Ποποκατέπετλ—Το Μεγαλοπρεπές, Απειλητικό Ηφαίστειο του Μεξικού
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟ ΜΕΞΙΚΟ
ΘΑ ΣΑΣ άρεσε να ζείτε δίπλα σε ένα όμορφο αλλά απειλητικό ηφαίστειο; Μάλλον θα το σκεφτόσασταν καλά προτού το αποφασίσετε. Εντούτοις, αυτή είναι η πραγματικότητα για χιλιάδες ανθρώπους που κατοικούν στις πόλεις γύρω από το μεγαλοπρεπές ηφαίστειο Ποποκατέπετλ στο Μεξικό.
Η Ιστορία του Ηφαιστείου
Το όνομά του στη γλώσσα νάχουατλ σημαίνει «Βουνό που Καπνίζει». Έχει ύψος 5.452 μέτρα και βρίσκεται στην οροσειρά Σιέρα Νεβάδα, στην πολιτεία Πουέμπλα, κοντά στα σύνορα των πολιτειών Μεξικό και Μορέλος. Έχει όμορφο και μεγαλοπρεπές κωνικό σχήμα με χιόνια στην κορυφή όλο το χρόνο. Στο πέρασμα των ετών, αυτό το εντυπωσιακό ηφαίστειο έχει αναστατώσει τις ζωές των κατοίκων αυτής της ζώνης αφού εξερράγη περίπου 16 φορές μεταξύ του 1347 και του 1927. Ωστόσο, καμία από αυτές τις εκρήξεις δεν ήταν σημαντική.
Το ηφαίστειο βρίσκεται ανάμεσα σε δύο μεγάλες αστικές περιοχές: την πόλη Πουέμπλα, 44 χιλιόμετρα στα ανατολικά, και την πόλη του Μεξικού, περίπου 70 χιλιόμετρα στα βορειοδυτικά. Επιπλέον, στην πολιτεία Πουέμπλα υπάρχουν 307 κωμοπόλεις κοντά στο ηφαίστειο, με συνολικό πληθυσμό 400.000 κατοίκους. Μολονότι είναι αλήθεια ότι δεν ζουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι σε περιοχές υψηλού κινδύνου, ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος που θα είχε πάνω τους μια μεγάλη έκρηξη του Ποποκατέπετλ θα ήταν εξαιρετικά άσχημος για την περιοχή.
Στα τέλη του 1994, παρουσιάστηκε αξιοσημείωτη αύξηση στη δραστηριότητα του ηφαιστείου—σε τέτοιο βαθμό που σήμανε συναγερμός και οι άνθρωποι άρχισαν να εκκενώνουν την περιοχή επειγόντως. Στις 21 Δεκεμβρίου 1994, τουλάχιστον τρία ανοίγματα εμφανίστηκαν στη βάση του κρατήρα από τα οποία έβγαιναν αέρια και ατμός. Έπεσαν περίπου 5.000 τόνοι τέφρας, που έφτασαν ακόμη και ως την πόλη Πουέμπλα. Η κυβέρνηση κατόπιν εφάρμοσε ένα πρόγραμμα μεταφοράς περίπου 50.000 ανθρώπων, 30.000 από τους οποίους φιλοξενήθηκαν σε καταφύγια.
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά επίσης ανταποκρίθηκαν παρέχοντας στέγη σε όσους είχαν ανάγκη. (Παράβαλε Πράξεις 4:32-35.) Η έκθεση της επιτροπής παροχής βοήθειας των Μαρτύρων λέει: «Παρά την ώρα και το επείγον της κατάστασης, η ανταπόκριση των αδελφών στην πόλη Πουέμπλα και στα περίχωρά της ήταν εξαιρετική. Έγιναν διευθετήσεις για να φιλοξενηθούν πάνω από 600 άτομα. Ένας τηλεοπτικός σταθμός σχολίασε: ‘Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ενήργησαν ταχύτατα. Μετέφεραν αμέσως τους αδελφούς τους μακριά από την επικίνδυνη ζώνη’».
Το Ηφαίστειο Ξυπνάει
Σύμφωνα με επίσημες πληροφορίες, την Τρίτη 5 Μαρτίου 1996, στις 3:50 π.μ., σημειώθηκε ξαφνική αύξηση στη σεισμική δραστηριότητα του ηφαιστείου, η οποία πιθανώς σχετιζόταν με τις μεγάλες ρωγμές που άνοιξαν τα αέρια και ο ατμός κατά τη δραστηριότητα της 21ης Δεκεμβρίου 1994. Οι φωτογραφίες και οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν επιβεβαίωσαν ότι αυτές οι ρωγμές είχαν κλειστεί από τέφρα, γεγονός που προκάλεσε αύξηση στην εσωτερική πίεση του ηφαιστείου. Αυτή η πίεση, με τη σειρά της, τελικά άνοιξε ξανά τις ρωγμές.
Η εφημερίδα Ελ Ουνιβερσάλ (El Universal), της Τρίτης 9 Απριλίου 1996, σχολίασε: «Υπήρξε ροή λάβας στον κρατήρα του Ποποκατέπετλ, γι’ αυτό η επιστημονική κοινότητα και οι αρχές της Υπηρεσίας για την Προστασία του Πολίτη είναι σε επιφυλακή, ενόψει της αύξησης στη δραστηριότητα του ηφαιστείου». Το δημοσίευμα έλεγε ότι λόγω των αλλαγών «σχηματίζεται ένας ‘κώνος’, ο οποίος θα κάνει τις ‘ρωγμές’ του Ποποκατέπετλ να γεμίσουν σε μερικούς μήνες, πράγμα που θα μπορούσε να προκαλέσει εξωτερική υπερχείλιση».
Την Πέμπτη 2 Μαΐου 1996, σε μια συνάντηση που έγινε στην πόλη Πουέμπλα, εξετάστηκε η συμπεριφορά του ηφαιστείου Ποποκατέπετλ στη νέα του φάση. Ο Δρ Σερβάντο ντε λα Κρουζ Ρέινα, μέλος του Γεωφυσικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού, σχολίασε: «Φυσιολογικά, αυτό προκαλεί μεγάλη ανησυχία . . . Πάντοτε υπάρχει η πιθανότητα να περάσει το ηφαίστειο σε μια πιο εκρηκτική φάση. Αυτό μπορεί να συμβεί, και δεν το αρνούμαστε ούτε προς στιγμή».
Έχουν εκφραστεί επικρίσεις σύμφωνα με τις οποίες μολονότι η κυβέρνηση μιλάει για στεγαστικά προγράμματα και εκκένωση και οργανώνει συναντήσεις για να δώσει οδηγίες στον πληθυσμό, στην πραγματικότητα οι άνθρωποι που ζουν στην περιοχή πιστεύουν ότι δεν έχουν λάβει σαφείς οδηγίες ως προς το πώς να ενεργήσουν σε περίπτωση που το ηφαίστειο εκραγεί. Για παράδειγμα, στην παραπάνω συνάντηση, διάφοροι εκπρόσωποι κωμοπόλεων που είναι κοντά στο ηφαίστειο διαμαρτυρήθηκαν ότι δεν γνώριζαν σε ποιο καταφύγιο να πάνε σε περίπτωση καταστροφής.
Οι προειδοποιήσεις που στέλνει το ηφαίστειο πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Οι συνετοί άνθρωποι αναμφίβολα θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να προστατέψουν τη ζωή τους, ακόμη και θυσιάζοντας τα υλικά πράγματα. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά που ζουν σε αυτή τη ζώνη προετοιμάζονται να εκκενώσουν την περιοχή αν προκύψει ανάγκη. Έχει διοριστεί μια επιτροπή παροχής βοήθειας για να επισκέπτεται τακτικά τους Μάρτυρες που υπάρχουν σε αυτή τη ζώνη, καθοδηγώντας τους ως προς το τι μπορούν να κάνουν σε περίπτωση καταστροφής. Σε μερικούς που ζουν πιο κοντά στην επικίνδυνη ζώνη έχει δοθεί η ενθάρρυνση να εγκαταλείψουν εκείνη την περιοχή ενόσω υπάρχει ακόμη καιρός, επειδή οι ηφαιστειολόγοι έχουν προειδοποιήσει σαφώς ότι το ηφαίστειο αποτελεί συνεχή απειλή. Προφανώς, αυτή η απόφαση εναπόκειται στην κάθε οικογένεια.
Προς το παρόν, οι άνθρωποι που ζουν κοντά στο ηφαίστειο ζουν φυσιολογικά. Ωστόσο, η κοινή λογική υπαγορεύει στον πληθυσμό να βρίσκεται σε εγρήγορση για τυχόν προειδοποιήσεις από το ηφαίστειο ή από τις αρχές που ίσως υποδεικνύουν την κρισιμότητα της κατάστασης. Δεν είναι σοφό να παραμένει κανείς αδιάφορος στις προειδοποιήσεις του μεγαλοπρεπούς αλλά απειλητικού ηφαιστείου Ποποκατέπετλ.
[Πλαίσιο στη σελίδα 20]
Συστάσεις σε Περίπτωση Καταστροφής
Το Εθνικό Κέντρο για την Πρόληψη των Καταστροφών κατάρτισε έναν κατάλογο με μέτρα που πρέπει να ληφθούν προτού πλήξει η καταστροφή:
• Να γνωρίζετε την πορεία εκκένωσης. (Αναζητήστε ψηλά σημεία, όχι κοιλώματα στα οποία θα μπορούσε να πάει η λάβα, το νερό ή η λάσπη)
• Να έχετε έτοιμη μια βαλίτσα με προσωπικά έγγραφα, φάρμακα, νερό, μια αλλαξιά ρούχα (κατά προτίμηση κάτι βαρύ που να καλύπτει όλο το σώμα), ένα καπέλο, ένα μαντίλι για να καλύψετε τη μύτη και το στόμα, ένα φακό, ένα ραδιόφωνο, μπαταρίες και μια κουβέρτα
• Να κάνετε διευθετήσεις με συγγενείς που μπορούν να σας φιλοξενήσουν εναλλάξ και έτσι να αποφύγετε τη χρήση των δημόσιων καταφυγίων
• Πάρτε μόνο τα απαραίτητα. Μην παίρνετε κατοικίδια ή άλλα ζώα
• Να μάθετε να βρίσκετε τα δημόσια καταφύγια
• Κλείστε το ηλεκτρικό, το γκάζι και το νερό
• Διατηρήστε την ψυχραιμία σας