Ματιές στον Κόσμο

Η Μάστιγα των Μολυσματικών Ασθενειών

Το ένα τρίτο από τους 52 εκατομμύρια θανάτους που συνέβησαν πέρσι οφείλονταν σε μολυσματικές ασθένειες, αναφέρει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO). Υπολογίζεται ότι τα περισσότερα από τα 17 εκατομμύρια θύματα ήταν μικρά παιδιά. Σύμφωνα με την Έκθεση για την Παγκόσμια Υγεία 1996 (The World Health Report 1996), που είναι έκδοση της WHO, τουλάχιστον 30 νέες μολυσματικές ασθένειες έχουν εντοπιστεί τα τελευταία 20 χρόνια, περιλαμβανομένου του ιού Έμπολα και του AIDS. Μολονότι σοβαρές ασθένειες όπως είναι η φυματίωση, η χολέρα και η ελονοσία μπορούν να προληφθούν ή να θεραπευτούν με χαμηλό κόστος, αυτές επανέρχονται και γίνονται ολοένα και πιο ανθεκτικές στα φάρμακα. Ο λόγος, λέει η έκθεση, είναι «η αλόγιστη και ακατάλληλη χρήση αντιβιοτικών», σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες όπως είναι τα διεθνή ταξίδια και η αύξηση του πληθυσμού στις τροπικές περιοχές που μαστίζονται από κουνούπια.

Εξομολογητήρια σε Βιβλιοπωλεία

Μια ένωση Ιταλών Καθολικών αποφάσισε να φτιάξει εξομολογητήρια, το καθένα με τον εξομολογητή του, στην αλυσίδα των θρησκευτικών βιβλιοπωλείων της. Το πείραμα άρχισε στο Μιλάνο. Κάθε Τετάρτη σε κάποιο κεντρικό βιβλιοπωλείο ήταν διαθέσιμος ένας ιερέας για «όλους όσους ήθελαν να επισκεφτούν κάποιον ιερέα—αλλά όχι σε εκκλησία—για να ζητήσουν πνευματικές συμβουλές ή ακόμα και να εξομολογηθούν», είπε ο διευθυντής του καταστήματος. Πρόσθεσε: «Τα πρώτα αποτελέσματα ξεπέρασαν κατά πολύ ακόμα και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις μας». Γιατί πήραν αυτή την πρωτοβουλία; «Για να αντισταθμίσουν τη μείωση της προσέλευσης των πιστών στο μυστήριο της εξομολόγησης», εξηγεί η ιταλική εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica).

Τίποτα Δεν Πάει Χαμένο

Αφού χρησιμοποιηθεί το κρέας, 270 κιλά περίπου, τι γίνεται με την υπόλοιπη αγελάδα; Μερικά από τα εσωτερικά όργανα, όπως είναι ο θυρεοειδής, το πάγκρεας, οι πνεύμονες, η σπλήνα, τα επινεφρίδια, οι ωοθήκες, η υπόφυση και η χολή από το συκώτι και τη χοληδόχο κύστη, χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαρμάκων. Από τα οστά, τις οπλές και το δέρμα βγάζουν κολλαγόνο που το χρησιμοποιούν σε υδατικές κρέμες και λοσιόν. Ο χόνδρος και το λίπος μετατρέπονται σε συστατικά όπως είναι το βουτυλικό στεατικό άλας, το διστεατικό άλας PEG-150 και το γλυκολικό στεατικό άλας, τα οποία χρησιμοποιούνται σε πολλά προϊόντα για το μακιγιάζ και για τα μαλλιά. Τα περισσότερα σαπούνια παρασκευάζονται από ζωικά λίπη. Τα οστά και οι οπλές αλέθονται και χρησιμεύουν στην παρασκευή ζελατίνης η οποία χρησιμοποιείται σε εκατοντάδες είδη τροφίμων, περιλαμβανομένων παγωτών, μερικών γλυκών και πολλών προϊόντων «χωρίς λιπαρά». Άλλα μέρη χρησιμοποιούνται επίσης σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων όπως σε κηρομπογιές, σπίρτα, στιλβωτικά δαπέδων, λινόλαιο, αντιψυκτικά, κόλλα, ζιζανιοκτόνα, σελοφάν, φωτογραφικό χαρτί, αθλητικά είδη, ταπετσαρίες και ρούχα. Πιο ακριβά κοστίζουν οι χολόλιθοι—600 δολάρια (περ. 138.000 δρχ.) τα 30 γραμμάρια! Έμποροι από την Άπω Ανατολή τους αγοράζουν για να τους χρησιμοποιήσουν ως αφροδισιακό.

Η Τραγωδία της Τεκνοποίησης

Περίπου 585.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού, λέει μια νέα εκτεταμένη έρευνα του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF). Σύμφωνα με την έκθεση Η Πρόοδος των Εθνών 1996 (The Progress of Nations 1996), μεγάλο μέρος της τραγωδίας της τεκνοποίησης θα μπορούσε να προληφθεί. Δηλώνει: «Οι περισσότεροι τέτοιοι θάνατοι δεν αφορούν άρρωστες, πολύ μεγάλες ή πολύ νεαρές γυναίκες, αλλά υγιείς γυναίκες που βρίσκονται στην ακμή της ζωής τους». Περίπου 75.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας αδέξιων εκτρώσεων· 40.000 πεθαίνουν από δυστοκία· 100.000 από σηψαιμία· 75.000 από εγκεφαλική και νεφρική βλάβη εξαιτίας εκλαμψίας (σπασμοί και υπέρταση στο τέλος της εγκυμοσύνης)· και πάνω από 140.000 πεθαίνουν από αιμορραγία. Λέγεται ότι εκείνο που κυρίως ευθύνεται σε πολλές χώρες είναι η έλλειψη μαιευτικής φροντίδας. Σύμφωνα με στελέχη της UNICEF, τα στοιχεία δείχνουν ότι πεθαίνει 1 στις 35 γυναίκες στη Νότια Ασία και 1 στις 13 γυναίκες στην Αφρική νότια της Σαχάρας από αίτια που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, σε σύγκριση με 1 στις 7.300 γυναίκες στον Καναδά, 1 στις 3.300 στις Ηνωμένες Πολιτείες και 1 στις 3.200 στην Ευρώπη. Οι αριθμοί είναι σχεδόν 20 τοις εκατό υψηλότεροι από τους 500.000 θανάτους το χρόνο που αναφέρει η προηγούμενη έκθεση.

Τα Κρούσματα του AIDS Συνεχίζουν να Αυξάνουν

«Ο ιός που προξενεί το AIDS συνεχίζει να διαδίδεται γοργά σε μεγάλα μέρη του κόσμου, ιδιαίτερα στην Ασία και στο νότιο τμήμα της Αφρικής, και ο αριθμός των ατόμων που νοσούν από AIDS έχει επίσης αυξηθεί κατακόρυφα», αναφέρει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). Στοιχεία που συνέλεξε το Ενιαίο Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον HIV-AIDS δείχνουν ότι το 1995 περίπου 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι εμφάνισαν τα συμπτώματα του AIDS, αύξηση 25 τοις εκατό από το προηγούμενο έτος. Υπολογίζεται τώρα ότι 21 εκατομμύρια ενήλικοι σε όλο τον κόσμο έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV, και ότι περίπου το 42 τοις εκατό από αυτούς είναι γυναίκες. Άλλοι 7.500 άνθρωποι μολύνονται κάθε μέρα. Αρκετά εκατομμύρια παιδιά λέγεται επίσης ότι έχουν μολυνθεί. Χρειάζονται γύρω στα δέκα χρόνια από τον καιρό της μόλυνσης μέχρις ότου παρουσιαστεί η σοβαρή νόσος. Η έκθεση του Ο.Η.Ε. υπολογίζει ότι το 1995 πέθαναν 980.000 άτομα από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS και ότι αυτός ο αριθμός θα ανέλθει στα 1.120.000 άτομα το 1996. Ο ιός πρόσφατα εξαπλώθηκε ευρέως στο νότιο τμήμα της Αφρικής και στην Ινδία, ενώ αναμένεται ότι το ίδιο θα συμβεί στο Βιετνάμ και στην Κίνα. Η αναλογία κρουσμάτων σε μερικά αφρικανικά κράτη έχει ήδη ανέλθει στο 16 με 18 τοις εκατό. Το ανησυχητικό είναι ότι ο αριθμός των νεαρών γυναικών που μολύνονται ανέρχεται γοργά σε όλη τη γη. Το ένα τρίτο των παιδιών που θα γεννήσουν αυτές οι γυναίκες θα έχουν επίσης τον ιό.

Προσέξτε την Ταχύτητα!

Η υπερβολική ταχύτητα σκοτώνει 1.000 Βρετανούς το χρόνο ενώ αφήνει 77.000 τραυματίες, αναφέρει η λονδρέζικη εφημερίδα Δε Ντέιλι Τέλεγκραφ (The Daily Telegraph). Ακόμα και η οδήγηση μέσα στα όρια ταχύτητας μπορεί να είναι επικίνδυνη υπό ορισμένες συνθήκες. Πάνω από το 10 τοις εκατό των ατυχημάτων σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας προξενούνται από αυτοκίνητα τα οποία κινούνται πολύ κοντά στο όχημα που προηγείται. Ο βρετανικός Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας συστήνει να αφήνετε απόσταση δύο δευτερολέπτων μεταξύ του δικού σας και του προπορευόμενου αυτοκινήτου, αλλά αυτή η απόσταση θα πρέπει να διπλασιάζεται όταν οδηγείτε σε υγρούς ή γλιστερούς δρόμους ή όταν έχετε κακή ορατότητα. Το να οδηγείτε πολύ κοντά στο μπροστινό αυτοκίνητο δεν είναι μόνο επικίνδυνο· είναι επίσης κουραστικό και προκαλεί ένταση. Οι οδηγοί συχνά παραπονιούνται ότι, όταν κρατάνε τις αποστάσεις ασφαλείας, μπαίνει μπροστά τους κάποιο άλλο αυτοκίνητο. Ωστόσο, η μόνη ασφαλής αντίδραση σε αυτό είναι να κόψετε ταχύτητα και να αφήσετε και πάλι την ίδια απόσταση. Τα απότομα φρεναρίσματα μπορεί να προκαλέσουν ατυχήματα· συνεπώς, να είστε άγρυπνοι απέναντι σε πιθανούς κινδύνους. Το σύστημα αντιμπλοκαρίσματος των τροχών δεν μειώνει την απόσταση που χρειάζεται για να σταματήσετε. Ο εκπαιδευτής οδήγησης Πολ Ρίπλι λέει: «Η ασφαλής ταχύτητα για οποιαδήποτε κατάσταση είναι συνήθως πολύ μικρότερη από ό,τι φαντάζονται οι περισσότεροι οδηγοί».

Χειρουργοί, Προσέξτε Τι Λέτε

Ερευνητές από το Εράσμιο Πανεπιστήμιο της Ολλανδίας διαπίστωσαν ότι όταν οι ασθενείς βρίσκονται στο κρεβάτι του χειρουργείου μπορούν να «ακούν» ακόμα και αν τους έχουν κάνει ολική νάρκωση. Μετά την εγχείρηση, ανέφεραν σε 240 ασθενείς την πρώτη συλλαβή κάποιας λέξης που ειπώθηκε στη διάρκεια της εγχείρησης και τους ζήτησαν να τη συμπληρώσουν αναφέροντας την πρώτη λέξη που θα τους ερχόταν στο νου. Ακόμα και έπειτα από 24 ώρες, οι περισσότεροι ασθενείς μπορούσαν να θυμηθούν λέξεις που είχαν ειπωθεί μόνο μια φορά. Αυτό δείχνει, λένε οι ερευνητές, ότι οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε νάρκωση μπορούν να «κρυφακούν» στη διάρκεια της επέμβασης και ίσως είναι ευαίσθητοι στα αρνητικά ή προσβλητικά σχόλια. Το έντυπο Αποτελέσματα Ερευνών από την Ολλανδία (Research Reports From the Netherlands), που είναι έκδοση του Ολλανδικού Οργανισμού Επιστημονικών Ερευνών, συμπεραίνει: «Συνεπώς, το ιατρικό προσωπικό θα πρέπει να προσέχει τις συζητήσεις του στη διάρκεια των επεμβάσεων».

Η «Ασθένεια των Τρελών Αγελάδων»

◼ Η έξαρση της «ασθένειας των τρελών αγελάδων» στη Βρετανία έφερε στο προσκήνιο ένα γεγονός που υφίσταται εδώ και χρόνια στην κτηνοτροφία. Μετέτρεψαν τα ζώα από φυτοφάγα που ήταν φυσιολογικά σε σαρκοφάγα ταΐζοντάς τα με κομμάτια άλλων ζώων. Αποξηραμένο αίμα, κονιορτοποιημένα κόκαλα και ζωοτροφές που περιλαμβάνουν αλεσμένα εντόσθια, σπονδυλικές στήλες, εγκεφάλους και άλλα εσωτερικά όργανα, όπως είναι το πάγκρεας, η τραχεία και τα νεφρά, χρησιμοποιούνται συνήθως σε μια προσπάθεια εξοικονόμησης πόρων, αύξησης του κέρδους και επιτάχυνσης της ανάπτυξης του ζώου. Μέχρις ότου ένα συνηθισμένο μοσχάρι γίνει έξι μηνών, θα έχει φάει περίπου 12 κιλά τροφή κατασκευασμένη από τα υπολείμματα άλλων ζώων, λέει ο Δρ Χαράς Ναράνγκ, ένας από τους ειδικούς που πρώτοι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την ασθένεια. «Συγκλονίστηκα», είπε, αναφερόμενος στην επίσκεψή του σε κάποιο σφαγείο. «Στην κυριολεξία κάναμε ανακύκλωση βοοειδών. Για εμένα αυτό είναι κανιβαλισμός».

◼ Μια πιο ευχάριστη νότα αποτελεί ο Βρετανός αγελαδοτρόφος ο οποίος βρήκε έναν τρόπο να χρησιμοποιεί τις πιο γερασμένες αγελάδες που δεν μπορεί να τις πουλήσει σε καλή τιμή εξαιτίας του φόβου της «ασθένειας των τρελών αγελάδων». Όπως αναφέρει το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek), τις χρησιμοποιεί σαν κινητές διαφημίσεις. Τοποθετεί διαφημίσεις στις αγελάδες του που βόσκουν δίπλα σε έναν πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο και παίρνει περίπου 40 δολάρια (περ. 9.000 δρχ.) για την καθεμιά την εβδομάδα. «Πρέπει να βρούμε καινούριες πηγές εισοδημάτων», είπε ο αγελαδοτρόφος. «Αυτός φαίνεται καλός τρόπος για να βγάζουν οι αγελάδες τα έξοδά τους».