Το Πανόραμα των Αγριολούλουδων της Αυστραλίας
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Κάθε χρόνο από τον Αύγουστο ως το Νοέμβριο—την άνοιξη στο Νότιο Ημισφαίριο—χιλιάδες επισκέπτες, στους οποίους περιλαμβάνονται βοτανολόγοι και άλλοι επιστήμονες, συρρέουν στην πολιτεία της Δυτικής Αυστραλίας. Στην καρδιά των νοτιοδυτικών και των βόρειων περιοχών γίνονται περιηγήσεις με λεωφορεία. Ειδικά τρένα γεμάτα τουρίστες ταξιδεύουν αργά στην ενδοχώρα. Πολλοί ντόπιοι επίσης κατευθύνονται προς την ύπαιθρο. Σε τι οφείλεται αυτή η ξαφνική συρροή τουριστών; Μα, είναι η εποχή των αγριολούλουδων στη Δυτική Αυστραλία—αληθινά ένα πανόραμα αγριολούλουδων!
ΕΔΩ μπορεί κανείς να δει στο φυσικό της περιβάλλον μια από τις πλουσιότερες εκθέσεις φυσικής χλωρίδας στον κόσμο, εφόσον επί τρεις μήνες μεγάλες περιοχές της πολιτείας λάμπουν από ιθαγενή αγριολούλουδα. Στην πραγματικότητα, έχει διαφημιστεί στα μέσα ενημέρωσης ως «ένα πανόραμα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο σε ό,τι αφορά τα αγριολούλουδα». Γιατί το σκηνικό αυτού του πανοράματος διαφέρει από οποιαδήποτε άλλη χώρα;
Χλωρίδα, Μοναδική και Πολυποίκιλη
Ένας λόγος είναι ότι οι ωκεανοί και οι θάλασσες έχουν από καιρό απομονώσει την αυστραλιανή ήπειρο από τις άλλες ηπείρους. Ίσως λόγω αυτού του μοναδικού σκηνικού πολλοί βοτανολόγοι είναι πεπεισμένοι ότι αυτή η μεγάλη νησιωτική ήπειρος έχει την πιο πολυποίκιλη χλωρίδα στον κόσμο. Πουθενά δεν είναι πιο φανερή αυτή η μοναδική ποικιλία από ό,τι στη Δυτική Αυστραλία, όπου την άνοιξη η γη ζωντανεύει σε μια εκστατική έκθεση ανθοφορίας.
Η Δυτική Αυστραλία είναι η μεγαλύτερη πολιτεία της ηπείρου. Καλύπτει 2,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα—τόσο μεγάλη όσο η Δυτική Ευρώπη και τουλάχιστον τριπλάσια σε μέγεθος από το Τέξας των Η.Π.Α. Ως αποτέλεσμα, έχει μεγάλη ποικιλία τοπίων και κλίματος. Μετά τις άφθονες χειμερινές βροχές, εκεί εμφανίζεται ένα σύνθετο υπερθέαμα που κυμαίνεται από τα βελούδινα και λεπτά άνθη του φυτού Κλείανθος ο δαμπιέρτιος ως το λεπτό σαν χαρτί και πανταχού παρόν αμάραντο.
Τα περισσότερα αγριολούλουδα ανθίζουν τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο. Μερικά είδη, όμως, χρειάζονται περισσότερη ζέστη για να αναπτυχτούν και ανθίζουν μόνο τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο. Ένας εντυπωσιακός αριθμός 8.000 ειδών είναι γνωστό ότι υπάρχουν σε αυτή την πολιτεία. Τα είδη κυμαίνονται από ένα από τα μεγαλύτερα σκληρόξυλα δέντρα, το κάρρι (Ευκάλυπτος ο ποικιλόχρους), ως το μικρότερο παρασιτικό φυτό, τον Πιλόστυλο. Η ποικιλία επίσης περιλαμβάνει τη μόνη πλήρως υπόγεια ορχιδέα που υπάρχει στον κόσμο, το είδος Rhizanthella gardneri. Επίσης υπάρχουν μερικά από τα πιο γαλάζια άνθη—ένα που λέγεται Lechenaultia biloba, και ένα άλλο που λέγεται Νταμπιέρα και έχει πάρει το όνομά του από τον πειρατή Γουίλιαμ Ντάμπιερ. Υπάρχουν επίσης αρκετά ανθοφόρα φυτά όπως το μαύρο πόδι του καγκουρό (Macropidia fuliginosa). Νέα είδη ανακαλύπτονται διαρκώς—τόσο πολλά ώστε ένας ενθουσιασμένος βοτανολόγος έκανε την υπερβολική δήλωση ότι είναι πιθανό να ανακαλύπτεται ένα νέο είδος κάθε μέρα!
Το Εμπόριο Επίσης Ανθεί
Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι γύρω από αυτό το ετήσιο θέαμα έχει αναπτυχτεί και έχει ανθήσει μια βιομηχανία αγριολούλουδων. Τουλάχιστον 14 φεστιβάλ αγριολούλουδων διεξάγονται κάθε χρόνο. Οι τουρίστες πηγαίνουν πεζοί σε περιηγήσεις, οι κτηνοτρόφοι ανοίγουν τα απομακρυσμένα κτήματά τους στους επισκέπτες, οι κατασκευαστές κοσμημάτων παράγουν σχέδια με αγριολούλουδα και οι καλλιτέχνες δίνουν προσοχή σε βοτανικές λεπτομέρειες καθώς ετοιμάζουν εικονογραφήσεις βιβλίων που θα εκδοθούν σύντομα. Η βιομηχανία επίσης κάνει σχέδια να πουλήσει κομμένα αγριολούλουδα στη διεθνή αγορά. Αλλά πώς μπορούν αυτά να διατηρηθούν φρέσκα;
Έχει αναπτυχτεί μια ιδιαίτερη τεχνική για να διατηρείται η αρχική υφή και το άρωμα των αγριολούλουδων. Αυτή περιλαμβάνει ένα μυστικό διάλυμα το οποίο επιβραδύνει την ανάπτυξη και την αποσύνθεση των λουλουδιών. Αυτό επιτρέπει στους εργάτες να μαζεύουν τα αγριολούλουδα πριν ακριβώς ανοίξουν τα άνθη και κατόπιν να τα στέλνουν στο εξωτερικό όπου αραιώνουν το διάλυμα βουτώντας τα κοτσάνια σε νερό, αφήνοντας έτσι τα λουλούδια να συνεχίσουν την πορεία τους προς το άνθισμα.
Αν και είναι αλήθεια ότι το εμπόριο μπορεί να ανθεί, δεν είναι όλοι χαρούμενοι την εποχή των αγριολούλουδων. Για παράδειγμα, όσοι υποφέρουν από πυρετό του χόρτου μπορεί να βλέπουν αυτούς τους μήνες με υγρά μάτια καθώς υποδέχονται το καλοκαίρι με δυσάρεστα φταρνίσματα. Μερικές φορές, επίσης, η γύρη δημιουργεί παράξενα φαινόμενα. Εξετάστε τι συνέβη το 1992. Έπειτα από δυνατές βροχές και ήπιες θερμοκρασίες, οι κάτοικοι μερικών πόλεων έμειναν έκπληκτοι όταν κατακλύστηκαν από μια βροχή σε έντονο κίτρινο χρώμα. Αυτή σκέπασε αυτοκίνητα, κάλυψε σαν χαλί πεζοδρόμια και γέμισε τις υδρορροές. Αυθεντίες σε θέματα περιβάλλοντος είπαν ότι αυτή η κίτρινη βροχή ήταν γύρη αγριολούλουδων. Προφανώς τη βροχή από γύρη την είχε φέρει ο άνεμος από τα αγριολούλουδα που άνθιζαν στις μεσοδυτικές περιοχές. Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες αυτές, οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ότι η ομορφιά και τα οφέλη αυτής της ετήσιας θεαματικής επίδειξης επισκιάζουν τα μικροπροβλήματα.
Ας Ακολουθήσουμε τα Μονοπάτια των Αγριολούλουδων
Ελάτε μαζί μας τώρα σε μια διαδρομή ανακάλυψης αγριολούλουδων. Το πρώτο μονοπάτι αγριολούλουδων μας μεταφέρει στα νότια της πρωτεύουσας της πολιτείας, που είναι το Περθ, στο Εθνικό Πάρκο Σέρπενταϊν. Το πάρκο βρίσκεται σε ένα απότομο υψίπεδο και είναι εξαιρετικά ορεινό. Το ποτάμι του, το οποίο κυλάει ανάμεσα από απόκρημνες ρεματιές και σχεδόν κατακόρυφα εξογκώματα από γρανίτη, τελικά πέφτει από έναν καταρράκτη 15 μέτρων. Ανάμεσα στα δέντρα τζάρα (Eucalyptus marginata) και ουάντου (Eucalyptus redunca) τρέφονται καγκουρό και ουόλαμπι, ενώ διάφορα πουλιά όπως οι χρυσές παχυκέφαλες, οι μάλουροι και οι συλβίες χορεύουν ζωηρά στη χαμηλή βλάστηση. Οι λιμνούλες των βράχων φιλοξενούν φυτά που ονομάζονται δροσερές καθώς και γαλάζιες ορχιδέες του είδους Caladenia deformis, και εκεί κοντά βρίσκεται ένα πουπουλένιο πάπλωμα από αχνά μοβ και γκρίζα άνθη του γένους μελαλεύκα, ανάμεικτα με πολλά μικροσκοπικά κρεμ τριμάλιουμ και τον εκπληκτικό συνδυασμό από μοβ κάλιτριξ και γαλάζιες ανδερσόνιες.
Τώρα κατευθυνόμαστε ακόμη νοτιότερα, ίσως προς το πιο παραγωγικό και δημοφιλές σημείο με αγριολούλουδα—το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Στέρλινγκ. Αυτή η οροσειρά των 1.150 τετραγωνικών χιλιομέτρων φτάνει απότομα στο Μπλαφ Νολ, την υψηλότερη κορυφή, η οποία υψώνεται 1.077 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το κλίμα εδώ διαφέρει από τη γύρω περιοχή. Ως αποτέλεσμα, πάνω από 1.500 είδη ανθοφόρων φυτών φυτρώνουν φυσιολογικά εδώ, και 60 από αυτά υπάρχουν μόνο σε αυτή την περιοχή. Κατόπιν, ανεβαίνοντας στην Κορυφή Τούλμπρουναπ απολαμβάνουμε καταπληκτική θέα και ποικίλη φυτική ζωή. Από τα πιο όμορφα άνθη είναι οι δαρβινίες. Δέκα είδη έχουν βρεθεί ως τώρα στο πάρκο, και μόνο ένα από αυτά είναι γνωστό ότι φυτρώνει έξω από την Οροσειρά Στέρλινγκ. Το Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο είναι εύκολο να βρει κανείς τις όμορφες δαρβινίες στις πυκνές δασώδεις περιοχές, ενώ ακόμη πιο ψηλά στις πλαγιές φυτρώνει η ροζ δαρβινία. Επίσης εντοπίζουμε μια σπάνια πράσινη ορχιδέα και σημειώνουμε ότι υπάρχουν 23 είδη στη Δυτική Αυστραλία.
Επειδή είμαστε κοντά, αποφασίζουμε να κάνουμε τη μικρή διαδρομή ως το Εθνικό Πάρκο Τόρντιρεπ. Εδώ ο ρεικότοπος παρουσιάζει ένα καταπληκτικό θέαμα. Παρατηρούμε μια βαγξία (τη Banksia praemorsa) με τα ασυνήθιστα σκούρα καφετιά άνθη της—και να! Ένα μελιτοφάγο οπόσουμ, μικρό σαν ποντίκι, τρέφεται από μερικά αγριολούλουδα. Εδώ, επίσης, υπάρχουν άνθη ορχιδέας που παράγουν ένα δυνατό άρωμα για να μοιάζουν με θηλυκές σφήκες. Τα φυτά ελκύουν την αρσενική σφήκα η οποία καθώς αναζητεί ταίρι μεταφέρει το σπόρο διαδοχικά σε ψεύτικα θηλυκά. Η χωρίς ανταπόκριση αγάπη της ταλαίπωρης σφήκας βοηθάει στην επικονίαση.
Τώρα ας Κατευθυνθούμε Προς το Βορρά
Αφού έχουμε δει μερικές από τις κύριες περιοχές αγριολούλουδων στα νότια του Περθ, τώρα κατευθυνόμαστε προς το βορρά για να ακολουθήσουμε το Αμάραντο Μονοπάτι—μια διαδρομή που ακολουθώντας την διασχίζουμε αρκετά εθνικά πάρκα. Φυσικά τα «κολλαριστά» αμάραντα, που έδωσαν το όνομά τους στη διαδρομή, υπάρχουν κατά χιλιάδες, νεύοντας συγκαταβατικά καθώς ο περαστικός άνεμος χαϊδεύει τα κεφάλια τους. Σταματάμε σε ένα επαρχιακό νεκροταφείο όπου πράσινα και κόκκινα πόδια του καγκουρό (του γένους Ανοιγόσανθος) στολίζουν τις παλιές ταφόπλακες. Δίπλα, στις δασώδεις περιοχές κυριαρχούν οι βαγξίες, τα σλέντερ και τα κερατοπέταλα τα κομμεοφόρα—θάμνοι με λαμπερά χρυσαφένια άνθη. Έχετε δει ανθισμένες ορχιδέες του είδους Caladenia flava; Πανέμορφες! Περπατάμε ανάμεσα στους θαμνότοπους, και ο γαλάζιος κότινος μας κόβει την ανάσα.
Σε αυτό το μονοπάτι υπάρχουν 800 ανθοφόρα είδη κοντά κοντά. Πολλά από τα πιο εκθαμβωτικά είδη βρίσκονται ακριβώς στην άκρη του δρόμου και τα βλέπουμε από το τζιπ μας. Οι επισκέπτες συχνά έχουν σχολιάσει ότι μερικά από τα εκθέματα στην άκρη του δρόμου είναι τόσο ταιριαστά ως προς τα χρώματα ώστε είναι δύσκολο να πιστέψουν ότι δεν περιλαμβάνεται ανθρώπινη παρέμβαση. Ναι, μπουκέτα με φανταχτερά μοβ λουλούδια του είδους Cyanostegia corifolia μαζί με κίτρινους θάμνους δείχνουν πολύ καλοσχεδιασμένα, και δεν λείπουν τα γαλάζια χρώματα που είναι στη μόδα.
Αλλά τώρα είναι ώρα να επιστρέψουμε στο σπίτι. Είμαστε ικανοποιημένοι με τις αναμνήσεις που έχουμε συγκεντρώσει στη φωτογραφική μας μηχανή, γι’ αυτό δεν υποκύπτουμε στον πειρασμό να κόψουμε ένα δυο άνθη ως ενθύμιο. Θυμόμαστε ότι απαγορεύεται από το νόμο να κόβει το κοινό αγριολούλουδα, ακόμη και εκείνα που φυτρώνουν στην άκρη του δρόμου. Έτσι αφήνουμε τα υψωμένα κεφαλάκια τους να ξεπλυθούν από την επόμενη ανοιξιάτικη βροχή και να τα απολαύσει ο επόμενος θαυμαστής. Ναι, είχαμε τη χαρά να παρευρεθούμε σε μια από τις μεγαλύτερες επιδείξεις λουλουδιών στη γη. Και καθώς το σκηνικό αλλάζει και μπαίνουμε στο καυτό καλοκαίρι, αποβλέπουμε με ευχαρίστηση στην ίδια παράσταση του χρόνου, ναι πράγματι, και στα πολλά χρόνια που θα έρθουν.
[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 17]
All photos: By Courtesy of West Australian Tourist Commission