Ο Κόσμος Μας Αλλάζει—Πού Πηγαίνει;
ΜΕΡΙΚΕΣ αλλαγές φέρνουν βαθύ και μακροχρόνιο αποτέλεσμα στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, ακόμη και σε όλο τον πληθυσμό του πλανήτη και στις μελλοντικές γενιές. Το βίαιο έγκλημα, η χρήση ναρκωτικών, η εξάπλωση του AIDS, η μόλυνση του νερού και του αέρα και η αποψίλωση των δασών είναι λίγες μόνο από τις εξελίξεις που μας επηρεάζουν όλους. Ο τερματισμός του Ψυχρού Πολέμου και η εξάπλωση της δημοκρατίας Δυτικού τύπου με το σύστημα της ελεύθερης οικονομίας της αλλάζουν επίσης τη ζωή των ανθρώπων και επηρεάζουν το μέλλον. Ας εξετάσουμε μερικούς από αυτούς τους παράγοντες.
Πώς το Έγκλημα Έχει Αλλάξει τη Ζωή Μας
Πώς είναι οι δρόμοι στη γειτονιά σας; Αισθάνεστε ασφαλείς να περπατάτε έξω μόνοι τη νύχτα; Μόλις πριν από 30 ή 40 χρόνια, πολλοί άνθρωποι μπορούσαν ακόμη και να αφήσουν τα σπίτια τους ξεκλείδωτα. Αλλά οι καιροί έχουν αλλάξει. Τώρα μερικές πόρτες έχουν δυο ή τρεις κλειδαριές και τα παράθυρα έχουν μπάρες.
Οι άνθρωποι σήμερα φοβούνται να φορέσουν τα καλύτερά τους ρούχα και κοσμήματα στο δρόμο. Μερικοί κάτοικοι των πόλεων δολοφονήθηκαν για ένα δερμάτινο σακάκι ή για ένα γούνινο παλτό. Άλλοι πέθαναν όταν βρέθηκαν σε διασταυρούμενα πυρά μεταξύ συμμοριών που διακινούν ναρκωτικά. Αθώοι περαστικοί, περιλαμβανομένων και πολλών παιδιών, τραυματίζονται ή σκοτώνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση. Τα αυτοκίνητα δεν μπορούν να αφεθούν με ασφάλεια στους δρόμους χωρίς κάποια έξυπνη συσκευή που προσπαθεί να απωθήσει τους ενοχλητικούς κλέφτες. Σε αυτό το διαστρεβλωμένο παγκόσμιο κλίμα, οι άνθρωποι έχουν αλλάξει. Η εντιμότητα και η ακεραιότητα είναι σχεδόν ξεχασμένες αξίες. Η εμπιστοσύνη έχει εκλείψει.
Το έγκλημα και η βία είναι παγκόσμια φαινόμενα. Οι ακόλουθοι τίτλοι ειδήσεων από διάφορες πηγές δείχνουν παραστατικά αυτό το σημείο: «Αστυνόμοι και Κλέφτες, Συμμορίες και Διαφθορά· Η Μόσχα Διαπιστώνει ότι τα Έχει Όλα»· «Μια Νέα Εποχή Φτάνει στην Κορέα, Ακολουθούμενη από το Έγκλημα»· «Το Έγκλημα στους Δρόμους Πλήττει την Καθημερινή Ζωή στην Πράγα»· «Η Ιαπωνία Μάχεται το Οργανωμένο Έγκλημα και το Οργανωμένο Έγκλημα Αντεπιτίθεται»· «Η Λαβή του Χταποδιού—Ο Κορυφαίος Μαχητής Κατά της Μαφίας στην Ιταλία Ανατινάζεται στον Αέρα». Το έγκλημα είναι παγκόσμιο πρόβλημα.
Το σημερινό έγκλημα είναι επίσης πιο βίαιο. Η ζωή είναι φτηνή. Στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, κάποια περιοχή με φτωχογειτονιές στην άκρη της πόλης έχει «αναγνωριστεί επίσημα από τα Ηνωμένα Έθνη ως το πιο βίαιο μέρος στον κόσμο. Πάνω από 2.500 άνθρωποι δολοφονούνται εκεί κάθε χρόνο». (Ανασκόπηση του Παγκόσμιου Τύπου [World Press Review]) Στην Κολομβία, οι βαρόνοι των ναρκωτικών στέλνουν τους έφηβους σικάριος, δηλαδή πληρωμένους δολοφόνους, με μοτοποδήλατα για να ξεκαθαρίσουν λογαριασμούς με τους ανταγωνιστές και τους χρεώστες χρησιμοποιώντας τον ειδικό τρόπο με τον οποίο εκτελούν στα γρήγορα τη θανατική ποινή. Και συχνά, ουαί και αλίμονό σας αν παραστείτε μάρτυρας σε κάποιο έγκλημα—είτε στην Κολομβία είτε οπουδήποτε αλλού. Μπορεί να είστε εσείς το επόμενο θύμα.
Μια άλλη μεγάλη αλλαγή είναι ότι όλο και περισσότεροι εγκληματίες έχουν πάνω τους φονικά αυτόματα όπλα, και όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν στην οπλοφορία για αυτοάμυνα. Αυτή η αύξηση των όπλων αυτομάτως σημαίνει αύξηση στους θανάτους και στους σοβαρούς τραυματισμούς, είτε από το έγκλημα είτε από ατύχημα. Είναι κοινώς αποδεκτό πια ότι ένα όπλο στην τσέπη ή στο σπίτι μπορεί να μετατρέψει οποιονδήποτε σε πιθανό φονιά.
Έγκλημα και Ναρκωτικά
Πριν από 50 χρόνια, ποιος μπορούσε ακόμη και να φανταστεί ότι τα ναρκωτικά θα ήταν παγκόσμιο πρόβλημα; Τώρα αυτά είναι μια από τις κύριες αιτίες του εγκλήματος και της βίας. Στο βιβλίο του Τρομοκρατία, Ναρκωτικά και Έγκλημα στην Ευρώπη μετά το 1992 (Terrorism, Drugs and Crime in Europe after 1992), ο Ρίτσαρντ Κλάτερμπακ προβλέπει ότι «τελικά η εξάπλωση του εμπορίου ναρκωτικών θα μπορούσε να αποδειχτεί η μεγαλύτερη από όλες τις απειλές για τον ανθρώπινο πολιτισμό. . . . Τα κέρδη δεν δίνουν μόνο τεράστια οικονομική και πολιτική δύναμη στους βαρόνους των ναρκωτικών [χαρακτηριστικό παράδειγμα η Κολομβία], αλλά επίσης χρηματοδοτούν έναν τρομακτικό αριθμό εγκλημάτων σε ολόκληρο τον κόσμο». Ο ίδιος δηλώνει: «Ένας από τους μεγαλύτερους προαγωγούς της τρομοκρατίας και της εγκληματικής βίας στον κόσμο είναι το εμπόριο κοκαΐνης από τις φυτείες κόκας στην Κολομβία προς τους χρήστες στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α.».
Το κύμα εγκλήματος που επικρατεί και ο αυξανόμενος αριθμός των εγκλείστων στις φυλακές παγκόσμια δείχνουν ότι υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι με εγκληματικές προθέσεις και ελάχιστη επιθυμία να αλλάξουν. Πάρα πολλά άτομα έχουν διαπιστώσει ότι το έγκλημα είναι προσοδοφόρο. Ως αποτέλεσμα, ο κόσμος μας έχει αλλάξει—προς το χειρότερο. Έχει γίνει πιο επικίνδυνος.
AIDS—Καταλύτης που θα Οδηγήσει σε Αλλαγές;
Αυτό που αρχικά φάνηκε ότι ήταν μια ασθένεια η οποία έπληττε κυρίως τους ομοφυλόφιλους έχει γίνει μάστιγα που πλήττει ανθρώπους κάθε φυλής και τρόπου ζωής. Το AIDS δεν κάνει πια διακρίσεις. Σε μερικές χώρες της Αφρικής, αποδεκατίζει τους ετεροφυλόφιλους. Ως αποτέλεσμα, οι αχαλίνωτες σεξουαλικές σχέσεις ξαφνικά φαίνονται ντεμοντέ, όχι για λόγους ηθικής, αλλά εξαιτίας του φόβου μόλυνσης από την ασθένεια. «Ασφαλές σεξ» είναι τώρα το σύνθημα, και η χρήση προφυλακτικών είναι ο κύριος προληπτικός φραγμός που συστήνεται. Η αποχή είναι το λιγότερο διαδεδομένο προστατευτικό μέτρο. Αλλά πώς θα επηρεάσει το AIDS την ανθρώπινη οικογένεια στο άμεσο μέλλον;
Το περιοδικό Τάιμ (Time) πρόσφατα έγραψε: «Μέχρι το έτος 2000 το AIDS θα μπορούσε να γίνει η μεγαλύτερη επιδημία του αιώνα, επισκιάζοντας τη μάστιγα της γρίπης του 1918. Εκείνη η πανωλεθρία σκότωσε 20 εκατομμύρια ανθρώπους, δηλαδή το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού—υπερδιπλάσιο αριθμό ατόμων από τους στρατιώτες που πέθαναν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Όπως είπε κάποια ειδικός, «αυτή η επιδημία είναι ιστορικής κλίμακας».
Παρά τα εκατομμύρια δολάρια και άλλα νομίσματα που διοχετεύονται στην έρευνα για το AIDS, δεν φαίνεται καμιά λύση στον ορίζοντα. Ένα πρόσφατο συνέδριο για το AIDS που έγινε στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας συγκέντρωσε 11.000 επιστήμονες και άλλους ειδικούς με σκοπό να μελετήσουν το πρόβλημα. «Η ατμόσφαιρα ήταν ζοφερή και αντανακλούσε μια δεκαετία απογοήτευσης, αποτυχίας και κλιμακούμενης δυστυχίας. . . . Η ανθρωπότητα μπορεί να μην έχει πλησιάσει περισσότερο στην υπερνίκηση του AIDS από τότε που άρχισε ο αγώνας ενάντια σε αυτή την επιδημία. Δεν υπάρχει εμβόλιο ούτε θεραπεία ούτε καν κάποια αδιαφιλονίκητα αποτελεσματική ιατρική περίθαλψη». (Τάιμ) Για εκείνους που είναι τώρα φορείς του ιού HIV, και είναι ήδη πιθανόν να πάθουν AIDS, οι προοπτικές είναι θλιβερές. Και σε αυτή την περίπτωση η αλλαγή που σημειώθηκε ήταν προς το χειρότερο.
Αλλαγή στην Παγκόσμια Πολιτική
Το αλλαγμένο πολιτικό κλίμα των τελευταίων τεσσάρων χρόνων έχει καταλάβει εξ απροόπτου πολλούς ηγέτες και, ίσως περισσότερο από όλους, εκείνους των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτοί ξαφνικά βρέθηκαν χωρίς κάποιο ισάξιο αντίπαλο στον πολιτικό στίβο. Αυτό παραβλήθηκε με μια ανίκητη ομάδα του μπάσκετ, οδηγούμενη από υψηλά κίνητρα, η οποία ξαφνικά ανακαλύπτει ότι κανείς πια δεν θέλει να παίξει εναντίον της. Αυτή η περίπλοκη κατάσταση συνοψίζεται σε ένα άρθρο που έγραψε το 1990 ο εκδότης του περιοδικού Εξωτερική Πολιτική (Foreign Policy), Τσαρλς Ουίλιαμ Μέινς: «Σήμερα η αποστολή της εξωτερικής πολιτικής των Η.Π.Α. δεν είναι να απεγκλωβίσει τη χώρα από κάποιον καταστροφικό πόλεμο αλλά να καθιερώσει τους βασικούς θεσμούς που θα διέπουν την απροσδόκητη ειρήνη που εμφανίστηκε ξαφνικά μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της [πρώην] Σοβιετικής Ένωσης».
Η διασπορά της πυρηνικής τεχνογνωσίας παρουσιάζει νέες απειλές, ενώ ο πόλεμος με συμβατικά όπλα συνεχίζει να ανθεί—προς μεγάλη ευχαρίστηση των εμπόρων όπλων του κόσμου. Σε έναν κόσμο που ζητά απεγνωσμένα την ειρήνη, πολλοί πολιτικοί ηγέτες ενισχύουν το στρατό και τα όπλα τους. Και τα σχεδόν χρεωκοπημένα Ηνωμένα Έθνη δεν κάνουν άλλη δουλειά από το να προσπαθούν να βάλουν επιδέσμους στις χρόνιες πληγές του κόσμου.
Η Αναλλοίωτη Κατάρα του Εθνικισμού
Καθώς ο κομμουνισμός άρχιζε να καταρρέει, ο πρόεδρος των Η.Π.Α., Μπους, διέδωσε την αντίληψη περί «νέας παγκόσμιας τάξης». Ωστόσο, όπως έχουν διαπιστώσει πολλοί πολιτικοί ηγέτες, τα έξυπνα σλόγκαν λέγονται εύκολα· οι θετικές αλλαγές είναι πολύ πιο δύσκολο να πραγματοποιηθούν. Στο βιβλίο του Μετά την Πτώση—Η Αναζήτηση της Δημοκρατίας στην Κεντρική Ευρώπη (After the Fall—The Pursuit of Democracy in Central Europe), ο Τζέφρι Γκόλντφαρμπ αναφέρει: «Την απεριόριστη ελπίδα για ‘μια νέα παγκόσμια τάξη’ γρήγορα ακολούθησε η συνειδητοποίηση ότι τα πιο παλιά προβλήματα εξακολουθούν να μας συντροφεύουν, και μερικές φορές πολύ έντονα. Η ευφορία της απελευθέρωσης . . . συχνά επισκιάζεται από απογοήτευση λόγω της πολιτικής έντασης, των εθνικιστικών συγκρούσεων, του θρησκευτικού θεμελιωτισμού και της οικονομικής κατάρρευσης». Φυσικά ο εμφύλιος πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαιρετικής επιρροής που ασκεί η πολιτική, η θρησκεία και ο εθνικισμός.
Ο Γκόλντφαρμπ συνεχίζει: «Η ξενοφοβία και η προσωπική ανασφάλεια είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στην Κεντρική Ευρώπη. Η δημοκρατία δεν φέρνει αυτομάτως τα οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά αγαθά, και το σύστημα της ελεύθερης οικονομίας δεν υπόσχεται μόνο πλούτη, αλλά επίσης δημιουργεί αμέτρητα προβλήματα σε εκείνους που δεν ξέρουν πώς να λειτουργήσουν μέσα σε αυτό».
Αλλά είναι φανερό ότι αυτά δεν είναι προβλήματα μόνο της Κεντρικής Ευρώπης και των δημοκρατιών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης· η ξενοφοβία και η οικονομική ανασφάλεια είναι παγκόσμια φαινόμενα. Η ανθρώπινη οικογένεια πληρώνει το τίμημα σε παθήματα και θάνατο. Και το άμεσο μέλλον δεν επιφυλάσσει καμιά ελπίδα αλλαγής αυτών των βαθιά ριζωμένων στάσεων που προξενούν μίσος και βία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή η εκπαίδευση που λαβαίνουν οι περισσότεροι—είτε από τους γονείς είτε από σχολικά συστήματα που υποκινούνται από τον εθνικισμό—ενσταλάζει μίσος, μισαλλοδοξία και αισθήματα ανωτερότητας με βάση την εθνικότητα, την εθνική ή φυλετική προέλευση, ή τη γλώσσα.
Ο εθνικισμός, τον οποίο το εβδομαδιαίο περιοδικό Έζιαγουίκ (Asiaweek) αποκαλεί «ο Τελευταίος Άσχημος Ισμός», είναι ένας από τους αναλλοίωτους παράγοντες που συνεχίζουν να υποκινούν μίσος και αιματοχυσία. Το ίδιο περιοδικό ανέφερε: «Αν η υπερηφάνεια να είναι Σέρβοι σημαίνει να μισούν τους Κροάτες, αν ελευθερία για τους Αρμένιους σημαίνει να εκδικούνται τους Τούρκους, αν ανεξαρτησία για τους Ζουλού σημαίνει να υποδουλώνουν τους Κόζα και αν δημοκρατία για τους Ρουμάνους σημαίνει να εκδιώκουν τους Ούγγρους, τότε ο εθνικισμός έχει ήδη πάρει την πιο άσχημη όψη του».
Θυμόμαστε τι είπε κάποτε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν: «Ο εθνικισμός είναι παιδική αρρώστια. Είναι η ιλαρά της ανθρωπότητας». Σχεδόν όλοι την «κολλάνε» κάποια στιγμή, και συνεχίζει να διαδίδεται. Το 1946, ο Βρετανός ιστορικός Άρνολντ Τόινμπι έγραψε: «Ο πατριωτισμός . . . έχει σε μεγάλο βαθμό παραγκωνίσει τη Χριστιανοσύνη ως θρησκεία του Δυτικού Κόσμου».
Υπάρχει κάποια ελπίδα για αλλαγή στην ανθρώπινη συμπεριφορά με βάση τα σημερινά δεδομένα; Μερικοί λένε ότι αυτή η αλλαγή μπορεί να επιτευχτεί μόνο μέσω ριζικής αλλαγής στην εκπαίδευση. Ο οικονομολόγος Τζον Κ. Γκαλμπρέιθ έγραψε: «Οι άνθρωποι είναι ο κοινός παρονομαστής της προόδου. Συνεπώς . . . καμιά βελτίωση δεν είναι δυνατή με ανθρώπους που δεν βελτιώνονται, και η πρόοδος είναι βέβαιη όταν οι άνθρωποι είναι απελευθερωμένοι και μορφωμένοι. . . . Η εξάλειψη του αναλφαβητισμού έρχεται πρώτη». Τι ελπίδα υπάρχει να διδάξουν κάποτε τα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου αγάπη και ανοχή μάλλον παρά μίσος και καχυποψία; Πότε θα αντικατασταθούν οι βαθιά ριζωμένες φυλετικές ή εθνικές έχθρες από εμπιστοσύνη και κατανόηση, από την αναγνώριση του γεγονότος ότι όλοι μας ανήκουμε στην ίδια ανθρώπινη οικογένεια;
Σαφώς, χρειάζονται θετικές αλλαγές. Η Σάντρα Ποστέλ γράφει στην Κατάσταση του Κόσμου 1992 (State of the World 1992): «Το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας πρέπει να φέρει σε ύπαρξη ακόμη πιο βαθιές και εκτεταμένες μεταβολές αν πρόκειται να διατηρήσουμε ρεαλιστικές ελπίδες για έναν καλύτερο κόσμο». Και πού πηγαίνουμε; Ο Ρίτσαρντ Κλάτερμπακ δηλώνει: «Ο κόσμος, ωστόσο, παραμένει ασταθής και επικίνδυνος. Το εθνικιστικό και το θρησκευτικό μένος θα συνεχιστούν. . . . Η δεκαετία του 1990 θα μπορούσε να είναι η πιο επικίνδυνη ή η πιο προοδευτική δεκαετία αυτού του αιώνα».—Τρομοκρατία, Ναρκωτικά και Έγκλημα στην Ευρώπη Μετά το 1992.
Το Περιβάλλον μας Αλλάζει
Τις τελευταίες λίγες δεκαετίες η ανθρωπότητα έχει συνειδητοποιήσει το γεγονός ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες ασκούν επικίνδυνη επίδραση στο περιβάλλον. Η μαζική αποψίλωση των δασών εξαφανίζει αμέτρητα είδη ζώων και φυτών. Και αφού τα δάση αποτελούν μέρος του «πνεύμονα» του πλανήτη, η καταστροφή των δασών μειώνει επίσης τη δυνατότητα της γης να μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα σε οξυγόνο που συντηρεί τη ζωή. Ένα άλλο αποτέλεσμα είναι το ότι εξασθενεί το επιφανειακό στρώμα του εδάφους και σταδιακά οδηγεί στην ερημοποίηση.
Μερικές προειδοποιητικές φωνές έχουν ακουστεί σχετικά με αυτό το ζήτημα, και μια είναι εκείνη του πολιτικού των Η.Π.Α., Αλ Γκορ. Στο βιβλίο του Η Γη σε Αβεβαιότητα—Οικολογία και το Ανθρώπινο Πνεύμα (Earth in the Balance—Ecology and the Human Spirit) γράφει τα εξής: «Με το σημερινό ρυθμό αποψίλωσης, ουσιαστικά όλα τα τροπικά βροχερά δάση θα εξαφανιστούν σε κάποιο σημείο του επόμενου αιώνα. Αν επιτρέψουμε να λάβει χώρα αυτή η καταστροφή, ο κόσμος θα χάσει την πιο πλούσια αποθήκη γενετικού υλικού του πλανήτη, και μαζί με αυτήν πιθανές θεραπείες για πολλές από τις αρρώστιες που μας πλήττουν. Πράγματι, εκατοντάδες σημαντικά φάρμακα που τώρα είναι σε κοινή χρήση προέρχονται από φυτά και ζώα των τροπικών δασών».
Ο Γκορ πιστεύει ότι η επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον αντιπροσωπεύει μια επικείμενη απειλή για την επιβίωση. Ο ίδιος δηλώνει: «Καθώς συνεχίζουμε να επεκτεινόμαστε σε κάθε γωνιά του περιβάλλοντος που μπορεί να φανταστεί κανείς, γίνεται περισσότερο φανερό το πόσο εύθραυστος είναι ο πολιτισμός μας. . . . Σε μια και μόνο γενιά, κινδυνεύουμε να αλλάξουμε τη σύνθεση της ατμόσφαιρας όλης της γης πολύ πιο ριζικά από οποιοδήποτε ηφαίστειο στην ιστορία, και τα αποτελέσματα μπορεί να διατηρηθούν επί αιώνες».
Όχι μόνο απειλείται η ατμόσφαιρά μας αλλά, σύμφωνα με τον Γκορ και άλλους, κινδυνεύουν τα ζωτικά αποθέματα του νερού μας, ειδικά στον αναπτυσσόμενο κόσμο, «όπου τα αποτελέσματα της μόλυνσης του νερού φαίνονται με πιο έντονο και τραγικό τρόπο εξαιτίας των υψηλών αναλογιών θανάτου από χολέρα, τύφο, δυσεντερία και διάρροια». Κατόπιν ο Γκορ παραθέτει το γεγονός ότι «πάνω από 1,7 δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν επαρκή αποθέματα ασφαλούς πόσιμου νερού. Τρία και πλέον δισεκατομμύρια δεν έχουν κατάλληλες εγκαταστάσεις υγιεινής [τουαλέτες και αποχέτευση] και με αυτόν τον τρόπο κινδυνεύει να μολυνθεί το νερό τους. Στην Ινδία, για παράδειγμα, εκατόν δεκατέσσερις κωμοπόλεις και πόλεις πετούν τα ανθρώπινα απόβλητα και άλλα ακατέργαστα λύματα κατευθείαν στο Γάγγη». Και αυτός ο ποταμός είναι ο υγρός αγωγός ζωής για εκατομμύρια ανθρώπους!
Ο Γκαούταμ Σ. Κάτζι, αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, προειδοποίησε ένα ακροατήριο στην Μπανγκόκ ότι τα «αποθέματα νερού στην Ανατολική Ασία μπορεί κάλλιστα να αποτελέσουν το κρίσιμο ζήτημα του επόμενου αιώνα. . . . Παρά τα γνωστά οφέλη του ασφαλούς πόσιμου νερού όσον αφορά την υγεία και την παραγωγικότητα, οι κυβερνήσεις της Ανατολικής Ασίας αντιμετωπίζουν συστήματα ύδρευσης που δεν είναι σε θέση να προμηθεύσουν πόσιμο νερό . . . Οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει πώς να επιτυγχάνουν ανάπτυξη με σεβασμό προς το περιβάλλον». Σε ολόκληρο τον κόσμο, ένα από τα βασικά στοιχεία για τη ζωή—το καθαρό νερό—παραμελείται και σπαταλιέται.
Όλες αυτές είναι πλευρές του κόσμου μας που αλλάζει, ενός κόσμου ο οποίος μετατρέπεται σε επικίνδυνο βόρβορο σε πολλές περιοχές και απειλεί τη μελλοντική ύπαρξη της ανθρωπότητας. Το βασικό ερώτημα είναι: Έχουν οι κυβερνήσεις και οι μεγάλες επιχειρήσεις τη θέληση και το κίνητρο ώστε να λάβουν μέτρα για να αποφευχτεί η μαζική εξάντληση των φυσικών πόρων της γης;
Αλλάζει η Θρησκεία τον Κόσμο;
Στον τομέα της θρησκείας βρίσκουμε πιθανώς τη μεγαλύτερη αποτυχία του ανθρώπου. Αν κάποιο δέντρο κρίνεται από τους καρπούς του, τότε η θρησκεία πρέπει να λογοδοτήσει για την καρποφορία του μίσους, της αδιαλλαξίας και του πολέμου μέσα στους ίδιους τους κόλπους της. Φαίνεται ότι για τους περισσότερους ανθρώπους η θρησκεία μοιάζει με την ομορφιά—είναι μόνο επιφανειακή. Είναι ένα επίχρισμα το οποίο γρήγορα ξεφτίζει κάτω από την πίεση του ρατσισμού, του εθνικισμού και της οικονομικής ανασφάλειας.
Αφού η Χριστιανοσύνη είναι η θρησκεία τού ‘αγάπα τον πλησίον σου και αγάπα τον εχθρό σου’, τι έχει συμβεί στους Καθολικούς και στους Ορθόδοξους της πρώην Γιουγκοσλαβίας; Θα τους απαλλάξουν οι ιερείς τους από όλους τους φόνους και το μίσος τους; Μόνο μίσος και φόνους παρήγαγαν οι αιώνες «Χριστιανικής» διδασκαλίας στη Βόρεια Ιρλανδία; Και τι θα πούμε για τις μη Χριστιανικές θρησκείες; Έχουν παραγάγει αυτές καλύτερη καρποφορία; Μπορούν ο Ινδουισμός, ο Σιχισμός, ο Βουδισμός, ο Ισλαμισμός και ο Σιντοϊσμός να παρουσιάσουν κάποιο ειρηνικό υπόμνημα αμοιβαίας ανοχής;
Αντί να λειτουργήσει ως θετική επιρροή για τον εκπολιτισμό της ανθρωπότητας, η θρησκεία έχει παίξει το δικό της φανατικό ρόλο με το να ρίχνει λάδι στη φωτιά του βίαιου πατριωτισμού και με το να έχει ευλογήσει τα στρατεύματα σε δυο παγκόσμιους πολέμους, καθώς επίσης και σε πολλές άλλες συρράξεις. Δεν υπήρξε προοδευτική δύναμη για αλλαγή.
Συνεπώς, τι μπορεί να αναμένει κανείς από τη θρησκεία στο προσεχές μέλλον; Στην πραγματικότητα, τι μπορούμε να αναμένουμε ότι θα επιφυλάξει το μέλλον για το τωρινό παγκόσμιο σύστημά μας—τι αλλαγές θα υπάρξουν; Το τρίτο άρθρο μας θα εξετάσει αυτά τα ερωτήματα από μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία.
[Εικόνα στη σελίδα 7]
Το κύμα των βίαιων εγκλημάτων είναι ακόμη ένα σύμπτωμα αλλαγής
[Εικόνες στη σελίδα 8]
Ο εθνικισμός και το θρησκευτικό μίσος συνεχίζουν να προκαλούν αιματοχυσία
[Ευχαριστίες]
Jana Schneider/Sipa
Malcom Linton/Sipa
[Εικόνες στη σελίδα 9]
Η κακή χρήση του περιβάλλοντος από μέρους του ανθρώπου μεταβάλλει τη λεπτή ισορροπία της βιόσφαιρας
[Ευχαριστίες]
Laif/Sipa
Sipa
[Εικόνα στη σελίδα 10]
Ο παπικός νούντσιος Βασάλο ντι Τορεγκρόσα χαιρετάει τον Χίτλερ το 1933. Η ιστορία δείχνει ότι η θρησκεία έχει αναμειχτεί στην πολιτική και στον εθνικισμό
[Ευχαριστίες]
Bundesarchiv Koblenz