Τελικά Βρήκα την Αλήθεια

Προς τα τέλη Αυγούστου του 1939, σταμάτησα στη Μόσχα καθώς επέστρεφα στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Πριν από λίγες μέρες, στις 23 Αυγούστου, είχε υπογραφεί το Γερμανο-Σοβιετικό Σύμφωνο Μη Επίθεσης και τα τείχη του Κρεμλίνου ήταν στολισμένα με ναζιστικές σβάστικες. Πώς βρέθηκα στη Ρωσία, και τι με περίμενε στην πατρίδα μου;

ΠΡΩΤΑ, επιτρέψτε μου να σας ταξιδέψω στη μικρή ουγγρική πόλη Βέζπρεμ στην οποία γεννήθηκα στις 15 Ιανουαρίου 1918. Ήμουν το μεγαλύτερο από τέσσερα παιδιά, και οι γονείς μας φρόντιζαν να πηγαίνουμε τακτικά στην εκκλησία. Όταν έγινα πέντε χρονών βοηθούσα στη Θεία Λειτουργία σε ένα Ρωμαιοκαθολικό μοναστήρι. Στο σπίτι, όταν έπαιζα με τα αδέλφια μου διεξήγα τη Θεία Λειτουργία, φορώντας ένα χάρτινο ρούχο που είχα φτιάξει για την τελετή.

Όταν έγινα οχτώ χρονών, ο μπαμπάς εγκατέλειψε την οικογένεια, και η μητέρα μου μάς φρόντιζε με τη βοήθεια της μητέρας της. Την επόμενη χρονιά, η μητέρα μου πέθανε από καρκίνο. Στα χρόνια που ακολούθησαν, εμάς τα παιδιά μάς χώρισαν και μας έστειλαν σε διάφορα ορφανοτροφεία και ανάδοχες οικογένειες. Το τελευταίο ορφανοτροφείο στο οποίο έζησα βρισκόταν κοντά στη Βουδαπέστη. Το διηύθυναν οι Αδελφοί Μαριστές (Frères Maristes), ένα τάγμα Γάλλων Καθολικών δασκάλων. Είχα γνήσια αγάπη για τον Θεό, και έτσι όταν έγινα 13 ετών δέχτηκα την προσφορά που μου έγινε να εκπαιδευτώ από το θρησκευτικό τους τάγμα.

Προχωρημένη Θρησκευτική Εκπαίδευση

Το επόμενο έτος με έστειλαν στην Ελλάδα, όπου παρακολούθησα σε μια σχολή των Αδελφών Μαριστών μαθήματα στη γαλλική τα οποία με προετοίμασαν για να γίνω δάσκαλος. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1936, αποφοίτησα με ένα πτυχίο με το οποίο μπορούσα να διδάξω σε δημοτικό σχολείο. Μετά την αποφοίτηση έγινα αδελφός στο θρησκευτικό τάγμα και έδωσα τον τριπλό όρκο της φτώχειας, της υπακοής και της αγνότητας. Μολονότι εμείς οι αδελφοί φορούσαμε θρησκευτικό ένδυμα και διδάσκαμε κατήχηση, ποτέ δεν μελετούσαμε την Αγία Γραφή.

Εκείνο το καλοκαίρι έκανα αίτηση για να διδάξω σε ένα σχολείο στην Κίνα, και έγινε δεκτή. Στις 31 Οκτωβρίου 1936 έφυγα με ένα υπερωκεάνιο από τη Μασσαλία της Γαλλίας. Στις 3 Δεκεμβρίου 1936 έφτασα στη Σαγκάη. Από εκεί συνέχισα το ταξίδι μου με το τρένο για το Πεκίνο, την πρωτεύουσα, στη βόρεια Κίνα.

Σε μια ορεινή περιοχή που απείχε περίπου 25 χιλιόμετρα από το Πεκίνο, το θρησκευτικό τάγμα των Αδελφών Μαριστών είχε ένα μεγάλο σχολείο, κοιτώνες και αγροικίες. Η τοποθεσία ήταν κοντά στη θερινή κατοικία του αυτοκράτορα και περιλάμβανε πανέμορφους κήπους και οπωροφόρα δέντρα. Εκεί μελέτησα σε βάθος την κινεζική και την αγγλική γλώσσα. Αλλά ποτέ δεν μελετούσαμε την Αγία Γραφή.

Στο Επίκεντρο Ταραχών

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η Ιαπωνία κατέλαβε τη Μαντζουρία, μια περιοχή της Κίνας. Τον Ιούλιο του 1937, τα στρατεύματα της Ιαπωνίας και της Κίνας συγκρούστηκαν κοντά στο Πεκίνο. Οι νικητές Ιάπωνες σχημάτισαν μια νέα κυβέρνηση με Κινέζους της δικής τους επιλογής. Αυτό οδήγησε σε συγκρούσεις των Κινέζων ανταρτών με τη νέα κυβέρνηση.

Επειδή το μοναστήρι μας έξω από το Πεκίνο θεωρούνταν γαλλικό έδαφος, γλίτωσε από τις συγκρούσεις. Εντούτοις, μας έπληξαν αδέσποτες κανονιές και σφαίρες που τραυμάτισαν μερικούς από τους 5.000 και πλέον Κινέζους οι οποίοι είχαν βρει καταφύγιο στο μοναστήρι μας. Στο μεταξύ, οι Κινέζοι αντάρτες έλεγχαν την επαρχία.

Το Σεπτέμβριο του 1937 περίπου 300 ένοπλοι Κινέζοι αντάρτες επιτέθηκαν στα κτίριά μας ψάχνοντας να βρουν όπλα, χρήματα και τρόφιμα. Ήμουν ένας από τους δέκα Ευρωπαίους που πήραν ως ομήρους. Αφού με κράτησαν έξι μέρες, ήμουν από τους πρώτους ομήρους που απελευθερώθηκαν. Αρρώστησα από το μολυσμένο φαγητό, και έμεινα ένα μήνα στο νοσοκομείο.

Όταν βγήκα από το νοσοκομείο, με μετέφεραν σε ένα άλλο σχολείο του θρησκευτικού τάγματος, σε μια πιο ασφαλή περιοχή στο Πεκίνο. Τον Ιανουάριο του 1938 με έστειλαν να διδάξω στη Σαγκάη αλλά το Σεπτέμβριο επέστρεψα για να διδάξω στο Πεκίνο. Ωστόσο, μετά το σχολικό έτος, δεν ανανέωσα τους θρησκευτικούς μου όρκους. Επί εφτά χρόνια έζησα μοναστική ζωή και πήρα τέτοιου είδους εκπαίδευση αλλά δεν βρήκα ικανοποίηση στην έρευνά μου για την αλήθεια. Έτσι εγκατέλειψα το θρησκευτικό τάγμα για να επιστρέψω στην πατρίδα μου, τη Βουδαπέστη.

Είχαν ήδη αρχίσει να μαζεύονται τα απειλητικά σύννεφα του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Οι Γάλλοι ανώτεροί μου με παρότρυναν να πάρω τον Υπερσιβηρικό Σιδηρόδρομο που περνούσε από διάφορα μέρη της Σοβιετικής Ένωσης. Στη διάρκεια αυτού του ταξιδιού ήταν που έφτασα στη Μόσχα στις 27 Αυγούστου 1939 και είδα τα τείχη του Κρεμλίνου στολισμένα με τις ναζιστικές σημαίες.

Ο Κόσμος σε Πόλεμο

Έφτασα στην πατρίδα μου, τη Βουδαπέστη, στις 31 Αυγούστου 1939. Την επομένη η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία, αρχίζοντας έτσι το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αργότερα η Γερμανία παραβίασε το σύμφωνο μη επίθεσης που είχε υπογράψει με τη Σοβιετική Ένωση, και στις 22 Ιουνίου 1941, οι στρατιές του Χίτλερ εισέβαλαν στη Σοβιετική Ένωση. Έφτασαν μέχρι τα προάστια της Μόσχας αλλά δεν κατάφεραν να καταλάβουν την πόλη.

Ο κυβερνήτης της Ουγγαρίας υπέγραψε συνθήκη ειρήνης με τη Γερμανία, και ο γερμανικός στρατός ήταν ελεύθερος να περάσει μέσα από την Ουγγαρία. Παντρεύτηκα το 1942, και το 1943 με κάλεσαν στον Ουγγρικό Στρατό. Το Μάρτιο του 1944 η Γερμανία εισέβαλε στην Ουγγαρία, επειδή ο Χίτλερ δεν ήταν ικανοποιημένος με την υποστήριξη της Ουγγαρίας στις πολεμικές του προσπάθειες. Εκείνο το έτος γεννήθηκε ο γιος μας. Για να αποφύγουν τους σφοδρούς βομβαρδισμούς της Βουδαπέστης, η σύζυγός μου και ο γιος μου μετακόμισαν στην ύπαιθρο για να μείνουν με τους γονείς της.

Ο πόλεμος πήρε άλλη τροπή, και ο Σοβιετικός Στρατός προέλασε στη Βουδαπέστη στις 24 Δεκεμβρίου 1944. Με συνέλαβαν οι Ρώσοι και έγινα αιχμάλωτος πολέμου. Χιλιάδες αιχμάλωτοι αναγκαστήκαμε να βαδίσουμε πάνω από 160 χιλιόμετρα μέχρι την Μπάγια της Ουγγαρίας. Εκεί μας στοίβαξαν σε φορτηγά βαγόνια για αγελάδες, μας μετέφεραν στην Τιμισοάρα και μας έβαλαν σε ένα μεγάλο στρατόπεδο. Τουλάχιστον 20.000 από τους 45.000 αιχμαλώτους πέθαναν στις αρχές του 1945 στη διάρκεια μιας επιδημίας τυφοειδούς πυρετού.

Τον Αύγουστο, οι 25.000 επιζώντες του στρατοπέδου μεταφέρθηκαν στη Μαύρη Θάλασσα. Από εκεί γύρω στους 20.000 εκτοπίστηκαν στη Σοβιετική Ένωση. Ωστόσο, περίπου 5.000 άλλοι που ήταν άρρωστοι, μεταξύ των οποίων και εγώ, στάλθηκαν πίσω στην Ουγγαρία και αφέθηκαν ελεύθεροι. Έτσι, τερματίστηκαν οχτώ τρομεροί μήνες αιχμαλωσίας. Έπειτα από λίγες εβδομάδες, ξαναβρεθήκαμε με τη σύζυγό μου και το γιο μου, και επιστρέψαμε στη Βουδαπέστη για να ζήσουμε εκεί.

Μετά τον πόλεμο, τα παθήματα συνεχίστηκαν για πολλούς. Τα τρόφιμα ήταν λιγοστά, και ο πληθωρισμός ήταν εξοντωτικός. Για να αγοράσεις το 1946 ό,τι αγόραζες με ένα πενγές το 1938, χρειαζόσουν πάνω από ένα εννεάκις εκατομμύριο (1.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000) πενγές! Αργότερα, η ζωή βελτιώθηκε για εμάς όταν έγινα υπάλληλος γραφείου στους σιδηροδρόμους.

Βρίσκω την Αλήθεια

Το 1955 μια Μάρτυρας του Ιεχωβά που έμενε στην πολυκατοικία μας στη Βουδαπέστη άρχισε να μιλάει για την Αγία Γραφή στη σύζυγό μου, την Άννα. Το ενδιαφέρον μου ελκύστηκε όταν η Άννα μού είπε ότι η Αγία Γραφή δεν διδάσκει πως η κόλαση είναι τόπος βασάνων. (Εκκλησιαστής 9:5, 10· Πράξεις 2:31) Ως Καθολικός, ποτέ δεν είχα μελετήσει την Αγία Γραφή, ούτε ακόμη και όταν λάβαινα ειδική εκπαίδευση στις εκκλησιαστικές σχολές. Απλώς δεχόμουν τις αντιγραφικές Καθολικές διδασκαλίες, όπως την πύρινη κόλαση. Τώρα αγάπησα τις Βιβλικές αλήθειες, ιδιαίτερα εκείνες που αφορούν τη Βασιλεία του Θεού και το πώς αυτή θα εκπληρώσει το σκοπό του Θεού να κάνει τη γη παράδεισο. (Ματθαίος 6:9, 10· Λουκάς 23:42, 43· Αποκάλυψη 21:3, 4) Ένιωσα ανείπωτη ευτυχία την οποία δεν είχα αισθανθεί ποτέ προηγουμένως.

Εκείνη την περίοδο, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά στην Ουγγαρία καταδιώκονταν και φυλακίζονταν επειδή κήρυτταν με θάρρος τις αλήθειες σχετικά με τη Βασιλεία του Θεού. Διάβασα όλα τα έντυπα των Μαρτύρων που μπόρεσα να βρω στην ουγγρική και κατάφερα να πάρω τα αγγλικά και τα γαλλικά έντυπά τους τα οποία δεν είχαν μεταφραστεί στην ουγγρική. Πόσο ευγνώμων ήμουν που είχα μάθει αυτές τις γλώσσες!

Τον Οκτώβριο του 1956, οι Ούγγροι εξεγέρθηκαν κατά της κομμουνιστικής διακυβέρνησης την οποία είχε επιβάλει η Ρωσία. Οι μάχες στη Βουδαπέστη ήταν σφοδρές. Πολλοί φυλακισμένοι αφέθηκαν ελεύθεροι, περιλαμβανομένων και Μαρτύρων του Ιεχωβά. Εκείνη την περίοδο, η σύζυγός μου και εγώ βαφτιστήκαμε συμβολίζοντας την αφιέρωσή μας στον Ιεχωβά Θεό. Μια εβδομάδα αργότερα, τα ρωσικά στρατεύματα κατέπνιξαν την επανάσταση. Οι Μάρτυρες που είχαν αφεθεί ελεύθεροι φυλακίστηκαν ξανά.

Ένα Πολύτιμο Προνόμιο

Επειδή οι περισσότεροι Μάρτυρες που ήταν υπεύθυνοι για το έργο κηρύγματος βρίσκονταν στη φυλακή, με πλησίασε ένας συγχριστιανός και με ρώτησε αν μπορούσα να μεταφράσω κάποια από τα Γραφικά μας έντυπα. Στην αρχή μού δίνονταν ιδιωτικές επιστολές από την Ελβετία οι οποίες περιείχαν άρθρα της Σκοπιάς δακτυλογραφημένα στη γαλλική. Τα μετέφραζα στην ουγγρική, και κατόπιν αντίτυπα των μεταφρασμένων άρθρων γίνονταν διαθέσιμα στις εκκλησίες.

Όταν ο Ούγγρος υπηρέτης τμήματος, ο Γιάνος Κόνραντ, απελευθερώθηκε το 1959 έπειτα από φυλάκιση 12 ετών λόγω της Χριστιανικής ουδετερότητας, διορίστηκα μεταφραστής. Τότε έπαιρνα ύλη στην αγγλική για να τη μεταφράζω. Συνήθως μου την έφερνε κάποια αγγελιοφόρος της οποίας το όνομα δεν γνώριζα. Έτσι, αν κάποτε με έπιαναν και με βασάνιζαν, δεν θα μπορούσα να αποκαλύψω το όνομά της.

Αφού μετέφραζα τη Σκοπιά, ο αδελφός Κόνραντ έλεγχε την ακρίβεια της μετάφρασης. Κατόπιν, αδελφές δακτυλογραφούσαν τα μεταφρασμένα άρθρα σε πολύ λεπτό χαρτί, χρησιμοποιώντας καρμπόν για να βγάζουν μέχρι 12 αντίτυπα. Έτσι, μερικές φορές, όλοι όσοι παρακολουθούσαν τη Μελέτη Σκοπιάς είχαν το δικό τους δακτυλογραφημένο αντίτυπο του μαθήματος. Κατόπιν, έδιναν τα αντίτυπά τους σε έναν άλλο όμιλο μελέτης. Συνήθως, όμως, μπορούσαμε να ετοιμάζουμε μόνο ένα αντίτυπο της Σκοπιάς για κάθε όμιλο μελέτης. Επομένως, όλοι οι παρόντες έπρεπε να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να κρατούν σημειώσεις για να ωφελούνται πλήρως από τη Βιβλική εξέταση.

Από τότε που άρχισα τη μετάφραση το 1956 ως το 1978, Η Σκοπιά κυκλοφορούσε στην ουγγρική μόνο δακτυλογραφημένη. Από το 1978 ως το 1990, κυκλοφορούσαν πολυγραφημένα αντίτυπα της Σκοπιάς. Και τι ευλογία είναι, από τον Ιανουάριο του 1990, να τυπώνονται και τα δύο περιοδικά Σκοπιά και Ξύπνα! στην ουγγρική γλώσσα με όμορφα χρώματα!

Υπό την κομμουνιστική διακυβέρνηση, όλοι έπρεπε να έχουν κάποια κοσμική εργασία. Έτσι, επί 22 χρόνια, ωσότου πήρα σύνταξη από την κοσμική μου εργασία το 1978, μετέφραζα τις ώρες που δεν εργαζόμουν. Αυτό ήταν συνήθως νωρίς το πρωί και αργά το βράδυ. Αφού πήρα σύνταξη, υπηρέτησα ολοχρόνια ως μεταφραστής. Τότε, κάθε μεταφραστής εργαζόταν στο σπίτι, και λόγω της απαγόρευσης, ήταν δύσκολο να επικοινωνούμε μεταξύ μας. Το 1964 η αστυνομία έκανε αιφνιδιαστική έρευνα ταυτόχρονα στα σπίτια των μεταφραστών και κατέσχεσε τα εφόδιά μας. Έκτοτε επί χρόνια, η αστυνομία μάς επισκεπτόταν συχνά.

Εξαίσιες Ευλογίες

Το 1969 έγινε δεκτή η αίτησή μου για διαβατήριο, και έτσι ο Γιάνος Κόνραντ και εγώ μπορέσαμε να ταξιδέψουμε από την Ουγγαρία στο Παρίσι για να παρακολουθήσουμε εκεί τη Διεθνή Συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά «Επί Γης Ειρήνη». Τι ευλογία ήταν να συναντήσουμε άλλους Μάρτυρες από διάφορες χώρες και να μείνουμε μερικές μέρες στο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στη Βέρνη της Ελβετίας! Στη δεκαετία του 1970 πολλοί Μάρτυρες από την Ουγγαρία μπόρεσαν να πάνε στην Αυστρία και στην Ελβετία για συνελεύσεις.

Έπειτα από χρόνια κυβερνητικών περιορισμών, το 1986 είχαμε την πρώτη μας συνέλευση με την άδεια των αρχών, στο Πάρκο Νεότητας Καμαραερντό, στη Βουδαπέστη. Οι πάνω από 4.000 παρόντες έκλαιγαν από χαρά καθώς χαιρετούσαν τους αδελφούς και τις αδελφές τους και διάβαζαν την επιγραφή που τους καλωσόριζε στη συνέλευσή μας και η οποία ήταν αναρτημένη πάνω από την είσοδο του πάρκου.

Τελικά, στις 27 Ιουνίου 1989, η κυβέρνηση χορήγησε νομική αναγνώριση στους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Τα νέα μεταδόθηκαν από την ουγγρική τηλεόραση και το ραδιόφωνο προς μεγάλη χαρά των αδελφών μας. Εκείνο το έτος διεξαγάγαμε, χωρίς κανέναν περιορισμό, τις πρώτες μας συνελεύσεις περιφερείας μετά την απαγόρευση η οποία είχε επιβληθεί στο έργο μας σχεδόν 40 χρόνια νωρίτερα. Πάνω από 10.000 άτομα παρακολούθησαν τη σύναξη στη Βουδαπέστη, και χιλιάδες ακόμη ήταν παρόντες σε τέσσερις άλλες συνελεύσεις που έγιναν στη χώρα. Πόσο χάρηκα όταν είδα τον μικρότερο αδελφό μου Λάζλο και τη σύζυγό του να βαφτίζονται στη Βουδαπέστη!

Αργότερα, τον Ιούλιο του 1991, ζήσαμε μια ευλογία που ούτε καν την είχαμε ονειρευτεί—μια συνέλευση στο τεράστιο Νεπστάντιον της Βουδαπέστης, την οποία παρακολούθησαν πάνω από 40.000 εκπρόσωποι. Εκεί είχα το προνόμιο να μεταφράσω ομιλίες τις οποίες εκφώνησαν μέλη του προσωπικού των κεντρικών γραφείων στο Μπρούκλιν.

Σήμερα, η Άννα και εγώ, καθώς και πάνω από 40 άλλοι αγαπητοί αδελφοί και αδελφές μας, υπηρετούμε στο όμορφο γραφείο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά σε ένα προάστιο της Βουδαπέστης. Εδώ, υπηρετώ στο Μεταφραστικό Τμήμα, μαζί με μια εξαιρετική ομάδα νεότερων αδελφών, και η Άννα ασχολείται με οικιακές εργασίες στις εγκαταστάσεις.

Παρά τις προσπάθειες που καταβάλαμε για να μεταδώσουμε τη Βιβλική αλήθεια στο γιο μας, όταν εκείνος μεγάλωσε δεν τη δέχτηκε. Ωστόσο, τώρα είναι δεκτικός απέναντι στην αλήθεια και ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα υπηρετεί τον Ιεχωβά.

Η σύζυγός μου και εγώ είμαστε αληθινά ευγνώμονες που βρήκαμε την αλήθεια σχετικά με τον στοργικό Θεό μας, τον Ιεχωβά, και έχουμε καταφέρει να τον υπηρετούμε επί 40 και πλέον χρόνια.—Όπως το αφηγήθηκε ο Έντρε Ζάνι.

[Εικόνα στη σελίδα 21]

Με τη σύζυγό μου