδίσεις ξανά την εμπιστοσύνη τους.

Οι χρονικοί περιορισμοί που θέτουν οι γονείς σου στις εξόδους σου μπορεί να είναι ενοχλητικοί, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν σκληρή και ασυνήθιστη τιμωρία. Να τους δέχεσαι χωρίς να αναστατώνεσαι. Αν συνεργάζεσαι με τους γονείς σου και δεν δείχνεις πνεύμα απείθειας, ίσως αποφασίσουν κιόλας να είναι λίγο πιο ελαστικοί και να σου παραχωρήσουν μεγαλύτερη ελευθερία.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 23]

Η απείθεια προς τους γονείς σου συνήθως καταλήγει στο να περιοριστεί η ελευθερία σου ακόμα περισσότερο