Έσπειρα με Δάκρυα, Θέρισα με Χαρά
«ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ τη συνταξιοδότησή σας στην ηλιόλουστη Ισπανία!» Εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν δεχτεί αυτή τη δελεαστική προσφορά και έχουν μετακομίσει εκεί. Όταν έγινα 59 ετών, αποφάσισα και εγώ να πουλήσω τα πάντα και να μετακομίσω από την Αγγλία στην Ισπανία, αλλά έψαχνα κάτι περισσότερο από λιακάδα και ξεκούραση.
Προτίμησα να πάω στο Σαντιάγο δε Κομποστέλα—μια από τις πιο υγρές πόλεις της Ισπανίας—επειδή στόχος μου ήταν να υπηρετήσω ως ολοχρόνιος διάκονος αντί να χαλαρώνω στον ήλιο. Πριν από είκοσι δύο χρόνια, οι περιστάσεις με είχαν αναγκάσει να εγκαταλείψω την ευαγγελιστική μου υπηρεσία στην Ισπανία, όπου είχα πάει επειδή η ανάγκη για αυτή την υπηρεσία ήταν μεγαλύτερη εκεί. Πάντοτε επιθυμούσα να επιστρέψω, και τελικά το πέτυχα.
Αλλά η προσαρμογή δεν ήταν τόσο εύκολη όσο νόμιζα. Ο πρώτος μήνας ήταν εφιαλτικός! Δεν θυμάμαι να ένιωσα ποτέ τόσο κουρασμένος στη ζωή μου. Έμενα σε ένα διαμέρισμα στον πέμπτο όροφο, χωρίς ανελκυστήρα. Κάθε μέρα διέσχιζα με κόπο τους ορεινούς δρόμους του Σαντιάγο και ανέβαινα αμέτρητες σκάλες προσπαθώντας να κηρύξω τα καλά νέα σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Έπειτα από εκείνον τον εξαντλητικό μήνα, άρχισαν να με ζώνουν αμφιβολίες. Είχα πάρει τη σωστή απόφαση; Μήπως ήμουν πολύ ηλικιωμένος για αυτού του είδους τη δραστηριότητα;
Στο δεύτερο μήνα, όμως, διαπίστωσα ότι οι δυνάμεις μου επανήλθαν. Ήταν σαν την αναζωογόνηση του μαραθωνοδρόμου. Στην πραγματικότητα, εισήλθα σε μια από τις πιο ευτυχισμένες περιόδους της ζωής μου. Άρχισα να νιώθω τη χαρά του θερισμού, έπειτα από πολλά χρόνια σποράς με δάκρυα. (Ψαλμός 126:5) Επιτρέψτε μου να σας εξηγήσω.
Καιρός Χαράς
Μετακόμισα με τη σύζυγό μου την Πατ στην Ισπανία το 1961. Τότε, οι δραστηριότητες που σχετίζονταν με τη διακονία των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν ήταν επίσημα αναγνωρισμένες εκεί. Εντούτοις, διοριστήκαμε να κηρύξουμε στην ηλιόλουστη πόλη της Σεβίλης, όπου μόνο 25 περίπου άτομα συμμετείχαν στο έργο κηρύγματος.
Στη διακονία μας μια μέρα, μίλησα με ένα Γάλλο που έβαφε κάποιο σπίτι. Την επομένη μια κυρία πλησίασε τη σύζυγό μου και εμένα και μας ρώτησε αν είχαμε μιλήσει σε έναν ελαιοχρωματιστή την προηγουμένη. Είπε ότι ήταν ο σύζυγός της, ο Φρανθίσκο. Της είχε δώσει τόσο ακριβή περιγραφή για εμάς ώστε μπόρεσε να μας αναγνωρίσει αμέσως. «Είναι στο σπίτι τώρα αν θέλετε να τον επισκεφτείτε», μας ενημέρωσε.
Δεχτήκαμε αμέσως αυτή την πρόσκληση, και σύντομα ολόκληρη η οικογένεια μελετούσε την Αγία Γραφή μαζί μας. Λίγο αργότερα, ο Φρανθίσκο επέστρεψε στη Γαλλία για οικονομικούς λόγους. Ανησυχούσαμε. Θα έχανε την επαφή με τους Μάρτυρες; Λίγο μετά την αναχώρησή του, όμως, λάβαμε ένα γράμμα του που μας καθησύχασε. Είπε ότι το καινούριο του αφεντικό τον ρώτησε πόσες θρησκείες υπήρχαν στην Ισπανία.
«Υπάρχουν δύο, οι Καθολικοί και οι Προτεστάντες», εξήγησε επιφυλακτικά ο Φρανθίσκο. Επειδή το έργο μας δεν είχε νομιμοποιηθεί ακόμη, σκέφτηκε ότι θα ήταν άσοφο να πει περισσότερα.
«Είσαι βέβαιος;» τον ρώτησε το αφεντικό του.
«Ε, να, υπάρχουν τρεις», αποκρίθηκε ο Φρανθίσκο, «και εγώ ανήκω στην τρίτη—στους Μάρτυρες του Ιεχωβά».
«Πολύ ωραία», απάντησε το αφεντικό του. «Εγώ είμαι υπηρέτης στην εκκλησία σου!» Το ίδιο βράδυ ο Φρανθίσκο βρισκόταν στη συνάθροιση της εκκλησίας των Μαρτύρων του Ιεχωβά.
Το 1963 μας διόρισαν από τη Σεβίλη στη Βαλένθια, και λίγο αργότερα, στη Βαρκελώνη. Εκεί εκπαιδεύτηκα για να υπηρετώ ως περιοδεύων διάκονος. Κατόπιν, μας έστειλαν πίσω στη Βαλένθια για να υπηρετήσουμε στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου σε εκείνη την περιοχή. Αλλά έπειτα από μερικά χρόνια σε αυτόν το χαρωπό τομέα δράσης, η Πατ άρχισε να δυσκολεύεται να κρατήσει την ισορροπία της. Σύντομα, δυσκολευόταν να περπατήσει. Έτσι ξεκίνησε ένας καιρός που ‘σπέρναμε με δάκρυα’.—Ψαλμός 126:5.
Καιρός Δακρύων
Με βαριά καρδιά, φύγαμε από την Ισπανία για ιατρική περίθαλψη στην Αγγλία. Η αιτία των συμπτωμάτων της Πατ; Σκλήρυνση κατά πλάκας, μια εκφυλιστική νόσος που σταδιακά κάνει το άτομο όλο και πιο ανήμπορο. Με τον καιρό, εξαιτίας των παρενεργειών και των σχετικών προβλημάτων, μπορεί να επέλθει θάνατος.
Δυσκολευτήκαμε πάρα πολύ να προσαρμοστούμε και να αποδεχτούμε αυτή την ασθένεια. Αλλά από όλα αυτά, μάθαμε πόσο αληθινά είναι τα λόγια του ψαλμωδού: ‘Ο ίδιος ο Ιεχωβά θα τον συντηρεί [όποιον ενεργεί με στοχαστικό ενδιαφέρον προς τον ταπεινό] επάνω σε ντιβάνι ασθένειας’.—Ψαλμός 41:3, ΜΝΚ.
Επί δέκα χρόνια περίπου, μετακομίζαμε από το ένα σπίτι στο άλλο. Η Πατ ήταν πολύ ευαίσθητη στο θόρυβο, και προσπαθούσαμε να βρούμε ένα ιδανικό μέρος για να ζήσει—πράγμα που τελικά καταλάβαμε ότι ήταν αδύνατον. Η Πατ έπρεπε να συνηθίσει στην ιδέα ότι θα χρησιμοποιούσε αναπηρικό καροτσάκι. Μολονότι μπορούσε να μαγειρεύει και να κάνει πολλές άλλες δουλειές, έπαθε κατάθλιψη επειδή δεν μπορούσε να κινείται εύκολα. Όντας πολύ δραστήριο άτομο, διαπίστωσε ότι αυτή η σωματική αναπηρία ήταν διαρκής πηγή συναισθηματικής έντασης.
Δύναμη με Δάκρυα
Έμαθα να βοηθάω την Πατ να σηκώνεται, να κάθεται, να ντύνεται, να πλένεται και να πλαγιάζει. Η τακτική παρακολούθηση των Χριστιανικών συναθροίσεων ήταν φοβερά δύσκολη. Καταβάλλαμε τρομερή προσπάθεια για να ετοιμαζόμαστε. Αλλά γνωρίζαμε ότι ο μόνος τρόπος για να μείνουμε πνευματικά ισχυροί ήταν να συναναστρεφόμαστε με τους Χριστιανούς αδελφούς μας.
Επί 11 χρόνια φρόντιζα την Πατ στο σπίτι, ενώ εργαζόμουν ως σχεδιαστής σε τεχνικό γραφείο στη διάρκεια της μέρας. Τελικά, συνειδητοποιήσαμε ότι, εξαιτίας της επιδείνωσης της υγείας της, χρειαζόταν ειδικευμένη φροντίδα που δεν μπορούσα να της παρέχω εγώ. Έτσι έμενε στο νοσοκομείο όλη την εβδομάδα, και τη φρόντιζα στο σπίτι το σαββατοκύριακο.
Κάθε Κυριακή μετά το μεσημεριανό, πήγαινα την Πατ στη Δημόσια Συνάθροιση και στη Μελέτη Σκοπιάς, που τότε ήταν οι μόνες συναθροίσεις τις οποίες κατάφερνε να παρακολουθεί. Έπειτα, την ξαναπήγαινα στο νοσοκομείο. Το πρόγραμμα ήταν εξουθενωτικό για εμένα, αλλά άξιζε τον κόπο, επειδή διατηρούσε την Πατ πνευματικά ισχυρή. Μερικές φορές αναρωτιόμουν πόσο θα μπορούσα να αντέξω, αλλά ο Ιεχωβά μού έδινε δύναμη να συνεχίζω. Κάθε Σάββατο πρωί οδηγούσα έναν όμιλο στο έργο κηρύγματος προτού πάρω την Πατ από το νοσοκομείο. Διαπίστωσα ότι σε εκείνον τον επώδυνο καιρό, το Χριστιανικό μου πρόγραμμα με βοήθησε να συνεχίσω.
Στο μεταξύ, η Πατ έκανε ό,τι μπορούσε για να κηρύττει τα καλά νέα. Στο νοσοκομείο μπόρεσε να αρχίσει δύο Γραφικές μελέτες με τις νοσοκόμες που τη φρόντιζαν. Η μία, η Χέιζελ, προόδευσε μέχρι του σημείου να αφιερωθεί στον Ιεχωβά. Δυστυχώς, η Πατ δεν κατάφερε να παρακολουθήσει το βάφτισμα της Χέιζελ επειδή πέθανε λίγο νωρίτερα, στις 8 Ιουλίου 1987.
Ο θάνατος της Πατ ήταν καιρός λύπης αλλά και ανακούφισης. Ένιωσα ανακούφιση που είδα να τελειώνουν τα παθήματά της, αλλά ένιωσα βαθιά λύπη επειδή έχασα το σύντροφό μου. Ο θάνατός της άφησε ένα τεράστιο κενό.
Χαρά Ξανά
Όσο παράξενο και αν φαίνεται, η Πατ και εγώ είχαμε ήδη αποφασίσει τι θα έκανα κατόπιν. Επειδή γνωρίζαμε και οι δυο ότι η ζωή της πλησίαζε στο τέλος της, συζητήσαμε πώς μπορούσα να υπηρετήσω καλύτερα τον Ιεχωβά μετά το θάνατό της. Κοινή μας απόφαση ήταν να επιστρέψω στην Ισπανία, στο διορισμό που είχαμε αναγκαστεί να εγκαταλείψουμε.
Τρεις μήνες μετά το θάνατο της Πατ, πήγα στο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Ισπανία για να δω πού μπορούσα να υπηρετήσω καλύτερα. Έλαβα διορισμό ειδικού σκαπανέα στην αρχαία, βροχερή πόλη Σαντιάγο δε Κομποστέλα.
Λίγο αργότερα, έλαβα ένα σημείωμα από το γραφείο τμήματος, με τη διεύθυνση ενός ενδιαφερομένου, του Μαξιμίνο. Αφού προσπαθούσα τρεις εβδομάδες να τον βρω στο σπίτι, τελικά τον συνάντησα. Ο Μαξιμίνο, που ήταν θυρωρός σε ένα τοπικό νοσοκομείο, είχε πάρει το φυλλάδιο Ζωή σ’ Έναν Ειρηνικό Νέο Κόσμο και έπειτα είχε ζητήσει το βιβλίο Μπορείτε να Ζείτε για Πάντα στον Παράδεισο στη Γη.a Όταν τον επισκέφτηκα, είχε ήδη διαβάσει το βιβλίο τρεις φορές. Ζήτησε συγνώμη που δεν είχε διαβάσει πολύ την Αγία Γραφή—το ‘παλιό μέρος’ μόνο μια φορά και το ‘νέο μέρος’ δύο φορές. Όλα αυτά τα έκανε ενώ περίμενε κάποιον να τον επισκεφτεί.
Επίσης μου είπε ότι είχε πάει στην Αίθουσα Βασιλείας με σκοπό να παρακολουθήσει μία από τις συναθροίσεις μας. Ωστόσο, επειδή ήταν πολύ ντροπαλός, δεν είχε μπει στο χώρο της συνάθροισης. Άρχισα Γραφική μελέτη μαζί του, και παρακολούθησε τις συναθροίσεις την ίδια εβδομάδα. Ρουφούσε την αλήθεια, αλλά είχε μεγάλο πρόβλημα με τον εθισμό του στον καπνό. Με τη βοήθεια του Ιεχωβά, τελικά κατάφερε να κόψει τη συνήθεια του καπνίσματος, και τώρα είναι βαφτισμένος Μάρτυρας.
Περισσότερη Χαρά, Περισσότερα Δάκρυα
Μόλις ένα χρόνο αφότου επέστρεψα στην Ισπανία, με προσκάλεσαν να υπηρετήσω ξανά ως περιοδεύων επίσκοπος. Αλλά προτού αναλάβω αυτόν το διορισμό, η ζωή μου πήρε μια απρόβλεπτη τροπή. Γνώρισα μια σκαπάνισσα, την Πακίτα, που υπηρετούσε κοντά στο Σαντιάγο. Ήταν χήρα και επί πολλά χρόνια στην ολοχρόνια διακονία. Σύντομα ανακαλύψαμε ότι είχαμε πολλά κοινά. Το 1990, μόλις έξι μήνες αφότου άρχισα το έργο περιοδεύοντα επισκόπου, παντρευτήκαμε—χαρά ξανά.
Σαν και εμένα, η Πακίτα είχε ‘σπείρει με δάκρυα’. Ο πρώτος της διορισμός ως ειδικής σκαπάνισσας σημαδεύτηκε από μια τραγωδία. Ενώ ο σύζυγός της μετέφερε τα έπιπλα στο Ορένσε, στο νέο τους σπίτι, σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα—ένα φορτηγό που ερχόταν από το αντίθετο ρεύμα μπήκε στη δική του λωρίδα κυκλοφορίας. Η Πακίτα και η δεκάχρονη κόρη της βρίσκονταν ήδη στο Ορένσε όταν έμαθαν για το θάνατό του. Παρά την τρομερή απώλεια, δύο μέρες μετά την κηδεία, η Πακίτα άρχισε να υπηρετεί στο διορισμό της όπως είχε προγραμματιστεί.
Στο πέρασμα των ετών, η Πακίτα συνέχισε την ολοχρόνια διακονία. Κατόπιν, συνέβη άλλη μια τραγωδία. Η κόρη της, που τότε ήταν 23 ετών, σκοτώθηκε και αυτή σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Ο πόνος ήταν μεγάλος, και τα στάδια της θλίψης διήρκεσαν μεγάλο διάστημα. Όπως πρωτύτερα, το Χριστιανικό της πρόγραμμα και η υποστήριξη που έλαβε από τους συγχριστιανούς έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην ανάρρωσή της. Γνωρίστηκα με την Πακίτα το 1989, μόλις δύο χρόνια μετά το θάνατο της κόρης της.
Από το 1990 που παντρευτήκαμε, υπηρετούμε στο έργο περιοδεύοντα επισκόπου στην Ισπανία. Μολονότι τα τελευταία λίγα χρόνια ήταν μία από τις πιο ανταμειφτικές περιόδους στη ζωή μας, δεν θρηνούμε για τις δοκιμασίες που περάσαμε. Είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτές μας διέπλασαν με θετικό τρόπο.—Ιακώβου 1:2-4.
Τι Μαθήματα Πήρα
Πιστεύω ότι ακόμη και οι πιο σφοδρές δοκιμασίες έχουν θετικές πλευρές, επειδή μας δίνουν μαθήματα. Πάνω από όλα, οι δοκιμασίες με δίδαξαν πόσο σπουδαία είναι η συμπόνια, μια ζωτική ιδιότητα για ένα Χριστιανό επίσκοπο. Πριν από λίγο καιρό, για παράδειγμα, μιλούσα με ένα Χριστιανό αδελφό που έχει ανάπηρο γιο. Καταλάβαινα πλήρως τη μεγάλη προσπάθεια που κατέβαλλε κάθε εβδομάδα για να φέρνει το γιο του σε όλες τις συναθροίσεις. Μετά τη συζήτησή μας, με ευχαρίστησε και είπε ότι ήταν η πρώτη φορά που κάποιος είχε καταλάβει στ’ αλήθεια τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετώπιζε εκείνος και η σύζυγός του.
Ένα άλλο σημαντικό μάθημα που πήρα ήταν να στηρίζομαι στον Ιεχωβά. Όταν όλα πάνε καλά, ίσως τείνουμε να στηριζόμαστε στη δική μας δύναμη και ικανότητα. Αλλά όταν μια σφοδρή δοκιμασία συνεχίζεται χρόνο με το χρόνο και δεν μπορείς να την αντιμετωπίσεις με τη δική σου δύναμη, μαθαίνεις να βασίζεσαι στον Ιεχωβά. (Ψαλμός 55:22) Το χέρι βοηθείας του Θεού μού έδωσε τη δύναμη να συνεχίσω τον αγώνα.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι τα πράγματα ήταν πάντοτε ρόδινα. Πρέπει να παραδεχτώ ότι στη διάρκεια της ασθένειας της πρώτης μου συζύγου, μερικές φορές θύμωνα και απογοητευόμουν με την κατάστασή μου, ιδιαίτερα όταν ήμουν κουρασμένος. Κατόπιν, ένιωθα ένοχος για τα αισθήματά μου. Μίλησα για αυτά σε ένα συμπονετικό πρεσβύτερο που είχε επαγγελματική πείρα στη φροντίδα ασθενών με μακρόχρονες ασθένειες. Με διαβεβαίωσε ότι, συγκριτικά με τις περιστάσεις μου, τα πήγαινα καλά, και ότι ήταν εντελώς φυσιολογικό να σφάλλουν με αυτόν τον τρόπο οι ατελείς άνθρωποι όταν αντιμετωπίζουν παρατεταμένη συναισθηματική ένταση.
Μολονότι η Πακίτα και εγώ τώρα απολαμβάνουμε πάρα πολύ την ολοχρόνια υπηρεσία μας, δεν πιστεύω ότι θα θεωρήσουμε ποτέ δεδομένες τις ευλογίες μας. Ο Ιεχωβά μάς έχει ανταμείψει με πολλούς τρόπους και μας έχει δώσει ένα ικανοποιητικό έργο, ένα έργο που μπορούμε να κάνουμε μαζί. Στο πέρασμα των ετών και οι δύο σπείραμε με δάκρυα, αλλά τώρα, χάρη στον Ιεχωβά, ‘θερίζουμε με χαρούμενη κραυγή’.—Όπως το αφηγήθηκε ο Ρέιμοντ Κίρκαπ.
[Υποσημειώσεις]
a Είναι εκδόσεις της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά.
[Εικόνα στη σελίδα 21]
Η Πακίτα και εγώ απολαμβάνουμε τη διακονία μας μαζί