Ακτινωτή Κερατοτομή—Τι Είναι;

Το Ξύπνα! εδώ παρουσιάζει πληροφορίες σχετικά με τη χειρουργική επέμβαση που είναι γνωστή ως ακτινωτή κερατοτομή, το τι είναι πιθανό να κάνει για κάποιο άτομο και τους κινδύνους που ίσως περιλαμβάνονται. Το Ξύπνα! δεν κάνει καμιά σύσταση όσον αφορά τη χρήση της. Είναι ευθύνη του καθενός, έπειτα από προσωπική του έρευνα, να αποφασίσει αν η επέμβαση είναι για αυτόν ή όχι.

Η ΑΚΤΙΝΩΤΗ ΚΕΡΑΤΟΤΟΜΗ (RK) γνωρίζει τελευταία ολοένα και μεγαλύτερη δημοσιότητα σε μερικές χώρες μέσω της τηλεόρασης, των περιοδικών, των άρθρων εφημερίδων και του ραδιοφώνου. Έχει αποτελέσει κύριο θέμα συζήτησης σε διεθνή οφθαλμολογικά συνέδρια τα τελευταία δύο χρόνια. Αν και αυτή η επέμβαση διεξάγεται επί 20 και πλέον χρόνια και έχει περιγραφεί από ιατρικούς ερευνητές μερικά χρόνια πρωτύτερα, έχει αρχίσει να γίνεται δημοφιλής τώρα τελευταία. Αυξανόμενος αριθμός χειρουργών-οφθαλμίατρων παρακολουθούν σεμινάρια και μαθαίνουν να διεξάγουν αυτή την επέμβαση.

Εκατομμύρια άνθρωποι είτε γεννιούνται μύωπες είτε γίνονται. Τι σημαίνει η λέξη «μύωπας»; Σημαίνει ότι το άτομο δεν μπορεί να δει μακρινά αντικείμενα καθαρά χωρίς τη βοήθεια γυαλιών ή φακών επαφής. Συνήθως, οι άνθρωποι που έχουν μυωπία μπορούν να διαβάσουν χωρίς γυαλιά αλλά συχνά κρατάνε το έντυπο κοντά μέχρι να βρουν τη σωστή εστιακή απόσταση.

Η ακτινωτή κερατοτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση η οποία επιχειρεί να μειώσει ή να εξαλείψει την ανάγκη γυαλιών για μακρινή όραση όταν γίνεται σε μύωπες. Η εγχείρηση αναπλάθει τον κερατοειδή χιτώνα έτσι ώστε το είδωλο των εικόνων να σχηματίζεται πάνω στον αμφιβληστροειδή και όχι μπροστά από αυτόν, όπως συμβαίνει στη μυωπία. Οι τομές γίνονται ακτινωτά στα εξωτερικά στρώματα του κερατοειδούς προς την άκρη της οπτικής περιοχής για να καθαρίσει το κέντρο της όρασης. Οι τομές διαφέρουν σε βάθος, μήκος και αριθμό.

Δεν Είναι Καινούρια Εγχείρηση

Οι αρχαίοι Κινέζοι προσπάθησαν να λύσουν το πρόβλημα της μυωπίας με το να κοιμούνται με σακουλάκια άμμο πάνω στα μάτια τους. Τα αποτελέσματα ήταν μόνο προσωρινά. Ήδη το 1894, ιατρικά περιοδικά ανέφεραν χειρουργικές μεθόδους για τη διόρθωση ή τη μεταβολή του κερατοειδούς. Από τότε και έπειτα, χειρουργοί στη Νότια Αμερική, και αργότερα στην Ιαπωνία, περιέγραψαν τρόπους για τη χειρουργική αλλαγή του σχήματος του κερατοειδούς προκειμένου να υπάρξει καθαρή όραση. Η εμπειρία των Ιαπώνων ώθησε ένα Ρώσο χειρουργό να τροποποιήσει τη μέθοδο και να την κάνει πιο επιτυχή.

Εφόσον τα αποτελέσματα αποδείχτηκαν αξιόπιστα, αρκετοί χειρουργοί από άλλες χώρες παρακολούθησαν την εγχείρηση. Επέστρεψαν στη Ρωσία σε αρκετές περιπτώσεις για να παρατηρήσουν τα αποτελέσματα και κατόπιν άρχισαν να εφαρμόζουν την εγχείρηση στις χώρες τους. Το 1979 γράφτηκαν διατριβές για να περιγράψουν την τεχνική, τα αποτελέσματα και τις τροποποιήσεις που απαιτούνταν για πιο πολλά επιτυχή αποτελέσματα. Έτσι, αν και αυτή η επέμβαση μπορεί να είναι καινούρια για εσάς δεν είναι καινούρια για τους χειρουργούς.

Για την προστασία του κοινού, διεξάχτηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες κάποια μελέτη σε διάφορα ερευνητικά κέντρα για να αποδειχτεί ή όχι η αποτελεσματικότητα αυτής της χειρουργικής μεθόδου, και τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στη δεκαετία του 1980 σε αυτό που ονομάστηκε μελέτη PERK. Η Αμερικανική Οφθαλμολογική Ακαδημία αναγνώρισε τότε αυτή την τεχνική ως αποτελεσματική αντιμετώπιση για τη μείωση της μυωπίας.

Είναι η RK για Εσάς;

Τώρα που ξέρουμε κάτι για την εξέλιξή της, πώς μπορείτε να γνωρίζετε αν η RK είναι μια τεχνική που μπορείτε να τη λάβετε υπόψη; Μια πλήρης εξέταση του ματιού είναι το πρώτο βήμα. Αφού κάποιος γιατρός αποφασίσει ότι τα μάτια σας είναι κατάλληλα για την επέμβαση, οι πιθανότητες επιτυχίας μπορούν να φανούν από το βαθμό μυωπίας σας. Το ποσοστό επιτυχίας μειώνεται όσο πιο υψηλή είναι η μυωπία.

Αν η οφθαλμολογική εξέταση έχει δείξει ότι μπορείτε να υποβληθείτε σε RK, θα χρειαστεί να βρείτε κάποιο χειρουργό που να είναι ειδικός στα σφάλματα της διαθλαστικότητας του ματιού και στη διόρθωσή τους και ο οποίος να έχει αρκετή πείρα. Στις περισσότερες μεγάλες πόλεις, υπάρχει τουλάχιστον ένας ειδικός ο οποίος έχει αρκετά χρόνια πείρας. Παρακολουθώντας σεμινάρια, εξετάζοντας το ιστορικό διαφόρων περιπτώσεων, μιλώντας σε προηγούμενους ασθενείς και σε άλλους οφθαλμίατρους, μπορείτε πιθανότατα να βρείτε κάποιον οφθαλμίατρο που να έχει ένα συνεπές ιστορικό καλών αποτελεσμάτων.

Μεταξύ του 1991 και του 1992, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο αριθμός των οφθαλμίατρων που κάνουν αυτή την εγχείρηση αυξήθηκε από 13 τοις εκατό σε 25 τοις εκατό. Αυτό σημαίνει ότι μερικοί είναι καινούριοι σε αυτόν τον τομέα, αλλά επίσης δείχνει την αυξανόμενη αποδοχή της επέμβασης. Ειδικοί σε αυτόν τον τομέα απευθύνουν τώρα εκκλήσεις στους νέους χειρουργούς προκειμένου να λάβουν εκπαίδευση για να μπορέσουν να αποφύγουν τις συχνές επιπλοκές που αντιμετώπισαν οι πρώτοι χειρουργοί.

Προτού αποφασίσετε να κάνετε την εγχείρηση, μια καλή ιδέα θα ήταν να έχετε ενημερωθεί σχετικά με την επέμβαση ώστε να μπορέσετε να υποβάλετε τα ερωτήματα για ό,τι πρέπει να γνωρίζετε. Οι επιτυχημένοι χειρουργοί μπορούν να αναλύσουν κάθε ασθενή και να ρυθμίσουν την εγχείρηση ώστε να ελέγξουν το αποτέλεσμα. Αυτοί εξετάζουν κάθε περίπτωση σε ατομική βάση, προσαρμόζοντας την εγχείρηση στο κάθε άτομο. Η έρευνα έχει επιβεβαιώσει ότι ο αριθμός των τομών, το βάθος τους και το μήκος τους καθορίζουν το αποτέλεσμα. Η ηλικία, το φύλο, η ενδοφθάλμια πίεση και το σχήμα των ματιών του ασθενούς είναι άλλα ζητήματα που πρέπει να ληφτούν υπόψη. Ο χειρουργός σας μπορεί να εξετάσει άλλους μεταβλητούς παράγοντες για να ρυθμίσει και να προσαρμόσει με επιτυχία το αποτέλεσμα.

Το να γνωρίζετε πόσα χρόνια εκτελεί ο χειρουργός αυτή την εγχείρηση και πόσες περιπτώσεις έχει χειριστεί σας δίνει μια ένδειξη της πείρας του. Πρόσφατα άρθρα σε ιατρικά περιοδικά δείχνουν ότι κάτι βασικό που πρέπει να έχει ένας τέτοιος χειρουργός είναι μια ηλεκτρονική συσκευή απεικόνισης που ονομάζεται Τοπογράφος. Όσο καλύτερος είναι ο εξοπλισμός τόσο πιθανότερο είναι ότι η εγχείρησή σας θα έχει καλά αποτελέσματα.

Η Επέμβαση

Αν αποφασίσετε ότι θέλετε να υποβληθείτε σε αυτή την επέμβαση, τι μπορείτε να περιμένετε; Υπάρχει μια προεγχειρητική διαγνωστική μελέτη που περιλαμβάνει οφθαλμολογική εξέταση, μετρήσεις του ματιού και του πάχους του με υπερήχους, μετρήσεις της καμπυλότητας, μετρήσεις της ενδοφθάλμιας πίεσης και πιθανώς τοπογραφία με τη βοήθεια της ηλεκτρονικής συσκευής απεικόνισης. Εφόσον υπάρχουν όλα αυτά τα στοιχεία, προγραμματίζεται η εγχείρησή σας. Αφού κατανοήσετε και υπογράψετε ένα έγγραφο συναίνεσης, σας δίνουν συνήθως ένα ηρεμιστικό.

Όσον αφορά το έγγραφο συναίνεσης, ας εξετάσουμε μερικούς από τους κινδύνους που αναφέρονται στο έγγραφο. Αυτή η εγχείρηση γίνεται στα εξωτερικά στρώματα του ματιού. Οι συνηθισμένες παρενέργειες είναι προβλήματα με το θάμπωμα των ματιών από τα ισχυρά φώτα, το ότι τα φώτα φαίνεται να σπινθηρίζουν, αυξομείωση της όρασης, η αίσθηση της ύπαρξης ξένου σώματος στο μάτι, ξηρότητα των ματιών και γενική αίσθηση του ματιού, τα οποία μπορούν να διαρκέσουν ώρες, μέρες, εβδομάδες ή μήνες. Το μάτι εξασθενίζει από τις τομές. Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το μάτι παραμένει εξασθενημένο διαφέρει από άτομο σε άτομο. Πολλές επιπλοκές μπορεί να εξαλειφτούν με τη χρήση μετεγχειρητικών οφθαλμικών σταγόνων και με την εφαρμογή των οδηγιών όσον αφορά τους περιορισμούς στις δραστηριότητες. Ο συνεργατικός ασθενής αυξάνει το ποσοστό επιτυχίας.

Τώρα που είστε έτοιμος για την εγχείρηση, τι πρέπει να περιμένετε στη συνέχεια; Σε διάστημα 30 λεπτών από τότε που πήρατε το ελαφρύ ηρεμιστικό, πηγαίνετε στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο για την εγχείρηση. Σας καθαρίζουν τα βλέφαρα και σκεπάζουν το πρόσωπό σας με ένα κάλυμμα. Οι τελευταίες μετρήσεις μπορεί να γίνουν τώρα, και τα χειρουργικά εργαλεία ελέγχονται με μικροσκόπιο για να βεβαιωθεί η ακρίβειά τους. Ρίχνουν στο μάτι σας σταγόνες για τοπική αναισθησία. Μόλις αναισθητοποιηθεί το μάτι, του βάζουν ένα ειδικό εξάρτημα για να μην ανοιγοκλείνει. Εσείς εστιάζετε το μάτι σας σε ένα φως, και το οπτικό σας κέντρο σημαδεύεται από το χειρουργό ως το σημείο από το οποίο θα αρχίσει να δουλεύει. Ένα ομοίωμα τίθεται τότε πάνω στο μάτι για τον καθορισμό του χειρουργικού σχεδίου και κατόπιν αρχίζει η εγχείρηση.

Σε λιγότερο από 20 λεπτά, η εγχείρηση έχει ολοκληρωθεί. Το μάτι συνήθως καλύπτεται για κάποια χρονική περίοδο, αλλά μέσα σε 24 ώρες μπορείτε να αρχίσετε να βλέπετε κάποια μείωση της μυωπίας σας. Η πρώτη μέρα μετά την εγχείρηση αποκαλύπτει σχεδόν ολοκάθαρη όραση, αλλά το δακρυϊκό κάλυμμα είναι ακόμα αρκετά παχύ προκειμένου να καταπραΰνει το μάτι. Στις επόμενες 24 ώρες, η όραση είναι πολύ οξεία. Οι μεγάλες αλλαγές στην όραση λαβαίνουν χώρα στις επόμενες 7 με 30 μέρες. Έπειτα από τρεις μήνες λαβαίνουν χώρα μόνο μικρές αλλαγές, και όταν περάσει ένας χρόνος υπάρχει σχετική σταθερότητα. Τα επόμενα 20 χρόνια, περίπου ένας στους τέσσερις ασθενείς θα παρατηρήσει περαιτέρω αλλαγές στην όραση.

Δεν Είναι για Όλους

Μιλήσαμε λίγο για τις επιπλοκές. Τώρα ας μιλήσουμε περισσότερο για τις παρενέργειες—τις αναμενόμενες και τις απροσδόκητες. Η RK δεν διορθώνει όλους τους βαθμούς μυωπίας. Βοηθάει σχεδόν σε κάθε περίπτωση, αλλά δεν είναι για μερικούς μύωπες. Μερικοί αρχίζουν να έχουν αυξομειώσεις στην όρασή τους. Αυτό σημαίνει πως το πρωί η όραση είναι διαφορετική από ό,τι το βράδυ. Αυτό παρατηρείται ιδιαίτερα σε ανθρώπους που κάθονται μπροστά στην οθόνη ενός κομπιούτερ όλη τη μέρα. Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών που έχουν υποβληθεί σε RK δεν το έχουν αυτό μόνιμα, αλλά ένα μικρό ποσοστό το έχει. Πολλά άτομα μετά την εγχείρηση παραπονιούνται ότι τη νύχτα τους θαμπώνουν τα φώτα, αλλά και πάλι, η πλειονότητα δεν παραπονιέται για αυτό ως μόνιμη κατάσταση. Εκείνοι που έχουν ξηρά μάτια και ίσως σταμάτησαν να φορούν φακούς επαφής εξαιτίας αυτού του γεγονότος θα έχουν περαιτέρω ξηρότητα μέχρι και για διάστημα έξι μηνών. Σε μερικούς η μυωπία διορθώνεται περισσότερο από ό,τι πρέπει, πράγμα που τους στερεί την κοντινή όραση και επίσης μπορεί να αδυνατίσει τη μακρινή όραση σε περίπτωση που δεν χρησιμοποιούν φακούς επαφής ή γυαλιά. Αυτό δεν είναι πολύ συνηθισμένο αλλά συμβαίνει σε ορισμένους ασθενείς που υποβάλλονται σε RK.

Στους πρώτους τρεις μήνες μετά την εγχείρηση, η όραση μπορεί να επηρεαστεί από γενικά προβλήματα υγείας, συναισθηματική ένταση, εγκυμοσύνη, φάρμακα, αλλαγή εργασίας, διάφορες ασκήσεις, αλλαγές στη διατροφή και ιδιαίτερα έλλειψη ανάπαυσης. Ένας ειδικός χειρουργός παρατήρησε ότι άνθρωποι που σηκώνουν βάρη σε τακτική βάση συνήθως χρειάζονται επανειλημμένες εγχειρήσεις για να φτάσουν τον επιθυμητό στόχο σε σχέση με την όραση. Υπάρχουν πολλά πράγματα που επηρεάζουν καθημερινά την όραση, ειδικά στους πρώτους τρεις μήνες. Ο ασθενής πρέπει να είναι έτοιμος για αλλαγές στην όραση στη διάρκεια της αποθεραπείας.

Η RK δεν είναι τόσο ακριβής ώστε να μπορεί πάντοτε να αντικαθιστά τα γυαλιά ή τους φακούς επαφής, εφόσον αυτά μπορούν να προσαρμοστούν στις συγκεκριμένες ανάγκες σας. Η RK αποτελεί γενική μέθοδο αντιμετώπισης, και σπάνια οι ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτήν προτιμούν τα γυαλιά μετά την εγχείρηση. Είναι επίσης πιθανό να διορθώσετε μόνο το ένα μάτι ώστε να έχετε ένα μάτι για μακρινή όραση και ένα για κοντινή. Βελτιώσεις μπορούν να γίνουν μετά την RK αν ο στόχος σχετικά με την όραση δεν επιτευχθεί και αν μπορούν να γίνουν περισσότερα. Αυτό απαιτεί κάποιο χειρουργό με μεγάλη πείρα ώστε να ξέρει πόσο περισσότερο να σας χειρουργήσει.

Ερευνήστε, Κατόπιν Αποφασίστε

Η καλύτερη συμβουλή αν σκέφτεστε να κάνετε αυτή την επέμβαση είναι να πάρετε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες μπορείτε γύρω από το ζήτημα, εφόσον πρέπει να κάνετε τις σωστές ερωτήσεις για να πάρετε ειλικρινείς απαντήσεις. Στη συνέχεια πηγαίνετε σε αρκετούς ειδικούς χειρουργούς προτού αποφασίσετε ποια μέθοδο θέλετε να ακολουθήσετε. (Παροιμίαι 15:22) Μπορεί να διαπιστώσετε ότι είστε κατάλληλος υποψήφιος για την επέμβαση και ότι αυτή ίσως βελτιώσει σημαντικά την όρασή σας.

Πρόσφατα, σε μια συνάντηση που έγινε στο Σολτ Λέικ Σίτι της Γιούτα, στις Η.Π.Α., παρουσιάστηκε μια έκθεση γύρω από κάποια μελέτη ασθενών που είχαν υποβληθεί σε RK και οι οποίοι ήταν επίσης οφθαλμίατροι. Αυτοί οι ασθενείς σχεδόν ομόφωνα απάντησαν ότι ήταν ευχαριστημένοι από τα αποτελέσματα της εγχείρησης—μόνο το 2 τοις εκατό ήταν απαθείς, αλλά το 98 τοις εκατό από αυτούς ήταν ευχαριστημένοι.

Το να ξυπνάτε κάθε πρωί με καθαρή όραση και να μη χρειάζεται να απλώνετε το χέρι σας για να πιάνετε τα γυαλιά σας είναι φανταστική εμπειρία! Στο κοντινό μέλλον, αυτό θα συμβεί, όχι μέσω κάποιας εγχείρησης, αλλά μέσω θεϊκής δύναμης. Το νέο σύστημα του Θεού θα φέρει καθαρή όραση σε όλους όσους θα βρίσκονται εκεί και κάποτε φορούσαν γυαλιά, αλλά η καινούρια όραση θα είναι ιδιαίτερα συναρπαστική για εκείνους που δεν είχαν δει ποτέ προηγουμένως! «Τότε οι οφθαλμοί των τυφλών θέλουσιν ανοιχθή».—Ησαΐας 35:5.

[Διαγράμματα/Εικόνες στη σελίδα 25]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Τα Χαρακτηριστικά Αποτελέσματα της RK

Ένα μάτι φυσιολογικού μεγέθους σχηματίζει το είδωλο των εικόνων καθαρά πάνω στον αμφιβληστροειδή

Αμφιβληστροειδής

Καθαρή όραση

Το μυωπικό μάτι είναι πολύ μακρύ ώστε οι εικόνες δεν φτάνουν στον αμφιβληστροειδή

Αμφιβληστροειδής

Θάμπωμα της όρασης

Ένα πλέγμα οχτώ ακτινωτών τομών ισιώνει ελαφρά τον κερατοειδή

Το μάτι, μετά την RK, επιτρέπει στο είδωλο των εικόνων να φτάσει στον αμφιβληστροειδή, παρέχοντας καθαρή όραση

Αμφιβληστροειδής

Καθαρή όραση

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 22]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck