Γυναίκες—Τις Σέβονται στο Σπίτι;

«Η μία μετά την άλλη, οι γυναίκες βρήκαν φρικτό θάνατο. . . . Και, μολονότι η καθεμιά πέθανε με διαφορετικό τρόπο, οι καταστάσεις πίσω από κάθε θάνατο ήταν οι ίδιες: Η αστυνομία του Κεμπέκ [στον Καναδά] αναφέρει ότι η κάθε γυναίκα δολοφονήθηκε από κάποιον πρώην ή τωρινό σύζυγο ή εραστή. Συνολικά, 21 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί στο Κεμπέκ αυτόν το χρόνο [1990]—πέφτοντας θύματα ενός κύματος συζυγικής βίας».—Μακλίνς (Maclean’s), 22 Οκτωβρίου 1990.

Η ΒΙΑ στο σπίτι—«η σκοτεινή πλευρά της οικογενειακής ζωής», όπως την αποκαλούν μερικοί—παράγει μια σοδειά διαλυμένων οικογενειών και διαπλάθει παιδιά τα οποία έχουν διαστρεβλωμένη άποψη για το πώς πρέπει να είναι οι συζυγικές σχέσεις. Τα παιδιά διχάζονται μην ξέροντας ποιον από τους δυο γονείς να υποστηρίξουν, ενώ προσπαθούν να καταλάβουν ‘γιατί ο μπαμπάς χτυπάει τη μαμά’. (Λιγότερο συχνά, η ερώτηση είναι: «Γιατί η μαμά είναι τόσο βάναυση με τον μπαμπά;») Οι καρποί της βίας στο σπίτι συχνά περιλαμβάνουν γιους που όταν μεγαλώνουν χτυπούν κι αυτοί τις γυναίκες τους. Η πατρική συμπεριφορά χαράχτηκε μέσα τους αφήνοντάς τους σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, καθώς και προβλήματα προσωπικότητας.

Το έντυπο Οι Γυναίκες του Κόσμου—1970-1990 (The World’s Women—1970-1990), που εκδίδεται από τον Ο.Η.Ε., δηλώνει: «Πιστεύεται ότι οι επιθέσεις αντρών εναντίον γυναικών μέσα στο σπίτι είναι το έγκλημα με τις λιγότερες καταγγελίες—εν μέρει επειδή τέτοιου είδους βία θεωρείται κοινωνικό πρόβλημα κι όχι έγκλημα».

Πόσο άσχημη είναι η κατάσταση αναφορικά με την κακοποίηση των συζύγων στις Ηνωμένες Πολιτείες; Η έκθεση της Γερουσίας, από την οποία παραθέσαμε στο προηγούμενο άρθρο, δηλώνει: «Ο όρος ‘βία στο σπίτι’ ίσως ηχεί ήπιος, αλλά η συμπεριφορά που περιγράφει είναι κάθε άλλο παρά ευγενική. Οι στατιστικές παρουσιάζουν μια ανατριχιαστική εικόνα τού πόσο σοβαρή μπορεί να είναι—μάλιστα και θανατηφόρα—η κακοποίηση της συζύγου. Κάθε χρόνο, 2.000 ως 4.000 γυναίκες πεθαίνουν εξαιτίας κακοποίησης. . . . Ανόμοια με άλλα εγκλήματα, η κακοποίηση της συζύγου αποτελεί ‘χρόνια’ μορφή βίας. Είναι ο επίμονος εκφοβισμός και οι επανειλημμένες σωματικές βλάβες».

Το περιοδικό Παγκόσμια Υγεία (World Health) αναφέρει: «Η βία εναντίον των γυναικών παρουσιάζεται σε κάθε χώρα και σε κάθε κοινωνική ή οικονομική τάξη. Σε πολλές κοινωνίες, ο άντρας θεωρείται ότι έχει το δικαίωμα να δέρνει τη γυναίκα του. Πολύ συχνά, ο συστηματικός ξυλοδαρμός και βιασμός των γυναικών και των κοριτσιών θεωρείται ‘ιδιωτική υπόθεση’, η οποία δεν ενδιαφέρει τους άλλους—είτε πρόκειται για τις αρχές είτε για το ιατρικό προσωπικό». Αυτού του είδους η βία στο σπίτι μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί στο περιβάλλον του σχολείου.

Αυτό φάνηκε ανάγλυφα από τα όσα συνέβησαν σε μια μεικτή σχολή με οικοτροφείο στην Κένυα, τον Ιούλιο του 1991. Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) ανέφερε ότι «71 έφηβες μαθήτριες βιάστηκαν από μαθητές και άλλες 19 έχασαν τη ζωή τους μια νύχτα που η βία ξέσπασε στα υπνοδωμάτια του οικοτροφείου και, όπως αναφέρθηκε, . . . συνεχίστηκε χωρίς καμιά επέμβαση της τοπικής αστυνομίας ή των καθηγητών». Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό το λυσσαλέο ξέσπασμα σεξουαλικής βίας; «Αυτή η τραγωδία υπογραμμίζει τον απεχθή αντρικό σοβινισμό που κυριαρχεί στην κοινωνική ζωή της Κένυας», έγραψε η Χίλαρι Ενγκουένο, αρχισυντάκτρια του περιοδικού Δε Γουίκλι Ριβιού (The Weekly Review), το οποίο έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία στην Κένυα. «Η μοίρα των γυναικών και των κοριτσιών μας είναι αξιοθρήνητη. . . . Μεγαλώνουμε τα αγόρια μας με τέτοιον τρόπο ώστε να τρέφουν ελάχιστο ή και καθόλου σεβασμό για τα κορίτσια».

Εκεί ακριβώς βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος παγκόσμια—συχνά, η ανατροφή των αγοριών είναι τέτοια που τα κάνει να θεωρούν τα κορίτσια και τις γυναίκες κατώτερα όντα, πλάσματα που προσφέρονται για εκμετάλλευση. Θεωρούν ότι οι γυναίκες είναι τρωτές και ότι εξουσιάζονται εύκολα. Η απόσταση που χωρίζει αυτό το σκεπτικό από την έλλειψη σεβασμού για τις γυναίκες και τον ανενδοίαστο σοβινισμό είναι πολύ μικρή και εξίσου μικρή είναι και η απόσταση μέχρι το βιασμό γυναικών από γνωστά τους πρόσωπα ή από άτομα με τα οποία βγαίνουν ραντεβού. Και όσον αφορά το βιασμό, ας μη λησμονούμε το γεγονός ότι «μια επίθεση μπορεί να τελειώσει μέσα σε λίγες στιγμές, αλλά οι επιδράσεις της διαρκούν μια ολόκληρη ζωή».—Έκθεση της Γερουσίας.

Πολλοί άντρες, μολονότι δεν ασκούν κατ’ ανάγκην σωματική βία εναντίον των γυναικών, υποσυνείδητα μπορεί να είναι μισογύνηδες. Αντί της σωματικής βίας, χρησιμοποιούν ψυχολογική βία για να κακοποιήσουν και να «χτυπήσουν» τις γυναίκες. Η Δρ Σούζαν Φόργουορντ, στο βιβλίο της Οι Άντρες που Μισούν τις Γυναίκες & οι Γυναίκες που τους Αγαπούν (Men Who Hate Women & the Women Who Love Them), λέει: «Όπως τους περιγράφουν οι γυναίκες σύντροφοί τους [αυτοί οι άντρες] συνήθως ήταν γοητευτικοί, ακόμα και στοργικοί, αλλά ήταν ικανοί να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους σε σκληρή, επικριτική και προσβλητική από τη μια στιγμή στην άλλη. Η συμπεριφορά τους κάλυπτε ένα ευρύ φάσμα, από φανερό εκφοβισμό και απειλές μέχρι πιο ήπιες, συγκαλυμμένες επιθέσεις, οι οποίες είχαν τη μορφή συνεχών επιπλήξεων ή καταστροφικής επίκρισης. Ανεξάρτητα από τον τρόπο συμπεριφοράς, τα αποτελέσματα ήταν πάντοτε τα ίδια. Ο άντρας αποκτούσε τον έλεγχο μέσα από σταδιακή εξουθένωση της γυναίκας. Αυτοί οι άντρες αρνούνταν επίσης να επωμιστούν την παραμικρή ευθύνη για το πώς ένιωθαν οι σύντροφοί τους εξαιτίας των επιθέσεών τους».

Η Γιασούκο,a μια μικροκαμωμένη Γιαπωνέζα που είναι 15 χρόνια παντρεμένη, αφηγήθηκε στο Ξύπνα! την οικογενειακή της εμπειρία: «Ο πατέρας μου χτυπούσε και κακομεταχειριζόταν τακτικά τη μητέρα μου. Την κλωτσούσε, τη γρονθοκοπούσε, την έσερνε από τα μαλλιά και μάλιστα την πετροβολούσε. Και ξέρετε γιατί; Επειδή τολμούσε να του ζητάει το λόγο για το γεγονός ότι την απατούσε με μια άλλη γυναίκα. Βλέπετε, στην ιαπωνική κοινωνία, το να έχουν μερικοί άντρες ερωμένη θεωρούνταν απόλυτα φυσιολογικό. Η μητέρα μου ήταν πολύ πρωτοποριακή για την εποχή της και αρνιόταν να δεχτεί κάτι τέτοιο. Έπειτα από 16 χρόνια γάμου και με τέσσερα παιδιά, πήρε διαζύγιο. Απέμεινε με τα παιδιά χωρίς καθόλου διατροφή από τον πατέρα μου».

Ωστόσο, ακόμα και τις φορές που έγινε καταγγελία στις αρχές για τον ξυλοδαρμό της συζύγου, αυτό, συχνά, δεν εμπόδισε τον εκδικητικό σύζυγο να τη δολοφονήσει. Σε πολλές περιπτώσεις, σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο νόμος αποδείχτηκε ανεπαρκής στο να προστατεύσει μια τρομοκρατημένη σύζυγο της οποίας η ζωή απειλούνταν. «Μια μελέτη έδειξε ότι η αστυνομία είχε κληθεί 5 φορές τον προηγούμενο χρόνο στα σπίτια των μισών και πλέον γυναικών που δολοφονήθηκαν από τους συζύγους τους, προκειμένου να ερευνήσει καταγγελίες για άσκηση βίας στο σπίτι». (Έκθεση της Γερουσίας) Σε μερικές ακραίες περιπτώσεις, η σύζυγος, για να γλιτώσει επιπρόσθετη κακοποίηση, σκότωσε το σύζυγό της.

Η βία στο σπίτι, θύμα της οποίας είναι συνήθως η γυναίκα, εκδηλώνεται με πολλούς και διάφορους τρόπους. Στην Ινδία αναφέρεται ότι οι ‘θάνατοι για την προίκα’, όπως αποκαλούνται, (σύζυγοι που σκοτώνουν τη γυναίκα τους επειδή δυσαρεστήθηκαν από το ποσό που κατέβαλε η οικογένειά της ως προίκα) αυξήθηκαν από 2.209 το 1988 σε 4.835 το 1990. Όμως, αυτά τα στοιχεία δεν μπορούν να θεωρηθούν πλήρη ή ακριβή, επειδή πολλοί θάνατοι γυναικών έχουν εκληφθεί ως ατυχήματα στο σπίτι—συνήθως πυρπολούν τη σύζυγο με πετρέλαιο που χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη για το μαγείρεμα. Σ’ αυτούς τους θανάτους προστίθενται και οι αυτοκτονίες των γυναικών που δεν αντέχουν περισσότερο τη δυστυχία στο σπίτι τους.

Όταν Πρέπει να Διαλέξουν Ανάμεσα στους Γιους και τις Κόρες

Οι διακρίσεις εις βάρος των γυναικών ξεκινούν από τη γέννησή τους, ακόμα και πριν απ’ αυτή. Πώς συμβαίνει αυτό; Το Ξύπνα! πήρε μια απάντηση από τη συνέντευξη που παραχώρησε η Μαντχού, η οποία γεννήθηκε στη Βομβάη της Ινδίας: «Όταν μια οικογένεια στην Ινδία αποκτά γιο, επικρατεί μεγάλη χαρά. Τα προβλήματα της μητέρας τερματίζονται. Τώρα οι γονείς έχουν ένα γιο να τους φροντίζει στα γεράματά τους. Η ‘κοινωνική τους ασφάλιση’ είναι εξασφαλισμένη. Αλλά αν η μητέρα γεννήσει κορίτσι, τη θεωρούν αποτυχημένη. Είναι σαν να πρόσθεσε απλώς ένα ακόμα βάρος στον κόσμο. Οι γονείς θα αναγκαστούν να της δώσουν μεγάλη προίκα προκειμένου να την παντρέψουν. Και αν μια μητέρα συνεχίσει να γεννάει κορίτσια τότε θεωρείται άχρηστη».b

Το περιοδικό Ίντιαν Εξπρές (Indian Express) ανέφερε τα εξής σχετικά με τα κορίτσια στην Ινδία: «Το αν θα επιβιώσουν ή όχι δεν είναι και πολύ σημαντικό για την επιβίωση της οικογένειας». Η ίδια πηγή παραθέτει μια έρευνα που έγινε στη Βομβάη, η οποία «αποκάλυψε ότι από τα 8.000 έμβρυα που θανατώθηκαν μέσω έκτρωσης έπειτα από εξέταση καθορισμού του φύλου, τα 7.999 ήταν θηλυκά».

Η Ελίζαμπεθ Μπουμίλερ γράφει: «Η θέση μερικών Ινδών γυναικών είναι τόσο οικτρή ώστε, αν δινόταν στην αξιοθρήνητη κατάσταση στην οποία βρίσκονται η προσοχή που δίνεται στις εθνικές και φυλετικές μειονότητες σε άλλα μέρη του κόσμου, την υπόθεσή τους θα την είχαν αναλάβει ομάδες που μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα».—Είθε να Γίνεις Μητέρα Εκατό Γιων (May You Be the Mother of a Hundred Sons).

Η Δουλειά της Γυναίκας δεν Τελειώνει Ποτέ

Πολλές φορές έχει λεχθεί ότι η δουλειά της γυναίκας δεν τελειώνει ποτέ. Αυτό όμως είναι μια αλήθεια που οι άντρες συχνά παραβλέπουν. Μια γυναίκα με παιδιά δεν έχει την πολυτέλεια ενός καθορισμένου ωραρίου εργασίας όπως, λόγου χάρη, 7 με 3, όπως ισχύει συνήθως για τους άντρες. Αν το μωρό κλάψει τη νύχτα, ποιος πιθανότατα θα πρέπει να το φροντίσει; Ποιος καθαρίζει, πλένει και σιδερώνει; Ποιος ετοιμάζει και σερβίρει τα γεύματα όταν ο σύζυγος επιστρέφει από τη δουλειά; Ποιος μαζεύει το τραπέζι μετά το φαγητό και κατόπιν ετοιμάζει τα παιδιά για ύπνο; Και σε πολλές χώρες, εκτός απ’ όλα αυτά, ποιος πρέπει να κουβαλάει νερό και ακόμα να δουλεύει στα χωράφια έχοντας κι ένα παιδί κρεμασμένο στην πλάτη; Συνήθως η μητέρα. Το ωράριό της δεν περιλαμβάνει απλώς 8 ή 9 ώρες ημερησίως· συχνά εργάζεται 12 ως 14 ώρες ή και περισσότερες. Ωστόσο, δεν πληρώνεται για τις υπερωρίες—και πολλές φορές μάλιστα δεν της λένε ούτε ένα ευχαριστώ!

Σύμφωνα με το περιοδικό Παγκόσμια Υγεία, στην Αιθιοπία πολλές «γυναίκες αναμένεται να εργάζονται 16 ως 18 ώρες ημερησίως, [και] το εισόδημά τους είναι τόσο χαμηλό που δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους και την οικογένειά τους. . . . Η πείνα είναι καθημερινό φαινόμενο· στις περισσότερες περιπτώσεις [οι γυναίκες που μαζεύουν καυσόξυλα και αυτές που κάνουν διάφορες μεταφορές] τρώνε μόνο ένα λειψό πιάτο φαΐ την ημέρα και συνήθως φεύγουν το πρωί από το σπίτι τους χωρίς να έχουν φάει πρωινό».

Η Σιόου, που κατάγεται από το Χονγκ Κονγκ και είναι 20 χρόνια παντρεμένη, είπε: «Στην κινεζική κοινωνία, οι άντρες έχουν την τάση να μειώνουν τη γυναίκα, θεωρώντας την είτε οικιακή βοηθό και ικανή μόνο για τεκνοποίηση είτε, στο άλλο άκρο, είδωλο, παιχνίδι ή σεξουαλικό αντικείμενο. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό που θέλουμε εμείς οι γυναίκες είναι να μας συμπεριφέρονται ως νοήμονα πλάσματα. Θέλουμε να μας ακούνε οι άντρες όταν μιλάμε και να μην ενεργούν σαν να είμαστε απλώς ψεύτικες κούκλες!»

Δεν είναι παράδοξο που το βιβλίο Άντρες και Γυναίκες (Men and Women) λέει τα εξής: «Παντού, ακόμα κι εκεί όπου οι γυναίκες εκτιμούνται σε μεγάλο βαθμό, οι δραστηριότητες των αντρών έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία απ’ ό,τι των γυναικών. Δεν έχει καμιά σημασία το πώς κατανέμονται οι ρόλοι και οι εργασίες ανάμεσα στα δυο φύλα· ό,τι αναλαμβάνουν οι άντρες αναπόφευκτα μετράει περισσότερο στα μάτια όλης της κοινωνίας».

Είναι γεγονός ότι ο ρόλος της γυναίκας μέσα στο σπίτι αντιμετωπίζεται συνήθως ως κάτι το δεδομένο. Γι’ αυτό, ο πρόλογος του εντύπου Οι Γυναίκες του Κόσμου—1970-1990 δηλώνει τα εξής: «Οι συνθήκες διαβίωσης των γυναικών—και η συμβολή τους στην οικογένεια, στην οικονομία και στο σπιτικό—σε γενικές γραμμές παραμένουν στην αφάνεια. Πολλές στατιστικές έχουν συνταχτεί με τέτοιον τρόπο ώστε περιγράφουν τις συνθήκες διαβίωσης και τη συμβολή των αντρών, όχι των γυναικών, ή παραλείπουν απλώς το γένος. . . . Μεγάλο μέρος της εργασίας που επιτελείται από γυναίκες εξακολουθεί να θεωρείται ότι δεν έχει καμιά οικονομική αξία—και μάλιστα ούτε καν λαβαίνεται υπόψη».

Το 1934, ο Βορειοαμερικανός συγγραφέας Τζέραλντ Γ. Τζόνσον εξέφρασε κάποιες απόψεις σχετικά με τις γυναίκες στον εργασιακό χώρο: «Η γυναίκα πολλές φορές αναλαμβάνει μια αντρική δουλειά αλλά σπανίως παίρνει το μισθό ενός άντρα. Κι αυτό, επειδή ένας άντρας είναι σε θέση να κάνει ό,τι δουλειά μπορεί να φανταστεί κανείς καλύτερα από μια γυναίκα. Οι μεγαλύτεροι σχεδιαστές μόδας και κατασκευαστές γυναικείων αξεσουάρ είναι άντρες . . . Οι μεγαλύτεροι μάγειροι είναι πάντοτε άντρες. . . . Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι κάθε εργοδότης είναι πρόθυμος να δώσει σ’ έναν άντρα περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι θα έδινε σε μια γυναίκα για την ίδια εργασία, επειδή έχει λόγους να πιστεύει ότι ο άντρας θα την κάνει καλύτερα». Αυτό το σχόλιο, αν και είχε λεχθεί ως αστείο, αντικατοπτρίζει τις προκαταλήψεις εκείνης της εποχής, οι οποίες εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα στις διάνοιες πολλών αντρών.

Έλλειψη Σεβασμού-Παγκόσμιο Πρόβλημα

Κάθε πολιτισμός έχει αναπτύξει τις δικές του απόψεις και προκαταλήψεις όσον αφορά το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία. Αλλά η ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί είναι η εξής: Δείχνουν αυτές οι απόψεις τον οφειλόμενο σεβασμό προς την αξιοπρέπεια της γυναίκας; Ή μήπως, αντίθετα, αντικατοπτρίζουν την αντρική κυριαρχία ανά τους αιώνες, η οποία οφείλει την ύπαρξή της στη σωματική δύναμη του άντρα, που συνήθως είναι μεγαλύτερη; Αν οι γυναίκες λαβαίνουν μεταχείριση σαν να ήταν σκλάβοι ή αντικείμενα που προσφέρονται για εκμετάλλευση, πού είναι ο σεβασμός προς την αξιοπρέπειά τους; Οι περισσότεροι πολιτισμοί, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, έχουν υπονομεύσει το ρόλο της γυναίκας και έχουν υποσκάψει τον αυτοσεβασμό της.

Ένα από τα πολλά παραδείγματα παγκόσμια έρχεται από την Αφρική: «Οι γυναίκες των Γιορούμπα [στη Νιγηρία] πρέπει να υποκρίνονται τις αδαείς και τις συγκαταβατικές όταν είναι παρόντες οι σύζυγοί τους και, όταν σερβίρουν το φαγητό, είναι απαίτηση να γονατίζουν στα πόδια των συζύγων τους». (Άντρες και Γυναίκες) Σε άλλα μέρη του κόσμου, αυτή η δουλικότητα παίρνει διάφορες μορφές—η σύζυγος πρέπει να περπατάει σε απόσταση πίσω από τον άντρα της ή είναι αναγκασμένη να περπατάει ενώ αυτός πηγαίνει με το άλογο ή το μουλάρι ή να κουβαλάει βάρη ενώ ο σύζυγός της δεν κουβαλάει τίποτα, ή αναγκάζεται να τρώει χωριστά από την υπόλοιπη οικογένεια, και ούτω καθεξής.

Στο βιβλίο του Οι Ιάπωνες (The Japanese), ο Έντουιν Ραϊσάουερ, ο οποίος γεννήθηκε και ανατράφηκε στην Ιαπωνία, έγραψε: «Διάφορες όψεις του αντρικού σοβινισμού είναι κραυγαλέα εμφανείς στην Ιαπωνία. . . . Οι διπλοί κανόνες σεξουαλικής ηθικής, που αφήνουν τον άντρα ελεύθερο ενώ περιορίζουν τη γυναίκα, εξακολουθούν να αποτελούν κοινό φαινόμενο. . . . Επιπλέον, οι παντρεμένες γυναίκες αναμένεται να είναι πολύ πιο πιστές από τους άντρες».

Όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες, έτσι και στην Ιαπωνία η σεξουαλική παρενόχληση είναι επίσης ένα πρόβλημα, ειδικά στα κατάμεστα βαγόνια του υπόγειου σιδηρόδρομου στις ώρες αιχμής. Η Γιασούκο, από το Χίνο Σίτι, ένα προάστιο του Τόκιο, είπε στο Ξύπνα!: «Όταν ήμουν νέα κοπέλα, λόγω της εργασίας μου ταξίδευα από και προς το Τόκιο με τα μέσα συγκοινωνίας. Ερχόμουν σε τόσο δύσκολη θέση επειδή μερικοί άντρες επωφελούνταν να τσιμπούν και να πιάνουν όπου έβρισκαν. Τι μπορούσαμε να κάνουμε γι’ αυτό εμείς οι γυναίκες; Ήμασταν αναγκασμένες να το υπομένουμε. Αλλά αυτό που συνέβαινε ήταν αισχρό. Το πρωί, τις ώρες αιχμής, υπήρχε ένα ξεχωριστό βαγόνι για γυναίκες, κι έτσι, μερικές τουλάχιστον, μπορούσαν να αποφύγουν αυτούς τους εξευτελισμούς».

Η Σου, που κάποτε ζούσε στην Ιαπωνία, είχε το δικό της τρόπο να ξεφεύγει απ’ αυτές τις καταστάσεις. Έλεγε με δυνατή φωνή: «Φουζακενάι ντε κουντασάι!» το οποίο σημαίνει: «Πάρε τα χέρια σου από πάνω μου!» Η ίδια λέει: «Αυτό τραβούσε αμέσως την προσοχή και έφερνε αποτέλεσμα. Κανένας δεν ήθελε να ντροπιαστεί μπροστά στους άλλους. Ξαφνικά, ούτε ένας άντρας δεν υπήρχε γύρω μου να με αγγίζει!»

Η έλλειψη σεβασμού προς τις γυναίκες μέσα στον οικογενειακό κύκλο είναι προφανώς παγκόσμιο πρόβλημα. Αλλά τι μπορούμε να πούμε για το ρόλο της γυναίκας στον εργασιακό χώρο; Μήπως εκεί τη σέβονται και την αναγνωρίζουν περισσότερο;

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 6]

Πώς Καθορίζεται το Φύλο Ενός Παιδιού;

«Το φύλο του αγέννητου παιδιού καθορίζεται τη στιγμή της γονιμοποίησης, και το σπερματοζωάριο του πατέρα είναι αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιλογή του φύλου. Κάθε ωάριο που παράγει η γυναίκα είναι θηλυκό με την έννοια ότι περιέχει ένα φυλετικό χρωματόσωμα Χ, ή αλλιώς θηλυκό χρωματόσωμα. Στον άντρα, μόνο τα μισά σπερματοζωάρια έχουν χρωματόσωμα Χ, ενώ τα άλλα μισά έχουν ένα Υ, που είναι το αρσενικό φυλετικό χρωματόσωμα». Επομένως αν ενωθούν δυο χρωματοσώματα Χ το αποτέλεσμα θα είναι κορίτσι· αν ενωθεί ένα αρσενικό χρωματόσωμα Υ μ’ ένα θηλυκό χρωματόσωμα Χ το μωρό θα είναι αγόρι. Έτσι, το αν μια γυναίκα γεννάει αγόρια ή κορίτσια καθορίζεται από το φυλετικό χρωματόσωμα του αντρικού σπέρματος. (Το Αλφαβητάρι του Ανθρώπινου Σώματος [ABC’s of the Human Body], έκδοση του Ρίντερς Ντάιτζεστ). Είναι παράλογο να κατηγορεί ένας άντρας τη γυναίκα του επειδή αυτή γεννάει μόνο κορίτσια. Δεν πρέπει να επιρρίπτονται ευθύνες σε κανέναν. Το αποτέλεσμα εξαρτάται απλώς από τη γενετική «ρουλέτα».

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 8]

Τραγωδία Τεραστίων Διαστάσεων

Η Ελίζαμπεθ Φοξ-Τζενοβέζε, στο βιβλίο της Φεμινισμός Χωρίς Αυταπάτες (Feminism Without Illusions), έγραψε: «Έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι πολλοί άντρες . . . νιώθουν όλο και πιο έντονα τον πειρασμό να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή [τους] στη μοναδική περίπτωση που ακόμα τους φέρνει σαφώς σε πλεονεκτική θέση—στις προσωπικές τους σχέσεις με τις γυναίκες. Αν οι υποψίες μου είναι σωστές, τότε βρισκόμαστε μπροστά σε μια τραγωδία τεραστίων διαστάσεων». Και αυτή η τεραστίων διαστάσεων τραγωδία αγκαλιάζει τις εκατομμύρια γυναίκες που υποφέρουν καθημερινά στα χέρια κάποιου εκφοβιστικού συζύγου, πατέρα ή οποιουδήποτε άλλου άντρα—ενός άντρα που «αποτυχαίνει στις εξετάσεις για ισότητα και δικαιοσύνη».

«Σε τριάντα πολιτείες [των Ηνωμένων Πολιτειών], γενικά εξακολουθεί να είναι νόμιμος ο βιασμός γυναικών από τους συζύγους τους· και μόνο δέκα πολιτείες έχουν νόμους που προβλέπουν τη σύλληψη εκείνων που ασκούν βία στο σπίτι . . . Οι γυναίκες που δεν έχουν άλλη εναλλακτική επιλογή από το να φύγουν διαπιστώνουν ότι τελικά ούτε κι αυτή είναι λύση. . . . Το ένα τρίτο του 1 εκατομμυρίου δαρμένων γυναικών οι οποίες αναζητούν εσπευσμένα προστασία δεν μπορούν να τη βρουν πουθενά».—Πρόλογος στο βιβλίο Αντίπραξη—Ο Ακήρυχτος Πόλεμος Εναντίον των Αμερικανίδων (Backlash—The Undeclared War Against American Women), της Σούζαν Φαλούντι.

[Εικόνα]

Εκατοντάδες εκατομμύρια γυναίκες ζουν χωρίς τρεχούμενο νερό, αποχέτευση ή ηλεκτρισμό στο σπίτι τους—αν έχουν σπίτι

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Για εκατομμύρια άτομα, η βία στο σπίτι αποτελεί τη σκοτεινή πλευρά της οικογενειακής ζωής